1 WYKŁAD !!

Ekologia - dziedzina biologii, będącą nauką o strukturze i funkcjonowaniu żywej przyrody, obejmującą całość zjawisk dotyczących wzajemnych zależności między organizmami zespołami organizmów, a ich żywym i martwym środowiskiem.

Ekosystem - termin określający fragment środowiska naturalnego (np. jezioro, las), stanowiącego funkcjonalną całość, w której zachodzi wymiana materii i przepływ energii między jego częścią żywą (biocenozą), a nieożywioną (biotopem).

Ekoton - strefa styku dwóch ekosystemów.

Ekosfera - przestrzeń, w której istnieją warunki fizyczne i chemiczne umożliwiające rozwój

i życie organizmów (flory i fauny).

Ekotoksyny - różne czynniki wypływające na zanieczyszczenie środowiska.

Trucizna- substancja, która po dostaniu się do organizmu wywołuje zaburzenia jego funkcjonowania, a nawet śmierć.

Narażenie (ekspozycja) - fizyczny kontakt organizmu z substancjami toksycznymi.

Efekt - każda zmiana biologiczna, która zaszła na skutek kontaktu z toksynami.

Dawka- ilość substancji wywołująca lub nie wywołująca efektu, zazwyczaj podawana w stosunku do masy organizmu.

Zanieczyszczenia toksyczne, pospolicie występujące w naszym otoczeniu, to na przykład:

azotyny, aerozole, konidia grzybów, pleśnie, dwutlenek węgla, formaldehyd, chlorowcopochodne.

Ekologia społeczna - dyscyplina naukowa zajmująca się przestrzennymi aspektami stosunków symbiotycznych jednostek, grup i instytucji społecznych.

Ekologiczne ruchy społeczne - nadano również nazwę „ruchu zielonych”. Na bazie tych ruchów funkcjonuje szereg różnego typu związków stawiających sobie za cel występowanie w obronie środowiska

Polak produkuje rocznie około 300 kg odpadów stałych.

Polak zużywa jej rocznie w ilości około 2100 kg SKE (SKE - jednostka

umownego paliwa, odpowiadająca 0,7 kg ropy naftowej lub 0,925 m3 gazu ziemnego).

35% odp. organ, 21% makulatury, 10% szkło, 4% metal 6% tworzywa sztuczne.

„Efekt cieplarniany”, powodowany jest obecnością w atmosferze warstwy róŜnych

gazów, które przepuszczają światło słoneczne i promieniowanie ultrafioletowe do powierzchni naszej planety, ale utrudniają reemisję, czyli „ucieczkę” promieniowania podczerwonego (ciepła) do kosmosu. Jednak obecność w atmosferze coraz większej ilości gazów cieplarnianych zmniejsza ilość energii odbijanej od powierzchni Ziemi i kierowanej do kosmosu.

4 WYKŁAD !!!

Pierwotne źródła energii - słońce, ziemia, księżyc.

Największy przyrost stanowią turbiny wiatrowe, ponieważ istnieje możliwość zamontowania ich prawie we wszystkich miejscach, są one ekologiczne, wiatru nigdy nie zabraknie. Jest ona stosunkowo tania.

Rodzaje turbin wodnych: Peltona, Francisa, Kaplana.

Kolektor słoneczny - urządzenie do konwersji energii promieniowania słonecznego na ciepło. Energia docierająca do kolektora zamieniana jest na energię cieplną nośnika ciepła, którym może być ciecz (glikol, woda) lub gaz (np. powietrze).

systemy kolektorów słonecznych, służą do produkcji pary napędzającej turbinę generatora.

Ogniwo fotowoltaiczne - energia sloneczna od razu przemieniana jest na elektryczna, ma mała sprawność ok. 20%, duży koszt.

Pompa ciepła przenosi ciepło z niskotemperaturowego źródła ciepła, zwanego też dolnym, do górnego źródła ciepła, o temperaturze wyższej. Wadami jest krążenie w obiegu szkodliwych substancji np. Freonów. Może być ona pozyskiwana z odpadów.

Postacie biomasy: drewno odpadowe, słoma, odpady organiczne, biopaliwa płynne, biogaz.

Spalanie biomasy - nie stanowi zagrożenia ponieważ jest one zupełnie naturalne i nie posiada żadnych szkodliwych związków.

Biopaliwa - etanol, estry metylowe oleju rzepakowego, palmowego lub sojowego. Emitują 40% mniej węglowodorów, 50% mniej sadzy, 40% mniej pyłów niż olej napędowy.

Biogaz - otrzymujemy z fermentacji obornika, odpadów organicznych, oraz z osadu ze ścieków. Zastosowanie w produkcji energii elektrycznej.

Wodór - jest ekologiczny, łatwy i tani w magazynowaniu, jego zapasy są niewyczerpalne.

3 WYKŁAD !!!!

Nośniki energii pierwotnej - węgiel kamienny (52%), węgiel brunatny (10%), ropa naftowa (20%), gaz ziemny (13%), inne (5%).

