1. Podaj cele planowania i zagospodarowania przestrzennego
Celem planowania i zagospodarowania przestrzennego jest stworzenie warunków dla zaistnienia ładu przestrzennego na obszarze planowania. Celem jest ponadto stworzenie możliwości wydawania decyzji o pozwoleniu na budowę w drodze twórczych procesów analitycznych, studialnych i prawnych (administracyjnych)
Planowanie przestrzenne to proces, który dokonywany jest na kilku szczeblach, składający się z procedur
opartych o podstawy prawne, ustalone w ustawie o pzp i stosownych rozporządzeniach. Najważniejszym
szczeblem planowania jest szczebel gminny. Efektem planowania przestrzennego na szczeblu gminnym jest
MPZP.
Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów
zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w MPZP.
3. Podaj różnice pomiędzy planowaniem a zagospodarowaniem przestrzennym
Planowanie przestrzenne - ogół procesów twórczych i decyzyjnych związanych z rozmieszczaniem obiektów
w przyjętej przestrzeni planowania, oparty o podstawy naukowe, poprzedzany studiami i analizami
Zagospodarowanie przestrzenne - stan przestrzeni planowania w zakresie wyposażenia w obiekty
funkcjonalne służące człowiekowi, w danym momencie czasu, istniejący bądź powstały na skutek czynności
planistycznych
5. Podać najważniejsze przepisy prawne dotyczące planowania przestrzennego
Do podstaw prawnych planowania i zagospodarowania przestrzennego należą:
Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku - o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 roku - w sprawie wymaganego zakresu
projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 roku - w sprawie sposobu ustalania wymagań
dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 roku - w sprawie oznaczeń i nazewnictwa
stosowanych w decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz w decyzji o warunkach zabudowy.
11. Podaj najważniejszy zakres SUiKZP gminy zakresie uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego
W opracowywaniu studium, w zakresie uwarunkowań zagospodarowania przestrzennego, uwzględnia się
określone ustalenia (warunki).
W studium uwzględnia się:
zasady określone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju,
ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego województwa, a w przypadku jego
braku ustalenia programów zawierających zadania rządowe, służące realizacji inwestycji celu
publicznego o znaczeniu krajowym,
ustalenia strategii rozwoju gminy, jeżeli gmina dysponuje takim opracowaniem
W studium wprowadza się także uwarunkowania wynikające w szczególności:
z dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu,
ze stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony,
ze stanu środowiska,
ze stanu dziedzictwa kulturowego i zabytków,
z warunków i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia,
z zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i ich mienia,
z potrzeb i możliwości rozwoju gminy,
ze stanu prawnego gruntów (ochrona własności),
z występowania naturalnych zagrożeń geologicznych,
z występowania udokumentowanych złóż kopalin, zasobów wód oraz terenów górniczych,
ze stanu systemów komunikacji i infrastruktury technicznej
Tryb uwzględniania wymienionych elementów odbywa się poprzez uwzględnienie wniosków złożonych przez
wojewodę (administracja rządowa) i zarząd województwa (administracja samorządowa), po zawiadomieniu o
tym, że gmina przystąpiła do sporządzania studium.
12. Podaj najważniejszy zakres SUiKZP gminy w zakresie kierunków zagospodarowania przestrzennego
W opracowywaniu studium, w zakresie kierunków zagospodarowania przestrzennego, określa się głównie
kierunki zmian w przeznaczeniu wszystkich terenów w granicach administracyjnych gminy, przy czym
wymóg ten nie stoi w sprzeczności z jednoznacznym ustalaniem przeznaczenia terenów, które w dalszym
ciągu pozostają zarezerwowane dla MPZP.
W ustaleniach studium powinny być zawarte jedynie informacje dotyczące kierunków i lokalnych zasad
zagospodarowania przestrzennego.
