ANALIZA STANU WARUNKÓW PRACY
w _____________________________________________
nazwa i adres zakładu pracy
Ogólna charakterystyka zakładu
Zakład wytwarza specjalne materiały ceramiczne dla przemysłu metalurgicznego. W skład zakładu wchodzą:
Hala produkcyjna o powierzchni ok. 7000m2.
Przylegający do hali budynek biurowo-socjalny o powierzchni ok. 500m2.
Magazyn opakowań i surowców o powierzchni ok. 1000m2.
Opis obiektów budowlanych:
Hala produkcyjna - parterowy budynek wykonany z niepalnych elementów konstrukcyjnych, pokrycie dachu wykonane jest z papy termozgrzewalnej, stropodach z blachy trapezowej ocieplonej wełną mineralną, wyposażony w instalację odgromową oraz instalację przeciwpożarową tryskaczową.
Magazyn opakowań i surowców - parterowy obiekt budowlany o konstrukcji stalowej z wypełnionymi ścianami, wyposażony w instalację odgromową oraz instalację przeciwpożarową tryskaczową.
Obiekt biurowo-socjalny - dwukondygnacyjny obiekt o mieszanej konstrukcji stalowej i wypełnionymi ścianami, wyposażony w instalację odgromową oraz instalację przeciwpożarową tryskaczową.
Obiekty budowlane wyposażone są w instalacje: elektryczną, wodną, kanalizacyjną, wentylacyjną, gazową, odgromową, centralnego ogrzewania.
Hala produkcyjna oraz magazyn pomimo posiadania świetlików, przewidziane są do eksploatacji przy sztucznym oświetleniu.
Stan zatrudnienia w zakładzie: 104 mężczyzn, 14 kobiet, nie zatrudnia się niepełnosprawnych i młodocianych.
Obiekty budowlane
W bieżącym roku wykonano okresowy (przeprowadzany raz na 5 lat) przegląd obiektu budowlanego - przegląd wykonał zespół specjalistów pod kierownictwem inspektora nadzoru budowlanego.
Podczas przeglądu stwierdzono:
Stan konstrukcji nośnej stalowej obiektów - dobry.
Stan poszycia ścian i dachów - dobry.
Stan instalacji wodnej - dobry.
Stan instalacji kanalizacyjnej - dobry.
Stan instalacji CO - dobry.
Stan instalacji gazowej technologicznej - dobry.
Stan instalacji elektrycznej - dobry
Stan instalacji odgromowej - dobry.
Przeprowadzony przegląd budynku nie wykazał uchybień, budynek pod względem technicznym nadaje się do eksploatacji.
W zakładzie znajdują się książki obiektów budowlanych, prowadzone są na bieżąco.
Drogi komunikacyjne i transportowe oraz dojazdy pożarowe są utrzymane w stanie niestwarzającym zagrożeń dla użytkowników. Drogi transportu wewnątrzzakładowego oznakowane są znakami drogowymi i oświetlone, wyodrębniono i oznakowano ciągi komunikacji pieszej.
Urządzenia i instalacje energetyczne oraz wentylacyjne
Pomiary elektroenergetyczne instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych:
Pomiar napięć i obciążeń przewodów i kabli niskich napięć - protokół nr 4/04 z 31.05.04r.
Pomiar rezystancji uziemień roboczych i ochronnych, zerowanie rozdzielni elektrycznych - protokół nr 2/2004 z 31 maja 2004r.
Sprawdzenie skuteczności działania środków ochrony przeciwporażeniowej - protokół nr 2/2004 z 31 maja 2004 r.
Instalacja odgromowa:
Przegląd techniczny (okresowy) - protokół z 31 maja 2004r.
Przegląd wizualny (roczny) - podczas rocznego przeglądu obiektu budowlanego 13 czerwca 2004r.
Instalacja gazowa:
Sprawdzenie szczelności - protokół nr 4/9/2004 z 9 września 2004r.
