Obszar funkcjonowania działalność operacyjna (operacja) - działanie lub szereg działań zmierzających do wykonania określonego zadania .
Bezpośrednio związane z powstaniem wyrobów lub świadczeniem usług są :
działaniaprojektowe*dz.realizacyjne *dz.kontrolne
dz.pomocnicza-wykonywanie dz.pods. wymaga równoległego lecz nierówno- miernego wykonywania szeregu zadań pomocniczych (zaopatrzenie,transp-ort , magazynowanie) .
Sprawna realizacja dz.operacyjnej i pomocniczej wymaga sprawowania dz. Kierowniczej na poziomie przedsiębi-orstwa jak i całości(planowanie,orga-nizowanie i zarzadzanie, gospodarow-anie finansami, kontakty z otoczenie-m). Jej istotą są procesy informacyj-no-decyzyjne.
Konsumenci wewnętrzni -znajdujacy się w samej organizacji(pracownicy) , zaspokajane potrzeby .
Podział pracy -rozłożenie zadania w taki sposób,by każda os.w organizacji ponosiła odpowiedzialność za ograni-czony zbiór czynności,wykonywała je, zamiast realizowania całego zadania.
Departamentalizacja - grupowanie czynności tak,by podobne i logicznie powiązane działania występowały razem.
Metody zapobiegania negatywnym skutkom specjalizacji w pracy:
*rozszerzanie pracy-przeciwstawian-iu się niezadowoleniu z niej,przez zw-iększenie zakresu zadań,łączy się ro-zmaite f-cje robocze w poziomym wycinku jednostki organizacyjnej,da-jąc pracownikom więcej zadań do zr-ealizowania *wzbogacenie pracy -prz eciwdziała niezadowoleniu przez zwię kszenie głębi zadań.Działania należąc do pionowego wycinka jednostki orga. Łączy się tak,aby pracownicy doświad czyli większej samodzielności pracy. *wariantowy rozkład czasu pracy -1. Ściśniony tydzień pracy 2.plastyczny czas pracy *rotacja stanowisk .
SCHEMAT ORGANIZACYJNY
S.O.precyzuje f-cje, wydziały i stan-owiska organizacji i pokazuje ich wz-ajemne powiązanie.Poszczególne ko-mórki organ.formowane są w połą-czonych ze sobą ciągłymi liniami,pok-azującymi linie podporządkowania i oficjalne kanały informacji.
S.O. ilustruje 5podst.aspektów stru-ktury organizacji: * podział pracy; każdy os. Lub komórka odpowiedzi-alną za daną część pracy * kierowni-cy i podwładni; linie ciągłe o znaczen. Podporządkowanych * rodzaj wyko-nywanej pracy; opisy wskazują na różne zadania lub obszary odpowied-zialności organ. * grupowanie seg-mentów pracy; całość schematu prze-dstawia podział działalności organ. Np.w układzie funkcjonalnym lub reg-ionalnym * szczeble zarządzania; schemat nie tylko obejmuje kierown-ików i ich podwładnych, lecz całą hie-rarchię kierowniczą .
SYSTEM INORMACYJNY
S.I. w którym procesy przetwarzania danych i procesy komunikacyjne real-izowane są technikami tradycyjnymi nazyw.systemem tradycyjnym ,syst. W którym te procesy są realizowane za pomocą technik komputerowych- syst.informatycznym .
Kryterium wielkości syst.obiektowe - obsługują informacyjnie tylko1 obiekt gospod.,ponadobiektowe-obsługują wiele obiektów gospod. Zlokalizowan-ych w różnych miejscach geograficz.
Rodzaj realizowanych funkcji:
Ad.1 syst.ewidencyjne-służy gromad-zeniu , przechowywaniu i udostępnia-niu w pożądanym zakresie i formie danych dotyczących przebiegów pro-cesów produkcyjnych,realizacji zada-ń, sytuacji finansowej obiektów,jedn-ostek czy przedsiębiorstwa jako cał-ości. Wspomaga f-cje zarzadzania dostarczając serwisy informacji kie-rowniczej dla węzłów decyzyjnych.
