Tuberculosis pulmonum-gruźlica płuc
Pneumonia-zapalenie płuc
Bronchitis-zapalenie oskrzeli
Bronchopneumonia-odoskrzelowe zapalenie płuc
Bilateralis-obustronne
Abscessus pulmonis-ropien płuc
Carcinoma bronchit-rak oskrzela
Vitium cordis- wada serca
Congenitium-wrodzona
Stenosis mitralis-zweżenie lewego ujscia zylnego
Infractus myocardii-zawał mięśnia sercowego
Infractus cordii-zawał serca
Hipertonia arterialis-nadciśnienie tętnicze
Pleuritis-zapalenie opłucnej
Myocardosis-zwyrodnienie m.sercowego
Diabetes melitu-cukrzyca
Angina pectoris-dusznica bolesna
Pneumothorax-odma opłucna
Hemothorax-krwiak opłucnej
Hydrothorax-płyn w opłucnej
Status febrilis-stany podgorączkowe
Carpulmonae-serce płucne
Fractura costae-złamanie żebra
Contusio thoracis-stłuczenie kl.pier
Fractura dentis epistrofei-złamanie zęba obrotnika
Fractura vertebrae-złamanie kręgu
Fraktura vertebrae cervicalis-złamanie kregu szyjnego
Spondylitis tuberculosa-gruzlica kręgosłupa
Spondylitis rheumatica-gośćcowe zapalenie kręgosłupa
Ostitis vertebrae-zapalenie kręgu
Radiculitis-zapalenie korzonków nerwowych
Sacroilitis-zapalenie stawów krzyż-biodr
Spondyloarthrosis deformans-zniekształcająca choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa
Spondyloarthrosis cervicalis, dorsalis, lumbalis-zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyj, pier, lędz
Spondylosis-zmiany zwyrodnieniowe trzonów i krążków miedzykreg
Assimilatio atlantis-zrośniecie kregu szczytowego z potylicą
Lumbalisatio-upodobnienie kregu S1 do L5
Sacralisatio-zrosniecie kregu L5 z koscią krzyzowa
Spina bifida-rozszczep łuku
Scoliosis-skolioza
Kyfosis-wygiecie ku tyłowi
Lordosis-wygiecie ku przodowi
Torsio-skręcenie kregów wzdłuż osi długiej kręgosłupa
Badanie RTG serca
Podstawowe zdj kl.piersiowej to PA i boczne lewe z odl 2m z kontrastem (siarczanem baru) w przełyku na głębokim wdechu w pozycji stojącej przy statywie
Podanie siarczanu baru ułatwia oceny tylnej strony serca, szczególnie lewego przedsionka i uzupełnia się zdjęciami skośnymi(prawym 45 i lewym 60)
U chorych w ciezkim stanie na leżaco lub siedząco u noworodków w bobinie
Badanie RTG płuc
Podstawowe zdj. Przeglądowe to PA i boczne w pozycji stojącej z odl 150cm wykonane przy statywie. U pacjentów w ciezkim stanie na leżąco. Uzupełnia się zdjęciami skośnymi lewym prwym 45
Szczyty płuc w rzucie PA AP boczne
PA lub boczne poziomą wiązka promieni w pozycji leżacej pacjenta aby uwidocznień płyn w jamie opłucnej
Badania RTG żeber
Wskazania do wykonywania zdjęć
-zmiany urazowe
-zmiany nowotworowe
-wady rozwojowe(niedorozwój zebra, brak zebra,zebro dodatkowe, rozdwojenie przedniego odcinka zebra lub ubytki brzerznee, gruzlica płuc
Wykonujemy zdj. Przeglądowe na kasecie 30x40 uło.podłuznie
Przed wykonywaniem zdj przeprowadzamy wywiad z pacjentem aby określić które zebro chcemy uwidocznic na zdj(przednie tylne boczne, prawe lewe, górne dolne)
Zawsze wykonujemy zdjecie z tej strony gdzie podejrzewamy zmiany chorobowe lub urazowe
Struktura kostna zeber znajdujaca się bliżej błony uwidacznia się lepiej niż zebra położone dalej, przy zmianach w przednich zebrach wykonujemy zdj.PA i odwrotnie, przy zmianach w odcinkach bocznych robimy zdj. Skosne
Miejsce bolesne musi bezpośrednio przylegać do kasety.
Przy wykonaniu fragmentu zeber musimy uwidocznic 1 lub 12 zebro
Przy zdj zeber centrujemy zawsze w lini środkowo-obojczykowej na okolice bolesna.
Badania RTG kręgosłupa
Zawsze co najmniej 2 zdjecia AP i boczne
Należy uwidocznić 1 i ostatni krąz sąsiadujących odcinków kręgosłupa
Badanie jest uzupełniane często radiogramami: skośnymi, czynnościowymi, warstwowymi, celowanymi, bezpośrednio powiekszonymi, autotomograficznymi
Zdjęcia warstwowe wykonuje się najczęściej przy: gruźlicy kręgosłupa, chorobie zwyrodnieniowej,zmianach urazowych, nowotworach, wadach.