Pomiary i regulacja palników kotłów - protokół z 9 września 2004r.
Przegląd instalacji wentylacyjnych - protokół z 20 maja 2004r.
Usuwanie zanieczyszczeń z przewodów spalinowych i palenisk opalanych gazem - protokół nr 1/2004 z 2 września 2004 r.
Przegląd klap dymowych - protokół z 5 maja 2004r.
Wykonane pomiary i przeglądy instalacji elektrycznej, odgromowej, gazowej wentylacyjnej, kominowej oraz przegląd obiektu budowlanego wykazały ich sprawność techniczną - zostały dopuszczone do eksploatacji.
Pomieszczenia pracy
Pomieszczenia zostały zakwalifikowane jako stanowiska stałej pracy.
Stanowiska pracy urządzone są stosownie do rodzaju wykonywanych na nich czynności, uwzględniają zasady ergonomii oraz zapewniają pracownikom bezpieczne warunki pracy. Biorąc pod uwagę stan zatrudnienia w poszczególnych pomieszczeniach i na stanowiskach pracy oraz parametry, takie, jak powierzchnia, kubatura, temperatura, wentylacja, oświetlenie elektryczne i naturalne, należy stwierdzić, że te pomieszczenia i stanowiska spełniają wymogi określone w przepisach techniczno-budowlanych ponieważ:
Powierzchnie stanowisk pracy zapewniają zatrudnionym swobodę ruchów wystarczającą do wykonywania pracy w sposób bezpieczny, z uwzględnieniem zasad ergonomii.
Spełniony jest wymóg przepisów o wolnej, niezajętej przez urządzenia powierzchni co najmniej 2 m2, przypadającej na każdego zatrudnionego.
Nawierzchnia podłóg i schodów wykonana jest z materiału nie powodującego niebezpieczeństwa poślizgu.
Urządzenia zostały posadowione w taki sposób, że zachowane są co najmniej dwumetrowe odległości pomiędzy poszczególnymi urządzeniami.
Drogi transportu mechanicznego i przejścia komunikacyjne zapewniają swobodę poruszania się pracowników, są właściwie oznakowane i zabezpieczone.
Wysokość pomieszczeń pracy (stanowiska pracy biurowej - 3m, stanowiska produkcyjne - 2,4 m); pomieszczenia spełniają wymagania przepisów bhp odnośnie do rodzajów wykonywanych prac, stosowanych technologii oraz występowania substancji szkodliwych dla zdrowia.
Spełniony jest wymóg przepisów dotyczący wolnej objętości pomieszczeń, przypadający na każdego zatrudnionego -wynosi on ponad 13m3.
Ogrzewanie pomieszczeń zapewnia na stanowiskach biurowych temperaturę powyżej 18°C, na stanowiskach produkcyjnych temperatura znacznie przewyższa 14°C; zgodnie z wykonanymi pomiarami mikroklimatu określa się go jako umiarkowany (dość gorąco).
Pomieszczenia produkcyjne posiadają wentylację mechaniczną, w budynku biurowo-socjalnym zainstalowana jest klimatyzacja.
Pomieszczenia oświetlone są światłem naturalnym i elektrycznym, wykonane pomiary natężenia oświetlenia wykazują jego zgodność z PN.
Pomieszczenia mają oświetlenie awaryjne i ewakuacyjne.
Świetliki pełnią jednocześnie funkcję klap dymowych.
Pomieszczenia higieniczno-sanitarne
Pomieszczenia higieniczno-sanitarne znajdują się w budynku, w którym zatrudnieni wykonują pracę. Pomieszczenia te są ogrzewane, oświetlone światłem elektrycznym i wentylowane mechaniczną wentylacją (przegląd instalacji wentylacyjnych - protokół z 20 maja 2004r.).
Podłogi i ściany pomieszczeń pokryte są płytkami ceramicznymi, co zapewnia łatwe utrzymanie czystości. Pomieszczenia higieniczno-sanitarne spełniają wymogi przepisów w zakresie: ich wysokości, wolnej powierzchni podłogi przypadającej na każdego pracownika korzystającego z tych pomieszczeń oraz zapewniają swobodę poruszania się między rzędami szafek ubraniowych.
