ADR i GDR
American Depository Receipt, (Amerykański Kwit Depozytowy), (często też American Depositary Receipt) - papier wartościowy, który jest emitowany przez banki amerykańskie w celu ułatwienia tamtejszym inwestorom lokowania kapitału w akcje zagraniczne. Bank kupuje akcje na rynkach kapitałowych poza Stanami Zjednoczonymi (czyni to na zlecenie klienta bądź z własnej inicjatywy) a następnie wypuszcza do obrotu surogaty tych akcji w postaci kwitów depozytowych, które podlegają obrotowi na rynkach kapitałowych. Kurs ADR-ów często zbliżony jest do kursu akcji na pierwotnym rynku. Papiery te stanowią dla inwestorów amerykańskich pewniejszą formę lokowania środków niż bezpośredni zakup akcji głównie ze względu na prostszy obrót i większe bezpieczeństwo (ADR-y są szczególnie popularne w odniesieniu do tzw. emerging markets - czyli tzw. rynków wschodzących).
Global Depository Receipt (GDR) (Globalny [Międzynarodowy] Kwit Depozytowy) - certyfikat (rodzaj papieru wartościowego) wydawany najczęściej przez banki międzynarodowe w więcej niż jednym kraju. Certyfikat jest poświadczeniem akcji złożonych w depozycie banku - emitenta certyfikatu (akcje nabywane są w spółkach, w których inwestorzy mogliby mieć trudności z lokowaniem kapitału ze względu np. na położenie za granicą, a więc GDR-y mają za zadanie ułatwienie obrotu akcjami spółek zagranicznych). GDR-y są notowane w obrocie publicznym i mogą być przedmiotem zbycia czy ustanowienia na nich ograniczonych praw rzeczowych, ich kurs jest często zbliżony do wartości rynkowej akcji, na których podstawie certyfikaty są wystawiane. Bardzo podobnym w kształcie papierem do Globalnych Kwitów Depozytowych są tzw. ADR-y. W terminologii nazewniczej GDR-y mogą też być spotykane pod nazwą Global Depositary Receipt.
Bank Gospodarstwa Krajowego
Historia BGK sięga roku 1924, kiedy to z inicjatywy ówczesnego premiera i ministra skarbu, Władysława Grabskiego (na zdjęciu), został wydany dekret prezydenta Rzeczypospolitej powołujący do życia Bank Gospodarstwa Krajowego. Powstał on z fuzji trzech wywodzących się z Galicji banków publicznych: Polskiego Banku Krajowego, Państwowego Banku Odbudowy i Zakładu Kredytowego Miast Małopolskich.
Utworzenie Banku Gospodarstwa Krajowego wynikało z koncepcji gospodarczych premiera Grabskiego, który będąc przeciwnikiem etatyzacji przemysłu i handlu, był zarazem zwolennikiem silnej bankowości państwowej. Do głównych zadań banku należało udzielanie pożyczek długoterminowych poprzez emisję listów zastawnych, obligacji komunalnych, kolejowych i bankowych, udzielanie pożyczek samorządowych, a także kredytowanie instytucji oszczędnościowych i wykonywanie wszelkich innych czynności bankowych. Szczególne obowiązki spoczywały na banku wobec przedsiębiorstw państwowych i samorządowych. Papiery emitowane przez BGK były gwarantowane przez Skarb Państwa.
Po 1926 roku działalność BGK koncentrowała się na wspieraniu instytucji państwowych i komunalnych, przemysłu zbrojeniowego oraz zarządzaniu przechodzącymi pod kontrolę państwa zakładami przemysłowymi. W tym okresie powstał tzw. koncern BGK, zrzeszający m.in.Towarzystwo Starachowickich Zakładów Górniczo-Hutniczych, Zakłady Chemiczne "Grodzisk", Przemysł Chemiczny "Boruta", SA Eksploatacji Soli Potasowych i kilka innych zakładów. Bank administrował też funduszami celowymi rządu, m.in. Funduszem Pomocy Instytucjom Kredytowym, Państwowym Funduszem Budowlanym, Państwowym Funduszem Kredytowym i Funduszem Pracy.
Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych Bank Gospodarstwa Krajowego stał się jednym z największych banków II Rzeczypospolitej, pełniąc rolę podstawowego uczestnika restrukturyzacji gospodarki (Centralny Okręg Przemysłowy, Gdynia).
W latach 1928-1931 wzniesiono - według projektu Rudolfa Świerczyńskiego - gmach Banku Gospodarstwa Krajowego w Alejach Jerozolimskich.
Po wojnie Bank Gospodarstwa Krajowego wznowił działalność. Jego prezesem został znany ekonomista, prof. Edward Lipiński. Jednak w roku 1948, w związku z reformą bankowości, działalność operacyjna BGK została zawieszona.
W 1989 roku nastąpiło reaktywowanie działalności operacyjnej Banku Gospodarstwa Krajowego, który - jako bank państwowy - pełnił głównie funkcje agenta emisji obligacji Skarbu Państwa, emitowanych po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat. Działalność banku obejmowała przygotowanie druku obligacji, umów subagencyjnych na sprzedaż i wykup obligacji, opracowanie zasad księgowości i sprawozdawczości, jak również zorganizowanie sieci sprzedaży na terenie całego kraju. Jednocześnie BGK był organizatorem szkoleń specjalistycznych, dystrybucji oraz kampanii promocyjno-informacyjnej i reklamowej.
W grudniu 1997 roku Bank Gospodarstwa Krajowego odzyskał swą przedwojenną siedzibę - gmach w Alejach Jerozolimskich. Był to swego rodzaju powrót do korzeni, a jednocześnie powrót do najlepszych tradycji Banku
Obecnie Bank Gospodarstwa Krajowego także aktywnie uczestniczy w realizacji gospodarczych zadań państwa. Zarządza środkami kilku funduszy celowych oraz wieloma programami rządowymi. Stanowi ważne ogniwo w finansowaniu i wspieraniu rozwoju mieszkalnictwa, drobnej przedsiębiorczości, rynku oszczędności energii.
Bank Gospodarstwa Krajowego za swą misję przyjął wspieranie rozwoju gospodarki i przedsiębiorczości. Dlatego ze szczególną wielką troską odnosi się do działalności polskich firm, instytucji i samorządów.
Bank, poza realizacją zadań rządowych, prowadzi działalność komercyjną na rynku korporacyjnym i detalicznym.
Z dniem 1 grudnia 2002 roku Bank Gospodarstwa Krajowego przejął obsługę operacyjną działalności depozytowo-kredytowej prowadzonej dotychczas przez Bank Rozwoju Budownictwa Mieszkaniowego S.A. (Bud-Bank S.A.). W wyniku połączenia z Bud-Bankiem S.A. rozszerzyła się sieć placówek BGK, powstały warunki dla lepszej obsługi Klientów indywidualnych i instytucjonalnych.
Bank Gospodarstwa Krajowego - bank państwowy z siedzibą w Warszawie. Powstał w roku 1924 z fuzji trzech banków publicznych: Polskiego Banku Krajowego, Państwowego Banku Odbudowy i Zakładu Kredytowego Miast Małopolskich. Inicjatywa utworzenia tego banku należała do Władysława Grabskiego.
Bank Gospodarstwa Krajowego powstał w 1924 r. i jest jedynym w kraju bankiem państwowym. Jego misją jest wspieranie programów rządowych i samorządowych z udziałem środków publicznych, w tym z UE. BGK pełni rolę agenta ministra finansów, prowadzi obsługę zadłużenia zagranicznego, obsługuje kilkanaście funduszy zadaniowych. Bank prowadzi też działalność własną w zakresie obsługi przedsiębiorstw, samorządów oraz klientów indywidualnych. BGK cieszy się uzasadnioną renomą solidnej i pewnej instytucji finansowej.
Bank clearingowy
Bank clearingowy (clearing bank) - dokonuje rozliczeń transakcji w handlu zagranicznym, przy operacjach kompensacyjnych, które przeprowadzane są w walucie clearingowej. Rozliczenia takie mają zastosowanie na przykład przy transakcjach barterowych , kiedy waluty krajów biorących udział w transakcji są niewymienialne.
