ANTYBIOTYKI
Leki o silnym działaniu bakteriobójczym lub bakteriostatycznym, niszczące drobnoustroje chorobotwórcze lub niszczące ich rozwój. Wytwarzane są z substancji powstałych w przebiegu procesów życiowych niektórych mikroorganizmów, lub za pomocą syntezy.
Nazwa wprowadzona przez S. A. Waksmana w 1945r. dla wytwarzanych przez mikroorganizmy związków, które nawet w bardzo dużym rozcieńczeniu hamują reprodukcję lub powodują zniszczenie innych mikroorganizmów.
Najczęściej do otrzymywania antybiotyków na skalę przemysłową wykorzystuje się pleśnie i grzyby, niektóre antybiotyki otrzymuje się chemicznie.
Era antybiotyków zaczęła się w 1929r., gdy A. Fleming zaobserwował hamujący wpływ grzyba Penicillium notatum na wzrost hodowli bakterii Staphylococcus. W 1942r. wyizolowana została z Penicillium penicylina, a z bakterii Bacillus brevis tyrotrycyna. W latach 1940-52 wyizolowano m.in. gramicydynę, streptomycynę, chloromycetynę, erytromycynę. Obecnie w lecznictwie ma zastosowanie ok. 100 antybiotyków. Antybiotyki wykazują selektywność toksyczną, co oznacza, że uszkadzają komórki bakteryjne, a nie wpływają w ten sposób na komórki gospodarza, np. ludzkie. W przeciwieństwie do powszechnie stosowanych środków antyseptycznych, które zabijają większość mikroorganizmów, antybiotyki wykazują wybiórczość w kierunku określonych bakterii: np. penicylina działa głównie na bakterie gram dodatnie, streptomycyna - na bakterie gram ujemne, a tetracykliny czy chloramfenikol na gram ujemne i gram dodatnie (szeroki zakres działania).
Rodzaje antybiotyków:
penicyliny doustne, działające na gronkowce, oporne na penicylinazę: Oksacylina, Dikloksacyna, Flukloksacylina,
ampicilina i jej analogi - aminopenicyliny: Amoksycylina, Ampicylina, Bakampicilina, Piwampicylina,
acylaminopenicyliny - ureidopenicyliny: Apalcylina, Azlocylina, Mezlocylina, Piperacyna,
cefalosporyny: Cefalotyna, Cefazolina, Cefaleksyna, Cefaklor, Cefadroksyl, Cefuroksym, Cefotium, Cefuroksymaksytyl, Cefamandol, Cefoksytyna, Cefotaksym, Cefmenoksym, Ceftriakson, Ceftyzoksym, Ceftazydym, Latamoksef, Cefsulodyna, Cefoperazon,
dalsze antybiotyki beta-laktamowe: Imipenem/Cilastatyna, Aztreonam,
tetracykliny: Chlortetracyklina, Tetracyklina, Oksytetracyklina, Doksycyklina, Minocyklina,
aminoglikozydy: Gentamycyna, Amikacyna, Spektynomycyna, Tobramycyna,
antybiotyki makrolidowe/linkozamidy: Erytromycyna, Linkomycyna, Klindamycyna,
inhibitory gyrazy - przeciwwskazane u dzieci chinolony: Norfloksacyna, Enoksacyna, Pefloksacyna, Ofloksacyna, Cyprofloksacyna,
antybiotyki glikopeptydowe: Wankomycyna, Telkoplanina,
inne antybiotyki/chemioterapeutyki: Chloramfenikol, Kwas fusydowy, Fosfomycyna, Kotrimoksazol, Polimyksyna B, Metronidazol, Ornidazol, Tynidazol,
leki przeciwwirusowe: Acyklowir, Amantadyna, Azydotymidyna, Gancyklowir, Widarabina,
leki przeciwgrzybicze: Amfoterycyna B, Klotrimazol, Flukonazol, Flucytozyna, Gryzeofulwina, Itrakonazol, Ketokonazol, Mikonazol, Nystatyna.
Druga połowa XX wieku to era antybiotyków. Uratowały one życie wielu ludziom, ale - stosowane zbyt powszechnie na dolegliwości, które można wyleczyć innymi sposobami - okazały się bronią obosieczną, powodującą wiele niebezpieczeństw. Antybiotyki niszczą naturalną florę bakteryjną jelit, co często prowadzi do zakażenia układu pokarmowego mikroorganizmami chorobotwórczymi.