Ad2.syst.informowania kierownictwa-służy gromadzeniu i przetwarzaniu inform.niezbędnych dla podejmowa- nia decyzji.Syst.inf.kierow.o charak-terze doradczym przygotowują alte-rnatywne warianty decyzyjne,
Spośród których użytkownik wybiera najkorzystniejsze.Natomiast system. Typu optymalizacyjnego przyjętymi kryteriami optymalności.Służą przet-worzeniu danych i powstają w wyniku doskonalenia syst. Inform-ewidencyjnych.
Ad3.syst.wspomagania decyzji-poma-ga użytkownikowi w przygotowaniu, ocenie i kontroli podejmowanych decyzji w wybranych obszarach dzia-łalności przedsiębiorstwa.SWD bazu-je na danych i modelach tych obszar-ów.SWD posiada w stosunku do klas-ycznych syst.informat.możliwości an-alizy danych,modelowania i symulacji, porównuje dane i buduje prognozy.
Ad4.syst.ekspertowe-wykorzystuje gromadzoną wiedzę w celu naśladow-ania procesów myślowych przy podej-mowaniu decyzji i rozwiązywaniu pro-blemów przez człowieka.Wśród cech wymienia się:posiadanie wiedzy o ok.-reślonej dziedzinie oraz możliwości jej weryfikacji i powiększenia w tra-kcie działania syst.zdolność rozwiązywania problemów metodami podobnymi do metod wnioskowania stosowanych przez człowieka zdolność wyjaśniania przedstawionch
Rozwiązań i podjetych decyzji w tra-kcie opracowania ekspertyzy.
Druga generacja SE.oparta jest na wiedzy łączącej metodyheurystyczne z rozumowaniem opartym na modelu dziedziny problemowej: *baza wiedzy -zawiera dziedzinową wiedzę syst. *motor wnioskowania- moduł ,który steruje procesem rozwiązywania pro-blemu * podsystem pozyskiwania wi-edzy-zespół środków umożliwiających automatyzację procesu pozyskiwania wiedzy od ekspertów i transpozycję do postaci czytelnej dla syst.komput.
INFORMACJE DECYZYJNE
1.atrybutyID:adekwatność,celowość , aktualność,rzetelność,odpowiednia dokładność,kompletność i wszechstr-onność,zmniejszenie niepewności,nie-spodzianka,koszt niższy niż efekt jaki przyniesie jej użycie.
2.lukainformacyjna-menedżer działa zawsze w warunkach ryzyka.
SYSTEM INFORMACYJNY
1.SI.zarządzania powstaje w wyniku zapotrzebowania kierownictwa na do-kładne,terminowe i użyteczne dane, po to,aby planować,analizować i ster-ować pracami przedsiębiorstwa w sp-osób optymalizujący jego rozwój
2.SI.można zdefiniować jako zbiór procedur do gromadzenia,przechowy-wania i rozpowszechniania info.w celu wspomagania procesu decyzyjnego.
3.SI.stanowi całość złożoną z :danych (na różnych nośnikach),metod ich pr-zetwarzania(oprogramowanie),sprzętu,organizacji,ludzi(tworzących,przetwarzających i wykorzystujących info)
4.cybernetyczne ujęcie SI.
5.SI.są dziedziną interdyscyplinarną (zarządzanie,psychologia,socjologia,i-nformatyka,metody ilościowe)
ZARZĄDZANIE STRATEGICZNE
1.fazy formułowania strategii: analiza opcje,implementacja.Pragniemy uzys-kać trwałą przewagę konkurencyjną .
2.planowanie strategiczne: określanie misji organizacji;identyfikacja pods-tawowych celów strategicznych zap-ewniających jej wypełnienie.Wybór i budowa strategii,która zapewni osią-gnięcie wskazanych celów strategicz-nych.
3.SI zarządzanie ma dostarczyć de-cydentom niezbędnych info , które zapewniają przystosowanie sięorgani-zacji do zmieniających się warunków mając na uwadze główny cel:uzyskani-e trwałej przewagi konkurencyjnej.
