T: Naczynia krwionośne.
NACZYNIA KRWIONOŚNE TO:
- tętnice (krew płynie od serca do narządów)
- żyły (krew płynie z narządów do serca)
- naczynia włosowate (zespalają tętnice z żyłami)
BUDOWA NACZYŃ KRWIONOŚNYCH:
- naczynia krwionośne są rozciągliwymi rurami
- ich ściana zbudowana jest z 3 warstw:
- wewnętrznej (śródbłonek)
- środkowej (włókna sprężyste)
- zewnętrznej (przydanka)
- grubość ściany naczyń krwionośnych jest zależna od zawartości włókien mięśniowych (miocytów)
- naczynia krwionośne mają dużą podatność (tylko żyły i małe tętnice)
TĘTNICE |
ŻYŁY |
NACZYNIA WŁOSOWATE |
trójwarstwowe |
trójwarstwowe |
jednowarstwowe |
Błona wewnętrzna , środkowa i zewnętrzna |
Błona wewnętrzna, środkowa i zewnętrzna |
Ściana wysłana śródbłonkiem |
Rodzaje: tętnice typu sprężystego, mięśniowego i tętniczki |
------- |
Typy naczyń włosowatych: - o ścianie ciągłej - o ścianie porowatej (okienkowatej) - o ścianie nieciągłej (zatokowe) |
Brak zastawek - |
Maja zastawki + |
----------- |
Sztywne ściany |
Miękkie cienkie ściany |
----------- |
Duże ciśnienie krwi |
Małe ciśnienie |
Małe ciśnienie |
ROLA I RODZAJE NACZYŃ KRWIONOŚNYCH :
Transportujące:
- duża sprężystość ściany
- umożliwiają przepływ krwi z serca do dalszych odcinków układu krążenia
- przykład: duże i średnie tętnice
Oporowe:
- duża zawartość włókien mięśniowych, gruba ściana
- stawiają duży opór dla przepływu krwi
- przykład: tętniczki i żyłki
Wymiany gazowej i odżywcze:
- najcieńsza ściana
- wymiana tlenu i CO2, substancji odżywczych i metabolitów
- przykład: naczynia włosowate
Pojemnościowe:
- duża podatność ściany
- magazynowanie krwi
- przykład: żyły, naczynia krążenia płucnego i zatoki śledziony
Zespolenia tętniczo- żylne :
- dobrze rozwinięte mięśnie gładkie
- stanowią kanały przez które krew tętnicza przepływa do żył omijając naczynia włosowate