Szatnie pracownicze o powierzchni 240m2 umożliwiają wyposażenie każdego pracownika w dwie pojedyncze szafki ubraniowe. W szatni znajduje się niezbędna ilość miejsc do siedzenia. Szatnie, ubikacje, natryski mają mechaniczną wentylację.
Ilość urządzeń higieniczno-sanitarnych dostosowana jest do liczby zatrudnionych pracowników:
Kobiety: umywalki - 8 szt., natryski - 2 szt., miski ustępowe - 6 szt.
Mężczyźni: umywalki - 16szt., natryski - 8szt., miski ustępowe - 8szt., pisuary - 16szt.
Urządzenia sanitarne są sprawne technicznie i utrzymane w czystości. Kabiny natryskowe wyposażone są w dywaniki przeciwpoślizgowe (izolujące). Urządzono pomieszczenie z miejscem do wypoczynku w pozycji leżącej dla kobiet w ciąży i karmiących matek, spełniające wymogi przepisów.
W zakładzie jest pomieszczenie do spożywania posiłków własnych (powierzchnia 60,7m2); pomieszczenie to spełnia wymogi przepisów, wyposażone jest w: stoliki, miejsca siedzące, szafki na posiłki własne pracowników, kuchenkę mikrofalową, czajnik, zlewozmywak i umywalkę.
Wysokość i powierzchnia użytkowa pomieszczeń spełniają wymogi przepisów techniczno-budowlanych i bhp.
Procesy pracy
Stanowiska produkcyjne - prace przy użyciu materiałów szkodliwych i niebezpiecznych Procesom technologicznym towarzyszą niebezpieczne substancje chemiczne oraz szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy.
Badania czynników środowiska pracy wykazały przekroczenia norm higienicznych (NDS, NDN) na 5 stanowiskach - stanowiska są oznakowane zgodnie z przepisami.
Badania i pomiary czynników środowiska pracy odbywają się zgodnie z obowiązującymi przepisami, prowadzone są rejestry oraz karty pomiarów.
Używane substancje chemiczne posiadają "karty charakterystyk niebezpiecznych substancji chemicznych" lecz na niektórych opakowaniach (etykietach) brak jest znaków ostrzegawczych. Substancje sprowadzane z USA posiadają etykiety w języku angielskim.
Odpady poprodukcyjne są segregowane, niebezpieczne odpady odbierane są przez specjalistyczną firmę zajmującą się ich utylizacją.
Duże zagrożenia występują podczas przemieszczania towarów transportem mechanicznym i ręcznym oraz prac na wysokości (wysokie składowanie i magazynowanie). Z tego tytułu mogą wystąpić zagrożenia: upadek z wysokości, upadki przedmiotów z regałów oraz palet, najechanie wózkiem.
Pracownicy obsługujący piły, frezarko-kopiarki oraz konserwatorzy narażeni są na urazy mechaniczne, porażenie prądem oraz na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia (hałas, zapylenie). Eksploatowane urządzenia posiadają opracowane instrukcje bhp i obsługi, z którymi zapoznano wszystkich pracowników.
W zakładzie w 2002r. opracowano ocenę ryzyka zawodowego, z którą zapoznano wszystkich zatrudnionych pracowników.
Stanowiska pracy administracyjnej
Praca biurowa z wykorzystaniem elektronicznych urządzeń biurowych nie stwarza szczególnych zagrożeń dla zdrowia i życia zatrudnionych. Realne zagrożenie, to przede wszystkim możliwość porażenia prądem elektrycznym zasilającym te urządzenia.
