nefrony, mocz

1. Budowa nefronu

Nefron zbudowany jest z ciałka nerkowego i kanalika. Ciałko zbudowane jest przez kłębuszek (kłębek Malpighiego), utworzony przez sieć cudowną włosowatych naczyń krwionośnych powstałych z tętniczki doprowadzającej do niego krew i otaczającą go torebkę kłębuszka (torebkę Bowmana). Torebka powstaje z kielichowato ukształtowanego zakończenia kanalika. Poprzez sieć naczyń włosowatych kłębuszka i wewnętrzną ścianę torebki odbywa się proces ultrafiltracji kłębuszkowej. Torebka przechodzi w kanalik, na który składają się następujące odcinki: kanalik bliższy- proksymalny( dzieli się na: kręty I rzędu i ramię zstępujące pętli Henlego ), pętla nefronu (pętla Henlego) z ramieniem zstępującym i wstępującym, kanalik dalszy- dystalny ( dzieli się na ramię wstępujące pętli i kanalik kręty II rzędu), który uchodzi do cewki zbiorczej, wspólnej dla kilku nefronów. Ciałka nerkowe i kanaliki kręte położone są na obszarze kory nerki, pętle nefronów i cewki zbiorcze na obszarze rdzenia nerki.

2. Mechanizm filtracji kłębuszkowej.

Powstawanie moczu jest procesem etapowym. Krew dopływająca do kłębuszków naczyniowych poddawana jest filtracji. Powstaje wtedy mocz pierwotny, który ulega resorpcji (zwrotne wchłanianie) i sekrecji (wydzielanie) określonych substancji.

Tętniczka doprowadzająca doprowadza krew do kłębuszka naczyniowego. W kłębuszku naczyniowym powstaje nadciśnienie hydrostatyczne (różnica ciśnień między miedzy krwią a płynem w torebce Bowmana), powodujące wyciskanie płynnych składników krwi przez naczynia włosowate do światła torebki Bowmana (w naczyniach włosowatych pozostają wszystkie białka i krwinki) Powstający w torebce Bowmana mocz pierwotny ma podobny skład do osocza krwi.

3. Losy H2O, jonów Na+, K+ oraz glukozy w nefronie.
- woda – jest biernie wchłaniana w kanalikach nerkowych

- jony sodu – jest to związek czynnie resorbowany o największej wartości Tm

- jony potasu – są jednocześnie wchłaniane (aktywnie) i wydzielane

- glukoza – zostaje wchłonięta częściowo lub całkowicie

4. Pojęcie klirensu

Klirens - objętość osocza krwi całkowicie oczyszczona z danej substancji w jednostce czasu.

Klirens nerkowy (PAH) oblicza się wg wzoru:

UPAH x V

CPAH = ------------------

PPAH

CPAH – klirens dla kwasu para-aminohipurowego (PAH)

UPAH – stężenie PAH w moczu w mg/mL moczu

PPAH – objętość moczu wydalana przez nerki w ciągu 1 min

PPAH – stężenie PAH w osoczu krwi w mg/ ml osocza

Na podstawie klirensu nerkowego PAH można obliczyć efektywny przepływ osocza przez miąższ nerkowy.

5. Krążenie nerkowe i jego regulacja.

Przez nerki przepływa w spoczynku 1l/min krwi (20% pojemności min serca). Do kłębuszków krew dopływa przez tętniczki doprowadzające i odpływa przez tętniczki odprowadzające. Komórki błony mięśniowej tętnic nerkowych kurczą się pod wpływem impulsacji przewodzonej przez współczulne nerwy nerkowe i uwalniają noradrenalinę z zakończeń tych nerwów. Skurcz błony mięśniowej tętnic zmniejsza przepływ krwi w nerkach i kłębuszkach. Przepływ krwi zależy również od przekaźników chemicznych i hormonów.

Kurczenie: noradrenalina, hormony peptydowe.

Rozkurczanie: dopamina, prostaglandyny

6. Układ renina-angiotensyna-aldosteron

Jest to układ hormonalno-enzymatyczny w skład, którego wchodzą: renina, angiotensyna i aldosteron. Układ ten kontroluje objętość krążącej w ustroju krwi i stężenia jonów sodowych (Na+) i potasowych (K+) w płynach ustrojowych. Występuje we krwi jako układ działający w całym organizmie lub też lokalnie w takich tkankach jak: mięsień sercowy, ściany naczyń krwionośnych, nerki itp.

