NADZWYCZAJNE ŚRODKI ZASKARŻENIA

KASACJA

• Ogólna charakterystyka

*wprowadzona do kpk w 1995 w miejsce rewizji nadzwyczajnej, która nie była dostępna dla stron i ich przedstawicieli

Kasacja nie stanowi trzeciej instancji ani formalnie ani w rzeczywistości, bo jest obwarowana pewnymi zabezpieczeniami.

2 nurty:

• Skarga kasacyjna strony

• Kasacja nadzwyczajna/podmiotów specjalnych - skarga Prokuratora Generalnego, RPO albo Naczelnego Prokuratora Wojskowego do Izby Wojskowej SN

*do post. kasacyjnego stosuje się odpowiednio przepisy dot. post. odwoławczego

• Podstawy

Nie występują w przypadku zwyczajnych środków odwoławczych, są adresowane do skarżącego. Kasacja może być wniesiona z przyczyn z art. 439 (z tym że niewspółmierność kary nie może być jedyną przyczyną) oraz z powodu innego rażącego naruszenia prawa, jeżeli mogło mieć istotny wpływ na orzeczenie.

*rażące naruszenie - nie chodzi o rozmiar naruszenia ale rangę przepisu, czyli np. zasady lub gwarancje procesowe.

*istotny wpływ - nie rzeczywisty, bo to trudno byłoby udowodnić, czasami wręcz byłoby to niemożliwością. Podstawą kasacji nie może być błędna ocena stanu faktycznego, ale będzie dopuszczalna, jeżeli błędnych ustaleń dokonano w następstwie naruszenia prawa.

• Kasacja strony

Jest dopuszczalna od prawomocnego wyroku sądu odwoławczego kończącego postępowanie (* wyrok utrzymujący w mocy, zmieniający i uchylający wyrok I instancji, ale nie uchylający i przekazujący do ponownego rozpoznania).

*nie można zaskarżyć samego uzasadnienia ani zarządzenia

Kierunek kasacji:

• Na korzyść oskarżonego może być wniesiona tylko w razie skazania go za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia

• Na niekorzyść może być wniesiona tylko jeżeli skarżonego uniewinniono, umorzono postępowanie z powodu tego, że sprawca nie podlega karze, znikomej szkodliwości społecznej albo niepoczytalności sprawcy.

*powyższe zakazy nie dotyczą uchybień z 439 ani kasacji podmiotów specjalnych!!!!!!

Strona, która nie zaskarżyła orzeczenia sądu I instancji, nie może wnieść kasacji od orzeczenia sądu odwoławczego, jeżeli orzeczenie sądu I instancji utrzymano w mocy lub zmieniono na jej korzyść (nie dot. uchybień z 439).

Termin: zawity 30 dni od doręczenia stronie orzeczenia z uzasadnieniem. Wniesienie kasacji powinno być poprzedzone wnioskiem o doręczenie orzeczenia z uzasadnieniem, złożonym w zawitym terminie 7 dni od ogłoszenia wyroku w sądzie, który go wydał. Strona może wnieść kasację w terminie 7 dni, wtedy nie musi składać wniosku.

Strona wnosi kasację do SN za pośrednictwem sądu odwoławczego, którego wyrok podlega zaskarżeniu. Każda strona oprócz prokuratora wnosząc kasację powinna dołączyć do niej dowód uiszczenia opłaty sądowej.

*opłatę od osoby pozbawionej wolności zasądza się w przypadku oddalenia lub pozostawienia kasacji bez rozpoznania

*opłata podlega zwrotowi, jeżeli kasacja została uwzględniona chociaż w części albo cofnięta

*żołnierz odbywający zasadniczą służbę wojskową lub pełniący służbę wojskową w charakterze kandydata na żołnierza zawodowego jest zwolniony z opłaty

W kasacji należy podać, na czym polega zarzucane uchybienie. Jeżeli nie pochodzi od prokuratora, Prokuratora Generalnego albo RPO, powinna być sporządzona i podpisana przez obrońcę lub pełnomocnika będącego adwokatem albo radcą prawnym.

• Kasacja w trybie art. 521 k.p.k.

Prokurator Generalny i RPO może wnieść kasację od każdego prawomocnego orzeczenia sądu kończącego postępowanie, bez względu na stadium, bezpośrednio do SN. Nie obowiązują terminy przewidziane dla stron.

