1.Zjawiska towarzyszące przepływowi prądu el.

-Powstawanie pola magnetycznego

-Oddziaływanie dynamiczne na przewód z prądem umieszczony w polu magnetycznym.

-Zjawiska cieplne

-Wymiana materii (w elektrolitach)

2.I i II Prawo Kirchhoffa

I prawo Kirchhoffa- algebraiczna suma prądów zbiegających się w węźle równa się 0.

II prawo Kirchhoffa- w obwodzie zamkniętym algebraiczna suma napięć źródlanych i odbiornikowych jest równa 0.

3.Klasyfikacja prądów zmiennych

Prąd zmienny:

a)jednokierunkowy:- okresowy: *pulsujący;- nieokresowy

b)dwukierunkowy: -okresowy:* przemienny(sinusoidalnie zmienny, odkształcony);-nieokresowy

4.Parametry przebiegu sinusoidalnego

5. Zasada działania zabezpieczenia różnicowego (1 - faz.)

6.Typ układów sieci.

Ze względu na sposób połączenia z ziemią, sieci o napięciach zakresu II dzieli się na układy typu TN, TT, IT.

A) TN – wykonane są w nich bezpośrednie uziemnienia punktów neutralnych N, dostępne części przewodzące są połączone z punktem Neutralnum, przewodami ochronnymi.Dzili się na :

- TN-S –funkcję przewodu ochronnego PE i neutralnego N pełnią oddzielne przewody

-TN-C – funkcje przewodu ochronnego PE i neutralnego N pełni jeden przewód ochronno - neutralny PEN

- TN-C-S – pierwsza część sieci pracuje w układzie TN-C a druga w układzie TN-S.

B) TT – sieci, w których wykonane są bezpośrednie uziemienia punktów N, a dostępne częsci przewodzące sa połączone przewodami ochronnymi z uziomem niezależnym od uziarnienia punktu N sieci.

C) IT (układ izolowany^[1]) –sieci, których żaden punkt nie jest bezpośrednio połączony z ziemią, lub jeden punkt przyłączony jest do ziemi poprzez impedancję, a części przewodzące dostępne są uziemione niezależnie od siebie (albo wspólnie), lub przyłączone są do uziemienia sieci.

7. Narysuj układ TNCS8.

8. Klasyfikacja urządzeń elektrycznych.

-Klasa 0- zapewniona ochrona przed dotykiem bezpośrednim, którą zapewnia izolacja podstawowa. W przypadku uszkodzenia izolacji zapewnia izolowanie stanowiska. Brak oznaczeń.

- Klasa I - posiadają izolację podstawową, zapewnia ochronę przed dotykiem bezpośrednim, ochronę przez samoczynne wyłączenie zasilania ,ograniczenie napięć dotykowych do poziomów nieprzekraczających wartości napięcia dotykowego bezpiecznego (U_L) ustalonego dla danych warunków środowiskowych.

- Klasa II - wszystkie części przewodzące dostępne są oddzielone od cześci czynnych, izolacją podwójną, lub wzmocnioną.Brak zacisku ochronnego

- Klasa III - mogą być zasilane jedynie bardzo niskim napięciem SELV lub PELV

9.Ochrona przed dotykiem bezpośrednim [W-22]

Ochrona przed dotykiem bezpośrednim ( ochrona podstawowa) ma na celu uniemożliwienie bezpośredniego dotyku części czynnych . Środkami ochrony przed dotykiem bezpośrednim są przede wszystkim:

-instalacja cz. czynnych, cz. te powinny być całkowicie pokryte izolacją, np. izolacja przewodów i kabli.

- osłony i pokrywy ochronne.

-bariery i przegrody.

-umieszczanie cz. czynnych urządzę poza zasięgiem ręki ( zastosowanie odpowiednio dużych odległości ).

10.Łączniki instalacyjne [W-26]

Łączniki instalacyjne to najprostsze łączniki elektryczne przeznaczone do załączania i wyłączania prądów roboczych niskiego napięcia, Proces zmiany stanu łącznika powinien odbywać się z dużą prędkością, migowo, niezależnie od sposobu manipulowania przyciskiem. Poprzez szybkie gaszenie powstającego między stykami łuk elektryczny zapobiega się szybkiemu zużycia styków.

Ze względu na sposób budowy i montażu łączniki dzieli się na :

• Podtynkowe

• Natynkowe

• Wtynkowe

Z uwagi na funkcję łącznikowe w obwodach, łączniki elektryczne można podzielić na:

• Łączniki jednobiegunowe, służące załączania i wyłączania jednego obwodu.

• Łączniki chwilowe ( dzwonkowe), służące do załączania jednego obwodu, poprzez podanie impulsu na układ sterujący.

• Łączniki szeregowe (świecznikowe) służące do niezależnego załączania i wyłączania dwóch lub więcej obwodów.

• Łączniki zmienne (schodowe) służą do załączania i wyłączania obwodu z dwóch różnych miejsc.

• Łączniki krzyżowe, służące do załączania i wyłączania obwodu z trzech i więcej miejsc.

