PRZEJAW WPŁYWU WAŻNIEJSZYCH INSTYTUCJI ORAZ ZINSTYTUCJONALIZOWANYCH STRUKTUR I KRĘGÓW SPOŁECZNYCH

1.Krąg społeczny <Florian Zaniecki>

• zespół ludzi spotykających się stale i utrzymujących w miarę trwałe kontakty osobiste

• jest składnikiem mikrostruktury społecznej

• <najważniejsze - wychowawcze , zabawy , pracy>

• <np. przyjacielskie, sąsiedzkie, kluby>

• nie mają wyraźnie określonej organizacji wewnętrznej ani zasad odrębności , choć członkowie są zobowiązani do zachowań zgodnych z normami wyznaczonymi przez dany krąg , który wpływa na jednostkę przez luźne wyrażanie opinii

• może istnieć nieformalny lider koła który wpływa na opinie i przekonania innych członków

• można należeć do kilku kręgów jednocześnie a członkowie tworzą nieformalny kanał przepływu informacji przenosząc swoje opinie między kręgami

• kręgi pełnią ważną rolę nie tylko dla dzieci , młodzieży lecz również dla dorosłych (przez kształcenie ich aspiracji , planów życiowych)

• pojęcie odżyło w latach 70-tych stanowiąc reakcję na przesadne używanie pojęć z zakresu socjologii organizacji do wyjaśnienia pojęć specyfiki działalności naukowej

2.Rodzina

układ kulturowo określonych wzorów zachowań (także norm i ról) spełniających funkcję utrzymania danej struktury w sensie realnym i idealnym , jak i pośrednio od ogólnie struktury społeczeństwa

<jako gr. społeczna >

społecznie uznany zespół osób połączony małżeństwem, pokrewieństwem czy adopcją, które mają na ogół wspólne miejsce zamieszkania i oddziałują na siebie zgodnie z realizowanymi rolami społecznymi

reprezentanci pedagogiki rodziny kładą nacisk na istnienie wielu symptomów sytuacji kryzysowych :

• nietrwałość związków rodzinnych

• narastające napięcia i konflikty wewnątrzrodzinne

• osłabienie tradycyjnej więzi rodzinnej (wolny rynek emocji)

• kryzys autorytetu rodziców i wartości

ich przyczyn upatrują się w przemianach zachodzących po roku 1989 <np. bezrobocie lub pogarszający się stan majątkowy , który może albo jednoczyć rodzinę albo wywoływać konflikty>

Autorytet-

Rodzaj władzy (prestiżu) której poleceniom, sugestiom rządzeni podporządkowują się, ale nie pod wpływem przymusu, lecz z poczucia, że jest ona do tego uprawniona

<Olechnicki, Załęcki>

cecha określająca szacunek i ogólne uznanie

Więź społeczna -

Ogół stosunków, relacji i zależności wiążących jednostkę z grupą , zbiorowością , ośrodkami kontroli wewnętrznej lub inną jednostką

Rodzina nuklearna-

• Życie rodzinne musi być dostosowane do wymogów wolnego rynku

• Stosunki partnerskie

• Członkowie pochodzą z różnych kręgów kulturowych

• W jej ramach wszystko jest negocjowane (np. wolność osobista , obowiązki, hierarchia)

• Współpodejmowanie decyzji (z dziećmi włącznie) <”rodzina demokratyczna”>

• Rodzina to układ otwarty- czerpie ze świata zewnętrznego

• Malejący trend małżeństw (mało zawieranych małżeństw)

Poziomy zakłóceń komunikacji w małżeństwie

Emocjonalny (brak empatii)

Intelektualny (zbyt mała wymiana ocen i doświadczeń)

Sfera działań ( brak wspólnych dążeń i aspiracji)

<Bauman>

współczesność nie pozbawia nas chęci dążenia do ideii (miłości , braterstwa , bezpieczeństwa)