Ograniczenia:

• Niedopuszczalność superkasacji - kasacji od orzeczenia SN zapadłego w wyniku kasacji

• Każdy uprawniony podmiot może wnieść kasację w stosunku do tego samego orzeczenia i oskarżonego 1 raz

• Kasacja na niekorzyść oskarżonego nie może być uwzględniona po upływie 6 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia

*należy przyjąć, że strony i przedstawiciele mogą się zwracać do Prokuratora Generalnego i RPO, gdy ich kasacja jest niedopuszczalna, wniesiona po terminie, a także gdy nie odniosła skutku.

• Postępowanie w przedmiocie kasacji

Wniesieniu i rozpoznaniu kasacji na korzyść oskarżonego nie stoi na przeszkodzie wykonanie kary, zatarcie skazania, akt łaski ani też okoliczność wyłączająca ściganie lub uzasadniająca zawieszenie postępowania.

Niezaskarżalne są decyzje co do odmowy:

• Zwolnienia od opłaty sądowej od kasacji

• Wyznaczenia adwokata w celu sporządzenia kasacji

• Przywrócenia terminu do wniesienia kasacji

Prezes sądu przyjmując kasację doręcza odpis pozostałym stronom a po wniesieniu pisemnej odp. przez prokuratora przesyła akta sądowi właściwemu, jeżeli sąd, do którego wniesiono kasację, nie jest uprawniony do jej rozpoznania.

Prezes sądu, do którego wniesiono kasację, odmawia jej przyjęcia, jeżeli nie odpowiada wymogom formalnym, została wniesiona po terminie, przez osobę nieuprawnioną albo jest niedopuszczalna z mocy ustawy, albo gdy kasację oparto na innych niż przewidziane w przepisach powody. Na to zarządzenie służy zażalenie (przymus adwokacki) do SN, który rozpoznaje je 1-osobowo.

SN pozostawia kasację bez rozpoznania z ww. (na różowo) przyczyn albo gdy stwierdzi niezasadność przywrócenia terminu.

*SN może zwrócić akta sprawy sądowi odwoławczemu, jeżeli stwierdzi, że nie zostały dopełnione czynności zmierzające do usunięcia braków formalnych wniesionej kasacji.

SN może wstrzymać wykonanie zaskarżonego i innego orzeczenia, którego wykonanie zależy od rozstrzygnięcia kasacji. Wstrzymanie można połączyć ze środkami zapobiegawczymi (poręczenie majątkowe, społeczne, osoby godnej zaufania, dozór Policji, zakaz opuszczania kraju).

Powyższe postanowienia są wydawane na posiedzeniu bez udziału stron (chyba że prezes SN zarządzi inaczej).

Jeżeli kasację wniesiono na niekorzyść oskarżonego SN może zastosować środek zapobiegawczy, chyba że oskarżony został uniewinniony.

Skład SN:

• Jeżeli ustawa nie wymaga wydania wyroku - 1, chyba że Prezes SN zarządzi 3

• Jeżeli kasacja dotyczy orzeczenia SN - 7

• Jeżeli kasacja dotyczy orzeczenia SN wydanego 1-osobowo - 3

SN rozpoznaje kasację na rozprawie, a w wypadkach przewidzianych przez ustawę - na posiedzeniu bez udziału stron. Kasację podmiotów specjalnych tylko na rozprawie.

Strony pozbawionej wolności nie sprowadza się na rozprawę, chyba że Prezes lub SN uzna to za konieczne.

Oddalenie oczywiście bezzasadnej kasacji nie wymaga uzasadnienia; jeżeli postanowienie zostało wydane na posiedzeniu albo na rozprawie a strona pozbawiona wolności nie miała przedstawiciela procesowego i nie została sprowadzona na nią, uzasadnienie sporządza się na jej wniosek. Przepisy art. 422 i 423 stosuje się odpowiednio.

Oczywiście zasadna kasacja wniesiona na korzyść oskarżonego może być uwzględniona w całości na posiedzeniu bez udziału stron.

Sąd Najwyższy rozpoznaje kasację w granicach zaskarżenia i podniesionych zarzutów, a w zakresie szerszym - tylko w wypadku wystąpienia uchybień z 439, orzekania na korzyść oskarżonego, co do którego nie wniesiono skargi i poprawiania błędnej kwalifikacji prawnej czynu.

SN po rozpoznaniu sprawy oddala kasację albo zaskarżone orzeczenie uchyla w całości lub w części, przekazując sprawę właściwemu sądowi do ponownego rozpoznania albo umarzając postępowanie, a jeżeli skazanie jest oczywiście niesłuszne - uniewinniając oskarżonego.

