Bezpieczeństwo konsumenta

W Traktacie EC jest zapisane postanowienie o ochronie klienta. Artykuł 153 zapewnia, że społeczeństwo UE przyczyni się do promowania zdrowia, bezpieczeństwa i ekonomicznych interesów klientów, jak również do promowania ich prawa do informacji i edukacji i prawa do organizowania się w celu ochrony ich interesów.

a) Ogólna struktura działania społeczeństwa na korzyść klientów

25 stycznia 1999, Europejski Parlament i Zgromadzenie przyjęły Decyzję 283/1999, zakładającą ogólną strukturę działania społeczeństwa na korzyść konsumentów

Promowanie interesów klientów obejmuje:

• Zdrowie i bezpieczeństwo klientów, tak długo jak produkty i usługi są dostarczane;

• Ochrona ekonomicznych i prawnych interesów konsumentów, w tym dostęp do kwestionowanego odszkodowania, tak długo jak produkty i usługi są dostarczane;

• Edukacja i informacja konsumentów, co do ich ochrony i praw;

• Promowanie i reprezentacje interesów klientów.

2. 1999- 2001 plan działania dla bezpieczeństwa klientów

Komisja wyznaczyła trzy główne cele:

1. Umożliwić dojście do głosu konsumentom w Unii Europejskiej

2. Zapewnić klientom w Unii wysoki poziom zdrowia i bezpieczeństwa

3. W pełni uszanować ekonomiczne interesy klientów w Unii Europejskiej

Komisja ogłosiła zamiar wprowadzenia w życie różnych działań, które mają zapewnić:

wewnętrzny finansowy rynek usług życzliwy dla klienta;

• ustawodawstwo, które będzie skonsolidowane i zaktualizowane ze względu na rozwijający się rynek;

• właściwe stosowanie reguł unijnych w Krajach Członkowskich i monitorowanie postanowień nowych reguł unijnych;

• optymalną integrację ekonomicznych interesów w ramach polityki europejskiej.

c) informacja i edukacja klienta

• "European Consumer's Guide to the Single Market” („Przewodnik europejskiego klienta po pojedynczym rynku”)

• Europejskie Centra Informacji Konsumenta

• Ujednolicona informacja w istniejących hotelach

Zdrowie i fizyczne bezpieczeństwo konsumentów

a) zabezpieczenia przeciwpożarowe w hotelach

b) Ogólne bezpieczeństwo produktu

c) Gwarancje w dobrach konsumenckich

Ochrona ekonomicznych i prawnych interesów pod względem reklamy

Aby wykazać, że reklama jest myląca (reklamowanie złudnego wystąpienia, aby wywołać zachowanie ekonomiczne konsumentów i zaszkodzić konkurentowi) wszelkie informacje dotyczące właściwości dóbr i usług będą wzięte pod uwagę. Inne cechy, takie jak: ceny, sposób, w która cena jest obliczana, warunki dla dostawcy (daty promocji) i prawa reklamującego do rozprowadzania lub dostarczenia tych dóbr i usług, będą również brane pod uwagę.

Reklama porównawcza (oznaczająca każdą reklamę, która identyfikuje konkurenta lub usługi ofiarowane przez konkurenta) jest zgodna z prawem pod warunkiem, że:

• Nie wprowadza w błąd;

• Porównuje dobra lub usługi tego samego typu, tj. odpowiadające tym samym potrzebą lub mające identyczne cele;

• Obiektywnie porównuje jedną lub kilka odpowiadających sobie cech (w tym również cena);

• Nie tworzy ryzyka zamieszania na rynku pomiędzy konkurentami;

• Nie krytykuje dóbr lub usług ofiarowanych przez konkurenta;

• Nie wykorzystuje niesprawiedliwej przewagi reputacji znaku towarowego konkurenta, np. przez prezentowanie dóbr lub usług jako imitacje lub naśladownictwo.

Komisja stwierdziła, że konieczne jest:

• Należy rozpowszechniać międzynarodowe skargi w zakwaterowaniu

• regulacja, potrzebowałaby być ustawiona, szczególnie tam, gdzie takie skargi odnoszą się do umów podpisanych z firmami zlokalizowanymi poza granicami kraju konsumentów;

• Istniejąca legislacja w dziedzinie ochrony klienta potrzebowałaby sprawdzenia celu, podjęcia decyzji czy wzajemnie się uzupełniające środki prawne są wymagane.