Clearing (ang. wyczyszczenie) - procedura obrotów finansowych, w której podmiot clearingowy działa jako pośrednik i przyjmuje na siebie role kupującego i sprzedającego w danej transakcji w celu zabezpieczenia zamówień między dwiema stronami. Praktyka taka stosowana jest zwłaszcza w obrocie międzynarodowym między przedsiębiorstwami. Inaczej zwana praktyką transakcji kompensacyjnych. Transakcje kompensacyjne charakteryzują się wiązaniem po stronie importu i eksportu większej liczby towarów niż jeden (w przeciwieństwie do barteru). Wyróżnia się dwie formy kompensaty, kompensatę pełną i częściową. Kompensata pełna objawia się wymianą towarów bez udziału dewiz. W odróżnieniu od kompensaty pełnej kompensata częściowa charakteryzuje się wykorzystaniem dewiz do rozliczenia tej części wymiany, która nie została zbilansowana w formie naturalnej. Transakcje kompensacyjne ograniczają zakres wymiany między partnerami przez możliwości słabszego partnera.
Jest to również w bankowości, wyczyszczenie wzajemnych zobowiązań, często cykliczne, do których banki powołują domy clearingowe. Wówczas clearing jest formą bezgotówkowych dwustronnych lub wielostronnych rozliczeń płatniczych.
Podstawą clearingu mogą być zarówno umowy handlowe zawierane w celu równoważenia wartości obrotów i określające ilość i rodzaj towarów jak i umowy płatnicze ustalające warunki przeprowadzenia rozliczeń między partnerami. Płatność gotówkowa może być przeprowadzana tylko pomiędzy dwoma partnerami i wyrównywać różnicę bilansową w saldzie końcowych stron dwu- lub wielostronnych zobowiązań wynikających z umów cywilnoprawnych, publicznoprawnych, lub umów o mieszanym charakterze.
Wyróżnia się trzy rodzaje clearingu:
bankowy
między przedsiębiorstwami
między państwami (bilateralny i multilateralny)
Bank apeksowy
Bank apeksowy to przedsiębiorstwo o charakterze pośrednika, ponieważ przekazuje bezpośrednim kredytobiorcom pożyczki i kredyty pochodzące z innych banków lub funduszu celowego.
Instytucja finansowa pełniąca rolę pośrednika, udziela kredytobiorcom pożyczek lub kredytów z innych banków bądź funduszy powstałych do obsługi danego rodzaju kredytowania.
Listy zastawne
Listy zastawne to dłużne papiery wartościowe, których podstawą są wierzytelności banków hipotecznych zabezpieczone hipotekami lub gwarancją określonych instytucji (m.in. Skarb Państwa i NBP). Emitent listów - bank hipoteczny, zobowiązuje się wobec ich posiadacza do spełnienia określonego świadczenia pieniężnego - wypłaty odsetek i wykupienia samego listu w sposób i w terminach określonych w warunkach emisji.
Zasady emisji, zbywania, nabywania, wykupu i zabezpieczenia tego typu papierów wartościowych reguluje ustawa o listach zastawnych i bankach hipotecznych (z 29 sierpnia 1997 r.). Listy zastawne mogą być emitowane wyłącznie przez banki hipoteczne. List zastawny może być papierem wartościowym imiennym bądź na okaziciela.
Ustawa przewiduje dwie postacie listów zastawnych:
hipoteczny list zastawny jest to papier wartościowy, wyemitowany na podstawie wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczonych hipotekami, w którym bank zobowiązuje się spełnienia określonych świadczeń pieniężnych,
publiczny list zastawny jest to papier wartościowy, wyemitowany:
na podstawie kredytu zabezpieczonego gwarancją lub poręczeniem Skarbu Państwa, Narodowego Banku Polskiego, Wspólnot Europejskich lub ich państw członkowskich, Europejskiego Banku Inwestycyjnego lub Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (Banku światowego)
na podstawie wierzytelności banku hipotecznego z tytułu kredytów udzielonych podmiotom wymienionym wyżej
Hipoteczny list zastawny może być nominowany w złotych lub w walucie obcej. Hipoteczny list zastawny może być emitowany w formie dokumentu lub w formie zdematerializowanej (zapis komputerowy).
