ISTOTA I RODZAJE KALKULACJI
Kalkulacja - polega na obliczeniu ogólnej sumy oraz poszczególnych pozycji ( składników ) kosztów przypadających na przedmiot kalkulacji .
Może nim być jednostka wyrobu , usługi , towaru , zlecenie produkcyjne .
Istotą kalkulacji jest więc ustalenie wysokości kosztu jednostkowego ze wskazaniem jej struktury .
W zależności od czasu sporządzania kalkulacji rozróżnia się :
kalkulacja ( wstępna ) planowa ; sporządzana przed rozpoczęciem określonej produkcji , nabyciem partii towaru , przyjęciem zamówienia na wykonanie usługi . Opiera się na standardach ( normach ) ilościowego i jakościowego zużycia czynników produkcji , aktualnych lub przewidywanych cenach materiałów , energii , usług obcych . Kalkulacja wstępna kosztów powiększona o niektóre podatki , opłaty i zysk stanowi jednocześnie kalkulację ofertową .
kalkulacja ( końcowa ) wynikowa ; kosztu rzeczywistego jest sporządzana po rozliczeniu kosztów danego miesiąca .Przedstawia ona rzeczywista wysokość i strukturę kosztów przedmiotu kalkulacji za dany okres .
Porównanie kalkulacji wstępnej i wynikowej umożliwi obliczenie różnic między kosztami przewidywanymi i kosztami faktycznymi , które powinny być analizowane i brane pod uwagę przy podejmowaniu decyzji gospodarczych .
Koszt jednostkowy oblicza się głównie przy wykorzystaniu przedstawionego uprzednio podziału kosztów na koszty bezpośrednie i koszty pośrednie . W jednostkach wytwórczych typowy ( uproszczony ) układ kalkulacyjny , stanowiący specyfikację głównych pozycji składających się na koszty własne sprzedanych produktów jest następujący :
materiały bezpośrednie ( z narzutem kosztów zakupu ) ,
płace bezpośrednie z narzutami ,
inne koszty bezpośrednie ( obróbka obca ) ,
Razem koszty bezpośrednie
4. narzut kosztów wydziałowych
Razem ( rzeczywisty ) techniczny koszt wytworzenia
koszty ogólnego zarządu ( ogólnoadministaryjne )
Całkowity koszt wytworzenia ( fabryczny koszt wytworzenia )
6. Koszty sprzedaży ( handlowe )
Całkowity koszt własny sprzedaży produktów