Systemy przetwarzania transakcji (TPS)-dotyczą szczebla operacyjne-go,domeną-problemysilnie ustruktur-yzowane,uzupełniają lukę pomiędzy organizacją a otoczeniem,zawierają dane krótko- i długookresowe,zawier-ają dane dla reszty systemu.
Systemy automatyzacji prac biurowych(OAS)-wspomagają pracę kierowników;łączy szczeble operacyj-ne i kierownicze; *procesory tekst- ów *arkusze kalkulacyjne *bazy danych *telefax,ksero,poczta elekt-roniczna
Systemy informowania kierownictwa (MIS)-wspomagają podejmowanie de-cyzji na ośrodku operacyjnym i kier-owniczym.Są pomocne w planowaniu na wyższych szczeblach.Tworzą głó-wnie raporty i wspomagają f-cje kon-trolne.Dane czerpią z OAS, zapewni-ają bieżącą kontrolę,Są zorientowane na przeszłość i terażniejszość.Posia-dają ograniczone właściwości anality-czne. *mają charakter wewnętrzny *działają w trybie on-line *wymagan-ia informacyjne na podstawie których pozostały zaprogramowane są stałe i jasno sprecyzowane *są mało elastyczne *wymagają długiego okresu projektowania.
Systemy wspomagania decyzji(DSS)-wspomagają podejmowanie decyzji słabo ustrukcjonowanych są w pełni interakcyjne i przyjazne ,są zorient-owane na modelowanie,koncentrują się na przyszłości,posiadają dużą moc analityczną.
Systemy wspomagania decyzji szczebla strategicznego(ESS)-wspo-maga podejmowanie decyzji strategi-cznej nieustrukturyzowanej na najw-yższym szczeblu zarządzania. *dobrej jakości grafika prezentacyj-na *koncentrują się na odległej prz-yszłości
Systemy doradcze(ES)-systemy typu sztuczna inteligencja lub z bazą wie-dzy.Mają na celu zastąpić eksperta. Są stosowane na szczeblu operacyjnym.
WSTĘP DO EC I EDI
Elektroniczna wymiana danych(EDI)-jest jedną z technologii informacyjn-ych należących do tzw.elektronic co-mmerce określanej jako”gospodarka elektroniczna”.Polega na integracji w szeroko rozumianym biznesie różny- ch technologii informacyjnych,które mieszczą się w grupach:
1.wymiana danych: *elektroniczna wymiana danych(EDI) *poczta elekt-roniczna(E-mail)
2.dostęp do danych: *wspólne bazy danych *elektroniczne biuletyny *katalogi elektroniczne
3.akwizycja danych-automatyczna identyfikacja: *kody kreskowe *te-chniki OCR-optyczne rozpoznawanie tekstu *satelitarna identyfikacja i monitorowanie pojazdów *karty ma-gnetyczne i elektroniczne *techniki OMR *RF/ID (Radio Fraquency Ide-ntyfication) *techniki biometryczne *DIP (Document Imaging Processing)
Korzyści wynikające z wdrożenia EDI
*wyeliminowanie błędów „ludzkich” *skrócenie czasu przekazywania info *zmniejszanie kosztów ponoszonych z powodu stosowania tradycyjnej wy-miany info i dokumentów *możliwość wprowadzenia technologii „Just in Time”-realizacja dostaw lub produkcji tylko wtedy,gdy istnieje na tę dostawę lub produkcję popyt.
Koncepcją EDI-jest takie zorganizo-wanie wszystkich elementów produk-cji,transportu i rozliczeń,aby wyelim-inować dokumenty papierowe i maksymalnie ograniczyć udział człowieka w przeprowadzonych operacjach.
Stosowanie systemu EDI wymaga:
*standaryzacji przekazywanych info handlowych i kodów *powszechnej dostępności do sieci teletransmisji danych spinających różne systemy k-omputerowe *dostatecznej liczby p-artnerów handlowych wykorzystując-ych EDI do wzajemnej wymiany dok. Elektronicznych *zapewnienia bezpi-eczeństwa przekazywanych danych *wprowadzenia odpowiednich regula-cji prawnych uwierzytelniających dok elektroniczne,które zastępują trady-cyjne dok.papierowe.