Wytyczne pakietu podróżnego

Wytyczna Zgromadzenia 90/314/EEC w pakiecie podróżnym, pakiecie wakacyjnymi i pakiecie ECTAA

13 czerwca 1990, Zgromadzenie przyjęło Dyrektywę o

1. pakiecie podróżnym,

2. pakiecie wakacyjnym i

3. pakiecie wycieczkowym.

Powinno to było być zawarte we wszystkich narodowych regulacjach prawnych przed 1 stycznia 1993.

Dyrektywa ta jest częścią środków, mających na celu stworzenie wspólnego rynku usług, przez pozwolenie operatorom z różnych Krajów Członkowskich, na oferowanie ich usług w innych Krajach i pozwolenie klientom na korzystanie z porównywalnych warunków zakupu pakietu turystycznego w innych Krajach Członkowskich.

Aby skorzystać z ochrony przez tą nową legislację, klient musi kupić pakiet, inaczej mówiąc, kombinację przynajmniej dwóch następujących elementów:

• Transport, lub

• Zakwaterowanie, lub

• Inne usługi turystyczne, będące pomocniczymi przy transporcie lub zakwaterowaniu (Artykuł 2), kiedy taki pakiet jest sprzedany, lub ofiarowany na sprzedaż z całościową ceną i kiedy usługa trwa dłużej niż 24 godziny lub zawiera nocleg.

Te prawne rozporządzania odnoszą się do wszystkich pakietów kupionych w jakimkolwiek Kraju Członkowskim Unii Europejskiej. W ten sam sposób te regulacje mogą się odnosić do ludzi poza UE, którzy kupili pakiet w jednym z Krajów Członkowskich.

Ta Dyrektywa ma na celu wyjaśnienie praw konsumenckich i ujednolicenie tych praw wewnątrz piętnastu Krajów Członkowskich. Jednakże narodowe ustawodawstwo może przyjmować lub utrzymywać prawa bardziej korzystne dla konsumentów odnośnie

Wprowadzenie w życie Dyrektywy w Krajach Członkowskich

Trudności pojawią się z umiejscowieniem Dyrektywy w prawach narodowych, głównie z powodu nieprecyzyjnych zapisów warunków

1. w artykule 2 (definicja pakietu turystycznego),

2. artykuł 5 (odpowiedzialność zawodowa) i

3. artykuł 7 (gwarancja finansowa w przypadku niewypłacalności) w tej Dyrektywie.

W wyniku tego nie ma zgodności w prawach narodowych wprowadzających w życie Dyrektywę.

Przykładowo procedura dla nie podporządkowanych będzie wprowadzona przeciwko:

• Włochom za nie wprowadzanie artykułu 7 Dyrektywy (gwarancja finansowa), ponieważ fundusz gwarancyjny określony przez włoskie prawo i nie jest jeszcze wprowadzony w życie;

• Grecji, z powodu zwolnienia firm zajmujących się morskim transportem pasażerskim, z obowiązku finansowej gwarancji, w przypadku niewypłacalności.

c) Raport Komisji o wprowadzaniu do praw narodowych państw członkowskich Dyrektywy 90/314 o pakietach turystycznych.

W listopadzie 1999 r. Komisja zaprezentowała Zgromadzeniu raport o wprowadzaniu Dyrektywy 90/314/EEC o pakietach turystycznych do praw narodowych państw członkowskich Unii Europejskiej. Celem raportu było zwrócenie uwagi Zgromadzenia na środki podjęte przez państwa członkowskie przy wprowadzaniu Dyrektywy, określenie problemów jakie to spowodowało i rozpoczęcie debaty która mogłaby potencjalnie doprowadzić do poprawy wprowadzania Dyrektywy.

Raport zauważa, że wiele przepisów jest zaprojektowanych taki sposób, że Kraje Członkowskie mają znaczną dowolność we wprowadzaniu Dyrektywy. W wyniku tego wprowadzone prawa w Krajach Członkowskich mogą się znacząca różnić.