3.Szkoła

jej celem naczelnym jest wychowanie i kształcenie <jako instytucje społeczne>

zespala całe społeczeństwo

za pomocą procedur ,określonych przez odpowiednie przepisy , ma odgórnie zaplanowane wszystkie cele

jest jednostką o sformalizowanej strukturze i władzy

świadectwa ukończenia szkół są niezbędnym warunkiem alokacji jednostki w strukturze społecznej

<Niezgoda>

wyspecjalizowana instytucja niezbędna do funkcjonowania współczesnego społeczeństwa

<Anna Sawisz>

cel szkoły - wykształcenie człowieka najlepiej funkcjonującego we współczesnych warunkach

(ideały zmieniały się przez wieki )

współcześnie -

upaństwowienie

konformizm

niszczenie indywidualności

upadek autorytetu nauczyciela i wychowawcy

liczne wewnętrzne trudności (przemiany)

odgradzanie się szkoły od środowiska

4. Kościół i religia

Kościół

<ks. Janusz Mariański>

jest reprezentantem wyraźnie historycznie zorganizowanej (i zinstytucjonalizowanej) wspólnoty religijnej głoszącej naukę o zbawieniu , która dominuje we wspólnocie religijnej w Polsce w Kościele rzymsko-katolickim

<Paweł Załęcki>

tworzy wspólnotę religijną stanowiącą specyficzny typ zbiorowości , której członkowie odczuwają silną więź interpersonalną w jej obrębie i która stanowi , przynajmniej w pewnych aspektach , grupę samowystarczalną zaspokajającą potrzeby jej członków

jeden z podstawowych podsystemów społeczeństwa pluralistycznego

przez wprowadzenie nauczania religii w szkole zyskał charakter zinstytucjonalizowany

wywiera określony wpływ socjalizacyjny o charakterze zamierzonym i niezamierzonym, przypadkowym na jednostkę

jest to grupa pierwotna obdarzona zdolnością najsilniejszego narzucania mechanizmów spełniania wymogów funkcjonalnych danego zespołu osób

Religia

<E. Durkheim>

jest systemem wzajemnych powiązań ze sobą wierzeń i innych praktyk odnoszących się do sacrum, to znaczy rzeczy świętych wyodrębnionych i zakazanych , wierzeń i praktyk łączących wszystkich wyznawców w jedną wspólnotę zwaną Kościołem

Jako fakt społeczny towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów

2 rodzaje definicji religii :

przedmiotowe( ze względu na przedmiot czci religijnej)

i funkcjonalne ( ze względu na funkcję pełnioną przez religię)

Funkcje Kościoła i Religii (w wymiarze psychospołecznym)

1. przekazuje jednostkom i grupom określoną interpretacje otaczającego świata

2. związana z kontrolą społeczną <wzmacnia podstawowe normy i wartości społeczeństwa>

3. wzmacnianie wspólnoty, spójności, solidarności grupowej i już występującej więzi społecznej , to umacnianie spójności zbiorowej wielu struktur społecznych

5. Samorząd terytorialny i lokalne zakłady pracy

samorządność i demokracja to główne atrybuty społeczeństwa obywatelskiego, stanowią skuteczną przeciwwagę do oligarchicznej władzy i absolutystycznej pozycji państwowych struktur administracyjnych organizujących życie społeczne

Ład lokalistyczny -

Polega na koncentracji życia społecznego w społeczeństwach lokalnych oraz uznaniu ich prymatu w stosunku do szerszych układów przestrzenno-społecznych (w Polsce po 1989r)

Znaczy to że organizacje państwowe zostały powołane przez organizacje lokalne i mają zaspokajać potrzeby, których nie mogą zaspokoić same (bezpieczeństwo, obrona)

Lokalność-

Pewnego typu ideologia, zgodnie z którą jednym z podstawowych warunków rzeczywistej demokracji i jej podmiotowości jest decentralizacja i rozwój samorządności terytorialnej