W studium określa się w szczególności:
kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy,
kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym tereny wyłączone
spod zabudowy,
obszary oraz zasady ochrony środowiska,
obszary oraz zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej,
kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej
obszary inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym,
obszary inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z planem województwa oraz
w programach rządowych
obszary, na których obowiązkowe jest sporządzenie MPZP (na podstawie przepisów odrębnych), w tym
obszary scaleń i podziałów nieruchomości, obszary publiczne, obszary handlowe o powierzchni
sprzedaży większej niż 2000m2,
obszary na których gmina zamierza sporządzić MPZP, w tym obszary wymagające zmiany
przeznaczenia terenów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne,
obszary narażone na powodzie,
obszary i obiekty filara ochronnego,
obszary pomników zagłady i stref ochronnych,
obszary przekształceń lub rekultywacji,
granice obszarów zamkniętych,
inne uwarunkowania problemowe.
14.Określ skutki prawne uchwalenia SUiKZP gminy
Uchwalenie przez radę gminy studium nie wywołuje żadnych skutków prawnych, ponieważ studium nie jest
aktem prawa miejscowego.
Tym niemniej jednak studium pełni bardzo ważną rolę w systemie miejscowego planowania przestrzennego.
Takie stwierdzenie wynika z następujących przesłanek:
studium sporządza się obowiązkowo dla obszaru w granicach administracyjnych gminy,
ustalenia studium są wiążące przy sporządzaniu MPZP,
bez studium niemożliwe jest w praktyce sporządzenie MPZP.
Gmina nie może odstąpić od uchwalenia studium. Jeżeli gmina do 11 lipca 2004 roku nie podjęła uchwały o
przystąpieniu do sporządzenia studium, o zmianie studium albo nie wprowadziła do studium obszarów
rozmieszczenia inwestycji celu publicznego podejmowane są wobec niej restrykcje.
Tak więc, wojewoda, po bezskutecznym wezwaniu do uchwalenia studium, sporządza MPZP dla obszaru,
którego dotyczy zaniechanie gminy i wydaje w tej sprawie zarządzenie zastępcze. Koszty sporządzenia
takiego planu ponosi gmina, przy czym nie zwalnia to jej z obowiązku sporządzenia studium.
15. Podaj określenie, cel i charakter MPZP
MPZP jest narzędziem regulującym wykonywanie prawa własności. W granicach określonych planem każdy
ma prawo do zagospodarowania terenu, do którego nabył tytuł prawny.
Celem sporządzenia MPZP jest ustalenie przeznaczenia terenów, w tym dla inwestycji celu publicznego oraz
określenia sposobów ich zagospodarowania.
MPZP jest opracowaniem szczególnym. Jest to bowiem jedyny dokument w którym określa się przeznaczenie
terenów oraz sposób ich zagospodarowania. Żaden inny dokument nie jest w stanie zastąpić planu. Dotyczy
to studium uwarunkowań i kierunków przestrzennego zagospodarowania ani plan wojewódzki.
Jedynym wyjątkiem są tak zwane zarządzenia zastępcze wydawane przez wojewodę w przypadku, gdy gmina
nie przystępuje do sporządzenia planu miejscowego, gdy jest to obowiązkowe.
Plan miejscowy jest narzędziem prowadzenia polityki przestrzennej przyjętej w studium uwarunkowań i
kierunków zagospodarowania przestrzennego. Można zatem wyrazić stwierdzenie, że w stosunku do studium
ma charakter realizacyjny.
Sporządzenia planu miejscowego nie jest obligatoryjne dla obszaru całej gminy. Obowiązek taki dotyczy
obszarów szczególnych, którymi są:
obszary dla których sporządzenie planu miejscowego jest wymagane na podstawie przepisów
szczególnych,
obszary wymagające scaleń i podziałów nieruchomości,
obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 2000m2,
obszary przestrzeni publicznej.
Gdy brak jest planu miejscowego realizacja polityki przestrzennej odbywa się poprzez wydawanie decyzji o WZZT.
19. Podaj skutki prawne uchwalenia MPZP
Po uchwaleniu planu miejscowego i nabyciu przez niego mocy prawnej widoczne są określone skutki prawne.
