ZDROWIE PUBLICZNE
„Zdrowie Publiczne to nauka i sztuka zapobiegania chorobom, przedłużania życia i promocji zdrowia fizycznego poprzez wysiłek społeczności, higienę środowiska, kontrolę zakażeń, nauczanie zasad higieny indywidualnej, organizację służb medycznych i pielęgniarskich ukierunkowaną na zapobieganie chorobom i wczesne ustalanie diagnozy, rozwój mechanizmów społecznych zapewniających każdemu indywidualnie
i społeczności, warunki życia pozwalające na utrzymanie zdrowia”.
PODSTAWOWE FUNKCJE ZDROWIA PUBLICZNEGO
Działania na rzecz ogółu ludności
Monitorowanie stanu zdrowia populacji. Walka z chorobami o znaczeniu społecznym, wypadkami i urazami.
Identyfikacja i zwalczanie zagrożeń zdrowotnych w środowisku, miejscu zamieszkania, pracy, w żywności i wodzie.
Nadzór epidemiologiczny, kontrola laboratoryjna chorób zakaźnych, w tym zawleczonych z zagranicy oraz zagrożeń środowiskowych.
Promocja zdrowia, organizacja aktywnego współuczestnictwa społeczeństwa w działaniach na rzecz zdrowia, determinanty zdrowia i choroby.
Zarządzanie opieką zdrowotną, ekonomika zdrowia, systemy organizacji i finansowania ochrony zdrowia.
Ocena jakości świadczeń zdrowotnych, zagadnienia prawne w medycynie, bioetyka, orzecznictwo lekarskie.
Działania na rzecz indywidualnych osób
Profilaktyka indywidualna, organizacja służb zapobiegawczych, np. szczepienia ochronne, profilaktyka chorób wenerycznych, planowanie rodziny.
Profilaktyka i leczenie chorób o znaczeniu społecznym: AIDS, choroby zakaźne łącznie z gruźlicą, choroby psychiczne, uzależnienia, wybrane choroby cywilizacyjne (np. cukrzyca).
Organizacja czynnego poradnictwa dla grup wysokiego ryzyka zachorowania.
Podstawowa opieka zdrowotna, pomoc medyczna dla bezdomnych i innych osób pozbawionych dostępu do świadczeń zdrowotnych.
Organizacja opieki zdrowotnej finansowanej przez instytucje pozarządowe.
WYMIAR ZDROWIA PUBLICZNEGO
działania zdrowia publicznego są zawsze związane z działaniami rządu na różnych szczeblach, a jego odpowiedzialność jest rozliczana w procesie politycznym (wyborcy odrzucają władzę, która nie wypełnia swoich obowiązków albo nie spełnia oczekiwań wyborców). Odpowiedzialność władzy jest zatem definiowana w taki sposób, że obejmuje pewne stany rzeczy wiązane ze zdrowiem.
. działania zdrowia publicznego odnoszą się działań ponadindywidualnych, nastawionych na te determinanty zdrowotne, które nie poddają się zabiegom podejmowanym przez jednostkę (jakość wody, powietrza, bezpieczeństwo leków, ale także takie determinanty jak nędza będąca przyczyną złego stanu zdrowia i niewłaściwych zachowań zdrowotnych).
działania zdrowia publicznego są realizowane w strukturach innych niż działające dla zysku prywatne firmy
działania zdrowia publicznego dotyczą świadczeń zdrowotnych nastawionych na problemy środowiska społecznego, także społeczności (chodzi o takie elementy zachowań patologicznych jak używki, uzależnienia, przemoc w różnych postaciach).
działania zdrowia publicznego są nastawione na świadczenie usług zdrowotnych dla grup ludności znajdujących się w trudnych sytuacjach i nie mogących samodzielnie rozwiązywać swoich problemów (tradycyjnie zdrowie publiczne zajmuje się ludźmi ubogimi, niepełnosprawnymi, starymi, chorymi psychicznie itd.).
działania zdrowia publicznego dotyczą problemów zdrowotnych szczególnie rozpowszechnionych, albo traktowanych jako szczególnie ważne, w danym społeczeństwie