Raport podkreślił następujące niejasności:

• definicja pakietu turystycznego (Art. 2);

• koncepcja uzasadnionego terminu ostatecznego w którym wymaga się od klienta poinformowania organizatora o jego zamiarze przeniesienia pakietu na innego klienta (Art. 4.3);

• koncepcja uzasadnionego ograniczenia rekompensaty za krzywdy inne niż uszczerbki na zdrowiu w przypadku nie przeprowadzenia lub złego przeprowadzenia usług zawartych w umowie (Art. 5.2);

• obowiązek używania należnej opieki dla znalezienia stosownych rozwiązań w przypadku skarg klienta(Art. 6);

• obowiązek zapewnienia gwarancji finansowych (Art. 7).

Raport rozważa szczegółowo konkretne zagadnienia, w których Komisja poszukuje możliwości ustalenia wspólnej interpretacji, możliwie zgodnie z modyfikacjami Dyrektywy:

• Pole stosowania Dyrektywy (Artykuł 2)

• Odpowiedzialność zawodowa organizatora/agenta turystycznego (Artykuł 5)

• Kwestie nie zawarte w Dyrektywie

• Niesprawiedliwe postanowienia zawarte w umowie o pakiet turystyczny

• Artykuł 7: gwarancja finansowa na wypadek niewypłacalności lub bankructwa

Na tej podstawie Komisja wydała konkretną liczbę zasad do przestrzegania we wprowadzonym do praw narodowych Artykule 7. Zasady są następujące:

• obowiązek pokrycia wszelkiego ryzyka

• natychmiastowa dostępnośc gwarancji

• konieczność podtrzymywania przez gwaranta nieograniczonej odpowiedzialności i bycia samemu wypłacalnym

• Państwa Członkowskie powinny unikać wprowadzania systemów gwarancyjnych w których koszt ubezpieczenia na sprzedany pakiet byłby taki sam dla każdego, nieuwzględniając wysokości ryzyka związanego z konkretnym pakietem

• konieczność sprawdzania biur podróży przez instytucje publiczne

• swoboda gwarantów do oferowania swych usług we wszystkich krajach członkowskich

• wzajemne uznawanie przez Kraje Członkowskie poszczególnych systemów gwarancyjnych

NIEKORZYSTNE POSTANOWIENIA W UMOWACH Z KLIENTAMI.

Celem Dyrektywy jest:

• upewnienie się, ze niekorzystne postanowienia nie są już stosowane w umowach, oraz

• pozwolenie stowarzyszeniom konsumenckim na wszczynanie postępowania przed sądami krajowymi w celu zgłoszenia i wyeliminowania takich postanowień.

Aby złagodzić ustalanie niekorzystnych postanowień przez krajową jurysdykcję, wskazana, lecz niewyczerpująca lista postanowień, które mogą być uznane za niekorzystne została dołączona do Dyrektywy. Oto niektóre przykłady:

• postanowienia niewłaściwie ograniczające odpowiedzialność prawną usługodawcy;

• postanowienia pozwalające usługodawcy jednostronnie zmieniać warunki umowy, bez ważnych przyczyn wymienionych w umowie;

• postanowienia, które pozbawiają lub lub ograniczają prawa klienta do podjęcia środków prawnych lub wykorzystania jakiegokolwiek innego prawnego wyrównania szkód.

Aneks Dyrektywy stał się początkiem bazy danych: Niewłaściwe Klauzule (CLAB) Europa w prawoznawstwie niekorzystnych postanowień w umowach z klientami w krajach EEA.

Należy zauważyć, Ze każde Państwo Członkowskie może przyjąć lub utrzymać najsurowsze postanowienia zgodne z Traktatem w obszarze obowiązywania Dyrektywy, aby zapewnić najwyższy stopień ochrony konsumenta.

Definicja podana przez Artykuł 2§4 różni się od tej podanej przez Dyrektywą 93/13/EEC tym, że nie zawiera ona dwóch istotnych i łącznych elementów istniejących w drugiej:

1. Konsument jest osobą fizyczną (wyłączając osoby prawne);

2. Konsument funkcjonuje poza swoją zawodową lub handlową działalnością.

Okrągły Stół na temat umów o piakietach turystycznych

• Obowiązki organizatora i agenta przed rozpoczęciem obowiązywania umowy: określona jest minimalna ilość informacji, jaką organizator i agent musi zapewnić klientowi odnośnie pakietu, jaki oferują

• Katalogi: muszą zostać jasno wskazane urządzenia dostępne lub nie w ośrodku, zależnie od pory roku i pod warunkiem, że organizator posiada te informacje

• Ubezpieczenie: wnioski zalecają klientom, aby ubezpieczyli się podwójnie. Pomimo to, do klienta należy sprawdzenie, czy zakres ubezpieczenia jest odpowiedni.

