KONTROLA DEWIACJI KOMPASU MAGNETYCZNEGO
Porównanie wskazań kompasu magnetycznego i żyrokompasu
Przecięcie linii nabieżnika
Wejście w nabieżnik
Metody astronawigacyjne- wykorzystanie ciał niebieskich
Wzajemne namierzanie
|
|
1- namiernik 2- podziałka 3- przegub Cardana 4- kreska kursowa 5- tarcza róży kompasowej 6- szyba |
7- pływak róży kompasowej 8- czup przegubu Cardana 9- kociołek 10- membrana 11- wlew płynu 12- ciężar stateczności |
Porównanie wskazań kompasu magnetycznego i żyrokompasu
Odczyt z kompasów: KŻ, KK
KK z kompasu magnetycznego
KŻ z żyrokompasu
d -uaktualniona deklinacja z mapy,
pż =A+ δv
δv -dewiacja prędkościowa żyrokompasu (tabela: v, KŻ, φ),
błąd stały żyrokompasu ustalony wcześniej
Przecięcie linii nabieżnika
1.Wybór 2 stałych, umieszczonych na mapie, dobrze widocznych obiektów
2. Pomiar (z mapy) lub odczyt kierunku rzeczywistego na obiekty ( NR)
3.Odczyt z mapy i uaktualnienie deklinacji d
4. W momencie zamknięcia nabieżnika ( przecięcia linii prowadzącej nabieżnika) wykonanie namiaru kompasem magnetycznym ( NK) na znaki nabieżnika, które podczas pomiaru są widoczne w jednej linii
5. Obliczenie dewiacji dla trzymanego podczas pomiaru kursu kompasowego.
W celu określenia dewiacji dla poszczególnych kursów i opracowania tabeli dewiacji należałoby położyć statek na poszczególne kursy kompasowe
000º - w momencie przecięcia linii nabieżnika odczytać i zanotować NK
015º - w momencie przecięcia linii nabieżnika odczytać i zanotować NK
030º - w momencie przecięcia linii nabieżnika odczytać i zanotować NK
045º - w momencie przecięcia linii nabieżnika odczytać i zanotować NK itd
7. Następnie sporządzić tabelę i wykres dewiacji
Wejście w nabieżnik
Statek przemieszczając się po linii prowadzącej nabieżnika widzi oba znaki w jednej linii ( nabieżnik zamknięty; KDd=Ldg). Jeżeli występuje prąd i wiatr, to w celu utrzymania się w linii prowadzącej koniecznym jest przeciwdziałanie znoszeniu przez prąd i dryfowaniu wskutek działania wiatru, stąd w takich warunkach KR nie będzie równał się KDd, a i KR będzie różny od NR na nabieżnik.
W celu kontroli dewiacji:
wykonujemy NK na znaki widoczne w jednej linii,
odczytujemy KK,
odczytujemy NR na znaki i deklinację z mapy.
Można również skontrolować błąd stały żyrokompasu (A) wykonując NŻ.
Metody astronawigacyjne- wykorzystanie ciał niebieskich
wszystkie zidentyfikowane ciała niebieskie ( słońce, księżyc, planety, gwiazdy) do wysokości 25-30˚
wschody i zachody słońca
Należy:
namierzyć ciało niebieskie kompasem magnetycznym (NK )
odczytać kurs kompasowy z kompasu magnetycznego (KK)
uaktualnić deklinację z mapy (d)
określić azymut na ciało niebieskie wykorzystując metody i pomoce astronawigacyjne ( Az )
Azymut (Az) = namiar rzeczywisty (NR)
Wzajemne namierzanie
Ze statku A, posiadającego dobrą tabelę dewiacji wykonujemy NK na statek B, dla którego chcemy określić dewiację.
NKAB=070˚
Statek B wykonuje jednocześnie namiar kompasowy na statek A
NKBA =259˚
Kontr-namiar kompasowy ≠ NK+180˚, gdyż dewiacja dla obu kompasów ma różne wartości i zależy od kursów. Każdy statek ma własną tabelę dewiacji.
NKAB = 070˚
+ δA = + 5˚
NMAB = 075˚
+180˚ ( deklinacja w akwenie jednakowa- można zamienić na kontr-namiar)
NMBA = 255˚
-NKBA = 259˚
δB = - 4˚ dla KK na którym leżał statek B w momencie pomiaru.
Gdyby namierzanie wykonywane było kompasem usytuowanym z dala od elementów ferromagnetycznych ( poza statkiem) wówczas dewiacja tego kompasu równałaby się zeru, a więc NKAB=NMAB
1
NRAB
NR
KDd = 233º ( z mapy)
- pp = + 5º
KDw = 228º
-pw = 0º
KR = 228º ≠ NR = 233º
NR = 233º
- NK = 250º
cp = -17º
-d = - 20º
δ = +3 º
NR = 233º
- NŻ = 234º
pż = - 1º
-δv = - 1º( z tabeli)
A = 0º
NR = 233º
- NK = 223º
cp = +10º
-d = +1 6º
δ = - 6 º
NR = 087
- NK = 100
cp = -13
-d = - 10
δ = - 3 dla KK
cp
NK
NK
NR
AZ
KŻ = 320º
+pż = -1
KR = 319º
-KK = 330º
cp = - 11º
- d = - 6º
δ = - 5˚
NRBA
NR
NM
NM
d
d
NMAB
NMBA
NK
δ
NK
NKAB
NKBA
δ