Zagadnienia do zaliczenia przedmiotu „Logistyka w przedsiębiorstwie”
Istota logistyki, przesłanki i przyczyny jej rozwoju.*
Organizacja i zadania logistyki w przedsiębiorstwie.*
Istota i zadania logistyki zaopatrzenia.*
Decyzje logistyczne w sferze zaopatrzenia.*
Przyczyny utrzymywania zapasów w przedsiębiorstwie.
Istota koncepcji Just in time.*
Pojęcie i zadania logistyki dystrybucji.*
Istota i cele dystrybucji fizycznej.*
Rodzaje usług logistycznych.*
Opracowanie:
1. Istota logistyki, przesłanki i przyczyny jej rozwoju.
1.Do rozwoju logistyki przyczyniły się:
Ciągle powiększające się wymogi dotyczące jakości obsługi klienta a także wzrastające koszty kapitałowe, przemieszczania i składowania są głównymi przesłankami do wyodrębnienia definicji logistyki w gospodarce. Na początku logistyka była wiązana z fizycznym zbywaniem produktów i wykonywała działania związane z optymalizacją systemu transportowego i magazynowania.
Kilka lat później zaczęła się zajmować zapasami, rozmieszczeniem produkcji i magazynowania oraz wymianą wiadomości.
Pośród przesłanek powodujących wzrost znaczenia systemu logistycznego w ciągu ubiegłych 50 lat występują:
niemożność obniżenia nakładów produkcyjnych,
większa różnorodność wyrobów,
wzrost wydatków na transport,
rozpowszechnienie usług przewozowych,
zwiększenie nakładów na obsługę zapasów,
rozkwit metod komputerowych, który dał sposobność do tworzenia najnowszych metod komputerowych do optymalizacji.
Niedawno firmy zaczęły wspierać się logistyką jako ich strategiczną szansą.
Definicje logistyki:
S.Abt ,
Zintegrowane systemy planowania, organizowania ,kierowania i kontrolowania procesów fizycznych obiegu towarów i ich informacyjnych uwarunkowań w aspekcie optymalizacji realizowanych działań i celów.
Logistyka to proces koordynacji przepływów strumieni 1,2,3. Zaspokojenie potrzeb klienta. Minimalizacja kosztów przepływów.
Triada logistyczna:
1.materiałów
2.informacji
3.finansów
J. Beier, K. Rutkowski
Zarządzanie działaniami przemieszczania i składowania, które mają ułatwić przepływ produktów z miejsc pochodzenia do miejsc finalnej konsumpcji, jak również przepływ związanej z nimi informacjami w celu zaoferowania klientowi i odpowiedniego poziomu usług po rozsądnych cenach.
E.Golembska
Zarządzanie łańcuchem dostaw sposobem najkrótszego w czasie i przestrzeni przemieszczania ładunków.
Wykład 17.03.2011
Definicje logistyki
E.Golembska
Zarządzanie łańcuchem dostaw sposobem najkrótszego w czasie i przestrzeni przemieszczania ładunków.
Łańcuch dostaw- wieloetapowy przepływ materiału (towaru) i usług od swojego oryginalnego źródła-poprzez wszystkie formy pośrednie- do końcowego odbiorcy.
Koncepcja logistycznego łańcucha dostaw uwzględnia: źródła surowców i ich dostawców, strategię zakupu i gromadzenia surowców , fizyczne przepływy materiałów, w tym także wewnątrz przedsiębiorstwa oraz przechowywanie produktów finalnych , ich dystrybucję, magazynowanie i transport.
Logistyka=7W
-właściwy produkt
-we właściwej ilości
-we właściwym czasie
- właściwej jakości
-we właściwym miejscu
-właściwemu klientowi
-we właściwej cenie
Logistyka: wnioski
Logistyka to warunkowanie efektywnego ekonomicznie przepływu dóbr (nie jest tożsama z transportem, spedycją i magazynowaniem). Powyższe mogą występować jako elementy logistyki ale nie są warunkiem krytycznym w logistyce, np. warunkowanie przepływu , informacji lub kapitału.
