NOWOTWORY UKŁADU MOCZOWEGO
Nowotwory:
1.Dróg moczowych- nowotwory
- zmiany rzekomonowotworowe: imitują nowotw. zmiany rozrostowe, zapalne; niektóre są wstępem do nowotw.
2.Nerek
Wszystkie zmiany chorobowe dróg moczowych są do siebie podobne, niezależnie od odcinka, który zajmują, ale występują z różną częstotliwością w określonych odcinkach.
Nowotwory:
Nabłonkowe (częste):
- łagodne- brodawczak urotelialny, płaskonabłonkowy, ,,odwrócony”
- złośliwe- rak płaskonabłonkowy, urotelialny, gruczolakorak
Nienabłonkowe
Rabdomiosarcoma embrionale - mięsak z mm. pop.prążkowanych rozwoju zarodkowego - u dzieci
- zajmuje 1.Głowę i szyję
2.Uk. moczowo-płciowy
Zmiany rzekomonowotworowe
Brodawczaki
Zmiany łagodne, nie mają tendencji do złośliwienia. Po usunięciu jednego, może wyrosnąć kolejny- u osób z taką tendencją może być wzrost ryzyka pojawienia się nowotw. złośliwego.
Brodawczak płaskonabłonkowy:
- powstaje w proc. metaplazji
- nabł. wielowarstwowy płaski
- rdzeń brodawki stanowi tk.łączna dobrze unaczyniona
Brodawczak ,,odwrócony”
Rośnie w stronę ściany przewodu, nie do światła.
Rak brodawkowaty wysokodojrzały
Klasyfikujemy jako taki, gdy pokrywa nabłonkowa brodawczaka urotelialnego ma więcej niż 6 warstw komórek.
Rak z nabłonka urotelialnego
Płaski, nie tworzy brodawek. Niebezpieczne, gdy naciek zajmuje też mięśniówkę!
Gruczolakorak
Powstały z resztek moczownika- bardzo rzadkie
Po metaplazji gruczołowej
Powstaje w konsekwencji takich zdarzeń: przewlekły stan zapalny - stan rzekomonowotworowy - stan przedrukowy - gruczolakorak
Rak sygnetowatokomórkowy
To gruczolakorak bez cewek. Najbardziej złośliwa postać!
Komórki w kształcie sygnetów- z jądrem na obwodzie
Rak anaplastyczny
Postać raka mięsakowatego. Komm. wydłużone, przypominają mięsaka wrzecionokomórkowego.
Złe rokowanie- bardzo agresywny!
Ad.3 Zmiany rzekomonowotworowe:
Ogniska Bruna
Stwierdzane tylko w obrazie mikroskopowym. Zmiany niegroźne.
Zapalenie torbielkowate /cysticis cystica/
Torbielki wypełniają się płynem. W ścianie torbieli dochodzi do metaplazji, to może prowadzić do rozwoju raka!, może być stanem przedrakowym - ale bardzo rzadko.
Zapalenie gruczołowe /cysticis folicularis/
Przewlekłe, tworzą sopelki, które mogą się odrywać. Następuje rozrost - grudka przy grudce. Grozi powstaniem raka!
Zapalenie torbielowate i gruczołowe jest widoczne w obrazie makroskopowym.
Zapalenie rozplemowe
Zmiana rzadka. Obfity zrąb. Nabłonek nie jest tak gruby (jak w brodawczaku).
5.Malakoplakia
Proces zapalny prowadzący do gromadzenia makrofagów, o upośledzonej zdolności fagocytowania (główną przyczyną jest E.coli)
Występuje u osób z obniżoną odpornością (leki immunosupresyjne, HIV)
Występuje również poza drogami moczowymi (ale tu najczęściej): uk. oddechowy, przewód pokarmowy
Obecność ciałek Michaellisa- Goldmana - zawierają Ca, Fe, niestrawione (przez ,,upośledzone” makrofagi) resztki bakterii
O układzie warstwowym - na przemian pasma jasne (resztki bakterii) i ciemne(Fe, Ca)
6.pyelometritis xantogranulomatosa
W miedniczce nerkowej, wtórnie zajmuje nerkę
Odmiana malakoplaki, nie ma ciałek, w makrofagach gromadzą się lipidy
Pozorują raka jasnokomórkowego nerki
Powstają na podłożu przewlekłych zmian zapalnych, zazwyczaj ropnych
Rak pęcherza moczowego
Na jego powstanie wpływają czynniki chemiczne: nitrozamina, benzyny, cykloheksamid, sub. z papierosów, z przemysłu farbiarskiego, gumowego; po radioterapii.