Z chwilą uchylenia wyroku wykonanie kary ustaje; karę już wykonaną - w wypadku późniejszego ponownego skazania - zalicza się na poczet nowo orzeczonej kary. Sąd może zastosować środek zapobiegawczy.

WZNOWIENIE POSTĘPOWANIA ZAKOŃCZONEGO PRAWOMOCNYM ORZECZENIEM SĄDU

• Uwagi wstępne

*nadzwyczajny środek odwoławczy, wyjątek od reguły stabilności prawomocnych orzeczeń. Jego zastosowanie poszerzono w wyniku NIEFORTUNNEGO zlikwidowania nieważności.

Wznowić można postępowanie zakończone prawomocnym orzeczeniem - i wyrokiem i postanowieniem.

*Wznowienie postępowania, ograniczone wyłącznie do orzeczenia o roszczeniach majątkowych wynikających z przestępstwa, może nastąpić tylko przez sąd właściwy do orzekania w sprawach cywilnych.

Nie jest dopuszczalne wznowienie od samego uzasadnienia.

Wznowienie następuje na wniosek, a z przyczyn z 439 także z urzędu.

• Podstawy

1. Z art. 540

1. Ex delicto

Pozwala na wznowienie w obu kierunkach, jeżeli w związku z postępowaniem dopuszczono się przestępstwa, a istnieje uzasadniona podstawa do przyjęcia, że mogło to mieć wpływ na treść orzeczenia.

Może to być każde przestępstwo popełnione w związku z toczącym się postępowaniem, a jego związek z treścią orzeczenia może być hipotetyczny, ale musi być stwierdzone w odrębnym postępowaniu, chyba że takie orzeczenie nie może zapaść bo zachodzą przesłanki z art. 17 (poza brakiem czynu i brakiem znamion przestępstwa w czynie) albo długotrwała przeszkoda w prowadzeniu postępowania. W tym wypadku wniosek o wznowienie postępowania powinien wskazywać wyrok skazujący lub orzeczenie zapadłe w postępowaniu karnym, stwierdzające niemożność wydania wyroku skazującego.

2. De novis

Podstawa wznowienia wyłącznie na korzyść oskarżonego, gdy po wydaniu orzeczenia pojawią się nowe fakty (dowodowe) i dowody (źródła i środki) nieznane sądowi, wskazujące na to, że:

• Skazany nie popełnił czynu albo czyn jego nie stanowił przestępstwa lub nie podlegał karze

• Skazano go za przestępstwo zagrożone karą surowszą albo nie uwzględniono okoliczności zobowiązujących do nadzwyczajnego złagodzenia kary albo też błędnie przyjęto okoliczności wpływające na nadzwyczajne obostrzenie kary

• Sąd umorzył lub warunkowo umorzył postępowanie karne błędnie przyjmując popełnienie przez oskarżonego zarzucanego mu czynu

*nie ma znaczenia czy fakty były znane stronie (noviter reperta), ważne że nie były znane sądowi (noviter produkta)

3. Inne - tylko na korzyść oskarżonego

• Jeżeli w wyniku orzeczenia TK stracił moc lub uległ zmianie przepis prawny będący podstawą skazania lub warunkowego umorzenia

• Gdy potrzeba taka wynika z rozstrzygnięcia organu międzynarodowego działającego na mocy umowy międzynarodowej ratyfikowanej przez RP

1. Z art. 540a

• Współoskarżony, który uzyskał łagodniejsze skazanie na skutek współpracy z org. ścigania nie potwierdził informacji im przekazanych

• W wypadku uchylenia lub istotnej zmiany treści prawomocnego wyroku, z powodu którego nastąpiło umorzenie absorpcyjne

1. Z art. 542 § 3

Uchybienia z 439 - podstawa wznowienia wyłącznie z urzędu. Wznowienie z powodu braku skargi, braku wymaganego zezwolenia na ściganie lub wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej, chyba że ustawa stanowi inaczej, i innej okoliczności wyłączającej ściganie może nastąpić tylko na korzyść oskarżonego.