Wejście w życie planu powoduje utratę mocy obowiązującej innych planów zagospodarowania
przestrzennego lub ich części odnoszących się do objętego nimi terenu.
Utrata mocy obowiązującej planu nie powoduje wygaśnięcia decyzji administracyjnych wydanych na
podstawie tego planu chyba, że dla terenu uchwalono plan miejscowy, którego ustalenia są inne niż w
wydanej decyzji, przy czym przepisu tego nie stosuje się, jeżeli została wydana ostateczna decyzja o pozwoleniu na budowę.
Jeżeli plan miejscowy obejmuje obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości,
rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do scalenia i podziałów.
Po wejściu planu miejscowego w życie jego skutkiem prawnym jest również i to, że każdy ma prawo wglądu
do planu miejscowego oraz otrzymania z niego wypisu i wyrysu. Należy przy okazji dodać, że również każdy
ma prawo otrzymania wypisu i wyrysu ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania
przestrzennego.
Plan miejscowy i studium uwarunkowań są dokumentami publicznie dostępnymi, zatem każdy ma prawo do
ich wglądu niezależnie od tego czy posiada w tym interes prawny czy też nie. Za wyrysy i wypisy jest
pobierana opłata administracyjna.
Wejście w życie nowego planu miejscowego pociąga za sobą także skutki finansowe. Można je podzielić
następująco:
gdy na skutek uchwalenia planu korzystanie z nieruchomości jest niemożliwe lub ograniczone,
gdy na skutek uchwalenia planu wartość nieruchomości spada,
gdy na skutek uchwalenia planu wartość nieruchomości wzrasta
22. Podaj podstawowe różnice pomiędzy SUiKZP gminy a MPZP
SUiKZP nie jest aktem prawa miejscowego a MPZP tak
SUiKZP jest obligatoryjne a MPZP nie
SUiKZP jest dla całej gminy a MPZP niekoniecznie
Uchwalenie SUiKZP nie pociąga żadnych skutków prawnych (nie mogą być wydawane na jego podstawie
żadne decyzje), a uchwalenie MPZP pociąga skutki prawne (są wydawane na jego podstawie decyzje)
23.Co to jest WZZT, kiedy i w jakich przypadkach jest wydawana
Obecnie decyzje o WZZT pełnią podobną funkcję jak plany miejscowe. Inwestycje są bowiem lokalizowane
na podstawie planu miejscowego, a w przypadku jego braku na podstawie decyzji o WZZT. Plan i decyzja
stosowane są zamiennie.
Gdy na danym terenie istnieje plan miejscowy to inwestycja jest lokalizowana wprost na jego podstawie co
oznacza, że pozwolenie na budowę jest wydawane na podstawie planu miejscowego.
Jeżeli natomiast na danym terenie nie ma planu miejscowego to inwestycja może być zlokalizowana na
podstawie decyzji o WZZT.
Wyróżniamy dwa rodzaje decyzji o WZZT, to znaczy:
Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego - (ULI) - jest wydawana dla inwestycji celu
publicznego, zgodnie z listą celów publicznych zgodna z ustawą o gospodarce nieruchomościami oraz
innymi odrębnymi ustawami.
Decyzja o warunkach zabudowy - (WZ) jest wydawana dla innych inwestycji. Ujmuje ona sposób
zagospodarowania terenu i warunki zabudowy.
Tak więc, decyzja o WZZT jest fikcją prawną, ponieważ występują pod nią różne nazwy.
24. Podaj najważniejszy zakres i przedmiot wydawania decyzji o WZZT
Wydanie decyzji o WZZT jest możliwe, gdy na danym obszarze nie obowiązuje plan miejscowy, a także gdy
spełnione są inne warunki.
