Wykład 1 - 04.10.2012
CHÓW I HODOWLA DROBIU
Prof. dr hab. Ewa Łukaszewicz
Wg ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich do drobiu należą:
kury, indyki, perlice, przepiórki, strusie afrykańskie, kaczki typu Pekin, kaczki piżmowe i gęsi.
1. SYSTEMATYKA:
Typ: STRUNOWCE
Podtyp: KRĘGOWCE
Gromada: PTAKI (29 tys. gatunków)
Podgromada: PTAKI WŁAŚCIWE
Nadrząd: PTAKI NEOGMATYCZNE- grzebieniowce
Rząd: GRZEBIĄCE (250 gatunków)
Rodzina: INDYKI (2 gatunki)
Gatunki: Indyk zwyczajny
Indyk pawi
Rodzina: PERLICE (9 podgatunków)
Gatunki: Perlica zwyczajna
Perlica czarna
Panterka czarna
Rodzina: KUROWATE - Gallus gallus (155 gatunków)
Gatunki: Kur bankiwa
Kur siwy
Kur zielony
Kur cejloński
Przepiórka zwyczajana
Przepiórka japońska
Przepiórka chińska
Kuropatwa zwyczajna
Bażant zwyczajny
Bażant złocisty
Bażant pstry
Rząd: GOŁEBIOWE
Rodzina: GOŁĘBIOWATE
Podrodzina: GOŁEBIE
Gatunki: Gołąb skalny
Gołąb grzywacz
Synogarlica popielata
Gołąbek diamentowaty
Rząd: BLASZKODZIOBE
Rodzina: KACZKOWATE (147 gatunków)
Podrodzina: GĘSI (34 gatunki)
Gatunki: Gęś gęgawa
Gęś garbonosa
Podrodzina: KACZKI (113 gatunków)
Gatunki: Kaczka krzyżówka
Kaczka piżmowa
Nadrząd: PTAKI PALEOGMATYCZNE
Rząd: STRUSIOWATE - Struthio camelus
Rodzina: STRUSIE
Gatunek: Struś afrykański
Rząd: NANDU
Rodzina: NANDU
Gatunek: Nandu południowo-amerykański
Rząd: KAZUAROWATE
Rodzina: KAZUARY
Gatunek: Emu
Kury o białych zausznicach niosą jaja o białej skorupce.
U przepiórek samice są większe od samców.
Młodych indyków się nie ubija i nie skubie, bo pióra wypuszczają melaninę, co zabarwia skórę na czarno.
Mulardy - mieszańce piżmowego kaczora i kaczki typu Pekin, które są niepłodne i przeznaczone do uboju.
Kaczki biegusy - pobijają rekordy nieśności (430 jaj/rok).
2. KIERUNKI PRODUKCJI DROBIARSKIEJ
Kierunek nieśny (kury, przepiórki, strusie):
Produkcja jaj konsumpcyjnych (kury, przepiórki, strusie)
- nioski wysokoprodukcyjne - intensywna produkcja wielkotowarowa.
- nioski typu nieśnego średnio ciężkiego - produkcja intensywna lub półintensywna w gospodarstwach ekologicznych lub wiejskich
Linie kur intensywnej produkcji nieśnej:
- nioski jaj o białych skorupkach
- nioski jaj o brązowych skorupkach
Kierunek mięsny (kury, indyki, strusie, perlice, przepiórki, kaczki, gęsi):
Produkcja mięsa - ptaków rzeźnych (brojlerów)
Produkcja pierza (Chiny).
3. POCHODZENIE KUR
Teoria:
Monofiletyczna - wszystkie kury pochodzą od G.gallus
Polifiletyczna - bardzo duże zróżnicowanie między kurami śródziemnomorskimi a azjatyckimi.
Udomowienie kur: Chiny, Indie, Wyspy Sundajskie, później Egipt.
W Europie jako pierwsi kury hodowali Grecy, potem Rzymianie.
W Polsce hodowla kur od II i III wieku (wykopaliska archeologiczne w Poznaniu, Gnieźnie i Opolu).
Kur bankiwa - czerwony kur dżungli - G.gallus (Indie, Syjam, Filipiny, Sumatra)
Cejloński kur dżungli - G.lafayetti (Cejlon)
Siwy kur dżungli - G.sonneratii (połud-zach Indie)
Te trzy gatunki są do siebie podobne:
- podobna budowa ciała,
- 14 piór ogonowych,
- grzebień ząbkowany pojedynczy prosty,
- parzyste dzwonki,
- samice niosą 10-12 jaj o masie 47g.
Zielony kur dżungli - G.varius (Jawa)
Wyraźnie rożni się od pozostałych:
- 16 piór ogonowych,
- jeden dzwonek,
- grzebień nieząbkowany.
Mieszańce wszystkich 4 kuraków są płodne.