Antybiotyki aminoglikozydowe.
1).Aminoglokozydy są antybiotykami o działaniu bakteriobójczym, efekt działania zależy od stężenia antybiotyku w środowisku bakterii. Ich aktywność biologiczna determinują wolne grupy OH i aminowe przy cząst. aminocukrów , które ulegają modyfikacji i zablokowaniu przy obecności enzymów syntetyzowanych przez szczepy oporne. Antybiotyki te wiążą się w sposób trwały z podjednostka 30S rybosomu, co prowadzi do zaburzenia odczytu inf. genetycznej i zahamowania syntezy białek bakteryjnych. Pierwszym etapem poprzedzającym związanie antybiotyku z rybosomem jest aktywny transport leku zachodzący przy udziale tlenu i energii. Transport ulega zahamowaniu w warunkach beztlenowych i przy niskim pH. Wychwyt ulega nasileniu w obecności związków blokujących biosyntezę ściany.
2).Do grupy aminoglikozydów należą: -naturalne: streptomycyna, Neomycyna, gentamycyna -półsyntetyczne: netylmycyna, amikacyna
3).Spektrum przeciwbakteryjne obejmuje: -Bakterie G-, zwlaszcza pałeczki (z wyj. Haemophilus) -prątki gruźlicy (najwyższa aktywność - streptomycyna) -gronkowce (tylko niektóre preparaty) -paciorkowce (synergizm z β-laktamami poprzez zwiększenie ich przepuszczalności),np. leczenie zap. wsierdzia Nie wszystkie antybiotyki tej grupy wykazują identyczną aktywność wobec określonych szczepów bakteryjnych.
4).Streptomycyna i kanamycyna nie są obecnie wykorzystywane do leczenia infekcji szczepami bakterii G-, oporność wobec pozostałych przedstawicieli tej grupy jest zróżnicowana. Najwięcej szczepów opornych stwierdza się na gentamycynę i tobramycynę, a najmniej na amikacynę.
5). Wszystkie antybiotyki z tej grupy za wyjątkiem neomycyny nie wchłaniają się z przewodu pokarmowego. Absorpcja po podaniu domięśniowym jest znakomita. Zmiennie penetrują do narządów i tkanek (tropizm narządowy - wybiórcze wiązanie się z receptorami), źle przenikają do płynu mózgowo-rdzeniowego i kości.
Neomycyna - to antybiotyk naturalny zaliczany do grupy antybiotyków aminoglikozydowych. Głównie stosowany zewnętrznie, rzadko w postaci doustnej. Nie wchłania się z przewodu pokarmowego, a nie jest stosowany parenteralnie ze względu na toksyczność.
Działa bakteriobójczo na gronkowce (z wyjątkiem szczepów opornych na meticylinę), pałeczki Enterobacteriaceae (zwłaszcza Klebsiella spp., Enterobacter spp., Proteus indolo-dodatni). Nie działa na Pseudomonas aeruginosa i Streptococcus spp.
Antybiotyki makrolidowe
1). Zawierają endogenny azot co poprawia ich farmakokinetykę i spektrum przeciwbakteryjne. Wiążą się z podjednostką 50S rybosomu, unieczynniają peptydy tRNA powodując przedwczesne zakończenie syntezy łańcucha peptydowego. Mechanizm oporności bakterii polega na syntezie metylazy metylującej miejsce docelowego działania antybiotyku.
2). Dzielimy je w zależności od ilości atomów węgla w pierścieniu laktozowym C14 - erytromycyna, klarytromycyna C15 - azytromycyna (azalid) C16 - spiromycyna
3). Spektrum przeciwbakteryjne obejmuje ziarenkowce G+ i G- (tlenowe i beztlenowe), pałeczki G- (tlenowe i beztlenowe), G+ podłużne (tlenowe i beztlenowe), G- spiralne, a także Chlamydia, Toxoplasma gondi, Mycoplasma. Najwięcej w Europie szczepów opornych jest wśród Streptococcus pneumoniae. Odsetki szczepów opornych są zróżnicowane i są ściśle związane z częstością stosowania makrolidów w terapii.