2. Organizacja i zadania logistyki w przedsiębiorstwie
Logistyka zaopatrzenia Logistyka produkcji
Źródło materiałów zaopatrzenie produkcja zbyt
Źródło materiałówpośrednik magazyn materiałów półfabrykaty magazyn wyrobów
(odbiór) w produkcji (spedycja)
Logistyka dystrybucji
Użytkownik
Detalista użytkownik
Hurtownik detalista użytkownik
3. Istota i zadania logistyki zaopatrzenia.
Logistyka zaopatrzenia (materiałowa) jest podsystemem logistycznym związanym z rynkiem i stanowi połączenie między logistyka dystrybucji dostawców i logistyką produkcji w przedsiębiorstwie.
Przedmiotem działalności logistyki zaopatrzenia są towary czyli surowce, materiały pomocnicze i eksploatacyjne, części z zakupu i towary nabywane w handlu, które należy udostępnić przedsiębiorstwu, zgodni z jego zapotrzebowaniem.
Miejscem w którym pokrywane jest zapotrzebowanie jest magazyn zaopatrzeniowy lub w przypadku bezpośrednich dostaw pierwszy etap produkcyjny w przedsiębiorstwie.
Zadania logistyki zaopatrzenia:
Najważniejszym zadaniem logistyki zaopatrzenia jest zapewnienie przedsiębiorstwu sprawnego zasilania we wszystkie materiały niezbędne do prowadzenia ciągłej i rytmicznej działalności gospodarczej.
Zadaniem logistyki zaopatrzenia jest zabezpieczenie dostępności czasowo-przestrzennej w materiały bezpośrednio potrzebne do produkcji tj, surowców, materiałów konstrukcyjnych, produktów i półfabrykatów oraz części zamiennych, podzespołów i tych wszystkich towarów, które utrzymują przedsiębiorstwo w stanie gotowości produkcyjnej.
Surowce i środki bezpośrednio produkcyjne określane są mianem materiałów. Materiały są najczęściej pozyskiwane z dwóch źródeł.
-zamawiane są bezpośrednio od producenta
-nabywane są na rynku zaopatrzeniowym
Misją jest maksymalne zabezpieczenie wielorakich potrzeb materiałowych przedsiębiorstwa po minimalnych kosztach logistycznych dla realizacji rynkowych dostaw zaopatrzeniowych.
4. Decyzje logistyczne w sferze zaopatrzenia
Zakupy zaopatrzeniowe
Funkcja odpowiedzialna za pozyskiwanie wyposażenia, materiałów , komponentów, części i usług przez nabywanie, dzierżawienie lub w inny legalny sposób w celu ich użycia do produkcji lub odsprzedaży
Działania składające się na logistykę zaopatrzenia
Przyjmowanie towaru, składowanie, manipulacje materiałami, gospodarka magazynowa, sterowanie zapasami, planowanie transportu, zwroty do dostawców
Make Or buy- kupić czy wytworzyć
Outsourcing- jest to strategia zarządzania polegająca na zleceniu realizacji głównych funkcji przedsiębiorstwa, nie będących jednak jego funkcjami podstawowymi, wyspecjalizowanym, sprawnym usługodawcom.
Główne korzyści z outsourcingu
Zwolnienie czasu kierownictwa
Obniżka kosztów pracy
Wzrost elastyczności przedsiębiorstwa
Pewność co do ponoszonych kosztów
Zmniejszenie problemów związanych z personelem
Pewniejsza obsługa klientów wewnętrznych
Zmniejszenie potrzeb kapitałowych
Zmniejszenie szeroko pojętego ryzyka
Problemy związane z outsourcingiem:
-koszty redukcji nadmiernego personelu
-niesatysfakcjonująca jakość zlecanych usług
-trudności w komunikacji z dostawcami
-uzależnienie się od kilku dostawców
- trudności z koordynacją działań różnych dostawców
-konieczność przeprowadzania dodatkowych szkoleń
-ryzyko związane z zaangażowaniem się w długookresową współpracę z dostawcą
Argumenty przemawiające za opcją zakupu
-brak czynników blokujących zakupy
-rezygnacja z produkcji uwalnia zdolności produkcyjne potrzebne np. do rozszerzenia innej, opłacalnej produkcji
-analiza kosztowa i jakościowa wskazują opłacalność zakupu
-zakup wiąże się z możliwością nabycia specjalistycznej wiedzy niedostępnej w innej formie
-istnieje możliwość realizacji dostaw na korzystnych warunkach
Argumenty przemawiające za utrzymaniem produkcji:
