Językoznawstwo kognitywne, Filologia polska, Językoznawstwo


JĘZYKOZNAWSTWO KOGNITYWNE

Lingwistyka kognitywna wyrosła z krytyki gramatyki transformatywno-generatywnej oraz z wpływów semantyki referencjalnej. Zaczęła się rozwijać na przełomie 70./80. l. XX w.

Założenia - Ronald W. Langacker (1988):

Lingwistyka kognitywna - paradygmat językoznawstwa zakładający, że język jest ściśle powiązany z umysłowymi procesami dotyczącymi postrzegania świata. Lingwistyka kognitywna zajmuje się przyswajaniem, gromadzeniem i wykorzystywaniem informacji; opiera się na wcześniej rozwijanej psychologii kognitywnej .

Językoznawstwo kognitywne radykalnie przeciwstawia się gramatyce transformacyjno-generatywnej, zapoczątkowanej przez Noama Chomsky ' ego n a przełomie lat 50. i 60. XX wieku. Gramatyka t a, jako zbiór reguł wyrażonych w sformalizowanym języku matematycznym, zdominowała ówczesne językoznawstwo i wywarła szeroki wpływ m.in. na psychologię, socjologię o raz na teorię literatury. Do uczniów Chomsky ' ego należał początkowo George Lakoff, który jednak po pewnym czasie stał się jednym z najzagorzalszych przeciwników jego gramatyki, uważając, że jest ona może interesującym, ale jednak marginalnym przedsięwzięciem, nie zasługującym na poważne traktowanie. Ostatecznie Lakoff walnie przyczynił się do powstania językoznawstwa kognitywnego, którego teoretyczne podstawy sformułował Ronald Langacker w książce Podstawy gramatyki kognitywnej ( 1987). Wcześniej, w 1980 r., Lakoff wraz z filozofem Markiem Johnsonem wydali wspólną książkę Metafory w naszym życiu, formułując w niej kognitywną teorię metafory. Głównym zadaniem lingwistyki kognitywnej jest objaśnienie zdolności językowych, ale również możliwości społecznych języka. Niektórzy przedstawiciele dziedziny na świecie - Ronald Langacker, George Lakoff , Mark Johnson , Paul Kay, Mark Turner, Georges Kleiber, John R. Taylor

W Polsce: Henryk Kardela , Tomasz Krzeszowski , Aleksander Szwedek , Elżbieta Tabakowska, Jolanta Antas , Iwona Nowakowska-Kempna, Bogusław Bierwiaczonek , Roman Kalisz, Krzysztof Korżyk

Lingwistyka kognitywna - paradygmat językoznawstwa zakładający, że język jest ściśle powiązany z umysłowymi procesami dotyczącymi postrzegania świata. Lingwistyka kognitywna zajmuje się przyswajaniem, gromadzeniem i wykorzystywaniem informacji; opiera się na wcześniej rozwijanej psychologii kognitywnej.

Językoznawstwo kognitywne radykalnie przeciwstawia się gramatyce transformacyjno-generatywnej, zapoczątkowanej przez Noama Chomsky'ego na przełomie lat 50. i 60. XX wieku. Gramatyka ta, jako zbiór reguł wyrażonych w sformalizowanym języku matematycznym, zdominowała ówczesne językoznawstwo i wywarła szeroki wpływ m.in. na psychologię, socjologię oraz na teorię literatury. Do uczniów Chomsky'ego należał początkowo George Lakoff, który jednak po pewnym czasie stał się jednym z najzagorzalszych przeciwników jego gramatyki, uważając, że jest ona może interesującym, ale jednak marginalnym przedsięwzięciem, nie zasługującym na poważne traktowanie. Ostatecznie Lakoff walnie przyczynił się do powstania językoznawstwa kognitywnego, którego teoretyczne podstawy sformułował Ronald Langacker w książce Podstawy gramatyki kognitywnej (1987). Wcześniej, w 1980 r., Lakoff wraz z filozofem Markiem Johnsonem wydali wspólną książkę Metafory w naszym życiu, formułując w niej kognitywną teorię metafory.

Głównym zadaniem lingwistyki kognitywnej jest objaśnienie zdolności językowych, ale również możliwości społecznych języka.

Niektórzy przedstawiciele dziedziny na świecie - Ronald Langacker, George Lakoff, Mark Johnson, Paul Kay, Mark Turner, Georges Kleiber, John R. Taylor

W Polsce: Henryk Kardela, Tomasz Krzeszowski, Aleksander Szwedek, Elżbieta Tabakowska, Jolanta Antas, Iwona Nowakowska-Kempna, Bogusław Bierwiaczonek, Roman Kalisz, Krzysztof Korżyk

Na podst. Agnieszka Libura, Wyobraźnia w języku. Leksykalne korelaty schematów wyobrażeniowych. Centrum - peryferie i siły, Wrocław 2000.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Fonologia Trubieckiego, Filologia polska, Językoznawstwo
Behawiorystyczne podstawy pogladow Bloomfielda, Filologia polska, Językoznawstwo
Struktura powierzchniowa i struktura gleboka, Filologia polska, Językoznawstwo
ŚWIADOMOŚĆ JĘZYKOWA ŚLĄZAKÓW, Notatki, Filologia polska i specjalizacja nauczycielska, Kultura język
Pojecia językoznawcze (w kontekście testu), Filologia polska, Nauka o języku
Uniwersalia językowe, Filologia polska, Językoznawstwo
jezykoznawstwo 08, Filologia polska, II rok, Gramatyka opisowa
Zaimek 'się', Nauka języków, Filologia Polska
go czas semant, filologia polska, językoznawstwo, gramatyka opisowa, słowotwórstwo i składnia
go czas odczas, filologia polska, językoznawstwo, gramatyka opisowa, słowotwórstwo i składnia
słownik lindego, filologia polska, językoznawstwo, gramatyka historyczna
Trzeci okres generatywnej gramatyki, Filologia polska, Językoznawstwo
Klasyfikacje, Filologia polska, Językoznawstwo
Rodziny językowe, Filologia polska, Językoznawstwo

więcej podobnych podstron