Bank hipoteczny prowadzi rejestr zabezpieczenia listów zastawnych, do którego wpisane są w odrębnych pozycjach wierzytelności oraz inne środki banku, stanowiące podstawę emisji tych listów. Rejestr prowadzony jest odrębnie dla hipotecznych listów zastawnych oraz dla publicznych listów zastawnych.
Lista banków giełdowych
1.Bank Austria Creditanstalt AGBACA 108,289.01
2.POWSZECHNA KASA OSZCZĘDNOŚCI BANK POLSKI S.A. PKOBP 55,050.00
3.Bank Polska Kasa Opieki SA PEKAO 42,277.08
4.Bank BPH S.A. BPH 26,849.68
5.Bank Zachodni WBK SABZ WBK 20,064.08
6.BRE Bank SA BRE 16,169.56
7.Bank Handlowy w Warszawie SA HANDLOWY 15,025.85
8.Bank Millennium SA Millennium 11,429.99
9.ING Bank Śląski SA INGBSK 11,305.69
10.Kredyt Bank SA KREDYT B 6,519.81
11.Fortis Bank Polska SA FORTISPL 3,639.35
12.NOBLE BANK S.A. NOBLEBANK 2,861.87
13.DZ BANK POLSKA DZPOLSKA 1,968.00
14.Bank Ochrony Środowiska SA BOS 1,268.22
16.Deutsche Bank PBC SA DBPBC 1.53284.13
Największe banki w polsce
EURIBOR jest to stopa procentowa międzynarodowego rynku bankowego dla lokat w euro dla danego okresu (7 dni oraz od 1 do 12 miesięcy), wyrażona w stosunku rocznym, ustalana jako średnia kwotowań 57 pierwszorzędnych banków, w tym 47 banków z obszaru Unii Gospodarczej i Walutowej, 4 banków z pozostałych krajów Unii Europejskiej oraz 6 banków spoza UE (4 banków amerykańskich, 1 banku szwajcarskiego i 1 banku japońskiego), o godz. 11 czasu brukselskiego.
EUROLIBOR (tj. LIBOR dla euro) - stopa procentowa londyńskiego rynku międzybankowego dla lokat w euro dla danego okresu (7 dni oraz od 1 do 12 miesięcy), wyrażona w stosunku rocznym, ustalana jako średnia kwotowań 16 pierwszorzędnych banków, o godz. 11 czasu londyńskiego.
W gospodarce rynkowej występują różnego rodzaju kredyty posiadające pewne szczególne cechy. Dzięki tym cechom można dokonać klasyfikacji w oparciu o różne kryteria. Do najczęściej stosowanych kryteriów przy podziale kredytów bankowych należą:
okres kredytowania,
metoda udzielania kredytu,
przeznaczenie kredytu,
waluta kredytu.
Dzieląc kredyty z punktu widzenia okresu kredytowania wyodrębnia się:
kredyty krótkoterminowe, których okres spłaty wynosi do jednego roku,
kredyty średnioterminowe, których okres spłaty wynosi od 1 roku do 3 lat,
kredyty długo terminowe z terminem spłaty powyżej 3 lat.
Spotkać możemy także podział, gdzie cyfra 3 jest zamieniana cyfrą 5. Należy także pamiętać, że od okresu na jaki udzielony jest kredyt zależy w pewnym stopniu jego oprocentowanie.
Z punktu widzenia metody udzielenia kredytu wyróżnia się:
kredyt w rachunku bieżącym,
kredyt w rachunku kredytowym.
Przyjmując jako kryterium podziału kredytów ich przeznaczenie wyodrębnia się:
kredyty obrotowe, które przeznacza się na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej i są to najczęściej kredyty krótkoterminowe,
kredyty inwestycyjne, przeznaczone na finansowanie działalności rozwojowej, są to najczęściej kredyty średnio i długoterminowe.
Kredyty można także dzielić z punktu widzenia waluty w jakiej są one udzielone. Przyjmując to kryterium podziału wyodrębnia się kredyty:
kredyty złotowe,
kredyty dewizowe