15-03-2011

WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE

Nabyte* przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania o okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, przeznaczone do użytkowania na potrzeby jednostki

Nie mają one postaci rzeczowej.

*Wyjątkiem są koszty zakończonych prac rozwojowych, które jednostka gospodarcza wytwarza, a nie nabywa.

Klasyfikacja WNiP

Uwaga !

Do WNiP nie zalicza się już prawa do wieczystego użytkowania gruntu praz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego. Prawa te zostały przeniesione do pozycji środki trwałe.

WARTOŚĆ FIRMY (dodatnia)

Inaczej goodwill - powstaje w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, jest to nadwyżka ceny nabycia jednostki gospodarczej nad wartością godziwą przejętych aktywów netto.

W przeciwnej sytuacji powstaje ujemna wartości firmy, czyli badwill.

KOSZTY ZAKOŃCZONYCH PRAC ROZWOJOWYCH

Prace prowadzane na potrzeby własne jednostki i zakończone pozytywnym rezultatem przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem technologii.

INNE WNiP

Rodzaj WNiP	Charakterystyka
Prawa autorskie	Ogół uprawnień twórcy do stworzonego przez niego dzieła. Majątkowe prawa autorskie, w odróżnieniu od osobistych praw autorskich, są prawami zbywalnymi i charakteryzują się wyłącznym prawem ich posiadacza do korzystania z utworu, rozporządzania nim oraz otrzymywania wynagrodzenia za udostępnianie utworu do korzystania. Przykład: utwory literackie, publicystyczne, naukowe, muzyczne, oprogramowanie komputerowe.
Prawa pokrewne	Rodzaj praw własności intelektualnej, które chronią głównie interesy podmiotów, dzięki którym utwory są rozpowszechniane, np. wykonawców utworów, producentów fonogramów. Przykłady: prawa do artystycznych wykonań, prawa do fonogramów i wideogramów, prawa do nadań.
Koncesja	Decyzja administracyjna dająca prawo do prowadzenia określonej działalności, głównie gospodarczej i czerpania płynących z tego tytułu korzyści. Przykład: transport lotniczy, rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych, obrót energią elektryczną.
Licencja	Przedmiotem umowy licencyjnej jest udzielenie przez podmiot, któremu wyłącznie przysługuje jakieś prawo do dobra o charakterze niematerialnym, upoważnienia do korzystania z tego prawa innemu podmiotowi na uzgodnionych warunkach. Przykłady: programy komputerowe, zarobkowy przewóz osób.
Know - how	Określona wiedza techniczna i technologiczna o poufnym charakterze w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej.
Prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych	Wynalazek	Poddające się ścisłej definicji prawno-techicznej, unikalne rozwiązanie techniczne dotychczas nieopatentowane.
		Patent	Prawo wydane osobie fizycznej lub prawnej do zabronienia innym osobom zarobkowego bądź zawodowego korzystania z danego wynalazku.
		Znak towarowy	Każde oznaczenie przedstawione w sposób graficzny, lub takie, które da się w sposób graficzny wyrazić, a którym posługują się przedsiębiorcy do jednoznacznej identyfikacji swoich towarów lub usług (wyraz, rysunek, ornament, melodia)
		Wzór użytkowy	Nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczącym kształtu budowy lub zestawienia przedmiotu o trwałej postaci.

Uwaga!

WNiP, które nie są wykorzystywane przez jednostkę gospodarczą na tzw. potrzeby własne (operacyjne), lecz zostały nabyte lub wytworzone w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych, zaliczane są do inwestycji długoterminowych.

WYCENA WNiP

• Wartość początkowa WNiP ustala się na dzień przyjęcia do użytkowania wg ceny nabycia albo kosztu wytworzenia

• Jeśli nie jest to możliwe, np. w przypadku WNiP przyjętej nieodpłatnie - wg ceny sprzedaży takiego samego lub podobnego składnika lub wg wartości godziwej.

• Na dzień bilansowy - wg wartości netto, czyli wartości początkowej (brutto) pomniejszonej o dokonane odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe) i odpisy z tytułu trwałej utraty wartości.

Tytuł WNiP	Wycena wartości początkowej
Prawa majątkowe	Zakup - cena nabycia
	Darowizna, nieodpłatne otrzymanie - cena sprzedaży netto lub wartość godziwa
	Wniesienie przez udziałowca - cena nabycia odpowiadająca realnej wartości rynkowej objętych w zamian udziałów
Koszty zakończonych prac rozwojowych	Koszt wytworzenia
Wartość firmy	Dodatnia różnica pomiędzy ceną nabycia jednostki gospodarczej a wartością godziwą przejętych aktywów netto

Amortyzacja / umorzenie WNiP

• Ogólne zasady jak przy ŚT

• UoR precyzuje - w przypadku wartości firmy i kosztów prac rozwojowych okres amortyzowanie nie może przekroczyć 5 lat.

• Tylko w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się wydłużenie okresu amortyzacji wartości firmy do 20 lat.

