BANKOWOŚĆ wykłady 24-10-2008

Struktura systemu bankowo-finansowego w Polsce.

www.knf.gov.pl

NBP
Banki banki uniwersalne specjalistyczne spółdzielcze kasy oszczędnościowe	Pozostałe instytucje KNF - Komisja Nadzoru Finansowego BFG - Bankowy Fundusz Gwarancyjny RPP - Rada Polityki Pieniężnej KIR - Krajowa Izba Rozliczeniowa ZBP - Związek Banków Polskich

1. KNF - Komisja Nadzoru Finansowego 01.1.2008

Nadzór sprawuje Prezes Rady Ministrów

Zadania

Sprawuje nadzór nad:

• Sektorem Bankowym

• rynkiem kapitałowym

• rynkiem ubezpieczeniowym i emerytalnym

• oraz instytucjami pieniądza elektrycznego

Źródła wewnętrzne

• regulaminy

• uchwały zarządu

• instrukcje służbowe ustalone bezpośrednio przez bank dla ich potrzeb

Cele:

• działa w interesie klienta

• zapewnienie bezpieczeństwa wkładów gromadzonych w Banku na rachunku bankowym

• nienaruszanie prawa bankowego oraz innych przepisów prawnych obowiązujących bank

Funkcje:

• licencyjna

• wydaje zezwolenia na utworzenie banku

• ostrożnościowa (płynność)

• nadzorcza (raporty na Banki)

• dyscyplinarna (policyjne)

2. RPP - Rada Polityki Pieniężnej 17.02.1998 www.nbp.pl

Członkowie są powoływani na 6 lat. Skład:

• Przewodniczący Rady - Prezes NBP

• 9 członków powołanych przez Prezydenta RP, Sejm i Senat

Zadania

• ustala coroczne założenie polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości NBP

• składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu
  5 m-cy od zakończenia roku budżetowego

• ustala wysokość stóp procentowych NBP

• ustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków

• określa górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych

• zatwierdza plan finansowy i NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP

• przyjmuje różne sprawozdanie finansowe NBP

3. BFG - Bankowy Fundusz Gwarancyjny www.bfg.pl

Ustawa z dnia 14.12.1994 o BFG w życie 17.02.1995

Nadzór sprawuje Minister Finansów

Modele gwarantowania depozytów

• wąski (playboy) - gwarantowanie depozytów w przypadku upadłości Banku

• szeroki (risk minimizer) - gwarantowanie depozytów w przypadku upadłości Banku oraz oferowanie pomocy bankom znajdującym się w trudnej sytuacji ekonomiczno-finansowej

Zadania

• ochrona wkładów pieniężnych na rachunkach bankowych

• udzielanie pomocy finansowej bankom, które znalazły się w obliczu utraty upadłości

• wspieranie procesów łączenia się banków zagrożonych z silnymi jednostkami bankowymi

• gromadzenie informacji oraz bieżąca i okresowa analiza rozwoju sytuacji finansowej banków

Gwarancja BFG

100% - do 1.000 € (powyżej zwrot do 90%)

Górna granica:

• do 18.000 € (od 01.01.2002)

• do 22.500 € (od 01.01.2003)

• do 50.000 € ???

Depozyty, które podlegają ochronie:

• osób fizycznych

• osób prywatnych

• jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej o ile posiadają zdolność prawną

• szkolnych kas oszczędnościowych i pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych

Depozyty nie podlegające ochronie:

• Skarbu Państwa

• instytucji finansowych

• banki

• domy maklerskie

• fundusze emerytalne

• fundusze inwestycyjne

• NFI

• podmioty świadczące usługi ubezpieczeniowe

• podmiotów, które nie są uprawnione do sporządzania uproszczonego bilansu oraz rachunków zysków i strat

• kadry zarządzającej Bankiem oraz głównych akcjonariuszy (posiadających co najmniej 5%

Skąd BFG ma środki pieniężne na wypłatę depozytów w przypadku upadłości?

• SYSTEM REKOMPENSAT

http://www.kdpw.pl/kdpw/sg_rekompensata.jsp

ZASADY FUNKCJONOWANIA SYSTEMU REKOMPENSAT W POLSCE

Polski system rekompensat funkcjonuje od stycznia 2001 roku. Celem systemu jest częściowe zrekompensowanie wartości środków pieniężnych i utraconych maklerskich instrumentów finansowych przysługujących inwestorom, w przypadku niewypłacalności podmiotów, którym aktywa zostały powierzone w ramach ich licencjonowanej działalności maklerskiej.

W przypadku niewypłacalności domu maklerskiego, inwestorom przysługuje szereg środków prawnych zmierzających do pełnego zaspokojenia ich roszczeń, takich jak uczestnictwo w postępowaniu upadłościowym czy roszczenia odszkodowawcze.

System rekompensat jest mechanizmem posiłkowym wobec podstawowych instrumentów zapewniających bezpieczeństwo funkcjonowania rynku kapitałowego w Polsce i obejmuje ochronę przede wszystkim nieprofesjonalnych inwestorów, zabezpieczając ograniczoną kwotę środków powierzonych przez inwestora domowi maklerskiemu.

Zakres ochrony systemu rekompensat

• system chroni środki pieniężne i maklerskie instrumenty finansowe powierzone przez inwestorów podmiotom uczestniczącym w systemie rekompensat z tytułu świadczenia przez te podmioty usług maklerskich w zakresie określonym w art. 69 ust. 2, ust. 3 pkt 1 i 3 oraz ust. 4 pkt 1 i 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

• nie chroni inwestora przed ryzykiem inwestycyjnym i nie obejmuje szkód wynikających z wadliwego doradztwa inwestycyjnego

• ochroną systemu objęte są środki pieniężne i utracone maklerskie instrumenty finansowe inwestorów, według stanu tych środków na dzień niewypłacalności domu maklerskiego.

• Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny

http://www.ufg.pl/index.php?module=index

Zadania Funduszu

Zaspokajanie roszczeń z tytułu

• obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych i rolników posiadających gospodarstwa rolne za szkody powstałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:

• szkód na osobie i mieniu wyrządzone przez nieubezpieczonego posiadacza pojazdu mechanicznego, jeżeli szkoda powstała w ciągu 30 dni od dnia objęcia w posiadanie pojazdu nabytego w państwie członkowskim Unii Europejskiej , a pojazd ten ma być zarejestrowany w Polsce.

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny nie wypłaca odszkodowania poszkodowanym, jeżeli mogą oni zaspokoić roszczenia na podstawie umów ubezpieczenia dobrowolnego (np. AC, ubezpieczenie mienia w transporcie, itp.). W takich przypadkach Fundusz wyrównuje szkody w części nie zaspokojonej z umów ubezpieczeń dobrowolnych.

Fundusz począwszy od 1 maja 2004 r. pełni funkcję ośrodka informacji (w myśl art.102 ustawy) i w tym zakresie do jego zadań należy:

• prowadzenie rejestru umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i umów ubezpieczenia AC pojazdów mechanicznych,

• gromadzenie danych zawierających informacje dotyczące uczestników zdarzenia powodującego odpowiedzialność zakładu z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia AC pojazdów mechanicznych.

• gromadzenie danych dotyczących reprezentantów do spraw roszczeń każdego zakładu ubezpieczeń oraz dane organu odszkodowawczego ustanowionego w każdym państwie członkowskim Unii Europejskiej.

Dane zgromadzone przez Fundusz są udostępniane:

• poszkodowanemu lub uprawnionemu z prawem wglądu we własne akta szkodowe albo innemu podmiotowi, jeżeli mają oni interes prawny w uzyskaniu tych danych w związku z zaistniałą szkodą,

• Rzecznikowi Praw Obywatelskich,

• organowi nadzoru,

• zakładom ubezpieczeń

• Polskiemu Biuru Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zakresie dotyczącym ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów,

• Rzecznikowi Ubezpieczonych,

• Polskiej Izbie Ubezpieczeń,

• organowi prowadzącemu centralną ewidencję pojazdów drogą teletransmisji danych w zakresie dotyczącym ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów,

• sądowi lub prokuraturze, o ile są niezbędne w toczącym postępowaniu.

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny jest organem uprawnionym do kontroli spełnienia obowiązku ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych i OC rolników.

Na podmioty nie dopełniające ustawowego obowiązku ubezpieczenia Fundusz nakłada i egzekwuje opłaty przewidziane w art. 88 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.

Fundusz realizuje swoje zadania z dochodów, które głównie stanowią:

• wpłaty zakładów ubezpieczeń, prowadzących działalność w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz rolników posiadających gospodarstwa rolne; wysokość składki wnoszonej przez zakłady ubezpieczeń określa Minister Finansów,

• wpływy z opłat od osób fizycznych i prawnych, które nie dopełniły obowiązku zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia,

• wpływy z tytułu roszczeń regresowych.

4. Krajowa Izba Rozliczeniowa

Została powołana w 1991 r. z inicjatywy 16 największych banków, w tym Narodowego Banku Polskiego oraz Związku Banków Polskich. Swoje usługi kieruje przede wszystkim do instytucji bankowych, finansowych, dużych przedsiębiorstw z sektora telekomunikacyjnego i energetycznego.

Organizacja KIR:

• Centrala KIR - Warszawa

• BRIR - Bankowe Regionalne Izby Rozliczeniowe w 16 miastach wojewódzkich i do niedawna w Koszalinie

KIR:

• SYBIR - wersja papierowa

• ELIXIR - wersja elektroniczna

• EURO ELIXIR - przelewy zagraniczne

• IMBIR - skan dokumentu

• ZEFIR

5. ZBP - Związek Banków Polskich

Umowa o izbach gospodarczych z 30 maja 1989 roku powołana do życia w styczniu 1991r.

Członkostwo jest dobrowolne.

Zarząd NBP powoływany jest na 3 lata:

• Prezes

• Dwóch wiceprezesów

• Ośmiu członków

Cel:

• reprezentowanie i ochrona wspólnych interesów członków ZBP oraz podejmowanie i wspieranie działań na rzecz rozwoju polskiej gospodarki i procesu integracji z UE

Zadania statutowe:

• wydaje opinie i ekspertyzy

• organizowanie wymiany informacji pomiędzy bankami

• upowszechnianie wiedzy na temat bankowości (sympozja)

• reprezentowanie i ochrona wspólnych interesów jego członków

• budowa interesów międzybankowych

• promocja sektora bankowego i jego usług

6. Bankowy Arbitraż Konsumencki

Zajmuje się rozwiązywaniem konfliktów między klientami banków a bankami. Rozstrzyga spory między:

• Konsumentami

• Bankami w zakresie roszczeń pieniężnych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania przez bank czynności bankowcy lub innych czynności na rzecz konsumenta

Elementy wniosku:

• określenie konsumenta

• określenie banku

• dokładne określenie żądania

• podanie wartości przedmiotu sporu

• max do 8.000 zł (powyżej sąd)

---