-brak możliwości wykorzystania uwolnionych zdolności produkcyjnych
-utrzymanie stanu zatrudnienia
-zachowanie możliwości rozwoju technologicznego w danej dziedzinie produkcji
-niechęć do przekazania pewnych tajemnic technologicznych
-ryzyko perturbacji czasowych przy oczekiwaniu na dostawę
-Brak gwarancji zachowania warunków dostawy z upływem czasu
-obawa o uzależnienie się od dostawcy
Wykres
Próg rentowności- krytyczna wielkość produkcji (Xk)- punkt w którym Kz=Kp
Powyżej tej wielkości opłaca nam się bardziej produkować niż kupować
5. Przyczyny utrzymywania zapasów w przedsiębiorstwie.
12. Po co i w jakim czasie utrzymuje się zapasy?
Przyczyny utrzymania zapasów:
osiągnięcie określonej jakości obsługi klienta, osiąganie korzyści skali w produkowaniu (długie serie), osiąganie korzyści ze względu na duże partie w przewozach i zaopatrzeniu, zabezpieczenie przed wahaniami cen i kursów walutowych, zabezpieczenie przez intensywnymi skokami podaży i popytu, zabezpieczenie przed sytuacjami nieprzewidzianymi, losowymi.
Zapasy w poszczególnych obszarach systemu logistycznego pojawiają się jako surowce, półfabrykaty, produkty finalne.
Umożliwiają one:
podwyższenie poziomu obsługi klienta - propozycja ulepszanych możliwości kredytowych i finansowych, dostawa wyrobów w odpowiednim terminie i dobrej jakości usług przewozowych, modernizacja systemu fakturowania, umożliwienie i udostępnianie sprzedaży wysyłkowej, natychmiastowa reakcja na wymagania albo sugestie odbiorców, ulepszanie przedstawiania zbywanych wyrobów, pomaganie przy montażu wyrobów, serwis, dostarczenie części zamiennych,
wzrost korzyści skali produkcji,
ochrona przed wahaniami ceny,
ochrona przed niepewnymi dostawami.
13. Typy zapasów w firmie.
zapasy cykliczne (równe zużywanie, sztywne odstępy pomiędzy zamówieniami,
zapasy w drodze (w momencie, kiedy zapasy są w drodze między wytwórcą a nabywcą),
zapas bezpieczeństwa.
14. Trudne dylematy związane z zapasami.
Główne problemy decyzyjne pojawiające się w firmie w odniesieniu do gospodarowania zapasami to:
wybranie tych zapasów, które należy utrzymać.
ustalenie rozmiarów zamawianych partii
ustalenie terminów zamawiania
ustalenie procesu kontrolowania zapasów.
Zapasy oddziałują głównie na jakość obsługi odbiorców, ale także na nakłady zaopatrzeniowe, na wybór powierzchni magazynowej, na nakłady na przewozy. Jeżeli na przykład spadają zapasy, redukcji mogą ulec również wydatki na zarządzanie magazynami.
6. Istota koncepcji Just in time.
Just In time (JIT)
Koncepcja operacyjna dostarczania materiałów i innych dóbr w ściśle określonych ilościach oraz dokładnie w takim czasie, w jakim firmy ich potrzebują, co pozwala na minimalizacje kosztów zapasów i marnotrawstwa w systemie logistycznym
JIT- eliminacja wszystkich czynności i czasów niepodnoszących wartości produktu.
Wymiar strategiczny funkcjonowania przedsiębiorstwa
Just In time
To system organizacji dostaw w przedsiębiorstwie wszelkich elementów zaopatrzeniowych obejmujących : materiały, części zamienne, podzespoły, półfabrykaty itd., ściśle wg zgłoszonego przez odbiorcę zapotrzebowania, bezpośrednio na stanowisko pracy (linie produkcyjna) - „dokładnie na czas”.
Założenia JIT
U podstaw koncepcji JIT leżą cztery główne założenia:
Zero zapasów.
Krótkie cykle realizacji zamówienia.