• Przebieg postępowania

Właściwość sądu:

• Wznowienie post. zakończonego orzeczeniem rejonowego - okręgowy 3 sędziów

• Wznowienie post. zakończonego orzeczeniem okręgowego - apelacyjny 3 sędziów

• Wznowienie post. zakończonego orzeczeniem apelacyjnego lub SN - SN 3 sędziów

W sprawach podlegających orzecznictwu sądów wojskowych:

• wojskowy sąd okręgowy w składzie 3 sędziów

• w sprawach zakończonych orzeczeniem wojskowego sądu okręgowego lub SN - Izba Wojskowa SN

*sąd orzeka na posiedzeniu bez udziału stron, chyba że prezes sądu lub sąd postanowi inaczej

Postępowanie wszczyna się z urzędu lub na wniosek strony (jeżeli nie jest nią prokurator - przymus adwokacki). W razie śmierci skazanego wniosek może złożyć osoba najbliższa. Oskarżyciel publ. może złożyć wniosek w obu kierunkach.

*niedochowanie przymusu adwokackiego może być uzupełnione w trybie dla braków formalnych

We wniosku musi być wskazana podstawa wznowienia, może dotyczyć całości lub części orzeczenia. Strona, oprócz oskarżyciela publicznego może zaskarżyć tylko rozstrzygnięcie naruszające jej prawa lub interesy.

Wniosek można cofnąć, wtedy sąd odwoławczy pozostawia go bez rozpoznania, chyba że istnieją bezwzględne przyczyny uchylenia albo utrzymanie orzeczenia w mocy stanowiłoby rażącą niesprawiedliwość, bo wtedy podlega rozpoznaniu.

Postępowanie wszczyna się z urzędu tylko z przyczyn z 439 (z 9-11 tylko na korzyść oskarżonego), z tym że nie jest to możliwe jeżeli były już przyczyną kasacji. Na odwrót nie ma ograniczeń, tzn. kasacja może być wniesiona nawet gdy już były przyczynami wznowienia.

*Niedopuszczalne jest wznowienie postępowania z urzędu na niekorzyść oskarżonego po upływie 6 miesięcy od daty uprawomocnienia się orzeczenia.

Wznowieniu na korzyść oskarżonego nie stoi na przeszkodzie wykonanie kary, zatarcie skazania, akt łaski ani też okoliczność wyłączająca ściganie lub uzasadniająca zawieszenie postępowania.

Z chwilą uchylenia wyroku wykonanie kary ustaje; karę już wykonaną - w wypadku późniejszego ponownego skazania - zalicza się na poczet nowo orzeczonej kary. Sąd może zastosować środek zapobiegawczy.

*Orzekanie co do współoskarżonego jak w odwoławczym!!!

Przed rozpoznaniem sprawy sad może zarządzić sprawdzenie okoliczności faktycznych, którego dokonuje ten sam sąd, sędzia wyznaczony albo sąd wezwany. Przy czynnościach mogą być obecne strony więc należy je powiadomić.

• Rozstrzygnięcia

1. Pozostawienie wniosku bez rozpoznania - jeżeli jest niedopuszczalny bo został złożony przez osobę nieuprawniona albo nie został uzupełniony w trybie prostowania oczywistych omyłek pisarskich i rachunkowych.

2. Oddalenie wniosku - brak podstaw

*w 1 i 2 sąd orzeka postanowieniem, na które służy zażalenie, chyba że orzekał SN lub apelacyjny.

3. Orzeczenie o wznowieniu postępowania

1. Uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji lub odwoławczemu, jeżeli to jego orzeczenie zostało uchylone- reguła. Nie przysługuje środek odwoławczy.

* Jeżeli postępowanie wznowiono na skutek wniosku na korzyść oskarżonego i toczy się ono po jego śmierci lub jeżeli zachodzi przyczyna zawieszenia postępowania, prezes sądu wyznacza obrońcę z urzędu, chyba że wnioskodawca ustanowił już obrońcę.

2. Uchylenie i uniewinnienie (jeżeli nowe fakty lub dowody wskazują na to, że orzeczenie to jest oczywiście niesłuszne) albo umorzenie. Przysługuje apelacja, chyba że orzekał SN.

Sąd orzekający w sprawie wniosku o wznowienie i rozpoznający ponownie sprawę są związane kierunkiem wniosku. Obowiązuje zakaz reformationis in peius. Wbrew kierunkowi można orzekać tylko na korzyść oskarżonego

POSTĘPOWANIE W PRZEDMIOCIE STWIERDZENIA NIEWAŻNOŚCI ORZECZEŃ WYDANYCH WOBEC OSÓB REPRESJONOWANYCH ZA DZIAŁALNOŚĆ NA RZECZ NIEPODLEGŁEGO BYTU PAŃSTWA POLSKIEGO

• Postępowanie rehabilitacyjne

Odrębny tryb rehabilitacji osób karanych za przeciwstawianie się reżimowi komunistycznemu, dla której niewystarczające były nadzwyczajne środki odwoławcze.