4). Najwyższe stężenie tych antybiotyków jest w miąższu płuca, śluzówce i wydzielinie drzewa oskrzelowego stąd znakomita skuteczność w leczeniu zakażeń dróg oddechowych. Stosowane również skutecznie w leczeniu zakażeń dróg moczowo-płciowych. Odznaczają się dobrą penetracją tkankową, nie dotyczy jednak płynu mózgowo-rdzeniowego. Stosowane są również w leczeniu zakażeń pałeczką krztuśca, kiły, błonicy, trądziku, zakażeń przewodu pokarmowego. Są najszerzej stosowane obok β-laktamów.
Tetracykliny.
1). Mechanizm działania przeciwbakteryjnego polega na blokowaniu syntezy białka na poziomie rybosomu.
2). Przedstawiciele: doksycyklina, minocyklina
3).Charakteryzują się szerokim spektrum obejmującym bakterie G+ i G-, drobnoustroje atypowe oraz krętki. Najbardziej aktywne są doksycyklina i minocyklina. - bakterie G+ (wśród ziarenkowców Staphylococcus) - bakterie G- - riketsje (gorączka Q ) - Chlamydie - Mycoplasma - pierwotniaki
4). Stosuje je się w leczeniu nieswoistego zap. cewki moczowej, boreliozy, dżumy, brucelozy, nieswoistych zakażeń dróg oddechowych, zap. w obrębie miednicy mniejszej, trądziku młodzieńczym i promienicy i choroby wrzodowej. Są podawane droga doustną, niektóre dożylnie, dobrze penetrują do narządów i tkanek (plwocina, płyn otrzewnowy), maja dobra penetracje do OUN po podaniu droga doustna, co ma istotne znaczenie w leczeniu zakażeń Borrelia burgdorferi. Tetracykliny dzielą się na związki o krótkim, wydłużonym i umiarkowanym okresie biologicznego półtrwania.
Glikopeptydy.
1). Należą do najstarszych antybiotyków, do grupy antybiotyków bakteriobójczych. Podstawowym mechanizmem działania jest zaburzenie drugiego etapu syntezy peptydoglikanu ściany komórkowej. Antybiotyk tworzy kompleks z prekursorem peptydoglikanu tworząc z nim wiązania wodorowe.
2). Przedstawiciele: wankomycyna, teikoplanina
3). Spektrum przeciwbakteryjne. Stosowane w leczeniu zakażeń ziarenkowcowych G+ opornych na β-laktamy lub u pacjentów z nadwrażliwością na β-laktamy. - paciorkowce (betahemolizujące, penicylinooporny Streptococcus pneumoniae, Enterococcus) - gronkowce (Staphylococcus ureus, Staphylococcus epidermidis metycylinooporne, Clostridium difficile - biegunka poantybiotykowa)
4). Podawane dożylnie najwyższe stężenia osiągają w płynie wysiękowym, opłucnym, stawowym, osierdziu, źle penetrują do OUN. We krwi wiążą się z białkami surowicy
5). Szczepy oporne pojawiają się najczęściej wśród szczepów klinicznych Enterococcus faecalis, Staphylococcus epidermidis (oporne zwłaszcza na teikoplaninę). Wyodrębniono także szczepy gronkowca złocistego o zmniejszonej wrażliwości na wankomycynę. Stosuje się synergicznie z aminoglikozydami.
Penicyliny naturalne.
1).Najstarsza grupa ant. b-laktamowych. Mechanizm działania penicylin jako antybiotyków β-laktamowych polega na blokowaniu aktywności transpeptydaz PBP biorących udział w ostatnim etapie syntezy peptydoglikanu ściany kom. bakteryjnej.
2).Przedstawiciele: penicylina benzylowa, fenoksymetylowa.
3).Wszystkie antybiotyki tej grupy maja dzialanie bakteriobójcze. Działanie bakteriobójcze penicylin zależy od czasu w którym stęż. w surowicy (ognisko zakażenia ) przekracza wartość MIC wobec szczepu odpowiedzialnego za zakażenie. - paciorkowce (Streptococcus pneumoniae) - gronkowce penicylinazo - (gronkowce wrażliwe na penicylinę są zawsze wrażliwe na metycilinę) - beztlenowe ziarenkowce - Clostridium i Actinomyces - dwoinki G- - krętki (Treponema, Borrelia, Leptospiry) - Bacillus antracis, Pasteurella
4).Podstawowymi zaletami penicyliny są niska toksyczność narządowa, znakomity efekt bakteriobójczy, dobra penetracja do narządów i tkanek(zwłaszcza w stanie zapalnym), natomiast wadami znaczna wrażliwość na β-laktamazy, szybka eliminacja z ustroju (konieczność częstego dawkowania) a także możliwość wystąpienia alergii. Antybiotyki β-laktamowe bezpiecznie kojarzy się aminoglikozydami. Efektem jest synergizm lub addycja, nigdy antagonizm .Powyższe skojarzenie istotne jest w leczeniu zakażeń wsierdzia (bakteryjnych).Penicyliny można kojarzyć także z cefalosporynami.