11.Klasyfikacja źródeł światła [W-34/35]

Zależnie od sposobu przemiany energii elektrycznej na energię promienistą rozróżniamy następujące źródła światła:

♦ inkandescencyjne (lampy łukowe i żarówki)

♦ luminescencyjne z rozdziałem na

• lampy fluororescencyjne (świetlówki)

• lampy wyładowcze (rtęciowe wysokoprężne, sodowe wysokoprężne i

niskoprężne)

♦ mieszane (rtęciowo – żarowe, rtęciowe z luminoforem)

Do innych mniej rozpowszechnionych źródeł światłą zalicza się lampy jarzeniowe

wysokonapięciowe, lampy ksenonowe, płyty luminescencyjne i inne.

Wielkości i jednostki świetlne

a)Strumień świetlny Φ - moc wypromieniowana, oceniana z punktu widzenia wrażeń

świetlnych; jednostką tego strumienia jest lumen (skrót lm). b)Skuteczność świetlna C – stosunek strumienia świetlnego Φ wysyłanego przez źródło do pobieranej przez nie mocy; wyraża się ją w W lm .

c)Barwa światła (temperatura (temperatura barwowa barwowa) Tb [K] – im temperatura jest wy temperatura jest wyższa tym bielsze jest sza tym bielsze jest światło

d)właściwości oddawania barw ci oddawania barw Ra – określa zdolno la zdolność do oddawania barw o oddawania barw oświetlanych przedmiot wietlanych przedmiotów

e)Trwałość źródła t – czas wyrażany w godzinach do momentu fizycznego zniszczenia źródła, albo czas, po którym strumień świetlny źródła jest mniejszy od wymaganego poziomu.

Rodzaj źródła	Moc źródła P [W]	Strumień świetlny ϕ[lm]	Skuteczność świetlna C[lm/W]	Temperatura barwowa Tb [K]	Wskaźnik oddawania barw Ra[-]	Trwałość t [h]
Żarówki zwykłe	10÷ 1500	50 – 35000	5 – 20	2500 – 3000	100	500 – 2500
Żarówki halogenowe	5÷ 2000	150 – 60000	5 – 30	2800 – 3300	100	1000 – 5000
Świetlówki standardowe	20÷ 200	1000 – 15000	40 – 95	25000 – 6500	60-95	6000 - 20000
Świetlówki energooszczędne	18÷ 95	1000 – 88000	70 – 100	3000 – 6500	45-95	6000 – 20000
Świetlówki kompaktowe	5÷55	250÷ 7000	50 – 82	2700 – 4000	60-95	5000 - 20000
Rtęciówki wysokoprężne	50÷ 2000	1500 – 65000	30 – 70	3000 – 6000	25-65	3000 - 24000
Lampy rtęciwo-żarowe	100÷ 1250	1000 – 40000	10 – 30	3000 - 6000	40-50	4000 – 10000
Lampy metalohalogenowe	30÷ 3500	1500-300000	50 - 125	3000 – 6500	50-95	1000 - 20000
Sodówki wysokoprężne	30÷ 1000	1500-150000	50 – 150	2000 – 2500	20-85	3000 - 24000
Sodówki niskoprężne	15÷ 200	1500 – 35000	100 – 200	1700	-	3000 - 24000
Lampy bezelektrodowe indukcyjne typu QL	55÷ 85	3500 - 6000	65 - 75	2700 - 4000	≥80	60000

12.Podział lamp elektrycznych [W-35]

1.Żarowe

a)zwykłe→ rtęciowo-żarowe→ rtęciowe →rtęciowe z luminatorem →z zimną katodą

b)halogenowe

c)specjalne

2.Liminescencyjne

a)wyładowcze

• Rtęciowo-żarowe

• Rtęciowe → rtęciowe z luminatorem

• Łukowe

• Sodowe

• Metalohalogenkowe

• Specjalne

b)fluorescencyjne

• Z zimną katodą→ podgrzewaną przy zaświeceniu

• Z gorącą katodą→ nie podgrzewaną przy zaświeceniu

• bezelektrodowe

13.Wpływ napięcia roboczego na skuteczność świetlną, strumień i trwałość żarówki:

14. a) Prąd przeciążeniowy-powstały w nieuszkodzonym przewodzie elektrycznym prąd przetężeniowy

b) Prąd przetężeniowy- dowolna wartość prądu, większa od wartości znamionowej, w przypadku przewodów wartością znamionową jest obciążalność prądowa długotrwała

c) Prąd zwarciowy- prąd przetężeniowy powstały w wyniku bezpośredniego polaczenia ze sobą lub prze impedancję o określonej wartości, przewodów, które w normalnych warunkach pracy mają różne potencjały

15. Jakie elementy łączy przewód ochronny PE?

Przewód stanowiący element systemów ochrony przeciwpożarowej przeznaczony do elektrycznego połączenia ze sobą elementów:

-sieci dostępnych przewodów

-części przewodzących obcych

-górnej szyny uziemiającej

-uziomu

-uziemionego punktu neutralnego źródła zasilania

16. Klasy ochronności urządzeń elektrycznych :

-klasa "O" (brak symbolu)- ochronę przed porażeniem elektrycznym stanowi izolacja podstawowa. Ograniczone przez przepisy.

