1. Teorie starzenia się komórek

2. Proliferacja komórek macierzystych

Najintensywniejszą proliferację komórek zauważa się w przypadku macierzystych komórek hematopoetycznych które mogą być izolowane np. z krwi łożyska lub sznura pępowinowego podczas porodu. Z pępowiny uzyskuje się jedynie niewielką ilość krwi ale dostarcza ona komórki macierzyste zdolne do intensywnej proliferacji. Komórki z krwi pępowinowej można także stymulowac do większej proliferacji in vitro.

Wadą tych komórek macierzystych jest posiadanie przez nie mniejszych właściwości immunogennych niż dojrzałe komórki macierzyste.

Dojrzałe komórki macierzyste cechuje słaba zdolność proliferacyjna. Z reguły uczestniczą one w odnowie komórkowej w tkankach dojrzałych np. szpiku kostnego, naskórka, mięśni, mózgu, wątroby. Zaletą tych komórek jest to iż w przypadku transplantacji nie istnieje ryzyko wystapienia odpowiedzi immunologicznej u biorcy, a ryzyko powstania z nich nowotworu jest małe.

3. Apoptoza i nekroza - różnice

Apoptoza - śmierć programowana komórki, śmierć samobójcza, altruistyczna proces czynny, - związanym z aktywacją wielu genów

- wymaga nakładu energii

- zwykle obejmuje pojedyncze komórki

- odpowiada za precyzyjną kontrolę liczby i rodzaju komórek

- zapewnia homeostazę tkankową a ponadto w usuwaniu komórek uszkodzonych, nieprawidłowych, zainfekowanych czy obciążonych mutacjami

Przebieg apoptozy - zmiany morfologiczne:

jądro komórkowe obkurcza się, a chromatyna ulega zagęszczeniu

zagęszczona chromatyna przemieszcza się początkowo na oboddzielenie się od pozostałych komórek

wód jądra (tzw. marginalizacja), a następnie wypełnia jądro

dochodzi do postępującej fragmentacji DNA

w etapie poprzedzającym fragmentację jądra komórki apoptyczne tracą znaczne ilości wody, a wraz z nią elektrolitów (1/₃ - ½)‏

prowadzi to do kondensacji materiału genetycznego

przemieszczenie się części cząsteczek fosfatydyloseryny z wewnętrznej do zewnętrznej warstwy błony komórkowej .

Nekroza (martwica).

jest to proces przypadkowy i bierny

zachodzi pod wpływem różnorodnych czynników fizycznych, chemicznych i biologicznych

pęcznienie komórek

utrata ciągłości błony oraz wypływ zawartości komórek do otaczającej przestrzeni pozakomórkowej

reakcja obronna organizmu z wytworzeniem odpowiedzi zapalnej

Proces ten przeważnie obejmuje zespoły komórek i nie wymaga energii.

1. Szlaki indukcji apoptozy - podstawowe różnice

2. Anoikis

3. Podział i żródła komórek macierzystych

Pod względem potencjału proliferacyjnego jak i możliwości różnicowania wyróżnia się 4 rodzaje komórek macierzystych:

- pełnopotencjalne (totipotencjalne) komórki zarodka

- wielopotencjalne (pluripotencjalne) komórki macierzyste

- somatyczne komórki multipotencjalne

- unipotencjalne komórki macierzyste

Żródła komórek macierzystych:

Otrzymywane są od osób dorosłych, zwierząt, płodów lub embrionów we wczesnym stadium rozwoju (4 do 6 dni). Komórki macierzyste organizmów dorosłych są komórkami pluripotencjalnymi, multipotencjalnymi lub unipotencjalnymi. Charakteryzują się dużą zdolnością do różnicowania się w w wiele typów innych komórek ale Największą taką zdolność wykazują komórki embrionów.

1. Indukcja apoptozy przez wolne rodniki

2. Teorie starzenia się komórek

3. Metody oceny wieku komórek

---