Podejmowanie decyzji w zarzÄ…dzaniu - istota, modele, etapy i warunki

Racjonalny model podejmowania decyzji: czteroetapowy proces, ułatwiający kierownikowi rozważanie wielu możliwości i wybór tej, która zapewnia największą szansę powodzenia.

Zbadaj sytuację - zdefiniuj problem - ustal jego przyczyny - określ cele podjęcia decyzji		Wyszukaj możliwe rozwiązania - szukaj twórczych rozwiązań - na razie ich nie oceniaj
↑		↓
Wdróż i sprawdzaj skutki - zaplanuj wdrożenia - zrealizuj plan - sprawdzaj skutki i w razie potrzeby wprowadź odpowiednie korekty		Oceń możliwe rozwiązania i wybierz najlepsze - oceń możliwe rozwiązania - wybierz najlepsze

ETAP 1:

Definicja problemu: np. kierownik może się niepokoić narastającą liczbą wymówień składanych przez pracowników. Nie stanowi to jednak problemu dopóki nie przeszkadza w osiągnięciu celów organizacji. Jeżeli ci, którzy odchodzą, są stosunkowo mało wydajni i łatwo można na ich miejsce znaleźć ludzi o odpowiednich kwalifikacjach, wymówienia mogą stanowić raczej okazję niż problem.

Ustalenie przyczyn: kierownik może zadawać wiele pytań diagnostycznych. Kim są osoby najbardziej zaangażowane w sytuację, w której powstał problem? Czy mają wiedzę lub punkt widzenia ułatwiające wyjaśnienie problemu? Czy ich działalność przyczyniła się do ustąpienia problemu?

Określenie celów decyzji: Większość problemów składa się z kilku elementów. Jest zatem mało prawdopodobne, że kierownik znajdzie jedno jedyne rozwiązanie, skuteczne w odniesieniu do każdego nich.

ETAP 2:

Przy postępowaniu w sposób twórczy w tej fazie zadania niektórzy kierownicy korzystają z indywidualnej lub grupowej burzy mózgów, w której uczestnicy swobodnie proponują wszelkie rozwiązania, choćby się wydawały nierealne lub fantastyczne.

ETAP 3:

Czy rozpatrywana możliwość jest realna? Czy organizacja dysponuje pieniędzmi i innymi zasobami potrzebnymi do wdrożenia rozwiązania? Być może idealnym rozwiązaniem byłaby wymiana wszystkich przestarzałych urządzeń, ale jest to nierealne, jeżeli firma znajduje się na granicy bankructwa.

Czy dana możliwość stanowi rozwiązanie zadowalające? Po pierwsze, czy możliwość spełnia cele podjęcia decyzji? Po drugie, czy ma zadowalającą szansę powodzenia?

Jakie są możliwe konsekwencje dla pozostałych części organizacji? Kierownik musi się starać przewidzieć, w jaki sposób zmiana na jednym obszarze wpłynie na inne - zarówno teraz, jak i w przyszłości. Na zmniejszenie nakładów na prace badawczo-rozwojowe może na krótko przynieść oszczędności, ale może też osłabić organizację w dalszej przyszłości.

ETAP 4:

Wdrażanie decyzji i śledzenie jej skutków.

Po wyborze najlepszego z możliwych wariantów kierownicy przystępują do zaplanowania sposobu wymaganiom i problemom, które mogą wystąpić podczas jego realizacji. Wprowadzenie decyzji w życie to nie tylko wydanie właściwych poleceń. Trzeba pozyskać zasoby i przydzielić je odpowiednio do potrzeb.

Następnie określają, kto jest odpowiedzialny za realizację poszczególnych zadań. Ustalają też procedurę składania sprawozdań z przebiegu prac i sposób wprowadzania korekt w przypadku wystąpienia nowych problemów.

Należy też pamiętać o potencjalnym ryzyku lub niepewności, które określono we wcześniejszej fazie oceny wariantów.

---