1. Definicja akwareli

aqua - woda

aqua rella - farba wodna , nazwa pojawiła się w XVII wieku

Akwarela może być:

1. Techniką malarską(datowana na wiek XV)

2. rodzaj farby (od starożytności)

3. konkretne dzieło namalowane w tej technice

AKWARELA - technika malarska z użyciem transparentnej farby (tj. przepuszczającej światło), o spoiwie rozpuszczalnym w wodzie; spoiwem była guma arabska, czyli akacjowa, często z dodatkiem miodu, cukru lub gliceryny nadawały one elastyczność warstwie malarskiej /Plastyfikatory = uelastyczniacze - cukier, miód, gliceryna/

Akwarela jest techniką laserunkową. To znaczy że spod warstwy farby ma prześwitywać podłoże (zazwyczaj biały papier), a używanie białego pigmentu jest źle widziane, ponieważ biel zakłóciła by tę przezroczystość i osłabiła głębię koloru.

1. Sposoby malowania

1. mokre w mokrym - mokre podłoże + farby

2. podłoże suche + farby - malowanie farbą o odpowiednim odcieniu

3. połączenie dwóch technik, tj. na początku „mokre w mokrym” wyschnięcie druga technika („sucha”)

2. Rodzaje podobrazi

 podobrazia drewniane

 podobrazia płócienne

 podobrazia metalowe

 podobrazia papierowe

- jasne podobrazie, najczęściej był to papier, poza tym stosowano pergamin, kość słoniową, kości zwierzęce, jedwab, cienkie płótno

- jeśli podłoże było jasne - zakładano grunt pod podłoża /kredowe, gipsowo-klejowe/

- w pergamin wcierano kredę lub gips

3. Rys historyczny (zastosowanie akwareli w innych technikach)

Farba akwarelowa znana była już w starożytności (Egipt - grobowce, dekoracja papirusu), na terenie Chin i Japonii - zdobiono pergaminowe zwoje, parasole, wachlarze, lampiony; w Europie - malowidła starochrześcijańskie, w katakumbach. Podmalowywanie drzeworytów i rysunków, kartony do malarstwa ściennego.

Wiek XV - jako samodzielna technika malarska, liczne odkrycia w nowożytności, ilustracje (Albrecht Dürer) Wiek XVII - rozpowszechnienie i rozwój, głównie na terenie Holandii, Flandrii /portrety, miniatury, pejzaże/

Mistrzowie techniki:

• Nicolas Poussin

• Claude Lorrain - był wybitnym luministą, opanował doskonale perspektywę powietrzną, badał zmienność barw w zależności od pory dnia - tonacja srebrzysta o poranku, złocista w południe i przechodząca w purpurę o zachodzie. Wywarł wpływ na angielskie malarstwo pejzażowe.

• P.P. Rubens

• Rembrandt

• Antoon van Dyck

• William Turner - liczne eksperymenty z narzędziami i sposobami malowania, stosowanie gąbek, nowych papierów, barwników, skrobanie powierzchni, odmienny sposób malowania

• Emil Nolde

4. Definicja gwaszu

Gwasz farba wodna z domieszką kredy lub bieli, które nadają jej właściwości kryjące

Gwasz, oprócz kryjącego pigmentu zawiera jeszcze biały wypełniacz (np biel barytową), oraz spoiwo z gum roślinnych, takie samo jak w technice akwarelowej. W szerszym znaczeniu nazwę tę stosuje się różnych kryjących farb rozprowadzanych wodą, o spoiwie z kleju zwierzęcego lub emulsji wodnych np. kazeinowych.

*** Technika ta w połączeniu z akwarelami była stosowana do upiększania średniowiecznych manuskryptów, choć nie używano wówczas jej dzisiejszej nazwy. W czasach renesansu i baroku gwaszem nazywano klejowe podmalówki malowideł olejnych, i dopiero od połowy osiemnastego wieku określenie to nabiera obecnego znaczenia.

5. Akwarela i gwasz - porównanie

Akwarela	Gwasz
-technika malarska z użyciem transparentnej farby / rodzaj farby / konkretne dzieło - spoiwo rozpuszczalne w wodzie - spoiwem jest guma arabska (czasem z domieszką miodu, cukru lub gliceryny - technika laserunkowa (prześwituje papier)	- kryjąca farba wodna - zawiera domieszkę kredy lub bieli, które nadają jej właściwości kryjące!

Technika gwaszu różni się od akwareli głównie tym, że obrazy malowane gwaszem mają "pełne" kolory, a nie prześwitujące jak w akwareli. Malowanie gwaszem jest najczęściej stosowane do wykonywania szkiców dla obrazów olejnych oraz do wykonywania ilustracji do książek.

---