AP okolicy podpotylicznej celowane na C1C2 przez otwarte usta z tubusem 18x24 Promien jest prostopadły do kasety i pada w otwarte usta 1cm poniżej lini zgryzu górnych siekaczy.
Boczne okolicy podpotylicznej
18x24podłuznie promien jest prostopadły do kasety, pada na punkt lezacy na 2 palce poniżej otworu słuchowego zew na wysokości wyrostka sutkowatego
AP kregów C3C7 18x24 podłuznie. Promien jest odchylony o 10-15 ku głowie i pada na chrząstkę tarczowata
AP autotomograficzne 18x24podłuznie promien jest prostopadły do kasety pada powyżej 1cm chrząstki tarczowatej. W trakcie badania pacjent rusza płynnie zuchwa.
Boczne szyjnego
18x24podłuznie promien prostopadły do kasety pada na boczna powierzchnie szyi w połowie jej długości, położenie punktu celowania zmienia się nieznacznie w zależności od kształtu kręgosłupa 2cm poniżej i do tyłu od kata zuchwy w lini otworu słuchowego zew.
Skośne celowane na otwory międzykręgowe 18x24podłuznie promien prostopadły do kasety lub odchylony dogłowowo pada na przednio boczna pow szyi w połowie jej długości na miesien MOS poniżej kata zuchwy po stronie badanej
Boczne kręgosłupa szyjno-piersiowego w „pozycji pływaka”
Kaseta:18x24
Pozycja pacjent stoi odwrócony lewym bokiem do kasety z filmem. Ramie pacjenta znajdujące się bliżej filmu powinno zostac uniesione wysoko nad głowe. Przeciwległy bark znajdujący się bliżej filmu powinien znajdowac się nieco z tyłu, a bark przeciwległy nieco z przodu.ojaca tyłem do stojaka
Promien:pochylony w kierunku ogonowym o 5, przechodzi przez okolice przestrzeni C7-Th1. Ekspozycja na wstrzymanym oddechu.
A-p kręgosłupa piersiowego
Pozycja lezaca na plecach lub stojąca tyłem do stojaka.
Kaseta:15x40
Promien pada na srodek kasety i biegnie prostopadle do kasety. Trafie na mostek w połowie jego długości
Ułożenie konczyny górne ułożone swobodnie wzdłuż tułowia, górny brzeg kasety na wysokości chrząstki tarczowatej.
Boczne kręgosłupa piersiowego
Pozycja leżaca na boku
Kaseta 30x40
Promien pada na boczna pow klp na wysokości kregu Th7, linia pachowa tylna na wysokości Th7(dolne kąty łopatek)
Ułożenie;płaszczyzna strzałkowa tułowia i szyi równoległa do płaszczyzny stołu, w razie potrzeby niecieniujace podkładki w celu ustawienia kręgosłupa w płaszczyźnie równoległej do blatu; konczyny górne wyciągnięte ku przodowi co sprzyja uwidocznieniu górnych kręgów; konczyny dolne zgięte w stawach kol i biodr w celu stabilizacji ułożenia. Zdj wykonuje się przy głębokim wdechu lub w trakcie oddychania co pozwala czesciowo zamazac cienie zeber. Literka od strony brzusznej pacjenta.
A-P kręg lędź-krzyż
Przygotowanie oczyszczenie jelita grubego z mas kałowych i gazów
Pozycja leżaca na plecach
Kaseta 30x40, 25x40, 18x43
Promien pada na środek kasety i przednia sciane jamy brzusznej w lini pośrodkowej przedniej 2 palce powyżej górnego zarysu grzebieni biodrowych nieco powyżej pępka.
Ułożenie:nogi zgięte w stawach kol i biodr aby zmniejszyc lordoze kędzwiowa. Zdj. Wykonuje się na głębokim wydechu. Górny brzeg kasety na wysokości wyrostka mieczykowatego
P-A kręg lędźwiowo-krzyz
Pozycja lezaca na brzuchu
Kaseta 30x40, 15x40,18x40 podłuznie
Promien jest prostopadły do kasety pada w lini pośrodkowej tylnej na 2 palce powyżej górnego zarysu grzebieni biodrowych.
Ułożenie:płaszczyzna czołowa równoległa do stołu; konczyny dolne wyprostowane; konczyny górne wyciągnięte swobodnie wzdłuż ciała lub położone na głowe. Górny brzeg kasety na wysokości wyrostka mieczykowatego
Boczne kreg ledź-krzyż
Pozycja leżaca na boku
Kaseta 30x40 podłuznie
Promien pada na boczna pow ciała 2 cm powyżej grzebienia talerza biodrowego w lini pachowej środkowej.
Ułożenie pacjent lezy na boku płaszczyzna strzałkowa równoległa do kasety. Nogi lekko zgięte ale nie tak mocno bo będzie to wpływało na kształt lordozy lędźwiowej.
Boczne celowane na przestrzen L5-S1
Pozycja leżąca na boku
Kaseta 18x24podłuznie
Ułożenie na boku, płaszczyzna strzałkowa równoległa do kasety
Promien pada w lini pachowej środkowej 2 cm poniżej grzebienia talerza biodr.