Maszyny i inne urządzenia techniczne
Maszyny i urządzenia techniczne eksploatowane w zakładzie spełniają wymagania bhp w zakresie ich technicznego zabezpieczenia i wyposażenia. Przy wszystkich urządzeniach znajdują się czytelne instrukcje obsługi i bhp. Na bieżąco odbywają się ich przeglądy konserwacyjne, są w dobrym stanie technicznym. Zakład posiada certyfikaty bezpieczeństwa lub deklaracje zgodności dla wszystkich eksploatowanych urządzeń i maszyn.
Narzędzia ręczne są sprawne technicznie, podlegają okresowym przeglądom; zużyte podlegają wymianie.
Zainstalowane i użytkowane urządzenia poddozorowe są pod stałym nadzorem wyspecjalizowanych firm serwisowych - wykonywane są okresowe konserwacje i przeglądy; posiadają one aktualne przeglądy UDT; obsługujący je pracownicy zostali przeszkoleni i posiadają wymagane kwalifikacje.
Eksploatowane w zakładzie komputery, monitory ekranowe, drukarki i kopiarki na tabliczkach znamionowych posiadają oznaczenia "CE".
Transport wewnątrzzakładowy
Drogi transportu wewnętrznego są wyznaczone, ich szerokość jest odpowiednia do ilości i rodzaju używanych środków transportu. Nawierzchnia dróg transportowych jest równa, na drogach nie występują progi ani stopnie.
Transport towarów odbywa się przy pomocy wózków jezdniowych z napędem silnikowym (akumulatorowych i spalinowych) oraz ręcznych wózków (tzw. paleciaków). Ułożenie towaru na regałach magazynowych odbywa się ręcznie, przy użyciu pomostów drabinowych i rozstawnych drabin, które posiadają określone maksymalne obciążenia.
Stan techniczny wózków jezdniowych z napędem silnikowym (akumulatorowe i spalinowe) jest dobry, poddawane są okresowym przeglądom, prowadzone są książki codziennej eksploatacji.
W zakładzie wydzielono miejsce na terenie magazynu do ładowania akumulatorów, wyposażone w wyciąg stanowiskowy. Punkt wymiany butli gazowych w wózkach jezdniowych został wyznaczony w magazynie zewnętrznym.
Wózki jezdniowe zostały przez UDT dopuszczone do eksploatacji, prowadzone są książki rewizji urządzenia.
W zakładzie została opracowana instrukcja dotycząca organizacji transportu wewnątrzzakładowego, w której m.in. określono prędkość obowiązującą na terenie zakładu.
Składowanie materiałów
Regały magazynowe (wysokie składowanie) posadowione są zgodnie z instrukcją producenta, posiadają stabilne konstrukcje przymocowane do podłoża.
Na regałach wywieszono informacje o ich dopuszczalnym obciążeniu, nie stwierdzono, by masa składowanego towaru przekraczała dopuszczalne obciążenia. Wysokość składowania zapewnia efektywne działanie tryskaczy oraz bezpieczne operowanie środkami transportowymi. Szerokość odstępów między regałami zapewnia stosowanie mechanicznego i ręcznego transportu towarów. Zewnętrzny i wewnętrzny transport reguluje instrukcja transportu, z którą zapoznani zostali wszyscy pracownicy zakładu.
Magazynowanie i składowanie odbywa się zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, tym niemniej zdarzają się pojedyncze przypadki, że na regałach magazynowych znajdują się częściowo rozpakowane paczki różnych towarów, co podczas ich transportu może spowodować zagrożenie wypadkowe.
Profilaktyczna ochrona zdrowia
Profilaktyczna ochrona zdrowia w zakresie badań lekarskich pracowników prowadzona jest zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zakład zawarł umowę z przychodnią medycyny pracy, do której na podstawie wypisywanych skierowań kierowani są pracownicy. Skierowania zawierają krótką charakterystykę stanowiska pracy. Wszyscy zatrudnieni posiadają aktualne badania lekarskie wstępne i okresowe.
Wszyscy zatrudnieni, z wyjątkiem pracowników administracyjno-biurowych, poddani zostali badaniom dopuszczającym do pracy na wysokości, kierowcy wózków jezdnych - badaniom psychotechnicznym.
