CHARAKTERYSTYKA OKRESU DORASTANIA

• Dojrzewanie biologiczne, zmiany hormonalne, rozwój seksualny

• Dojrzewanie psychiczne i społeczne, zmiany oczekiwań, wymagań, ról społecznych

• Niestabilność samooceny, wrażliwość

• Wzmożona emocjonalność, labilność emocjonalna

• Krytycyzm myślenia

• Idealizm

• Potrzeba przynależności grupowej, konformizm wobec rówieśników

• Skłonność do buntu, konfliktów

• Pragnienie samodzielności i lęk przed odpowiedzialnością

• Poznawanie siebie, kształtowanie swojego życia

TOŻSAMOŚĆ - ZADANIE ROZWOJOWE OKRESU DORASTANIA I MŁODOŚCI

Według:

psychospołecznej teorii rozwoju Erika Eriksona

O teorii:

• obejmuje cały cykl życia - 8 stadiów

• w każdym stadium - kryzys rozwojowy (specyficzny dla danego okresu konflikt, zachwianie równowagi psychicznej, problem do rozwiązania)

• w każdym stadium - zadanie rozwojowe (przezwyciężenie kryzysu, odzyskanie stanu równowagi, rozwiązanie problemu)

• pojawianie się kryzysów i ich przezwyciężanie jako warunek rozwoju

W okresie dorastania - kryzys tożsamości

TOŻSAMOŚĆ OSOBOWA - orientacja co do tego, kim się jest i jakie jest własne miejsce
w świecie (Jarymowicz, Szustrowa, 1980, s. 440).

- potrzeba uniwersalna

- poszukiwanie własnej drogi życiowej

- typowe pytania: Kim jestem? Kim pragnę być w przyszłości? Co jest dla mnie w życiu ważne?

- proste identyfikacje z okresu dzieciństwa już nie są adekwatne

ZACHOWANIA MŁODZIEŻY ZWIĄZANE Z DOŚWIADCZANIEM
KRYZYSU TOŻSAMOŚCI

• sprzeczne dążenia, kontrastujące ze sobą silne emocje (np.: bunt i posłuszeństwo, lęk i nadzieja)

• nadmierne utożsamianie się z idolami

• tworzenie grup i subkultur młodzieżowych (kształtowanie postawy nietolerancji wobec wszystkich "innych")

• krytyczny stosunek wobec wartości znanych, przecenianie wartości innych kultur
  
  

• specyficzne cechy miłości nastolatków
  
  

• aktywne poszukiwania tożsamości
  cel: podjęcie samodzielnych istotnych decyzji, dokonanie osobistych i świadomych wyborów
  metody: rozmowy, dyskusje, wymiana poglądów, lektura, refleksja, zdobywanie zróżnicowanych doświadczeń

STATUSY TOŻSAMOŚCI WEDŁUG MODELU JAMES'A MARCII

2 wymiary tożsamości:

• poszukiwania (kryzys) - okres podejmowania decyzji, proces rozważania alternatyw
  i dokonywania wyborów
  

• przekonania (zaangażowanie) - przywiązanie do określonych przekonań, osobiste zaangażowanie w przyjęte cele, wartości i poglądy

status Ⴎ wymiar Ⴏ	rozproszona	przekazana	odroczona	nabyta
poszukiwania	Ⴞ	Ⴞ	+	+
przekonania	Ⴞ	+	Ⴞ	+

---