Często uzupełniane ilości poszczególnych dóbr.
Wysoka jakość albo zero defektów.
Efekt:
Zamawianie bardzo małych partii części i bardzo krótkie czasy dostaw pozwalają radykalnie skrócić cykle realizacji zamówienia (czasy dostaw) w systemach JIT.
7. Pojęcie i zadania logistyki dystrybucji
Logistyka dystrybucji - fizyczny przepływ produktów od producenta do klienta (na rynek).
Pojęcia dystrybucji
Z makroekonomicznego punktu widzenia dystrybucja oznacza proces i strukturę przemieszczania towarów od wytwórców do finalnych odbiorców.
Z mikroekonomicznego punktu widzenia dystrybucja jest często utożsamiana z procesem sprzedaży i dostarczaniem produktów określonego przedsiębiorstwa do ostatecznych nabywców.
Na proces dystrybucji składają się czynności związane z pokonywaniem przestrzennych i czasowych różnic między produkcją a konsumpcją. Zalicza się tu takie czynności jak transport, magazynowanie, konserwacja i uszlachetnianie produktów, czyli czynności związane z fizycznym przemieszczaniem dóbr do klienta oraz sprawy związane z określeniem liczby i rodzaju ogniw pośredniczących w procesie dystrybucji, a także podział zadań uczestników tego procesu.
Jest procesem udostępniania produktów i usług użytkownikom zlokalizowanym w miejscach innych niż punkty wytwarzania wyrobów lub świadczenia usług.
Zadaniem dystrybucji jest dostarczenie nabywcom finalnym pożądanych przez nich produktów do miejsc, w których chcą je nabyć, w odpowiadającym im czasie, na uzgodnionych warunkach i po akceptowalnej przez nich cenie.
Funkcje dystrybucji
Funkcje przed transakcyjne:
zbieranie i przekazywanie informacji rynkowych,
promocja produktów i firm,
poszukiwanie i zgłaszanie ofert kupna-sprzedaży,
nawiązywanie kontaktów handlowych,
negocjowani warunków umów stwarzających podstawy prawne dla przepływy własności do przemieszczanych produktów.
Głównym ich celem jest koordynacja podaży z popytem na dany produkt dzięki zapewnieniu przepustowości kanałów dystrybucji.
Funkcje związane z realizacją transakcji kupna-sprzedaży, obejmują (transakcyjne):
obsługę zamówień,
transport,
użytkowanie magazynów,
utrzymywanie zapasów,
przerób handlowy,
przekształcanie asortymentu produkcyjnego w asortyment handlowy,
przekazywanie produktów pośrednikom i nabywcom finalnym,
przekazywanie należności,
przejmowanie ryzyka.
Dzięki tym czynnościom następuje fizyczny przepływ produktów od wytwórcy do nabywcy, czyli dystrybucja fizyczna lub logistyka dystrybucji. Głównym ich celem jest osiągnięcie pożądanego przez nabywców poziomu obsługi przy minimalizacji kosztu całkowitego dystrybucji.
Funkcje po transakcyjne
realizacja praw z tytułu rękojmi (od sprzedawcy - „gwarancja sprzedającego”, który reprezentuje klienta w przypadku niezadowolenia z produktu) i gwarancji (producenta),
świadczenie nabywcom różnorodnych usług instalacyjnych, naprawczych, dostawczych,
badanie stopnia zadowolenia nabywców z dokonanych zakupów,
gromadzenie informacji o oczekiwanych przez klientów formach i standardach obsługi,
badanie przyczyn utraty klientów.
Głównym ich celem jest utrzymywanie kontaktów z nabywcami, zaspokajanie ich potrzeb i oczekiwać oraz wpływanie na ich lojalność (by nadal byli naszymi odbiorcami).
Funkcje dystrybucji mogą być realizowane przez samych wytwórców produktów (dystrybucja bezpośrednia) lub zlecane pośrednikom (dystrybucja pośrednia).
8. Istota i cele dystrybucji fizycznej
Dystrybucja fizyczna
Zarządzanie działaniami przemieszczania i składowania, które mają ułatwić przepływ produktów z miejsc pochodzenia do miejsc finalnej konsumpcji, jak również związaną z nimi informację, w celu zaoferowania klientowi odpowiedniego poziomu obsługi przy racjonalnym poziomie kosztów.