Wyczerpanie: węgiel 2200, ropa 2055, gaz 2060.

Zagrożenia spalanie : pow. Dziury ozonowej, smog, zakwaszenie gleby, zanieczyszczenie wód gruntowych, toksyczne emisje tlenków, kwaśne deszcze, korozja.

Tlenki - siarki, węgla, azotu, tlenek azotu z wodą jest trujący, dwutlenek węgla pow. Efekt cieplarniany.

Energetyka jądrowa zagrożenia : skażenie pow. Elementami spalania, wyczerpanie zasobów, kłopoty z utylizacja ogniw, groźba globalnego skażenia środowiska, dewastacja środowiska przez wydobycie.

2 WYKŁAD !!!

„Człowiek i jego środowisko” 26.05.1969

- informacji na temat najpoważniejszych zagrożeń dla środowiska naturalnego, występujących w różnych regionach świata

- klasyfikacji tych zagrożeń, występujących w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i międzynarodowej,

- znaczenia zagadnień globalnych, które można rozwiązywać jedynie na drodze międzynarodowych

porozumień i pod warunkiem, że narody wyrażają gotowość wspólnego działania dla wspólnego dobra,

- potrzeby zwołania ogólnoświatowej konferencji ONZ nt. ochrony środowiska, w raportach zawarto katalog podstawowych problemów.

Konferencja Sztokholmska - Owocem był zbiór 26 fundamentalnych zasad, znany pod nazwą „Deklaracji Sztokholmskiej w Sprawie Ochrony Środowiska”.

„Globalny program działań” (Agenda 21) dotyczy:

Ochrony i wspomagania zdrowia człowieka, Zrównoważonego rozwoju osiedli ludzkich, Ochrony atmosfery, Bezpiecznego wykorzystywania toksycznych substancji, Gospodarowania odpadami stałymi i ciekłymi, Racjonalnego gospodarowania gruntami, Walki z niszczeniem lasów, Zrównoważonego rozwoju terenów górskich, jako ważnego źródła wody i energii, Ochrony i zagospodarowania zasobów słodkowodnych, Ochrony i zagospodarowania mórz i oceanów, Zachowania różnorodności biologicznej, Walki z pustynnieniem i suszą.

Polskie prawodawstwo: ustawa o prawie geologicznym, ustawa o substancjach trujących, ustawa o ochronie powietrza atmosferycznego.

EMAS (charakterystyka)- ), zawierającą wytyczne umoŜliwiające przedsiębiorstwom o dowolnym profilu działalności gospodarczej osiągnięcie i prezentowanie swojej przyjaznej środowisku działalności. Jej charakter jest restrykcyjny, wzorowany na ustawodawstwie niemieckim

- promowanie ciągłego rozwoju prośrodowiskowej działalności - przewidują one zintegrowanie środowiskowego zarządzania z innymi stosowanymi w przedsiębiorstwie systemami zarządzania.

ISO 14000, założenia, czego dotyczy, czym różna od EMAS - Posiadanie takich certyfikatów jest pewnego rodzaju demonstracją zdolności organizacyjnych przedsiębiorstwa do spełnienia określonych wymagań w zakresie zapewnienie jakości (ISO 9000) czy ochrony środowiska (ISO 14000).

ISO 14000 z Czystsza Produkcja? - Czystsza Produkcja to „strategia ochrony środowiska polegająca na ciągłym, zintegrowanym, zapobiegawczym działaniu w odniesieniu do procesów, produktów i usług oraz ryzyka dla ludzi i środowiska.

Cztery założenia ISO 14000 (jest dobrowolna) - dążeniu do ciągłego doskonalenia, uniwersalności strukturalnego systemu (EMS), przystosowanego do powszechnego zastosowania, niezależnie od wielkości i rodzaju przedsiębiorstwa, możliwości kontroli i sprawdzenia funkcjonowania systemu.

Pętla działań ISO 14000:

Korzyści z ISO 14000:Mniejsze obciążenie środowiska, większa konkurencyjność firm, obniżenie kosztów produkcji, poprawa funkcjonowania przedsiębiorstwa, zmniejszenie ryzyka.

Uzyskiwanie certyfikatu normy ISO 14000.

„Odpowiedzialność i Troska”: Informacje, Redukcja zanieczyszczeń, Bezpieczeństwo procesowe, Dystrybucja, Bezpieczeństwo i zdrowie pracowników, Zarządzanie produktem.

„Czystsza Produkcja” definicja: stosowanie nowych czystszych technologii, które nie generują odpadów i szkodliwych emisji, optymalizację procesów produkcyjnych z punktu widzenia ich oddziaływania na środowisko, ograniczenie oddziaływania produktu na środowisko w całym cyklu jego życia, poczynając od pozyskania surowca, poprzez procesy przetwarzania i kończąc na składowaniu lub wykorzystaniu produktu zużytego.

---