5). Mechanizmy oporności bakterii polegają na zdolności syntezy β-laktamaz (penicylinaz), które je rozkładają.
PENICYLINA
PENICILLINUM CRYSTALLISATUM (POLFA-TARCHOMIN) -
antybiotyk beta-laktamowy, penicylina wrażliwa na działanie beta-laktamazy (penicylinazy). Działa bakteriobójczo m.in. na Streptococcus spp. z wyjątkiem szczepów Streptococcus pneumoniae, opornych także na inne antybiotyki, Neisseria gonorrhoeae z wyjątkiem szczepów wytwarzających beta-laktamazę, Neisseria meningitidis (pojawiły się już szczepy o zmniejszonej oporności), Staphylococcus spp. (szczepy nie wytwarzające beta-laktamazy), Listeria monocytogenes, Bacillus anthracis, niektóre szczepy Clostridium spp., Bacteroides spp. z wyjątkiem Bacteroides fragilis, Treponema pallidum, Actinomyces spp.
Przenika m.in. do płynu opłucnowego, osierdziowego, żółci, przez łożysko i do mleka matki. Osiąga małe stężenie w płynie mózgowo-rdzeniowym zmienionym zapalnie. Jest częściowo metabolizowany w wątrobie. Wydala się głównie z moczem. Tę postać penicyliny stosuje się w zakażeniach wywołanych przez paciorkowce (angina, zapalenie migdałków podniebiennych, różnego typu zakażenia dróg oddechowych, ropnie, ostra choroba reumatyczna, róża, płonica), w zakażeniach wywołanych przez Neisseria spp. (rzeżączka) i niektórych zakażeniach wywołanych przez bakterie beztlenowe (zgorzel gazowa). Ponadto jest stosowany w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych, zakażeniach kości i stawów, bakteryjnym zapaleniu wsierdzia (w skojarzeniu z antybiotykami aminoglikozydowymi -:, wągliku, promienicy, kile.
Objawy niepożądane: reakcje uczuleniowe (rumień, pokrzywka, gorączka, bóle stawów, bardzo rzadko wstrząs anafilaktyczny - niekiedy kończący się śmiercią), nadkażenia opornymi bakteriami i drożdżakami, śródmiąższowe zapalenie nerek. Duże dawki mogą być neurotoksyczne (drgawki, halucynacje) oraz mogą wywołać zaburzenia elektrolitowe (np. hyperkaliemię, a w jej następstwie - blok przedsionkowo-komorowy), niedokrwistość hemolityczną i przedłużenie czasu krwawienia. U pacjentów z kiłą możliwa reakcja Jarish-Herxheimera, jako skutek uwolnienia endotoksyn z krętków. W związku z takimi ewentualnymi skutkami ubocznymi lek ten trzeba stosować ostrożnie u chorych z astmą oskrzelową lub nadwrażliwością na leki w ogóle, a przy dużych dawkach - u chorych z niewydolnością nerek, prawokomorowej niewydolności krążenia lub przy jednoczesnym stosowaniu leków zawierających K+.
Interakcje: Z tetracyklinami, chloramfenikolem, erytromycyną - działanie antagonistyczne, natomiast z antybiotykami aminoglikozydowymi - działanie synergistyczne. Nasila działanie i toksyczność doustnych leków przeciwkrzepliwych oraz - stosowany w dużych dawkach - digoksyny.
PENICILLINUM PROCAINICUM (POLFA-TARCHOMIN) -
antybiotyk beta-laktamowy, pochodna penicyliny benzylowej o przedłużonym działaniu. Działa bakteriobójczo m.in. na Streptococcus spp. (z wyjątkiem szczepów Streptococcus pneumoniae), Neisseria spp. (pojawiły się już szczepy oporne), Staphylococcus spp. (szczepy nie wytwarzające beta-laktamazy), Listeria monocytogenes, Bacillus anthracis, niektóre szczepy Clostridium spp., Bacteroides spp. (z wyjątkiem Bacteroides fragilis), Treponema pallidum, Actinomyces spp. Osiąga w krwi znacznie mniejsze stężenia niż benzylopenicylina, lecz utrzymują się one przez 12-24 h. Przenika m.in. do płynu opłucnowego, osierdziowego, żółci, przez łożysko i do mleka matki. Jest częściowo metabolizowana w wątrobie. Wydala się głównie z moczem.