EWIDENCJA WNiP





1. Zakup prawa majątkowego (zwiększenie WNiP i powstaje zobowiązanie wobec dostawców - rozrachunki z dostawcami)

2. Otrzymanie składnika WNiP w formie aportu (zwiększenie WNiP i kapitału własnego)

3. Nieodpłatne otrzymanie w formie darowizny WNiP (zwiększenie WNiP i międzyokresowe rozliczenia przychodów)

4. Wyksięgowanie kosztów prac rozwojowych zakończonych powodzeniem (zwiększenie WNiP i rozliczenia międzyokresowe kosztów)

5. Wyksięgowanie WNiP całkowicie umorzonych

6. Wyksięgowanie sprzedanych lub darowanych praw majątkowych w wartości początkowej

1. Wyksięgowanie dotychczasowego umorzenia

2. Wartość netto

7. Zaksięgowanie należnego podatku VAT od przekazanej darowizny.

EWIDENCJA ODPISÓW UMORZENIOWYCH WNiP





2. Zaksięgowanie amortyzacji WNiP

ISTOTA I ZASADY EWIDENCJI ROZRAHCUNKÓW





ROZRACHUNKI

• Są skutkiem rozbieżności momentu realizacji transakcji z momentem dokonania lub otrzymania zapłaty.

• Są to rozliczenia z odroczonym terminem płatności

• Są to zaakceptowane przez kontrahentów należności i/lub zobowiązania, określone co do kwoty, których termin realizacji został wzajemnie uzgodniony lub wynika z obowiązujących przepisów.

Należności:

Inaczej wierzytelności są wartościowo-pieniężnym odpowiednikiem tej części zasobów przedsiębiorstwa, które znajdują się w dyspozycji innych jednostek gospodarczych

Ich powstanie wynika głównie z rozbieżności w czasie pomiędzy momentem sprzedaży produktów, towarów, materiałów a momentem zapłaty, czyli wpływem środków pieniężnych.

Zobowiązania

Inaczej długi - są wartościowo-pieniężnym odpowiednikiem tej części zasobów innych jednostek gospodarczych, które znajdują się w dyspozycji dłużnika.

Ich powstanie wynika głównie z rozbieżności w czasie pomiędzy momentem dokonania zakupu towarów, materiałów a momentem rozchodu środków pieniężnych.

KONTA ROZRACHUNKÓW

• Są to konta aktywno-pasywne

• Po stronie Wn tych kont księguje się powstanie należności oraz spłatę zobowiązań natomiast po stronie Ma powstanie zobowiązań i spłatę należności.

• Mogą wykazywać:

• Saldo Dt, które oznacza stan nie otrzymywanych należności

• Saldo Ct, które oznacza stan niespłaconych zobowiązań

Ewidencja rozrachunków z odbiorcami cz. 1





1. Zaksięgowanie należności odbiorcy z tytułu sprzedaży (wartość brutto)

1. Wartość netto

2. Podatek VAT

2. Naliczenie odsetek za zwłokę w spłacie należności.

3. Naliczenie dodatnich różnic kursowych na dzień rozliczenia rozrachunków lub na dzień bilansowy.

4. Naliczenie należności z tytułu kar i odszkodowań umownych.

5. Uznana reklamacja z tytułu sprzedaży.

1. Wartość netto

2. Podatek VAT

6. Naliczenie ujemnych różnic kursowych na dzień rozliczenia rozrachunków lub na dzień bilansowy.

7. Odpisanie należności przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych.

Ewidencja rozrachunków z odbiorcami cz. 2





8. Spłata należności

9. Skierowanie należności spornej na drogę postępowania sądowego.

10. Nabycie należności

11. Sprzedaż należności

1. Kwota należna ze sprzedaży

2. Różnica miedzy wartością nominalną należności a ceną sprzedaży

Ewidencja rozrachunków z dostawcami





1. Spłata zobowiązań wobec dostawcy

2. Odpisanie zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych

3. Naliczono dodatnie różnice kursowe na dzień rozliczenia rozrachunków lub na inny dzień bilansowy.

4. Wystawienie weksla własnego na pokrycie zobowiązań.

1. Suma weksla

2. Dyskonto (różnica pomiędzy suma weksla a wartością nominalną zobowiązania)

5. Otrzymanie faktury za zakupione materiały, towary i usługi.

6. Naliczone kary i odszkodowania umowne.

7. Naliczona ujemna różnica kursowa na dzień rozliczenia rozrachunków lub na dzień bilansowy.

8. Naliczono odsetki za zwłokę w spłacie zobowiązań.

WNiP

Wartość firmy

Inne WNiP

Koszty zakończenia prac rozwojowych

Prawa majątkowe:

- autorskie i pokrewne

-licencje

- koncesje

Prawa do:

- wynalazków

- patentów

- znaków towarowych

Know-how

Wartości niematerialne i prawne

Rozrachunki z dostawcami

2

3

1

Kapitał podstawowy

Rozliczenie międzyokresowe przychodów

6b

6a

7

6

4

5

Rozrachunki z tytułu VAT

Odpisy umorzeniowe WNiP

Pozostałe koszty operacyjne

Rozliczenie międzyokresowe kosztów

Odpisy umorzeniowe WNiP

Pozostałe koszty operacyjne

Amortyzacja

Pozostałe przychody operacyjne

4

2

1

3

1b

1

5b

5a

7

6

2

3

4

5

1a

Pozostałe koszty operacyjne

Koszty finansowe

Sprzedaż produktów

Rozrachunki z tytułu VAT

ROZACHUNKI Z ODBIORCAMI

Sprzedaż produktów

Rozrachunki z tytułu VAT

Rachunki bankowe

10

11

11a

11b

9

8




Rachunki bankowe

Pozostałe rozrachunki (roszczenia sądowe)

ROZACHUNKI Z ODBIORCAMI

Zobowiązania wekslowe

Przychody finansowe

Pozostałe przychody operacyjne

Rachunki bankowe

ROZACHUNKI Z DOSTAWCAMI

Pozostałe koszty operacyjne

Rozliczenie zakupu

Koszty finansowe

4a

5

4

3

2

6

8

1

4b

Koszty finansowe

Pozostałe rozrachunki
(inne rozrachunki)

7

---