ISTOTA I RODZAJE DYSKRUMINACJI CENOWEJ

CO TO JEST ?

KIEDY MA MIEJSCE ?

NA CZYM POLEGA ?

JAKIE WARUNKI MUSZA BYĆ SPELNIONE ?

Na początku należy przede wszystkim napisać, co to jest dyskryminacja cenowa. Zasadniczo mamy z nią do czynienia w 2 przypadkach

1. Kiedy ten sam produkt (lub usługa) dla której koszty produkcji są równe, są sprzedawane po różnych cenach.

2. Kiedy produkty o różnych kosztach wytwarzania są sprzedawane po tej samej cenie.

Należy podkreÅ›lić przede wszystkim fakt, iż w konkurencji doskonaÅ‚ej, w której to żaden podmiot nie ma wystarczajÄ…cej „siÅ‚y gÅ‚osu” na rynku, nie mamy do czynienia z dyskryminacjÄ… cenowÄ…. Różnicowanie cen może stosować jedynie przedsiÄ™biorstwo posiadajÄ…ce znaczÄ…cy udziaÅ‚ w rynku.

Dla porównania jeśli mamy miasto X w której mieszka 1 mln osób. Działa w nim około 1 tys. piekarni. Jeżeli wybrana piekarnia zastosuje różne ceny dla różnych osób wtedy ci, którym to nie będzie na rękę pójdą do konkurencji. Natomiast, jeśli w tym samym mieście działa jedna mleczarnia i również postanowi zastosować segmentację kupujących wtedy to działanie jej się powiedzie.

KolejnÄ… ważnÄ… rzeczÄ… jest fakt, iż zjawisko „wystÄ™powania” dyskryminacji cenowej musi być respektowane. Najlepiej zobrazuje to przykÅ‚ad. Klub piÅ‚karski Lech PoznaÅ„ postanowiÅ‚ zastosować dyskryminacjÄ™ cenowÄ… w postaci różnych cen na swoje karnety. W uproszczonym przypadku na jednÄ… trybunÄ™ istniejÄ… dwa rodzaje karnetów: normalny i ulgowy(te same koszty a różne ceny). Normalny kosztuje 120 zÅ‚ natomiast ulgowy 80 zÅ‚. Racjonalny klub wprowadzi weryfikacje osób wchodzÄ…cych na karnet (bramkarze bÄ™dÄ… sprawdzali np. legitymacje studenckÄ…). Jeżeli by tego nie wprowadziÅ‚ studenci kupowaliby ulgowe karnety, po czym odsprzedawali je przypadkowym osobom na przykÅ‚ad za 100 zÅ‚. Klub nie optymalizowaÅ‚by swoich zysków w tym wypadku.

Teraz przejdziemy do właściwego podpunktu a mianowicie rodzajów dyskryminacji cenowej:

A)DYSKRYMINACJA 1 STOPNIA (doskonała)

-należy podkreÅ›lić, że jest to przypadek czysto teoretyczny - nie ma monopolu, który byÅ‚by w stanie dotrzeć do każdego odbiorcy. Sytuacja ta mogÅ‚aby wystÄ™pować teoretycznie w przypadku gdy w mieÅ›cie jest jedna mleczarnia i nie ma sklepów. Każdy, kto chciaÅ‚by kupić litr mleka musiaÅ‚by siÄ™ pofatygować samemu. Przy kasie siedziaÅ‚aby jakaÅ› gruba kobieta pochodzenia żydowskiego i po kolei z każdym negocjowaÅ‚aby cenÄ™ pytajÄ…c siÄ™ „ile maksymalnie jest Pan/i w stanie dać za litr mleka?”.

Pole A stanowi nadwyżkę konsumenta - w przypadku dyskryminacji doskonałej ta nadwyżka nie występuje, ponieważ przedsiębiorstwo sprzedaje każdy produkt po maksymalnie (zaakceptowanej przez konsumenta) cenie. Całą nadwyżkę konsumenta zjada producent.

Dyskryminacja 1 stopnia jest połączeniem dyskryminacji 2 i 3 stopnia - monopolista sprzedaje poszczególne jednostki produktu po najwyższej cenie jaką poszczególni konsumenci są w stanie zapłacić.

WAŻNE !!!

W przypadku dyskr. 1 stopnia krzywa popytu rynkowego równa jest krzywej przychodu marginalnego - każda kolejna jednostka przynosi nam maksymalne zadowolenie (cena jest maksymalna). W ten sposób punkt optymalizacji produkcji leży na przecięciu krzywej kosztu marginalnego z przychodem marginalnym.

B) DYSKRYMINACJA 2 STOPNIA (ilościowa) - nabywca uzyskuje rabaty za wzrost ilości przy czym program rabatowy jest taki sam dla każdej ilości. Dobrze obrazuje to przykład hurtowni - im więcej kupisz tym większy uzyskasz rabat przy czym nieważne staje się to kim jest dana osoba.

C) DYSKRYMINACJA 3 STOPNIA (różnicująca ze względu na grupy)

Jest to dyskryminacja podmiotowa - różne grupy konsumentów płacą różne ceny przy czym dana osoba płaci za każdą nabywaną jednostkę taką samą cenę. W tym wypadku nieważne staje się czy ktoś kupi 10 czy 100 jednostek produktu - zawsze płaci on taką samą cenę.

Monopolista dzieli konsumentów w zależności od tego jak elastyczny jest ich popyt na produkty.

Dla 2 różnych rynków mamy dwie różne krzywe popytu rynkowego a więc różne elastyczności. Monopolista odpowiednio dopasowuje cenę do danej elastyczności.

Oprócz tego na wykładzie był jeszcze przykład liczbowy na korzyści z dyskryminacji. Jeśli ktoś zadecyduje, że warto go przytoczyć to mogę to zrobić. Więcej materiałów nie posiadam, bo mam tylko stara książkę, więc jeśli ktoś dysponuje nową to może coś ewentualnie dopisać/poprawić. POZDRAWIAM

CENA

Q

Popyt rynkowy

Popyt rynkowy = przychód marginalny

Koszty marginalne

CENA

Q

Punkt optimum

KM

Rynek 2

Rynek 1

---