• Odwołanie lub zmiana terminu zawartego w kontrakcie: wnioski sugerują, że usługa zwykła, posuwająca wielkość opłat odwołania stosowana przez organizatorów oferuje wiele zalet klientom w znacznej mierze w warunkach bezpieczeństwa prawnego. Wnioski zawierają listę zasadniczych zasad, odnośnie do których organizator powinien określić skalę opłat za odwołanie.

• Wydarzenia przerywające podróż: wnioski pozwalają organizatorowi i podróżnemu wybrać odwołanie umowy w przypadku wydarzeń takich jak katastrofa, stan wojny lub strajk generalny, które prawdopodobnie zaingerują w przebieg wycieczki lub zagrożą bezpieczeństwu podróżnego, występujące w miejscu przeznaczenia lub jego otoczeniu;

• Wykluczenie i ograniczenie odpowiedzialności organizatora: wnioski zawierają listę zasad, których powinien przestrzegać organizator i agent turystyczny kiedy projektują klauzule umowne odnoszące się do ich odpowiedzialności

• Wykonanie umowy przez organizatora turystyki i jego podwykonawców: ten punkt wskazuje zmiany istotnego elementu umowy przez organizatora i odpowiedzialność organizatora w przypadku winy jednego z jego podwykonawców;

• Nadmierna rezerwacja i zmiany postanowień umowy: wnioski stwierdzają, ze klient jest upoważniony do otrzymania zarezerwowanej usługi i organizator turystyki powinien unikać jakiejkolwiek klauzuli opuszczającej jego całkowitą dyskrecję w zmienianiu zapewnionych usług;

• Zasoby dostępne dla konsumentów, kompetencje ośrodków oraz pozasądowe ugody w sporach: klauzule umowne muszą być zgodne ze stosownymi umowami międzynarodowymi i nie mogą odstraszać klientów od podejmowania kroków prawnych przed sądami narodowymi. Jeśli pozasądowe rozwiązanie sporu jest zaproponowane w umowie, klient musi mieć prawo przyjąć je lub odrzucić.

6. SPRZEDAŻ NA ODLEGŁOŚĆ

Celem Dyrektywy jest ujednolicenie prawodawczych, regulacyjnych i administracyjnych przepisów w Krajach Członkowskich w sprawach sprzedaży na odległość. Nieprzekraczalny termin wprowadzenia tej Dyrektywy ustalono na 4 czerwca 2000 r.

Dla celów Dyrektywy zostały przyjęte następujące definicje:

• „umowa na odległość”; każda umowa o dobra lub usługi zawarta pomiędzy dostawcą i klientem w ramach systemu sprzedaży na odległość lub zapewnienie usług organizowane przez dostawcę używającego wyłącznie jednego lub wielu środków komunikacji na odległość w celu zawarcia umowy;

• „dostawca” każda osoba fizyczna lub prawna, która w umowach objętych przez Dyrektywę wykonuje czynności służbowe lub handlowe;

• „klient” każda osoba fizyczna., która w umowach objętych przez Dyrektywę działa w celach innych niż służbowe, biznesowe lub handlowe.

Dzięki skutecznym naciskom ECTAA podczas wprowadzania Dyrektywy, przemysł turystyczny korzysta z wielu wyjątków. Umowy dotyczące korzystania z usług związanych z pobytem, transportem, wyżywieniem i rozrywką są wyłączone

• z Artykułu 7 (poprzednia informacja),

• 5 (pisemne potwierdzenie informacji),

• 6 (prawo wycofania się) i

• 7§1 (okres trzydziestu dni na wykonanie zamówienia klienta).

Są one natomiast ujęte

• w Artykułach 7§2 (rekompensata w przypadku niewykonania umowy)

• 7§3 ( możliwość zaoferowania klientowi dobra lub usługi o odpowiadającej cenie i jakości w przypadku niewykonania umowy).

• Artykuł 8 odnoszący się do transakcji z użyciem kart płatniczych jest również stosowany, jednak tylko nieuczciwe transakcje mogą być unieważnione.

