FINANSE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO
14.01.2012
(dochody samorządu terytorialnego/PKB) ok. 12 %
(wydatki samorządu terytorialnego/PKB) ponad 12 %
Deficyt samorządu terytorialnego/PKB < 0,5 %
Dług samorządu terytorialnego > 5 %
Na teście może być pytanie: dochody do PKB są większe od……..
Dochody SFP → udział ST → > 15 %
100 %
Wydatki SFP → udział ST → > 30 % (ponieważ dostaje dotacje i subwencje z budżetu)
100 %
Dług publiczny → udział ST → > 7 %
100 %
SAMORZĄDOWA GOSPODARKA FINANSOWA
Samorządowa gospodarka finansowa to wszystkie czynności gromadzenia i wydatkowania środków publicznych przez organy JST i ich związki w celu realizacji ich zadań i funkcji. Do tych czynności należy planowanie operacji gromadzenia środków i wydatków środków pieniężnych, wykonywanie tych operacji i kontrola ich przebiegu oraz wyniku.
Gospodarka finansowa JST musi być prowadzona z zachowaniem zasad: celowości, oszczędności, efektywności, skuteczności i terminowości.
SYSTEM FINANSOWY JST
System finansowy JST to ogół norm prawnych określających formy organizacyjne, zasady i procedury gromadzenia i wydatkowania środków publicznych przez JST i ich związki w celu realizacji ich zadań i funkcji.
Przedmiotem systemu finansowego JST są:
1. Zasady i tryb procedury budżetowej (zasady postępowania organów samorządowych i jednostek organizacyjnych JST w trakcie planowania, uchwalania, wykonywania i kontroli wykonania budżetu JST)
SAMODZIELNOŚĆ FINANSOWA JST
Gwarancje samodzielności finansowej JST
Jednym z podstawowych źródeł gwarancji samodzielności finansowej samorządu terytorialnego są:
1. Europejska Karta Samorządu Lokalnego przyjęta w Strasburgu w 1985 roku.
2. Europejska Karta Samorządu Regionalnego przyjęta w Strasburgu w 1997 roku
Polska ratyfikowała Europejską Kartę Samorządu Lokalnego w 1993 roku, która weszła w życie od 1994 r.
o to może być pytanie na teście
ASPEKTY SAMODZIELNOŚCI FINANSOWEJ
1. Samodzielność dochodowa
2. Samodzielność budżetowa
3. Samodzielność wydatkowa
4. Samodzielność pożyczkowa
Najbardziej samodzielne są:
1o Miasta na prawach powiatu
2o Gminy
3o Województwa
4o Powiaty
o to może być pytanie na teście
BUDŻET I GOSPODARKA BUDŻETOWA SAMORZĄDU JST
BUDŻET JST
Budżet JST jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki.
Budżet JST uchwalany jest na rok budżetowy.
Rokiem budżetowym jest rok kalendarzowy.
Podstawą gospodarki finansowej JST w roku budżetowym jest uchwała budżetowa (nie mylić z ustawą!!!!!)
DOCHODY I WYATKI JST
Dochody budżetu JST ujmuje się w podziale na dochody bieżące i dochody majątkowe.
Wydatki budżetu JST ujmuje się w podziale na wydatki bieżące i wydatki majątkowe.
Do dochodów majątkowych zalicza się:
dotacje i środki otrzymane na inwestycje,
dochody ze sprzedaży majątku,
dochody z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności
Dochody bieżące budżetu JST to dochody budżetowe niebędące dochodami majątkowymi (czyli cała reszta).
Do wydatków budżetowych zalicza się:
inwestycje i zakupy inwestycyjne,
zakup i objęcie akcji i udziałów,
wniesienie wkładów do spółek prawa handlowego.
Ustawa o finansach publicznych określa różnicę między dochodami a wydatkami jako wynik budżetu w ujęciu kasowym.
Przychody minus rozchody to finansowanie deficytu.
SAMORZĄDOWA GOSPODARKA BUDŻETOWA I ZASADY BUDŻETOWE
Samorządowa gospodarka budżetowa to wszystkie czynności związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków budżetowych, czyli planowanie budżetu, gromadzenie dochodów i przychodów budżetowych, dokonywanie wydatków i rozchodów budżetowych, kontrola przestrzegania dyscypliny finansów publicznych.
Zasady budżetowe to postulaty nauki pod adresem ustawodawstwa i praktyki dotyczące prawidłowej organizacji i funkcjonowania gospodarki budżetowej.
ZASADY BUDŻETOWE.
1. Zupełności (powszechności) - kojarzona z metodą budżetowania brutto
2. Jawności - czyli każdy powinien mieć dostęp do budżetu
3. Jedności (ta zasada nie jest spełniona)
4. Równowagi
5. Szczegółowości (specjalizacji)
6. Przejrzystości (jasności) - czyli każdy powinien rozumieć, o co tam chodzi
7. Realności
8. Jednoroczności
9. Uprzedniości (budżet powinien być uchwalony przed rozpoczęciem roku budżetowego)
10. Gospodarności
11. Polityczności
12. Celowości, terminowości i oszczędności.
SYSTEM BUDŻETOWY NA SZCZEBLU JST
System budżetowy na szczeblu JST to system norm prawnych i procedur określających:
1. Kompetencje organów JST w sprawach budżetowych
2. Formy organizacyjne gospodarki budżetowej i pozabudżetowej
3. Zasady gromadzenia i wydatkowania środków budżetowych
4. Zasady rachunkowości i sprawozdawczości budżetowej
5. Zasady procedury budżetowej
6. Zasady dyscypliny finansów publicznych.
FORMY ORGANIZACYJNE W PODSEKTORZE SAMORZĄDOWYM
Formy gospodarki budżetowej (budżetowanie brutto)
Samorządowe jednostki budżetowe (gimnazja, szkoły średnie, specjalne np. szkoła plastyczna w danym regionie). Nie mają osobowości prawnej.
Formy gospodarki pozabudżetowej (budżetowanie netto)
1. Rachunek dochodów placówek oświatowych
2. Samorządowe zakłady budżetowe (mogą otrzymywać dotacje z budżetu, nie mają osobowości prawnej). Przykłady: zakłady komunikacji miejskiej, administracja budynków komunalnych, zakłady energii cieplnej, przedszkola samorządowe.
Samorządowe osoby prawne - mają osobowość prawną (czyli mogą zaciągać pożyczki i kredyty) - teatry, muzea, opera, filharmonia, samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
PROCEDURA BUDŻETOWA W JST
Przykładowe pytanie: Kto przygotowuje projekt uchwały budżetowej?
Organ wykonawczy przygotowuje przedstawia organowi
stanowiącemu
Planowanie budżetu JST
Projekt uchwały budżetowej przygotowuje odpowiednio:
w gminie: wójt, burmistrz, prezydent miasta,
w powiecie: zarząd powiatu,
w województwie samorządowym: zarząd województwa
i przekazuje do 15 listopada roku przed rokiem budżetowym odpowiednio:
w gminie: radzie gminy
w powiecie: radzie powiatu
w województwie samorządowym: sejmikowi województwa.
3
Na to kazała zwrócić uwagę, bo może być na teście