Z obowiązku uzyskania decyzji o WZZT wyłączone są wszelkie roboty budowlane, które nie powodują
zmiany sposobu zagospodarowania terenu i użytkowania, polegające na remoncie lub przebudowie, które nie
wprowadzają istotnych zmian w konstrukcji i wyglądzie obiektu, przy czym są to tylko inwestycje, które nie
oddziaływają szkodliwie na środowiska i nie zaliczane do inwestycji wymagających przeprowadzenia
postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko.
Dla inwestycji wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowiska wydaje się decyzje o
warunkach zabudowy lub decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Równolegle z
postępowaniem w sprawie wydania decyzji prowadzone jest postępowanie w sprawie oceny oddziaływania
inwestycji na środowisko.
Nie wymagają decyzji te inwestycje, dla których nie potrzebne jest pozwolenie na budowę.
Nowe rozwiązania ustawowe wprowadziły znaczne rozszerzenie przypadków, które nie wymagają
pozwolenia na budowę. Zmniejszy to liczbę wniosków o pozwolenie na budowę, a w związku z tym liczbę
wniosków o wydanie decyzji o WZZT
25.Opisz problem wydawania decyzji o ULI
Inwestycja celu publicznego jest lokalizowana na podstawie planu miejscowego, a w przypadku jego braku w
drodze decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.
Decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego wydaje:
wójt, burmistrz lub prezydent miasta - dla inwestycji celu publicznego o znaczeniu krajowym i
wojewódzkim w uzgodnieniu z marszałkiem województwa,
wójt, burmistrz lub prezydent miasta - dla inwestycji celu publicznego o znaczeniu powiatowym i
gminnym,
wojewoda - dla inwestycji celu publicznego na terenach zamkniętych,
dyrektor urzędu morskiego - dla inwestycji celu publicznego na obszarach morskich wód
wewnętrznych.
W przypadku niewydania przez wójta, burmistrza lub prezydenta decyzji o lokalizacji inwestycji celu
publicznego o znaczeniu krajowym albo wojewódzkim w terminie 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku
wojewoda wzywa organ do wydania, a następnie nakłada karę.
Ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego następuje na wniosek inwestora. O wszczęciu postępowania
w sprawie wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji oraz postanowieniach i decyzji kończącej
postępowanie strony zawiadamia się w formie obwieszczenia.
Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, wiąże organ wydający decyzje o pozwoleniu na
budowę.
Marszałek województwa prowadzi rejestr wydanych decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego o
znaczeniu krajowym i wojewódzkim.
Wdrażanie zasad rozwoju zrównoważonego w sferze społecznej, gospodarczej i przyrodniczej. Decyzje planistyczne i praktyka gospodarcza nie uwzględniają zasad zrównoważonego rozwoju do czego zobowiązuje nas Konstytucja RP, konwencje międzynarodowe i dokumenty unijne.
Realizacja wymienionych celów winna doprowadzić do uporządkowania sfery gospodarki przestrzennej w Polsce, zwłaszcza w jej newralgicznym obszarze, jakim jest polityka przestrzenna władz lokalnych. Osiągnęły one, co jest sukcesem, władztwo w dziedzinie planowania przestrzennego swojego terytorium jednakże, z wielu powodów, gospodarka przestrzenna w Polsce jest w stanie chaosu i należy, w istotnym zakresie, do szarej strefy polskiej ekonomii. Jednak obecny model gospodarki przestrzennej i jej podstawowy instrument, którym jest planowanie przestrzenne, nie uwzględniają w zadawalającym stopniu zasad funkcjonowania gospodarki rynkowej oraz konsekwencji wynikających z obowiązującej w Polsce, konstytucyjnej ochrony prawa własności. W efekcie, działania gospodarcze (zwłaszcza inwestycje) są z jednej strony hamowane przez system planowania przestrzennego, z drugiej strony obecny system gospodarki przestrzennej pozwala na nieuzasadnione marnotrawienie przestrzeni, nieracjonalne zużycie zasobów środowiska, nie chroni zasobów narodowej kultury i ułatwia procesy spekulacyjne.