Badaniu kontrolnemu poddano 6 pracowników, którzy przebywali na zwolnieniach powyżej 30 dni - przedłożyli zaświadczenia o dopuszczeniu do pracy.
Zaświadczenia lekarskie przechowywane są w teczkach akt osobowych pracowników.
W zakładzie znajduje się punkt pierwszej pomocy oraz apteczki, które są oznaczone w sposób widoczny, zgodnie z PN. Przy apteczkach znajdują się instrukcje udzielania pierwszej pomocy. Obsługę punktu i apteczek powierzono wyznaczonym pracownikom przeszkolonym w udzielaniu pierwszej pomocy przedlekarskiej.
W porozumieniu z lekarzem sprawującym profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, wyposażenie apteczek uzupełniane jest na bieżąco.
Szkolenia
Wszyscy pracownicy odbyli wymagane szkolenia bhp: wstępne ogólne, stanowiskowe i okresowe w poszczególnych grupach zawodowych. Zaświadczenia z ukończonych szkoleń przechowywane są w teczkach akt osobowych pracowników.
Pracownicy zatrudnieni przy eksploatacji i obsłudze urządzeń energetycznych oraz kierowcy wózków z napędem silnikowym ukończyli specjalistyczne kursy i przeszkolenia, posiadają ważne uprawnienia kwalifikacyjne. Wszyscy zatrudnieni zostali przeszkoleni z przepisów przeciwpożarowych. Szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej ukończyli kierownicy działów i ich zastępcy.
Wypadki przy pracy i choroby zawodowe
W 2004r. wypadkom przy pracy uległo 5 pracowników. Wypadki zostały zakwalifikowane jako lekkie.
Główne przyczyny wypadków to: nieostrożność, nieuwaga, brak koncentracji.
Wskaźnik częstotliwości wypadków w 2004r. wyniósł 6,8 (2003 r. - 7,9).
Wskaźnik ciężkości wypadków w 2004r. wyniósł 0,34 (2003 r. - 0,18).
Analizując zdarzenia wypadkowe zaistniałe w 2004r. należy stwierdzić, że w tych wypadkach nie stwierdzono odpowiedzialności zakładu za wypadki i nie stwierdzono rażącego łamania przepisów bhp.
Wypadki zostały zarejestrowane, wykonano niezbędną dokumentację powypadkową, która została przesłana do ZUS i WUS. Dyrektor zakładu wydał stosowne polecenia powypadkowe, które zostały zrealizowane, a wypadki omówiono z pracownikami.
W 2004 r. w zakładzie nie stwierdzono chorób zawodowych ani podejrzeń wystąpienia takich chorób.
Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
W zakładzie znajduje się tabela norm należności odzieży roboczej, w której określono rodzaje odzieży, jej ilość oraz przewidywane okresy użytkowania. Kontrola wyposażenia w odzież i obuwie robocze wykazała, że zatrudnieni używają odzież zgodnie z jej przeznaczeniem. Prowadzona jest ewidencja wydawanych środków ochrony oraz odzieży roboczej i obuwia.
Zatrudnieni - stosownie do wykonywanej pracy - wyposażeni są w: kaski ochronne, szelki bezpieczeństwa do pracy na wysokości, okulary, ochronniki słuchu, rękawice robocze i dielektryczne, maski przeciwpyłowe. Środki ochrony indywidualnej posiadają znaki bezpieczeństwa. Pranie odzieży roboczej wykonuje zakład.
Ochrona pracy kobiet i młodocianych
Regulamin pracy normuje problematykę z zakresu ochrony pracy kobiet, jego załącznik zawiera wykaz prac wzbronionych kobietom.
Stan bezpieczeństwa pożarowego
Budynek wykonany jest z niepalnych elementów konstrukcyjnych. Pomieszczenia administracyjne zakwalifikowane są do KZL III, w pomieszczeniach produkcyjnych i magazynowych obciążenie ogniowe nie przekracza 500 MJ/m2.