-Klasa "1"- ochronę przed porażeniem wykonuje się przed połączeniem przewodów z zaciskiem ochronnym np silniki, rozdzielacze, pralki...

-klasa "2"- wymagania ochrony przeciwpożarowe uzyskuje się przez zastosowanie podwójnej lub wzmocnionej izolacji części czynnych np. młynek do kawy, suszarka do włosów

-klasa "3"- ochrona przez zasialanie bardzo niskim napięciem, np. zabawki, ręczne przenośne lampy oświetleniowe

17. Zabezpieczenie przewodów przed skutkami przeciążeń

      Przeciążeniem jest stan, w którym sieć lub instalacja elektryczna pobiera ze źródła zasilającego prąd o wartości wyższej niż prąd znamionowy, na który została zbudowana. Przeciążenie może być krótko lub długotrwałe.

      Urządzenia zabezpieczające przewody i kable przed skutkami przeciążeń powinny być tak dobrane, aby w przypadku przepływu prądów o wartości większej od długotrwałej obciążalności prądowej przewodów I_Z, następowało ich działanie zanim nastąpi nadmierny wzrost temperatury żył przewodów i zestyków w instalacji. Wymagania te uważa się za spełnione, jeżeli zachowane są następujące warunki:

I_B ≤ I_n≤ I_Z

I₂ ≤ 1,45 I_Z

      w których:
      I_B - prąd obliczeniowy lub prąd znamionowy odbiornika, jeżeli z danego obwodu jest zasilany tylko jeden odbiornik,
          
      I_z - obciążalność prądowa długotrwała przewodu,
      I_n - prąd znamionowy lub prąd nastawienia urządzenia zabezpieczającego,
      I₂ - prąd zadziałania urządzenia zabezpieczającego (przyjmowany jako wartość prądu powodującego działanie urządzenia zabezpieczającego w określonym czasie)
           

      Prąd zadziałania urządzenia zabezpieczającego można wyznaczyć ze wzoru:

I₂ = k₂ I_n

      gdzie:
      k₂  jest współczynnikiem krotności prądu powodującego zadziałanie urządzenia zabezpieczającego,
           przyjmowany jako równy:
           - 1,6 - 2,1 - dla wkładek bezpiecznikowych,
           -    1,45   - dla wyłączników nadprądowych o charakterystyce B, C, D,
           -    1,2     - dla wyłączników nadpradowych selektywnych,
           -    1,2     - dla przekaźników termobimetalowych i elektronicznych.

      Zabezpieczenia przeciążeniowe powinny być instalowane na początku obwodu oraz w miejscach, poza którymi następuje zmniejszenie się obciążalności przewodów, a zastosowane zabezpieczenia nie chronią tych odcinków obwodu. Dotyczy to:
      - zmniejszenia przekroju przewodów,
      - zmiany rodzaju przewodów na przewody o mniejszej obciążalności prądowej długotrwałej,
      - pogorszenia się warunków chłodzenia wskutek zmiany sposobu ułożenia przewodów,
        istnienia innych instalacji lub podwyższonej temperatury otoczenia.

      Można nie stosować dodatkowych zabezpieczeń, jeśli długość chronionej części obwodu nie przekracza 3 m i nie zawiera rozgałęzień i gniazd wtyczkowych, oraz jest zabezpieczona skutecznie przed prądami zwarciowymi, a instalacja jest wykonana w sposób ograniczający do minimum niebezpieczeństwo powstania zwarcia, np. przez dodatkowe zabezpieczenie przed wpływami zewnętrznymi i nie znajduje się w pobliżu materiałów łatwopalnych.

18. przewody (symbole) stosowane w instalacjiach w budownictwie

-Przewody wtynkowe YDYp: do gniazd YDYpżo 3×2,5mm2; do oświetlenia YDYpżo 3×1,5
-Kable ziemne: YKY 5X10(zasilanie budynku wykonane przyłączem ziemnym), YKY 3×1,5(oświetlenie w ogrodzie), YKY 3×2,5(słupki gniazdowe w ogrodzie)
- Przewód OMY: przewody OMY to przewody szeroko wykorzystywane przy rożnego rodzaju odbiornikach elektrycznych które mamy w domu(głownie sprzęt AGD) oraz w przedłużaczach elektrycznych.
- Przewód U/UTP 5e

19. kabel vs. Przewód
Przewody posiadają raczej cienką warstwę izolacji przeznaczoną do pracy przy niższych napięciach i są stosowane we wnętrzach urządzeń i w pomieszczeniach.

Kable cechują się grubszą i bardziej odporną na warunki atmosferyczne warstwą izolacyjną. W związku z tym mogą bezpiecznie przewodzić prąd o wyższych napięciach oraz pracować na zewnątrz, a nawet zakopane w ziemi czy przeciągnięte przez wodę.