Nowotwory nerki:
Adenocarcinoma clarocellulare
Adenocarcinoma papilarne
Adenocarcinoma chromophobum
Onocytoma
Nephroma mesoblasticum
Nephroma cysticum
Angiomylolipoma
Nephroblastoma
Adenocarcinoma ductus Bellini
Tumor juxtaglomularis
Sarkoma clarocellulare
Tumor rhabdodes
- ważne
- nieważne
Rak jasnokomórkowy
Ukochany prof.Salwy, na 110% będzie na teście ;-)
Stanowi 80% raków nerki dorosłych - gł. po 50r.ż., 2x częściej u mężczyzn
Rzadko pojawia się obustronnie
Objawy klin.: krwiomocz, ból, wyczucie masy guza - CHARAKTERYSTYCZNA TRIADA N.NERKI - w 9% przypadków, ujawnia się późno
Spadek masy ciała, anemia, stany gorączkowe, objawy pseudogrypowe - częściej się ujawniają
Ekotopowe wytwarzanie hormonów:
Parahormon - hyperkalcemia
Renina- nadciśnienie
Erytropoetyna - policytemia (czerwienica ) wcześnie się ujawnia!
Gonadotropina - ginekomastia
ACTH - zespół Cushinga
Prolaktyna
Enteroglukagon
Insulina
prostaglandyny
Może ulegać samoistnej regresji (tak jak: nabłoniak kosmówkowy, melanoma malignum, neuroblastoma) - ale bardzo rzadko
Jeżeli u chorego występują 2 nowotwory razem, to jeden daje przerzuty do drugiego - jasnokomórkowy przyjmuje przerzuty, nie daje.
Wrasta do żyły głównej dolnej - do prawego przedsionka- do komory serca = szybko daje uogólnione przerzuty
Wzrasta dwufazowo: Faza 1.Rośnie rozprężająco
Faza 2.Nacieka
Czasami daje 1 przerzut - po jego usunięciu - wyzdrowienie
Budowa: jasne komórki, tworzą skupienia
Struktury odgraniczone naczyniami, tk.łączną
Występuje trochę nacieku limocytarnego
Występuje głównie w biegunie górnym nerki
Jest bardzo barwny - marwice, krwotoki; torbieli
Nie wszystkie komm. są takie jasne
Mogą być obecne cewy gruczołowe, jamy
Zagęszczenie cytoplazmy, nieliczne jamki - (niektórzy twierdzą) stanowią ryzyko większej progresji
Odmiana - rzekomomięsakowata - kom. wrzecionowate, bardzo agresywna forma!
Rak brodawkowaty
10-15% raków nerki
Występuje wieloogniskowo, często obustronnie
Mniej złośliwy niż jasnokomórkowy
Bud.: guz z przestrzeni jamistych, do których wyrastają brodawki
Jasne piankowate komm. - to makrofagi w świetle jamy
Torbielowate zmiany
Adenocarcinoma chromophobum
Mniej złośliwy
Jednoogniskowy, wyraźnie odgraniczony
Trudny do odróżnienia od onkocytoma
Cytoplazma ziarnista, gęsta. komm. zawierają dużo mikropęcherzyków.
Komm. wymieszane z jasnymi komórkami
Onkocytoma
ŁAGODNY!
Ziarnista cytoplazma, kwasochłonna. Tworzą się torbiele.
W ultrastrukturze bardzo liczne mitochondria
Nephroma mesoblasticum
ŁAGODNY
U dzieci i dorosłych - troszkę się różnią
Guz z zarodkowej tk. mięśni gładich (miofibroblastów)
Dobrze odgraniczony
Twory torbielowate, wyścielone nabłonkiem cewek nerkowych
Bywa guzem wrodzonym!
Nephroma cysticum
ŁAGODNY
U dzieci i dorosłych
Liczne torbiele z nabłonka cewek nerk. Torbiele oddzielone są tk.łączną, w niej nefroblastyczne utkanie;( . W obrzekniętym zrąbie czasem rozwija się limphoblastoma - stanowi to problem kliniczny.
Nephroblastoma
Guz Wilma
Wieku dziecięcego
Późno rozpoznawany, bo długo nie daje objawów. Głównie przypadkowo wyczuwany.
Początkowo otorebkowany, może naciekać.
Przerzuty gł. do płuc
Skutecznie leczony chemioterapią
50% przypadków- wykrywany pon.3 r.ż.
90% przypadków- wykrywany pon.6 r.ż.
Często łączy się z innymi chorobami, wadami, nowotworami
Bud.: 1.Pierwotna blastema - drobne komm., tworzą ławicę
2. Elementy nabłonka (przypominają cewki, czasami kłębuszki) - gdy jest ich dużo, to dobre rokowanie!
3. Zrąb łącznotkankowy- m.in. mm.pop.prążkowane, mm.gładkie, śluz
Dobrze rokowniczo - gdy po chemioterapii dużo mm. pop.prążkowanych i gładkich
- im dziecko młodsze
- im mniejszy guz
- jeśli jest dużo cewek
Niedobrze (złe rokownie) gdy mamy obecne komm. anaplastyczne, śluz w zrębie łącznotk.