Obiekt posiada dobry dojazd pożarowy. Drogi pożarowe zewnętrzne, bramy, hydranty są oznakowane zgodnie z PN.
Zakład wyposażony jest w niezbędny sprzęt przeciwpożarowy w postaci gaśnic, hydrantów i tryskaczy. Środki gaśnicze oznakowane są zgodnie z PN, przeprowadzono okresowy przegląd gaśnic i hydrantów. Zakład wyposażony jest też w klapy dymowe, przeciwpożarową sygnalizację alarmową i oświetlenie awaryjne.
Oznakowanie w zakresie ppoż. jest właściwe (kierunki, drogi, drzwi ewakuacyjne). Instrukcje ogólne ppoż. wywieszone są w widocznych miejscach. W bieżącym roku nie przeprowadzono ćwiczeń ewakuacyjnych w zakładzie. W protokole kontroli kompleksowej stanu ochrony przeciwpożarowej z grudnia br. szczegółowo omówiono problematykę bezpieczeństwa pożarowego.
Problematyka organizacyjno-prawna
12 listopada 1998r. zakład zawiadomił na piśmie właściwego inspektora pracy i inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz przewidywanej liczbie pracowników.
Działalność Komisji Bezpieczeństwa i Higieny Pracy
W 2004r. stan zatrudnienia w zakładzie wynosił poniżej 250 pracowników - w związku z tym, decyzją dyrektora, zawieszono działalność Komisji Bezpieczeństwa i Higieny Pracy.
Regulamin pracy
W zakładzie znajduje się regulamin pracy, który normuje m.in.:
Obowiązki pracodawcy i pracowników.
Obowiązki w zakresie bhp i ppoż.
Problematykę z zakresu szkoleń bhp i badań lekarskich.
Problematykę ochrony pracy kobiet, w tym wykaz prac wzbronionych kobietom i młodocianym.
Sprawy wyposażania pracowników w odzież roboczą, środki ochrony indywidualnej.
Sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym.
Kontrole organów nadzoru nad warunkami pracy
W 2004 r. zakład był kontrolowany przez PIP - wydano zalecenia ustne, które zostały zrealizowane, pozostałe instytucje nadzoru i kontroli nie kontrolowały zakładu.
Kompleksowa ocena warunków pracy
Budynek, w którym usytuowany jest zakład, utrzymany jest w dobrym stanie technicznym i nie stwarza zagrożeń dla użytkowników.
Pomieszczenia pracy spełniają wymogi określone przepisami techniczno-budowlanymi.
Pomieszczenia higieniczno-sanitarne spełniają wymogi przepisów bhp. Urządzenia techniczne eksploatowane w zakładzie są sprawne - nie stwarzają zagrożeń.
Przeprowadzone w 2004r. kontrole kompleksowe i problemowe stanu bhp nie wykazały zasadniczych uchybień, stan warunków pracy należy uznać za dobry. Jednak w bieżącym roku wykonano szereg prac modernizacyjnych, wprowadzono nowe rozwiązania mające na celu ciągłe, systematyczne podnoszenie poziomu stanu bezpieczeństwa zatrudnionych pracowników.
Wnioski techniczno-organizacyjne dotyczące poprawy warunków pracy
Zaplanować i przeprowadzić próbną ewakuację pożarową zakładu.
Uaktualnić ocenę ryzyka zawodowego na modernizowanych stanowiskach pracy.
Od dostawców substancji chemicznych wymagać niezbędnej dokumentacji i oznaczeń na opakowaniach w języku polskim.
Dokonać oceny procesów produkcyjnych na stanowiskach, na których występują przekroczenia norm higienicznych substancji szkodliwych dla zdrowia, pod kątem możliwości ich ograniczenia lub likwidacji.
Podjąć niezbędne działania profilaktyczne zmierzające do zapobiegania wypadkom przy pracy.
1