*nie mają tu znaczenia błędy popełnione w toku postępowania, ale sam fakt wydania orzeczeń posiadających poniższe cechy:

• Organ wydający:

Polskie organy wymiaru sprawiedliwości i ścigania, organy pozasądowe rozstrzygające o odp. karnej za przestępstwa i sądy polowe PSZ w ZSRR

• Czas, w którym zapadły:

Dolna granica - początek działalności organów ścigania, wymiaru sprawiedliwości i pozasądowych związanych z nową władzą - 1.01.1944, Górna - symboliczny koniec epoki stalinowskiej - 21.12.1956. Rehabilitacja obejmie także osoby represjonowane orzeczeniami wydanymi po dacie będącej górną granicą w wyniku postępowania odwoławczego lub procesu wszczętego po tej dacie po raz pierwszy, jeżeli czyny mające prowadzić do politycznej suwerenności państwa miały miejsce w ww. granicach czasowych.

• Przedmiot: odpowiedzialność za poniższe czyny:

• Będące przejawem świadomego dążenia, obiektywnie sprzyjające uzyskaniu przez Polskę niepodległości, pojedyncze lub długotrwale powtarzające się

• Polegające na przeciwstawianiu się kolektywizacji wsi i dostawom produktów rolnych

• Stanowiące pretekst do wszczęcia postępowania z powodu działalności na rzecz niepodległego bytu państwa

• Popełnione w celu uniknięcia w stosunku do siebie lub innej osoby represji za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa (zarówno potencjalne jak i realne niebezpieczeństwo represji)

Dodatkowy warunek to brak ekscesu w działalności opozycyjnej, który miał miejsce w sytuacji gdy dobro poświęcone pozostawało w rażącej dysproporcji do dobra, które uzyskano lub zamierzano uzyskać, albo sposób działania lub zastosowany środek były rażąco niewspółmierne do zamierzonego lub osiągniętego skutku.

*najczęściej stanowią eksces przypadki użycia broni palnej w stosunku do funkcjonariusza nieuzasadnione niebezpieczeństwem utraty życia, zdrowia albo dekonspiracji

Postępowanie rehabilitacyjne należy do grupy postępowań toczących się w wyniku nadzwyczajnych środków zaskarżenia, na co wskazuje jego skargowość (uzależnienie od wniosku uprawnionego podmiotu) i charakter reformacyjny. Końcowe rozstrzygnięcie jest zrównane z uniewinnieniem.

Właściwość

• Rzeczowa - sąd okręgowy albo wojskowy sąd okręgowy, jeżeli zgodnie z obowiązującymi przepisami w dniu wejścia w życie ustawy właściwy do rozpoznania sprawy o czyn będący przedmiotem tego orzeczenia jest sąd wojskowy

• Właściwość miejscowa

• Kryterium I stopnia - miejsce wydania przez organ I instancji orzeczenia będące przedmiotem postępowania o unieważnienie

• Kryterium II stopnia - Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie lub Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie

Prawo złożenia wniosku inicjującego postępowanie rehabilitacyjne a zarazem status uczestnika i związane z nim uprawnienia (zaskarżanie decyzji w toku postępowania, składanie wniosków, udział w posiedzeniu) mają RPO, Minister Sprawiedliwości, prokurator, osoba represjonowana i uprawniona do składania na jej korzyść środków odwoławczych, a w razie śmierci, nieobecności w kraju lub choroby psychicznej osoby represjonowanej, także jej krewny w linii prostej, przysposabiający lub przysposobiony, rodzeństwo oraz małżonek; jak również organizacja zrzeszającej osoby represjonowane za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.

*podstawowym dowodem są akta sprawy w której zapadło kwestionowane orzeczenie, więc często badanie kryteriów nieważności poprzedza odtworzenie zaginionych/zniszczonych akt. Postępowanie dowodowe jest tylko subsydiarne.