Penicillinum procainicum stosuje się w zakażeniach paciorkowcami (m.in. w anginie, zapaleniach migdałków podniebiennych, zatok obocznych nosa, płuc), w profilaktyce choroby reumatycznej, w zapaleniu wsierdzia, przy nosicielstwie błonicy, w rzeżączce i kile.
W ostrych i ciężkich zakażeniach podanie Penicillinum procainicum powinno być poprzedzone leczeniem penicyliną benzylową. Dzieciom podaje się niemal wyłącznie w profilaktyce choroby reumatycznej i zapalenia wsierdzia.
Objawy niepożądane: Reakcje uczuleniowe (rumień, pokrzywka, gorączka, bóle stawów, bardzo rzadko wstrząs anafilaktyczny - niekiedy kończący się śmiercią), rzadko zespół Hoigne (nie mający podłoża alergicznego), w wyniku przedostania się do krążenia dużych kryształów penicyliny prokainowej - mikrozatory! - lub działania samej prokainy (wymioty, niepokój, sinica, częstoskurcz, nadciśnienie, halucynacje, drgawki, a nawet zatrzymanie czynności serca). Dość często - jałowe nacieki zapalne w miejscu wstrzyknięcia, niekiedy nadkażenia opornymi bakteriami lub drożdżakami, śródmiąższowe zapalenie nerek, reakcja Jarish-Herxheimera u chorych na kiłę.
Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na penicyliny lub prokainę, nie podawać dzieciom do 12. miesiąca życia, nie stosować w posocznicy, ostrożnie - w astmie oskrzelowej i ogólnej nadwrażliwości na leki.
Interakcje: Nasila działanie leków zwiotczających mięśnie. Z tetracyklinami, chloramfenikolem, erytromycyną - działanie antagonistyczne, z antybiotykami aminoglikozydowymi - działanie synergistyczne. Nasila działanie i toksyczność doustnych leków przeciwkrzepliwych.
UWAGA: Penicillinum crystallisatum i Penicillinum procainicum podaje się po uprzednim wykonaniu próby uczuleniowej.
Cefalosporyny.
1). Są to antybiotyki półsyntetyczne, pochodne kw. 7-aminocefalosporynowego (7-ACA). Mechanizm działania analogiczny do antybiotyków β-laktamowych. Hamują tworzenie mostków łączących podjednostki peptydoglikanu w integralna całość, blokując karboksypeptydazy i transpeptydazy wiążąc się w sposób kowalencyjny z ich miejscem aktywnym.
2).Przedstawiciele: - I generacja: cefalorydyna, cefazolina - II generacja: cefamandol, cefaklor - III generacja: cefotaksym, ceftriakson - IV generacja: cefpiron, cefepim
3). Spektrum działania: Pierwsza generacja -ziarenkowce G+ (Streptococcus, Staphylococcus) -pałeczki G- (E.Coli)
Druga generacja -ziarenkowce G+ i G- (także beztlenowe); Streptococcus, Staphylococcus, Neisseria, Moraxella -pałeczki G- (Haemophilus influenzae, E. Coli) -beztlenowe pałeczki
Trzecia i czwarta generacja -ziarenkowce G+ -pałeczki G-
4). Cefalosporyny III generacji obok znakomitego spektrum przeciwbakteryjnego i oporności na klasyczne β-laktamazy wykazują znakomite właściwości farmakokinetyczne. Penetrują do wszystkich narządów i tkanek, przechodzą przez barierę krew-opony mózgowe, stąd ich stęż. w płynie mózgowo-rdzeniowym jest wystarczające do uzyskania efektu terapeutycznego. Mogą być bezpiecznie stosowane w leczeniu zap. opon mózgowo-rdzeniowych. Dobrze tolerowane przez wszystkich pacjentów.
Monobaktamy i karbapenemy.
Monobaktamy
1). Mechanizm działania jak u antybiotyków β-laktamowych.
