FUNKCJE FINANSÓW PUBLICZNYCH
Do podstawowych funkcji finansów publicznych zalicza się:
Funkcję alokacyjną
Funkcję redystrybucyjną
Funkcję stabilizacyjną
FUNKCJA ALOKACYJNA
Istota funkcji alokacyjnej polega na tym, że finanse publiczne są narzędziem alokacji części zasobów w gospodarce rynkowej. Dostarczenie towarów i usług finansowane jest z funduszy publicznych i następuje w związku z dwojakiego rodzaju zadaniami stawianymi przed państwem:
Zadaniami publicznymi (obrona narodowa, służba dyplomatyczna, administracja itp.)
Zadaniami społecznymi (oświata, ochrona zdrowia, ochrona środowiska, oświetlenie ulic itp.)
FUNKCJA REDYSTRYBUCYJNA
Specyficzna sytuacja dochodowa państwa wymusza redystrybucję dochodów społeczeństwa. Dokonuje się przez system transferów dochodów. Dla transferów o charakterze publicznym istotne jest to, że przepływ pieniądza ma charakter jednostronny, ściślej jednokierunkowy. Można stosować określenie ekonomicznych skutków redystrybucji dochodów jako ciężar ponoszonych przez jednostki na rzecz ogółu. Podstawowy dylemat związany z funkcją redystrybucyjną sprowadza się do wyboru: czy w procesie dystrybucji i redystrybucji dochodów nadać priorytet efektywności gospodarowania, czy sprawiedliwości (równości).
FUNKCJA STABILIZACYJNA
Mechanizm rynkowy nie jest w stanie samoczynnie zapewnić satysfakcjonującej stopy wzrostu gospodarczego, wysokiej stopy zatrudnienia, niskiej stopy inflacji, równowagi w bilansie płatniczym kraju. Istotą funkcji stabilizacyjnej jest stabilizowanie gospodarki rynkowej. Najczęściej wykorzystuje się dwie grupy instrumentów:
Podatki (np. progresja)
Wydatków (np. zasiłki)
Stabilizacyjna funkcja finansów publicznych przejawia się także w oddziaływaniu dochodów, wydatków i salda budżetu na:
Skłonność do oszczędzania
Skłonność do inwestowania
Poziom stopy procentowej
Poziom bezrobocia
Państwo może przez politykę podatkową i wydatkową zwiększać lub zmniejszać skłonność do oszczędzania oraz do inwestowania.
Oddziaływanie państwa na poziom stopy procentowej jest związane z deficytem budżetowym i długiem publicznym.
Państwo może wpływać również stabilizująco na rynek pracy. Polega to na tym, że zatrudnienie w sektorze publicznym podlega znacznie mniejszym wahaniom niż w sektorze prywatnym oraz na programach robót publicznych.