*sąd ma stwierdzić istnienie podstaw nieważności, nie może się posługiwać in dubio pro reo, bo to mogłoby prowadzić do bezzasadnej nobilitacji osób, które wcale represjonowane nie były

Postanowienie zapada na posiedzeniu, na którym obligatoryjnie stawia się prokurator, a fakultatywnie opozycjonista, jego reprezentanci i inne osoby na podst. postanowienia sądu. Stosuje się odpowiednio przepisy k.p.k. zapadłe postanowienie ma postać rozstrzygnięcia:

• Formalnego - kiedy sąd pozostawia wniosek bez rozpoznania wniosek albo jeżeli oskarżonego uniewinniono lub postępowanie umorzono z powodu braku czynu, braku znamion przestępstwa albo kontratypu. Na postanowienie uczestnikom przysługuje zażalenie.

• Materialnego - oddalenie wniosku albo stwierdzenie nieważności. Na wniosek uczestników sąd postanawia o podaniu do publicznej wiadomości rehabilitującego postanowienia, określając jego sposób.

• Naprawienie szkód i krzywd doznanych przez działaczy opozycyjnych

*Tytułem roszczeń cywilnoprawnych są prześladowania działaczy opozycyjnych.

Skarb Państwa jest zobowiązany do zapłaty zadośćuczynienia i odszkodowania, jeżeli szkoda i krzywda nastąpiła w poniższych okolicznościach:

• Stwierdzono prawomocnie nieważność orzeczenia w przedmiocie odpowiedzialności za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa

• Działacz opozycyjny był tymczasowo aresztowany lub zatrzymany w toku procesu o czyn niepodległościowy albo antyrolny, który umorzono z powodu przeszkód materialnych w toku instancji, a szkoda i krzywda z pozbawienia wolności wynikła nie została jeszcze naprawiona

• Działalność opozycyjna nie stała się powodem wszczęcia procesu ale nieoficjalnej represji w postaci pozbawienia działacza życia lub wolności

• Orzeczenie za działalność niepodległościową albo antyrolną uchylono/zmieniono w trybie rewizji nadzwyczajnej albo wznowienia postępowania, co stanowiło podstawę do odszkodowania i zadośćuczynienia, ale w niższej wysokości niż na podst. ustawy, ale tylko jeżeli przemawiają za tym względy słuszności

• W stosunku do działacza opozycyjnego wydano decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem 13.12.1981 r. w Polsce stanu wojennego

*odszkodowanie + zadośćuczynienie za działalność po 31.12.1956 max 25000 zł, pełna kompensata przysługuje tylko w razie śmierci w wyniku represji. Tytuły roszczeń się nie kumulują, więc osoba prześladowana do 31.12.1956 a później internowana może opierać roszczenia tylko o 1 z tych podstaw

• Prześladowanie przez radzieckie org. ścigania działające od 1.01.1944 - 31.12.1956 na terytorium Polski w granicach obecnych i obszarze na wschód od linii Curzona będącym dawnym terytorium Polski za prowadzenie działalności niepodległościowej (poza obecnymi granicami - w okresie 17.09.1939 - 5 .02.1946)

Postępowanie odbywa się wg przepisów k.p.k. z pewnymi odrębnościami:

• Legitymacja do dochodzenia kompensat przysługuje represjonowanemu, a w razie jego śmierci małżonek, dzieci i rodzice

*dodatkowy warunek w sytuacji represji ze strony władz radzieckich to zamieszkiwanie wnioskodawcy obecnie albo w chwili śmierci na obszarze aktualnego albo przedwojennego terytorium RP

• Przedawnienie dotyczy tylko roszczeń działaczy opozycji wobec których uznano orzeczenie za nieważne oraz prześladowanych w stanie wojennym - termin do złożenia wniosku wynosi 1 rok od uprawomocnienia się postanowienia o nieważności albo wejścia w życie nowelizacji przyznającej roszczenia internowanym w stanie wojennym

• Sąd właściwy

• Okręgowy lub wojskowy okręgowy, który wydał postanowienie o stwierdzeniu nieważności

• Tymczasowo aresztowany lub zatrzymany może dochodzić roszczeń w sądzie okręgowym właściwym ze względu na miejsce zwolnienia

• Roszczenia z tytułu nieformalnych represji należy kierować tam, gdzie wydałby orzeczenie organ I instancji, jeżeli doszłoby do wydania formalnej decyzji

• Ofiary ZSRR i stanu wojennego mogą dochodzić kompensat przed powszechnym sądem okręgowym właściwym dla ich miejsca zamieszkania

- 5 -

©Missi 2009-03-19 15:15:00

---