2). Przedstawiciele: aztreonam, karumonam
3). Aztreonam działa bakteriobójczo tylko w stosunku do tlenowych bakterii G- (np. Neisseria, Pseudomonas).Jest oporny na β-laktamazy bakterii G-. Przypomina ant. aminoglikozydowe lecz jest nietoksyczny. Nie wykazuje krzyżowych reakcji alergicznych z penicylinami.
Karbapenemy
1). Są grupa ant. b-laktamowych ściśle pokrewnych z penicylinami i cefalosporynami lecz chemicznie odrębnymi.
2). Przykłady: imipenem, meropenem
3). Maja najszersze spektrum przeciwbakteryjne jakie dziś się udało uzyskać. Posiadają znakomita aktywność wobec wszystkich grup drobnoustrojów tlenowych i beztlenowych. Są znacznie oporne na β-laktamazy, są jednak rozkładane przez metaloenzymy i cefalosporynazy. Maja powinowactwo do białek PBP-2 oraz PBP-1,-3,-4,-5.
4). Spektrum przeciwbakteryjne: -tlenowe bakterie G+ ( Staphylococcus ureus et epidermidis, Streptococcus pneumoniae, Enterococcus faecalis) -tlenowe G- (Haemophilus influenzae, Enterobacter, Pseudomonas) -beztlenowe G+ i G- (Fusobacterium spp.)
Na karbapenemy jest szczególnie oporna Pseudomonas aeruginosa ( w war. szpitalnych).
Aminopochodne penicylin.
1). Przedstawiciele: ampicylina, amoksycylina
2). Są rozkładane przez klasyczne β-laktamazy typu TEM i SHV, chromosomalne cefalosporynazy i ESβL.
3). Spektrum przeciwbakteryjne - paciorkowce w tym Enterococcus - gronkowce penicylinazo - - Neisseria, Moraxella, Haemophilus influenzae - E. coli, Proteus mirabilis, Salmonella, Shigella (Enterobacteriaceae) - beztlenowce 4. Szczepy oporne to bakterie penicylinazo + (gronkowce) 90% szczepów Neisseria i Moraxella, kilka % Haemophilus influenzae (β-laktamazo +). Zwykle oporny jest także Enterococcus faecium i beztlenowce Bacteroides 5. Farmakokinetyka β-laktamowa. Ze względy inaktywację penicylin przez enzymy bakteryjne opracowano preparaty skojarzone z inhibitorami enzymów, zwykle β-laktamaz. Zdolność przeciwbakteryjna takiego preparatu zależy od zdolności inhibitora do unieczynniania β-laktamazy. Przykładami inhibitorów są kw. Klawulanowy, sulbactam, tazobactam
Chinolony.
1). Są preparatami o działaniu bakteriobójczym. Ich działanie przeciwbakteryjne zależy od stężenia leku w ognisku zakażenia i czasu działania. Mechanizm działania polega na inhibicji gyrazy DNA (bakteryjna topoizomeraza II i IV) Topoizomerazy II odpowiedzialne za utrzymanie DNA w formie superhelisy ,są blokowane co prowadzi do gromadzenia nadmiaru skrętów i blokowania replikacji. Chinolon tworzy nieodwracalny kompleks gyraza - DNA. Hamuje to replikację i powoduje śmierć komórki.
2). Przykłady - cinoksacyna (chinolon), ciprofloksacyna (fluorochinolon), fleroksacyna (polifluorochinolon), gemifloksacyna (naftyrydynochinolon)
3). Spektrum przeciwbakteryjne - bardzo szerokie II generacja wykazuje aktywność wobec tlenowych pałeczek G -, bakterii i prątków atypowych IV generacja ma także aktywność wobec ziarenkowców G + w tym Streptococcus pneumoniae penicylino oporny oraz beztlenowców Tlenowe G+ i G- - Staphylococcus, Streptococcus, Enterococcus, - Pałeczki G- - Haemophillus influenzae - Neisseria meningitidis - Moraxella - Chlamydia, Legionella, Mycoplasma
4). Stosowane w terapii doustnej i parenteralnej , dobrze penetrują do tkanek i płynów ustrojowych (błona śluzowa oskrzeli, płuc, pęcherzyka żółciowego, tkanki nerkowej, gruczołu krokowego, układu moczo-płciowego, kości) Wnikają także do wnętrza fagocytów. Mają wyjątkowo długi okres półtrwania biologicznego.
3