FORMALNA STRUKTURA ORGANIZACYJNA.
Wydziały przedsiębiorstw mogą być formalnie zorganizowane wg.3form:
1.funkcji 2.wyboru rynku 3.w postaci macierzowej.
Ad1.wg.funkcji-grupuje w 1dziale ws-zystkich tych,którzy zajmują się 1r-odzajem czynności lub kilkoma zbliż-onymi do siebie czynnościami. ZALETY: *najbardziej logiczna i podstawowa forma departementalizacji *wykorz-ystuje specjalizowane zasoby *łatwy nadzór *uaktywnia spożytkowanie w-yspecjalizowanych umiejętności tam gdzie są one potrzebne WADY: *t-rudniej szybko uzyskać decyzję lub rozwiązać problem *niełatwo określ-ić odpowiedzialność i określić wyniki *skoordynowanie f-cji członków całej organizacji,może okazać się dla kier-ownictwa naczelnego problemem *m-oże istnieć poczucie izolacji od pozo-stałych wyników innych działów lub j-ednostek organizacyjnych *trudno zapewnić jednorodną pracę wszystk-im zatrudnionym przy realizacji celów organiz.
Ad2.Skupia w 1 jednostce roboczej wszystkich zajmujących się np.prod-ukcją i marketingiem wyrobu lub pok-rewnej grupy wyrobów wszystkichpa-nujących w danym regionie geograf. Lub wszystkich zajmujących się określonym rodzajem klientów. Wyróżniamy podgrupy: a) podział wg. Wyrobu-jest logicznym rozwiązaniem wtedy,gdy dany typ wyrobu wymaga w technologii produkcji i metod marketing. Różniących się znacznie od stosowanych w pozostałych częś-ciach organizacji. b) wg regionu-ka-żdy z z-ców dyrektorów na danym r-egionie odpowiada za interesy firmy w danym miejscu.Funkcjonalni z-cy dyrektorów świadczą usługi,wspoma-gają oraz pomagają koordynacji swoi-ch obszarów. c) wg grup odbiorców (klientów)-każdy z z-ców dyrekt. Od-powiada za grupę wyrobów wg rodzaju ustalonych odbiorców dla których są przeznaczone. ZALETY: *dostosowanie do szybkich zmian *umożliwia dobrą prezentację wyro-bu *pozwala na poświęcenie całego czasu zadaniom *wyrażnie określa odpowiedzialność *umożliwia szkole-nie dyr. Filii WADY: *taka struktu-ra sprzyja rozgrywkom przy podziale zasobów *nie sprzyja koordynacji zadań między filiami *zachęca do z-aniedbywania piorytetów długofalow-ych *prowadzi do konfliktu między zadaniami filii i czy zakładów a piory-tetami całej firmy.
Ad3. W strtukturze tej jednocześni-e istnieją 2 układy: a) stałe wydziały funkcjonalne-odpowiadające za efek-ty i poziom zawodowy swoich jednos-tek b) dorażne zespoły-realizują ko-nkretne programy . Członkowie zespołów wywodzą się z różnych dzi-ałów funkcjonalnych i podlegają kier-ownikowi zespołu,który odpowiada za wyniki jego pracy . ZALETY: *zape-wnia organizacji elastyczność *pobu-dza do współpracy interdyscyplinarn-ej *angażuje ludzi,stawia im wyzwa-nie *rozwija umiejętności pracowni-ków *odciąża naczelne kierownictwo pozostawiając im czas na planowanie *motywowanie ludzi do identyfikowa-nia się z końcowym wyrobem *pozwala na przesuwania ekspertów do głównych obszarów działania zgod-nie z potrzebami . WADY: *wiąże się z ryzykiem wywołania poczucia anarchii *zachęca do walki o władzę *może powodować więcej dyskusji niż działania *wymaga dużych umiejętn-ości interpersonalnych *jest koszto-wna we wdrażaniu *wiąże się z ryzykiem dublowania wysiłków zespoł-ów projektowych *wpływa na modele ,gdy następuje przesunięcie personelu .