TIME-SHARING

Celem Dyrektywy jest ujednolicenie praw Państw Członkowskich o ochronie kupujących w systemie time-sharing, tak aby zainteresowane strony były odpowiednio poinformowane o w umowie, do której przystępują. Dyrektywa jest aktualnie wprowadzana w Krajach Członkowskich.

Dyrektywa odnosi się do kwestii:

• informacji dla kupującego

• procedur i możliwości odwołania lub wycofania się

• języka, jaki powinien być stosowany w umowach

W listopadzie 2000 Komisja Europejska przedstawiła raport o wprowadzaniu Dyrektywy 94/47 o ochronie klientów w sprawach umów odnoszących się do prawa używania nieruchomości w systemie time-sharing.

Biorąc pod uwagę te problemy Komisja stwierdziła, że może być konieczna zmiana Dyrektywy. Określiła ona dwa szerokie pola działania:

• rodzaje umów ujęte w Dyrektywie 94/47:

Aktualnie dyrektywa stosowana jest wyłącznie do umów podpisanych na okres powyżej 3 lat, tworzących rzeczywiste lub podobne prawa do użytkowania jednej lub więcej nieruchomości na ustalony w umowie czas w roku nie krótszy niż 7 dni.

Jednakże wielu usługodawców oferuje umowy na okres krótszy niż 3 lata lub takie, które tworzą prawa rzeczywiste lub podobne na okres krótszy niż 7 dni. Oferty te tworzone są w celu uniknięcia obowiązków wynikających z Dyrektywy 94/47.

• szeroka ochrona konsumenta:

1. kszenia zakresu stosowania Dyrektywy tak, aby objąć jej zasięgiem wszystkie nowe typy umów time-sharingu w szczególności trwające krócej niż 3 lata

2. wzmocnić i lepiej zdefiniować ochronę praw konsumenta ( bardziej szczegółowy obowiązek informowania, wybór języka umowy, wydłużenie okresu możliwości wycofania się, itd.).

DOSTĘP KONSUMENTA DO SPRAWIEDLIWOŚCI

Celem tego komunikatu jest ułatwianie tworzenia porozumień w sporach konsumenckich poprzez rektyfikację problemów wywodzących się z nierówności pomiędzy rozmiarem ekonomicznym sprawy a kosztami procesu. Aby to osiągnąć komunikat zawiera dwa elementy utworzone, aby zapewnić konsumentowi możliwość lepszego wykorzystania swych praw:

1. Zalecenie Komisji 98/257, datowana na 30 marca 1998zawierająca przepisy stosowne dla ciał odpowiedzialnych za pozasądowe rozstrzyganie sporów (O. J. L 111 z 17.04.1998 str. 31).

Komisja apeluje, aby każde ciało kompetentne w sprawie przestrzegało określonych zasad, między innymi:

• zasady niepodległości

• zasady jasności procedur

• zasady obowiązku wysłuchania obu stron

• zasady praworządności decyzji

• zasady skuteczności postępowania

• zasady wolności każdej ze stron do udziału w postępowaniu polubownego rozwiązania sporu

2. Europejski formularz roszczeń

Formularz jest stworzony dla klienta i ma na celu poprawienie porozumiewania się między nim a profesjonalistami, jak również pozwolenie na polubowne rozstrzyganie sporów pomiędzy nimi. Jest on dostępny w 11 językach i może być pobrany z Europejskich Centrów Informacji Klienta, stowarzyszeń konsumenckich, centrów informacyjnych i niektórych sprzedawców, jak również ze strony internetowej Komisji pod następującym adresem:

OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH

Główne przepisy przedstawione w Dyrektywie to:

• warunki pod którymi przetwarzanie (zbieranie, przechowywanie, używanie, itp.) danych osobowych jest usankcjonowane;

• prawa zainteresowanych jednostek;

• jakość danych

• procedury bezpieczeństwa i poufności

• rozwiązania prawne, odpowiedzialność i kary;

• przesyłanie danych osobowych do krajów trzecich.

Zakres Dyrektywy jest ograniczony do danych osobowych, czyli danych związanych z osobą fizyczną. Dana handlowe lub związane z osobą prawną nie są przedmiotem przepisów. W związku z tym Dyrektywa wydaje się nie być stosownym instrumentem do rozwiązania problemu sprzedaży danych agentów turystycznych przez CRS, jako że agencje mają zwykle osobowość prawną.

---