Elektromiografa (EMG) ocenia mięśnie poprzez badanie potencjałów wywołanych. Cienka, mała elektroda (igła) jest wprowadzana w mięsień, która ocenia mięsień w spoczynku i w różnych fazach napięcia.Badanie trwa od 30 minut do godziny.
Elektromiografia jest jednym z podstawowych badań w rozpoznawaniu chorób mięśni i nerwów obwodowych. Badanie to pozwala ustalić lokalizację i charakter zmian patologicznych w mięśniach, oraz ocenić dynamikę procesu chorobowego.
Przed badaniem, lekarz przeprowadza krótkie badanie neurologiczne sprawdzające układ nerwowy oraz mięśnie. Pacjent leży na łóżku przeznaczonym do badań, lekarz wkłuwa elektrodę w mięsień. Najpierw ocenia się mięsień w spoczynku. Podczas tej części badania elektroda jest przemieszczana kilkakrotnie, tak aby różne odcinki mięśnia były zbadane. Podczas zmiany położenia elektrod może być odczuwany dyskomfort. Następnie pacjent jest proszony o niewielkie napięcie mięśnia, a następnie napięcie z całej siły, podczas których prowadzi się kolejne badanie. Liczba mięśni, która będzie przebadana zależy od rodzaju dolegliwości z którymi pacjent się zgłosił oraz od wyników badań podczas przeprowadzania testu.
Czy badanie boli?
Pacjent może odczuwać ból podczas wkłuwania elektrody w mięsień. Podczas przeprowadzania testu może być też odczuwany dyskomfort. Badanie EMG nie jest akupunkturą lub metodą leczenia skóry. W jego trakcie nie są wstrzykiwane żadne substancje domięśniowo lub podskórnie.
Badanie elektromiograficzne opiera się na rejestracji czynności elektrycznej mięśni. Czynność ta związana jest ze zdolnością przenikania jonów sodu i potasu przez błonę komórki. Wskutek nierównomiernego rozmieszczenia jonów sodu i potasu w obrębie komórki mięśniowej - dochodzi do polaryzacji ładunku elektrycznego wnętrza komórki w stosunku do błony komórkowej. Potencjał polaryzacji, wynoszący w spoczynku około 80 mV, ulega zmianom w zależności od stanu czynnościowego mięśnia. Przy pomocy elektromiografów z użyciem elektrod igłowych rejestrowane są zmienne bioprądy z mięśni w spoczynku i podczas wysiłku.
Wskazania do wykonania badania
* Różnicowanie niedowładów pochodzenia mięśniowego.
* Wykrywanie i różnicowanie niedowładów wywołanych uszkodzeniem nerwu obwodowego.
* Ocena funkcji mięśni po urazach.
* Zanik mięśni o nieznanej etiologii (przyczynie).
Badanie jest wykonywane na zlecenie lekarza.
Nie ma bezwzględnej konieczności wykonywania wcześniej innych badań. Przed badaniem należy dokładnie umyć badaną kończynę. Nie ma ograniczeń co do spożywania posiłków. Nie należy używać kremów lub maści na skórę w obszarze, który ma być badany.
Skóra w miejscu ukłucia igły powinna być oczyszczona alkoholem. Wysterylizowana elektroda igłowa wkłuwana jest prostopadle do mięśnia. Następne wkłucia (około 10 - 20 wkłuć) wykonuje się w odległości 1 - 2 cm od pierwszego. W pierwszym etapie badania oceniany jest zapis w trakcie minimalnego skurczu mięśni. Następnie badanie jest prowadzone przy maksymalnym skurczu mięśni, jaki pacjent może wykonać. Miejsca wkłuć igły są odkażane.
Wynik przekazywany jest w formie opisu z dołączonym wykresem (zapisem czynności elektrycznej mięśni). Badanie trwa około 40 minut.
Przed badaniem należy zgłosić:
* Aktualnie przyjmowane leki - zwłaszcza leki przeciwkrzepliwe i wydłużające czas krwawienia.
* Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna).
W czasie badania wszelkie dolegliwości bólowe w miejscu wkłuwania igły.
Brak powikłań. Badanie może być powtarzane wielokrotnie. Wykonywane jest u pacjentów w każdym wieku, a także u kobiet ciężarnych.
Osłabienie i męczliwość mięśni może być oznaką różnych chorób, dlatego postawienie prawidłowej diagnozy nastręcza czasami trudności, szczególnie u pacjentów u których objawy choroby nie są mocno nasilone lub ograniczają się do pojedynczych mięśni.
Elektromiografia (EMG)
Podstawowe badanie przy diagnozowaniu miastenii polega na ocenie siły mięśni po wysiłku i po odpoczynku. Badanie to można wykonać bez żadnych przyrządów lub może ono zostać wykonane poprzez elektryczne drażnienie nerwu i ocenę męczliwości mięśnia. Badanie przy użyciu prądu nazywane jest elektromiografią (EMG).
W badaniu EMG ocenia się spadek amplitudy kolejnych potencjałów mięśnia podczas drażnienia unerwiającego ten mięsień nerwu bodźcami o różnej częstotliwości. W mięśniu zdrowym, podczas stymulacji z częstotliwością 1 - 10 Hz, amplituda i pole kolejnych potencjałów nie ulegają istotnym zmianom. W miastenii stwierdza się spadek amplitudy i pola kolejnych odpowiedzi, którego wielkość określa nasilenie zaburzeń chorobowych.
W większości pracowni wykonujących badanie EMG porównuje się amplitudę czwartej lub piątej odpowiedzi w stosunku do pierwszej (którą przyjmuje się za 100 %). Następnie oblicza się, o ile % obniżyła się amplituda czwartej lub piątej odpowiedzi. Za wartość graniczną między normą a patologią przyjmuje się 8-10 % natomiast w miastenii spadek ten jest różny - nawet do kilkudziesięciu % w ciężkich przypadkach.
U niektórych pacjentów, pomimo występowania objawów miastenii, badanie EMG nie daje charakterystycznych dla tej choroby wyników. Stosuje się wówczas inne, znacznie czulsze badanie - elektromiografię pojedynczego włókna mięśniowego (SFEMG). Badanie to wykonuje się przy użyciu specjalnej elektrody, która pozwala na odbieranie potencjału pochodzącego zazwyczaj z jednego włókna mięśniowego. Podczas badania chory siedzi wygodnie w fotelu lub leży. Elektrodę wkłuwa się w wybrany mięsień, a badanie przeprowadza się podczas słabego ruchu dowolnego. Badanie trwa dość długo, gdyż podczas badania należy znaleźć 20 par potencjałów z badanego mięśnia.