Uziomy sztuczne

Uziomy sztuczne pionowe z rur, prętów lub kształtowników umieszcza się w ziemi w taki sposób, aby ich najniższa część była umieszczona na głębokości nie mniejszej niż 3 m, natomiast najwyższa część na głębokości nie mniejszej niż 0,6 m pod powierzchnią ziemi. Uziomy sztuczne poziome z taśm lub drutów układa się na głębokości nie mniejszej niż 0,6 m pod powierzchnią ziemi.

Wymiary powyższe uwzględniają zarówno ochronę uziomów przed uszkodzeniami mechanicznymi, jak i zwiększanie się ich rezystancji w wyniku zamarzania i wysychania ziemi. Trwałą wartość rezystancji uziomów zarówno naturalnych, jak i sztucznych należy zapewnić także poprzez:

• odpowiednio trwałe połączenia np. poprzez spawanie, połączenia śrubowe, zaciskanie lub

• ochronę antykorozyjną połączeń.

Minimalne wymiary materiałów, ze względu na korozję i wytrzymałość mechaniczną, powszechnie stosowanych do wykonywania uziomów umieszczonych w ziemi podane są w tablicy 1.

Tablica 1. Minimalne wymiary materiałów, ze względu na korozję i wytrzymałość techaniczną, powszechnie stosowanych do wykonywania uziomów umieszczonych w ziemi

Materiał	Powierzchnia	Kształt	Minimalny wymiar
						Średnica mm	Przekrój mm2	Grubość mm	Grubość powłoki/osłony
												Wartość minimalna ?m	Wartość średnia ?m
		Stal	Cynkowana na gorąco^a lub nierdzewna^a,b	Taśma^c		90	3	63	70
				Kształtownik		90	3	63	70
				Pręt okrągły do uziomów głębokich	16			63	70
				Drut okrągły do uziomów poziomych	10				50^e
				Rura	25		2	47	55
		Osłona miedziana	Pręt okrągły do uziomów głębokich	15			2000
		Z miedzianą powłoką galwaniczną	Pręt okrągły do uziomów głębokich	14			90	100
	Miedż	Nieosłonięta^a	Taśma		50	2
				Drut okrągły do uziomów poziomych		25^f
				Linka	1,8 dla każdej skrętki	25
				Rura	20		2
		Powleczona cynkiem	Linka	1,8 dla każdej skrętki	25		1	5
		Powleczona cynkiem	Taśma		50	2	20	40
^a Odpowiednie także dla elektrod w otulinie betonowej ^b Powłoka nie jest stosowana ^cJako taśma walcowana lub taśma cięta z zaokrąglonymi krawędziami ^d Taśma z zaokrąglonymi krawędziami ^e W przypadku ciągłego powlekania w kąpieli jest możliwe uzyskanie grubości 50 ?m ^f Gdy doświadczenie wskazuje, że ryzyko korozji i mechanicznego uszkodzenia jest niezwykle małe można stosować przekrój 16 mm^2

Rezystancja uziemienia zależy od jego wymiaru, kształtu i rezystywności gruntu, w którym się uziemienie znajduje.

W tablicy 2 podano wartości rezystywności dla różnych rodzajów gruntu, natomiast w tablicy 3 podano przeciętne wartości rezystywności gruntu.

Tablica 2. Wartości rezystywności dla różnych rodzajów gruntu

Rodzaj gruntu	Rezystywność ??m
Grunty bagienne Aluwium Humus Torf wilgotny	od kilku do 30 20 do 100 10 do 150 5 do 100
Gliny plastyczne Margle i zagęszczone gliny Margle jurajskie	50 100 do 200 30 do 40
Piaski gliniaste Piaski krzemionkowe Grunty kamieniste odsłonięte Grunty kamieniste pokryte trawnikiem	50 do 500 200 do 3000 1500 do 3000 300 do 500
Wapień miękki Wapień zagęszczony Wapień spękany Łupek Łupek mikowy	100 do 300 1000 do 5000 500 do 1000 50 do 300 800
Granit i piaskowiec Zgodnie ze starzeniem starego granitu i starego piaskowca	1500 do 10000 100 do 600

Tablica 3. Przeciętne wartości rezystywności gruntu

Rodzaj gruntu	Przeciętna wartość rezystywności ??m
Muliste grunty rolne, wilgotny zagęszczony nasyp Słaby grunt rolny, żwir, twardy nasyp Grunt kamienisty odsłonięty, suchy piasek, skały nieprzepuszczalne	50 500 3000

Rezystancja R uziemienia, w przypadku uziomu wykonanego z przewodów ułożonych poziomo w ziemi, może być w przybliżeniu obliczona z zależności:

R=2?r /L

gdzie:

r rezystywność gruntu w ??m,

L długość rowu przeznaczonego na przewody w m.

Rezystancja R uziemienia, w przypadku uziomu wykonanego z umieszczonych pionowo w ziemi płyt o wymiarach 0,5 m x 1 m lub 1 m x 1 m i o grubości co najmniej 2 mm jeżeli są wykonane z miedzi lub 3 mm jeżeli są wykonane ze stali ocynkowanej, może być w przybliżeniu obliczona z zależności:

R=0,8?r /L

gdzie:

r rezystywność gruntu w ??m,

L obwód płyty w m.

Rezystancja R uziemienia, w przypadku uziomu wykonanego z umieszczonych pionowo w ziemi elementów, może być w przybliżeniu obliczona z zależności:

R=r /L

gdzie:

r rezystywność gruntu w ??m,

L długość elementów pionowych w m.

Rezystancja R uziemienia, w przypadku uziomu wykonanego z metalowych słupów umieszczonych w ziemi, może być w przybliżeniu obliczona z zależności:

R=0,366?r /L? log10 3L/d

gdzie:

r rezystywność gruntu w ??m,

L długość umieszczonych w ziemi części słupów w m,

d średnica walca opisanego na słupie w m.

---