Renina bierze udział w przekształceniu angiotensynogenu do angiotensyny I, która jest rozkładana do angiotensyny II, która pobudza wydzielanie aldosteronu.

7. Zagęszczanie / rozcieńczanie moczu. Kontrola wydalania H2O.

W kanaliku proksymalnym wiele substancji, przede wszystkim jony sodowe są aktywnie wchłaniane przez nabłonek i woda biernie podąża wraz z jonami sodu do przestrzeni okołokanalikowych.

Oprócz sodu w kanalikach proksymalnych wchłanianiu podlegają glukoza i aminokwasy. One też powodują przejście wody. Ilość wody wchłanianej w kanalikach proksymalnych zależy od wchłaniania zwrotnego sodu.

Zdolność zagęszczania moczu w pętli Henlego jest tym większa im dłuższe są pętle nefronu.

Ramię zstępujące jest przepuszczalne dla wody i substancji drobnocząsteczkowych, natomiast ramię wstępujące jest nieprzepuszczalne dla wody, a ponadto odbywa się w nim aktywne wchłanianie sodu. Mocz spływa do części zstępującej pętli nefronu jako płyn izotoniczny i ulega zagęszczeniu. W miarę zbliżania się do zagięcia pętli staje się coraz bardziej płynem hipertonicznym w stosunku do krążącej krwi.

W ramieniu wstępującym pętli nefronu dochodzi do przetransportowania jonów sodu ze światła tej części nefronu do przestrzeni okołokanalikowej rdzenia nerki. Z kolei sód przenika do wypełnionego moczem izotonicznym części zstępującej pętli nefronu. Zagęszczenie sodu (a tym samym ciśnienie osmotyczne) wzrasta w miarę przesuwania się ku brodawce nerkowej.

Obecność ADH we krwi zwiększa przepuszczalność dla wody nabłonka części dystalnych kanalików nerkowych i kanalików zbiorczych. W kanalikach dystalnych woda jest wchłaniana do przestrzeni okołokanalikowej. W końcu mocz dostaje się do kanalików zbiorczych, gdzie ciśnienie osmotyczne wzrasta w kierunku szczytu brodawki. Wskutek tego część wody z moczu przenika do przestrzeni okołokanalikowej, co powoduje dalsze zagęszczenie moczu w świetle kanalika.

8. Odruch mikcji (wydalania moczu).

Opróżnianie pęcherza rozpoczyna się od sygnału pochodzącego z kory mózgowej, odblokowującego łuk odruchowy w rdzeniu. Następuje wtedy skurcz mięśnia wypieracza pęcherza z jednoczesnym zwiotczeniem mięśni gładkich szyi pęcherza i cewki moczowej, i świadoma relaksacja zwieracza zewnętrznego. Mikcja jest możliwa dopiero wtedy, gdy ciśnienie panujące w pęcherzu jest wyższe od ciśnienia panującego w cewce. Po zakończeniu mikcji zwieracz zewnętrzny i mięśnie przepony miednicy kurczą się ponownie i rozpoczyna się następna faza gromadzenia moczu w pęcherzu. Mechanizmem wspomagającym opróżnienie pęcherza jest wzrost ciśnienia śródbrzusznego za pomocą świadomego napinania mięśni brzucha (tłocznia brzuszna).


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
III WWL DIAGN LAB CHORÓB NEREK i DRÓG MOCZ
Osocze a mocz. 5fantastic.pl , Ćwiczenia
wyniki z diagno mocz
3dgn mocz, Medycyna, Diagnostyka Laboratoryjna (pajro)
b ukl krążenia i nefron nerki
cw mocz id 100534 Nieznany
ukł mocz płciowy
ewolucja nefronu notatka, weterynaria, VET, Od Adama, x X, biologia, układy
mocz
Wylał zarażony syfilisem mocz na twarz pielęgniarki
mocz
mocz 3
urazy ukł mocz płc (1)
mocz 2009
biochemia mocz 45
anatomia-ukl pok i mocz-pl, fizjoterapia, anatomia

więcej podobnych podstron