Asortyment produktów
ASORTYMENT To celowo dobrany zestaw produktów oferowany na rynek przez dane przedsiębiorstwo.
ASORTYMENTACJA Polega na dokonywaniu wyboru co przedsiębiorca będzie produkować i sprzedawać. Wybór ten przesądza w dużym stopniu o możliwościach wejścia na rynek, organizacji całego procesu i sprzedaży oraz skutkach dochodowych.
KLASYFIKACJA ASORTYMENTÓW: Ze względu na sposób przygotowania dóbr do sprzedaży oraz miejsce ich występowania rozróżnia się:
asortyment produkcyjny: Jest to zestaw dóbr reprezentujący profil wytwórczy danego przedsiębiorstwa czy zakładu. Jest on zwykle przedmiotem sprzedaży do jednostek hurtu. Tworzy się go na podstawie surowcowego lub technologicznego pokrewieństwa produktów (np. wyroby gumowe, wyroby hutnicze).
asortyment handlowy: Jest to zestaw towarów znajdujących się w hurtowni lub punkcie sprzedaży detalicznej, który powstał w wyniku zakupu, przerobu handlowego i kompletowania dóbr pochodzących od różnych producentów celem przygotowania go do finalnej sprzedaży. Tworzy się go na podstawie pokrewieństwa potrzeb konsumentów. Placówki handlowe skupiają towary o podobnym przeznaczeniu i podobnej częstotliwości zakupu (np. warzywa i owoce, artykuły związane z ubiorem, sprzęt do majsterkowania, środki do produkcji rolnej).
Proces przekształcania asortymentu produkcyjnego w asortyment handlowy dokonuje się w kanałach dystrybucji.
W strukturze asortymentu wyróżniamy kilka szczebli hierarchii:
RODZINA PRODUKTÓW Obejmuje klasy produktów, które w mniejszym lub większym stopniu mogą zaspakajać jakąś szeroko pojmowaną potrzebę. (np. . potrzebę zaspokojenia głodu)
KLASA PRODUKTU (KATEGORIA PRODUKTU) To grupa produktów, między którymi istnieją silne związki funkcjonalne (np. mikrokomputery, papierosy).
LINIA PRODUKTU To grupa produktów związanych ze sobą przeznaczeniem dla określonej grupy odbiorców, sprzedażą przy pomocy określonych kanałów dystrybucji lub podobnego poziomu cen (np. linia sportowego obuwia, szamponów, zegarków przeznaczonych dla różnych grup konsumentów, sprzedawanych za pośrednictwem różnych punktów sprzedaży, konsumentom o różnych możliwościach płatniczych).
POZYCJA PRODUKTU To artykuł lub rodzaj usługi stanowiący najmniejszą jednostkę podziału asortymentowego. Określają ją: surowiec, technologia i przeznaczenie przy uwzględnieniu takich kryteriów wyodrębnienia jak rozmiar, waga, kolor, model, cena i inne.
Ze względu na jego złożoność można go podzielić:
- w układzie poziomym
asortyment szeroki
asortyment wąski
- w układzie pionowym
asortyment głęboki
asortyment płytki
ASORTYMENT SZEROKI Jest to zestaw, który składa się z wielu linii produktów.
ASORTYMENT WĄSKI Jest to zestaw , który składa się z wielu linii produktu, ale w niewielkim stopniu.
ASORTYMENT GŁĘBOKI Jest to zestaw, który w składzie linii mieści wiele pozycji. W ramach poszczególnych linii stwarza możliwość wyboru wielu artykułów różniących się fasonem, kolorem, rozmiarami, dodatkami, ceną i innymi.
ASORTYMENT PŁYTKI Jest to zestaw, który w składzie linii mieści wiele pozycji. W ramach poszczególnych linii stwarza możliwość wyboru wielu artykułów różniących się fasonem, kolorem, rozmiarami, dodatkami, ceną i innymi, ale w niewielkim stopniu.
Zmiany asortymentu mogą się odbywać poprzez NARASTANIE ASORTYMENTU lub NASYCENIE :
- Narastanie "w dół"
To zmiana asortymentu w przypadku gdy firma dotychczas zorientowana na nabywców drogich produktów wprowadza do sprzedaży towary przeznaczone dla konsumentów dysponujących niższą siłą nabywczą, poszukujących urządzeń mniej skomplikowanych, maszyn o mniejszej wydajności, mniej luksusowych artykułów
- Narastanie w "górę"
To zmiana asortymentu w przypadku gdy firma dotychczas zorientowana na nabywców tanich produktów wprowadza do sprzedaży towary przeznaczone dla konsumentów dysponujących wyższą siłą nabywczą
NASYCANIE ASORTYMENTU To zmiana asortymentu polegająca na zwiększeniu liczby linii produktów w ramach rodzin lub pozycji asortymentowych w ramach linii.
Narastanie i nasycenie asortymentu wpływają na jego harmoniczność.
HARMONICZNOŚĆ ASORTYMENTU To stopień pokrewieństwa produktów wchodzących w skład różnych grup asortymentowych, rozpatrywanego z punktu widzenia ich konsumpcyjnego przeznaczenia, wymogów produkcji i dystrybucji.