Istotą dystrybucji fizycznej jest przepływ produktów od wytwórcy do finalnego nabywcy.
W dystrybucji fizycznej możemy wyróżnić następujące elementy:
fizyczny przepływ towarów,
organizacja dystrybucji fizycznej.
W skład fizycznego przepływu towarów wchodzi transport, magazynowanie i zarządzanie zapasami od chwili ich wytworzenia do momentu ich dotarcia do ostatecznego klienta.
Obszary zadaniowe dystrybucji fizycznej:
obsługa zamówień,
transport produktów,
magazynowanie,
utrzymywanie zapasów.
Dystrybucja fizyczna jest praktyczną realizacją wypracowanej w procesie planowania strategii dystrybucji.
Główne cele dystrybucji fizycznej:
zagwarantowanie nabywcom satysfakcjonującego poziomu obsługi,
minimalizacja kosztów.
Logistyka dystrybucji może być ujmowana zarówno w wąskim ujęciu jak i szerokim. Wąskie ujęcie logistyki dystrybucji dotyczy zagadnień związanych z dystrybucją fizyczną. W ujęciu szerokim obejmuje:
organizację i zarządzanie kanałami dystrybucji (systemy dystrybucji),
dystrybucję fizyczną,
metody i techniki sprzedaży oraz obsługę klienta.
Kanał dystrybucji oznacza liczbę i kolejność występowania pośredników na drodze przesuwania produktów od wytwórcy do ostatecznego nabywcy.
Kanał dystrybucji to grupa wzajemnie powiązanych przedsiębiorstw, instytucji i agencji, które kierują przepływem produktów od producentów do nabywców i ułatwiają go.
Kanał dystrybucji to wszystkie ogniwa zbytu włączane między producenta i ostatecznego odbiorcę towaru lub usługi.
Ze względu na liczbę pośredników w kanale dystrybucji rozróżniamy:
kanały bezpośrednie,
kanały pośrednie.
Kanał bezpośredni składa się z dwóch szczebli - producenta i finalnych nabywców jego produktów. W kanale takim nie występują podmioty pośredniczące. Producent sam, na własny koszt i własne ryzyko, dociera ze swoimi produktami do nabywców finalnych.
Kanał pośredni składa się z producenta, pośrednika (-ów) i nabywców finalnych (indywidualnych lub instytucjonalnych). Pośrednikiem w kanale dystrybucji jest osoba fizyczna lub prawna przejmująca lub pomagająca w przejęciu prawa własności do produktu na jego drodze od producenta do finalnego nabywcy.
Podejście podmiotowe obejmuje rodzaje i liczbę uczestników kanału, kolejność ich występowania, role każdego z nich i zależności między nimi. Pozwala wyróżnić w kanałach dystrybucji:
pośredników handlowych, którzy kupują w swoim imieniu na swój rachunek towary w celu dalszej odsprzedaży, przekazując i nabywając prawo własności do przemieszczanych produktów (są to hurtownicy i detaliści),
uczestników, występujących w imieniu i na rachunek producenta i za swoje usługi pobierających prowizję, nie przejmujących jednak prawa własności do dystrybuowanych produktów, lecz aktywnie współwspomagających proces ich przekazywania (są to agenci handlowi i brokerzy)
instytucje współdziałające.
9. Rodzaje usług logistycznych.
Usługi logistyczne
Rola usług w gospodarce
Usługi w dużym stopniu warunkują:
Postęp ekonomiczny, społeczny i kulturalny.
Pozostają w ścisłym związku z procesami przemiany społeczno-gospodarczymi (wpływają na poziom gospodarki narodowej).
Cechy usług
Niematerialność (usługa to produkt niematerialny).
Jednoczesność procesów świadczenia i konsumpcji (nierozdzielność usługi z osobą wykonawcy).
Różnorodność (niejednolitość usług).
Nietrwałość.
Niemożność nabycia prawa własności (brak możliwości nabycia usług na własność).