Wynika to z przekonania , że zarządzanie centralistyczne jest nieefektywne, ponieważ władze centralne, mają zbyt duży zakres działania, nie mogą należycie wywiązać się ze wszystkich zadań i obowiązków na szczeblu lokalnym

W III Rzeczpospolitej ścierają się 2 tendencje : nieustanna próba minimalizowania samorządowych kompetencji , dążenie do przekazania samorządom nieomal wszystkich kompetencji

Funkcje samorządu terytorialnego można analizować z punktu widzenia zbiorowości , wewnątrz której samorząd funkcjonuje < wewnętrzne> lub z punktu widzenia struktury nadrzędnej , jaką jest państwo <zewnętrzne>

Samorząd terytorialny jest instytucją angażującą mobilnych obywateli. Mała mobilność i aktywizacja (niskie zainteresowanie lokalnymi wyborami itp.) dowodzą , że nasze lokalne życie polityczne kształtowane jest przez nieliczne grupy i przy biernej postawie ekspertów

Zakład pracy jest ważną instytucją społeczną , odzwierciedlającą na szczeblu lokalnym życie gospodarcze

6. Organizacje pozarządowe , fundacje i stowarzyszenia

(w Polsce pojawiły się po 18989r)

specyficzne formy samoorganizacji społecznej, pewne struktur społeczne integrujące grupy obywateli , które cechuje wspólna dojrzała tożsamość społeczna, określony stopień zorganizowania, prywatny charakter inicjatywy, dobrowolność uczestnictwa, niezależność oraz niekomercyjność, a także istotna rola w kształtowaniu postaw ludzkich

to instytucje niezależne, a zarazem prywatne (powołane przez wolę zrzeszonych w niej osób, a nie przez decyzję instancji publicznej ) .

Wyróżniamy takie działające na korzyść swoich członków ( organizacje interesu własnego bądź pożytku wzajemnego ) i takie, działające na rzecz szerszej publiczności ( organizacje interesu publicznego)

Do organizacji pozarządowych mających najlepiej ukształtowane formy organizacyjno-prawne zaliczmy fundacje i stowarzyszenia

7. Wpływ społeczny na przejawiany styl i jakość życia

Wpływ społeczny-

to zmiana zachowania, opinii, postaw lub uczuć człowieka w skutek tego, co robią, myślą lub czują inni ludzie

facylitacja społeczna - efekt wspólnego działania , działania razem, prawdopodobny i możliwy wzrost wykonywania zadań przez jednostkę wywołany samą obecnością innych ludzi

inhibicja -(przeciwieństwo) obniżenie poziomu wykonywania zadań

Styl życia -

Specyficzny zespół codziennych zachowań jednostki czy grup społecznych , stanowiący odzwierciedlenie ich położenia społecznego, a dzięki temu umożliwiający również ich społeczną identyfikację

Składa się z : zachowań ludzi i bezpośrednich motywów tych zachowań oraz funkcje rzeczy będących celami i rezultatami tych zachowań

Wyraża się w trzech różnych sferach rzeczywistości (światopoglądu , obserwowalnych zachowań i czynności , przedmiotów)

Jakość życia-

Jest efektem rozwoju jednostki i stanowi skutek procesu konstruowania standardów porównań dla osiągalnych w czasie informacji oraz wypadkową procesu konstruowania sądów o życiu

Pojęcie związane z kilkoma sferami życia człowieka:

biologiczną (stopień zaspokojenia potrzeb)

społeczną (relacje z otoczeniem)

podmiotową (realizacja osobistych celów , pasji, samorealizacja)

i duchową (stosunek jednostki do wartości absolutnych)

W toku procesów socjalizacyjno-wychowaczych kształtuje się osobowość jednostki , która określa jej niepowtarzalną tożsamość . Uczenie się opiera się na trzech mechanizmach : wzmocnienia, naśladownictwo, przekaz symboliczny(standardowe wzorce zachowania w danej grupie społecznej uzyskiwane za pomocą przypadkowych uwag , sygestii)

---