A-P L5-S1 celowane na przestrzenie międzykręgowe wg.Barssony
Kaseta 18x24 ułozona podłuznie
Ułożenie pacjenta lezy na plecach konczyny górne wzdłuż tułowi, konczyny dolne zgięte w stawach biodr i kolan wałek pod kolana
Promien projekcja skośna 30stopni w kierunku głowy. Promien przechodzi na wysokości kolców biodrowych przednich górnych 4 cm powyżej spojenia łonowego.
Boczne lędźwiowego w zgięciu i wyproscie.
Pacjent stoi odwrócony lewym bokiem do kasety. Zgiecie: pacjent w jak najgłębszym skłonie do przodu. W wyproscie. Należy polecic pacjentowi wykonanie jak najgłębszego skłonu do tyłu.
Promien przechodzi przez L4 czyli na wysokości grzebienia biodrowego
Skośne kreg lędź w celu uwidocznienia stawów międzykręgowych
Kaseta 30x40 górny brzeg kasety na wysokości wyrostka mieczykowatego
Ułożenie:pacjent lezy na stole płaszczyzna czołowa tworzy ze stołem kat 35-40stop, konczyna górna strony badanej swobodnie wyciagnieta wzdłuż tułowia, przeciwna oparta o stół na wysokości twarzy pacjenta. Konczyna dolna strony badanej zgieta w stawie kolanowym i biodr opiera się zewn strona o stół, druga lekko zgieta lub wyprostowana.
Promien projekcja prostopadła promien trafia w bok od pepka w kierunku strony uniesionej. Ramie poprzeczne centratora 2cm powyżej pepka. Unosimy tak bok pacjenta aby punkt centrowania przeniósł się na strone niezbadana.
AP kosci krzyzowej kaseta 24x30 projekcja skosna 15dogłowowo przechodzi w połowie odległości pomiedzy spojeniem łonowym a linia łaczaca kolce biodrowe przednie górne.
Boczne k.krzyz i guzi 24x30 promien pada na boczna pow miednicy na wysokości kolca biodrowego przedniego górnego stycznie do k.krzyzowej
AP k.guzicznej 18x24podłuznie promien pada pod katem 10-15 w kierunku donorowym 2 cm powyżej spojenia łonowego
Boczne krtani 18x24 promien pada na krtan 2-2,5 cm ku tyłowi od wyniosłości krtaniowej
PA narzadów kl.piersiowej 35,6x35,6 promien pada w lini posrodkowej tylnej na poziomie dolnych katów łopatek czyli na wyrostek kolczysty Th7
Boczne narzadów kl.piersiowej 35,6x35,6 promien pada na punkt w lini pachowej przedniej lezacy na wysokości czwartego lub piatego zebra.
Skośne prawe i lewe płuc 35,6x35,6 promien pada na trzony kregowe i przebiega poziomo na wysokości dolnego lata łopatki, skośnie od tyłu i strony oddalonej od kasety ku przodowi i stronie przeciwnej.
Szczyty płuc wg.Przybylskiego
PA 24x30 poprzecznie promien pada na wyrostek kolczysty pierwszego lub drugiego Th i przebiega w płaszczyźnie strzałkowej środkowej od tyłu i góry ku przodowi i dołowi pod katem 30-35 do płaszczyzny kasety
AP 24x30poprzecznie promien pada na mostek nieco poniżej mostkowych konców obojczyków i przebiega w płaszczyźnie strzałkowej środkowej kranialnie pod katem 30-35 do płaszczyzny kasety.
AP stojąco 24x30 poprzecznie. Promien pada na mostek nieco poniżej mostkowych konców obojczyków i przebiega od przodu ku tyłowi w płaszczyźnie strzałkowej srodkowej prostopadle do kasety
PA przepony 30x40 poprzecznie promien pada na srodek kasety
Boczne przepony 30x40poprzecznie, górny brzeg kasety na wysokości dolnych katów łopatek. Promien pada na srodek kasety.
AP zeber 35,6x43,2 podłuznie. Promien pada na srodek mostka i biegnie prostopadle do kasety
PA zeber 35,6x43,2podłuznie. Promien pada w lini pośrodkowej tylnej na wysokości kątów łopatek(czyli w okolicy wyrostka kolczystego Th7)
Skośne zeber 30x40podłuznie. Promien biegnie prostopadle do kasety i pada na srodek okolicy badanej.
AP dolnych zeber 35,6x35,6 promien odchylony dogłowowo o 10 pada na srodek kasety.
Boczne mostka 24x30 podłuznie promien pada na srodek mostka i zarazem na srodek kasety. Ramie podłużne centratora wychodzi wcieciem szyjnym
Mostek w skosie przednim prawym 24x30 promien pada na lewo od lini posrodkowej tylnej na wysokości srodka mostka
Celowane na staw mostkowo-obojczykowy 13x18poprzecznie promien trafia na kark obok kręgosłupa po stronie przeciwnej do badanej przechodzi przez badany staw i pada na srodek kasety