Właściwości usług
usługi nie mogą być magazynowane,
nie można chronić usług przez patenty,
nie można bezpośrednio pokazywać usług w ramach aktywizacji sprzedaży,
trudno poddać próbie i wstępnej ocenie projekt usług,
często wartość usług jest niemożliwa do oceny przez konsumenta przed jej zakupem.
Różnice pomiędzy produktami a usługami
PRODUKTY |
USŁUGI |
Charakter materialny |
Charakter niematerialny |
Jednorodne |
Różnorodne |
Produkcja i konsumpcja oddzielone od konsumpcji |
Produkcja, dystrybucja i konsumpcja ro równoległe procesy |
Zasadnicza wartość wytworzona w fabryce |
Zasadnicza wartość powstaje w wyniku interakcji kupującego i sprzedającego |
|
|
|
|
|
|
Usługę logistyczną możemy zdefiniować jako odrębną działalność dostarczającą określonych korzyści nabywcom, niekoniecznie związanym ze sprzedażą produktów lub innych usług. Usługa logistyczna jest organizowana i świadczona przez specjalistyczną firmę, która zarządza systemem logistycznym innego przedsiębiorstwa, w odniesieniu między innymi do transportu i magazynowania.
Usługa logistyczna jest to zorganizowane przez firmę zewnętrzną transportowanie i magazynowanie produktów logistycznych wraz z pełną obsługą formalno-prawną, w tym celną. W takim kompleksowym wydaniu usługa logistyczna jest odpowiedzią na żądanie i oczekiwanie klienta związane z dostarczeniem właściwego produktu we właściwym czasie i po odpowiadającej mu cenie (tzw. „zasada 7W”).
Podział usług
Usługi można podzielić na podstawowe, zaspokajające potrzeby materialne oraz dodatkowe urzeczywistniające potrzeby indywidualne klienta.
Podstawowe usługi logistyczne
usługa przewozowa, polegająca tylko i wyłącznie na wykonaniu przewozu na trasie źródło-cel, z ograniczonym zakresem doradztwa,
usługa spedycyjna, którą należy rozumieć jako usługę, która w swej podstawowej formie polega na ekonomicznej organizacji procesu przewozowego, ubezpieczeniu, przygotowaniu potrzebnej dokumentacji, jak i również w polskich warunkach na obsłudze celnej.
Dodatkowe usługi logistyczne
Obejmuje obok czynności transportowo-spedycyjnych pakiet usług logistycznych obejmuje usługi terminalowe, zaczynając od konsolidacji (czy dekonsolidacji), przez magazynowanie, cross docking, kompletację ładunków, konfekcjonowanie, a skończywszy na czynnościach uszlachetniających takich jak metkowanie, przepakowywanie, foliowanie, drobne naprawy, tworzenie zestawów promocyjnych czy polonizację.
Cross-docking - zbieranie towarów z wielu punktów i od różnych dostawców (w jednym miejscu) albo przeciwnie: odbieranie przesyłek z określonego punktu i dostarczanie och do jednego odbiorcy lub zorganizowanie ich dystrybucji do różnych miejsc.
3. Podstawowe typy usług logistycznych. Usługa logistyczna:
organizacja przez przedsiębiorstwo zewnętrzne transportu i magazynowania wyrobów logistycznych razem z całością obsługi prawno-formalną.
. Magazynowanie i obsługa zapasów:
magazynowanie wyrobów, obsługiwanie rampy magazynu, rozmieszczenie baz magazynowych, kształtowanie jednostek przesyłek, pakowanie, opracowanie rozmiaru magazynów, obsługiwanie magazynów.
Transport oraz obsługiwanie przesyłki: transport przesyłki, transport intermodalny, transport multomodalny, transport bimodalny, obsługiwanie miejsc przeładunkowych, obsługiwanie bliskiego transportu.
Badania rynkowe oraz budowa marketingowego systemu informacji:
Badania rynku, udział w przychodach, budowa MIS (marketingowego systemu informacji), planowanie popytu, raportowanie dystrybucji, prognozowanie rozmiarów dystrybucji, public relations, reklama, promocja.
Finansowanie transakcji i obsługa bankowa ubezpieczenia: umowa leasingowa, umowa kredytowa, audyt, kontroling, księgowość, factoring, ubezpieczenie przesyłki, ubezpieczanie przewoźników i operatorów.