Zmiana obecnej sytuacji leży w interesie obywateli naszego kraju, jest to interes lokalnych społeczności i władz samorządowych, interes właścicieli nieruchomości i interes inwestorów, poszukujących przewidywalnej i bezpiecznej lokalizacji dla inwestycji. Jest to nasz interes narodowy.
Działania legislacyjne doprowadzić powinny również do unowocześnienia systemu gospodarowania przestrzenią i do zmniejszenie dystansu jaki, w tej dziedzinie, dzieli nasz kraj od rozwiniętych krajów UE.
Przestrzenne planowanie regionalne obejmujące obszar całego województwa oraz planowanie obszarów metropolitalnych stanowią integralny element planowania rozwoju regionów i kraju. Obok planów o standardowym charakterze, konieczne są inne, dodatkowe delimitacje przestrzenne jak makroregiony (euroregiony), obszary kilku powiatów, obszary parków krajobrazowych itp.
Dokumenty dotyczące rozwoju województwa obejmujące strategię rozwoju województwa i plan zagospodarowania przestrzennego województwa (jeden dokument) są aktami kierownictwa wewnętrznego, zawierającymi również obowiązującymi wytyczne (w zakresie ustawowym) dla gmin.
Tryb realizacji, zakres obligatoryjności i finansowanie wytycznych dla gmin wymaga regulacji ustawowej. Wprowadzanie ustaleń ponadlokalnych planów, w tym decyzji o inwestycjach publicznych, do planów gminy winno mieć charakter formalny (instrukcje / wytyczne / decyzje - nazwa wymaga ustalenia); tryb ich wprowadzania oraz treść winny być zdefiniowane, w tym lokalizacje z określeniem granic kadastralnych, horyzont czasowy i źródła finansowania.
Plany miejscowe oraz inne formy realizacji polityki przestrzennej na poziomie lokalnym (w tym m. in. decyzje lokalizacyjne, podziały gruntów, obrót nieruchomościami itp.) nieuwzględniające tych wytycznych lub w inny sposób naruszające ustalenia planu województwa w tym zakresie, jako obarczone wadą prawną winny być uchylane rozstrzygnięciem nadzorczym wojewody.
Rozwiązania prawne winny zapewnić możliwość realizowania przyjętej polityki przestrzennej w regionie, w tym również dla obszarów funkcjonalnych, takich jak obszary metropolitalne, makro i euroregiony, parki krajobrazowe itp. Forma planu, skala, zakres ustaleń powinny być elastyczne i obok podstawowej treści obligatoryjnej winny zawierać elementy uwzględniające specyfikę obszaru objętego opracowaniem.
Nowe rozwiązania legislacyjne winny zapewnić realizm przyjmowanych rozwiązań planistycznych, tak aby uwzględniały one faktyczne możliwości wprowadzania ich w życie na poziomie lokalnym (obecnie znaczna część zapisów planów województw pozostaje martwa i jest opisem intencji i zamierzeń planistycznych bez możliwości ich realizacji). Istotnym, wymagającym rozwiązania problemem jest stworzenie możliwości „zamrożenia” aktualnych form użytkowania terenów, które są desygnowane pod inwestycje publiczne zawarte w planie wojewódzkim, w sposób niewywołujący natychmiastowych skutków odszkodowawczych (jeśli są to, przykładowo, tereny wyłącznie rolne, nieuzbrojone i nie przeznaczone w żadnym z obowiązujących dokumentów planistycznych pod zabudowę).
Nie w pełni wyjaśnione i określone formalnie relacje pomiędzy Wojewodą i Marszałkiem województwa mają niekorzystny wpływ na prowadzenie racjonalnej polityki przestrzennej na poziomie regionalnym. Konieczne jest zagwarantowanie Marszałkom województw autonomii merytorycznej i równocześnie, wyposażenie wojewody w instrumenty skutecznej realizacji polityki przestrzennej rządu. Problem ten wymaga rozwiązania w polskich przepisach prawnych.
1