Niepłodność
Niepłodność małżeńska
Przez pojęcie niepłodność należy rozumieć niemożność zajścia w ciąże po jednym roku regularnego współżycia seksualnego bez stosowania środków antykoncepcyjnych. Niepłodność jest problemem dotyczącym pary małżeńskiej i badaniu poddani muszą być oboje partnerzy. Przyczyna niemożności posiadania potomstwa leży mniej więcej w trzydziestu procentach przypadków po stronie mężczyzny, około 40 procent po stronie kobiety, a w pozostałych przypadkach oboje partnerzy są odpowiedzialni za ten stan.
niepłodność kobieca-owulacja i zapłodnienie nastąpić mogą w każdym okresie życia kobiety począwszy od menarche, a zakończywszy na menopauzie. Zapłodnienie jest najbardziej prawdopodobne w tym okresie życia, w którym występują regularne cykle owulacyjne. Niepłodność kobieca może być następstwem:
- czynników metabolicznych ( niedobory witaminowe, niedobory białek i żelaza, niektóre choroby metaboliczne np. cukrzyca)
-zaburzeń hormonalnych( przysadki mózgowej, gruczołu tarczowego, nadnerczy)
-czynników pochwowych(stany zapalne, wrodzone wady pochwy)
-czynników szyjkowych
-czynników macicznych
-czynników jajowodowych
-czynników jajnikowych
-czynników psychicznych (obawa przed ciążą, jadłowstręt psychiczny)
-czynników płciowych.
b. niepłodność męska – może być następstwem:
-czynników płciowych( wierzchniactwo, spodziectwo, znaczna otyłość)
-nieprawidłowości spermy
-czynników jądrowych
-wad prącia i cewki moczowej
-zaburzeń prostaty i pęcherzyków nasiennych
-nieprawidłowej czynności najądrza i nasieniowodów
Powodzenie leczenia niepłodności jest możliwe tylko w przypadku wczesnego i właściwego rozpoznania. Leczenie niepłodności w każdym przypadku polega na leczeniu schorzenia lub schorzeń które uważane są za pierwotną przyczynę niepłodności. Nie ma dotychczas żadnej skutecznej metody leczenia azoospermii lub oligospermii. Rokowanie co do zapłodnienia i donoszenia ciąży jest dobre wówczas ,gdy przyczyny niepłodności zostały wykryte i są leczone dostatecznie wcześnie i właściwie. Rokowanie jest niepomyślne gdy niepłodność trwa długo i nie poddaje się leczeniu.
Zapobieganie ciąży
Dobrowolne i okresowe zapobieganie ciąży może być wskazane lub pożądane z powodów socjalno-ekonomicznych, lekarskich, genetycznych i osobistych. Obecnie stosowane są następujące metody antykoncepcji:
-biologiczne
-mechaniczne
-chemiczne
-skojarzone mechaniczne i chemiczne
Doustne środki antykoncepcyjne:
-rodzaje
-korzyści wynikające ze stosowania
-niekorzystne działanie
-przeciwwskazania do stosowania
-skuteczność
-powikłania doustnej antykoncepcji
W 1961 roku wprowadzono złożone doustne środki antykoncepcyjne. Wskład tabletki wchodzą estrogeny oraz gestageny. Efektem zastosowanych hormonów jest zahamowanie owulacji. Potencjalne ryzyko związane z przyjmowaniem doustnych środków antykoncepcyjnych jest mniejsze niż ryzyko powikłań zabiegu przerwania ciąży. Do najczęściej obserwowanych objawów niepożądanych należą ból głowy, nadwrażliwość dotykowa sutków oraz krwawienia miedzy miesiączkowe.
Zalety polegają na zmniejszeniu zaburzeń miesiączkowania, rzadszym występowaniu zmian zapalnych w miednicy i łagodnych zmian w sutkach, niższy odsetek ciąż ekotopowych oraz czynnościowych torbieli jajnika. Hormonalnej antykoncepcji niestosujemy w przypadku stwierdzenia w przeszłości zakrzepicy tętniczej lub żylnej, choroby niedokrwiennej serca, chorób wątroby, migreny ogniskowej.
Wkładki wewnątrzmaciczne – zastosowanie wkładek wewnątrzmacicznych jest odmianą antykoncepcji wykorzystującej uwalnianie jonów miedzi do jamy macicy w celu powstrzymania ruchu plemników w obrębie kanału szyjki i jamy macicy. Efektem stosowania wkładki wewnątrzmacicznej jest również wytworzenie ograniczonego stanu zapalnego w obrębie jamy macicy – bez ingerencji w profil hormonalny. Najnowocześniejsza wkładka wewnątrzmaciczna uwalnia lokalnie gestagen wywołują c zmiany w obrębie błony śluzowej macicy.
Antykoncepcja mechaniczna – w postaci prezerwatyw lub błon pochwowych jest znacznie mniej skuteczna w porównaniu do metod hormonalnych i wewnątrzmacicznych.
Metoda termiczna, metoda billingsa ze względu na niska skuteczność coraz bardziej tracą na znaczeniu.