Gimnastyka. Terminologia gimnastyczna.
Ćwiczenia gimnastyczne są 1 ze środków wych. Fiz. Dzięki nim kształtujemy:
Ciało
Rozwijamy cechy motoryczne
Wpływamy na rozwój psychiki i charakteru
Wszystkie ćwiczenia gimnastyczne zostały podzielone na 4 gr:
Gimnastyka podstawowa
Sport gimnastyczny
Gimnastyka pomocniczo-specjalna
Gimnastyka lecznicza
Gimnastyka podstawowa
Bezpośrednio służy wychowaniu fizycznemu w wieku dziecięcym i młodzieżowym. Pełni rolę gł bodźca rozwojowego. wyróżniamy w niej następujące okresy:
Okres przedszkolny -3-7lat
Młodszy wiek szkolny – 7-11
Średni w. szk. – 12-15
Starszy w. szk. – 16-19
Gim. dla os. Dorosłych – 20-60
Gim. Geriatryczna – 60-
Zadania gimnastyki podstawowej:
Dostarczanie bodźców do wszechstronnego rozwoju psychofizycznego
Kształcenie nawyków ruchowych i cech motorycznych
Harmonijny rozwój układu ruchowego i jego funkcji
Kształcenie charakteru i osobowości ćwiczących
Sport gimnastyczny
Wyróżniamy 3 rodzaje gimnastyki:
Sportowa – ćw. Wolne i na przyrządach
Akrobatyczna – ćw. Wolne i indywidualne, zespołowe – polegające na tworzeniu wieloosobowych piramid.
Artystyczna – ćw. Wykonywane w rytm muzyki
We wszystkich rodzajach sportu gimnastycznego, początkowym etapem nauczania stosujemy zakres ćw. z gimnastyki podstawowej, a dopiero potem po opanowaniu podstawowych ruchów, wprowadzamy trening specjalistyczny.
Gimnastyka pomocniczo-specjalistyczna
Ćw. W czasie przerw w pracy lub ćw. W poszczególnych dyscyplinach sportu. Ćw. mające na celu opanowanie techniki danego sportu.
Gimnastyka lecznicza – podstawowy dział kinezyterapii. Leczenie za pomocą ruchu. Jej zadanie to usunięcie /zatrzymanie procesu chorobowego w organizmie człowieka.
Terminologia gimnastyczna zawiera w sobie skrócony opis ćwiczeń, podział ćwiczeń gimnastycznych wg różnych kryteriów.
Ćwiczenia dzielimy pod względem anatomicznym na ruchy poszczególnych części ciała:
Głowa
Tułów
Nogi
Ręce
Pod względem fizjologicznym. Będą to ruchy o różnym napięciu mięśniowym, czyli:
Statyczne
Dynamiczne
Ćw. O stałej lub różnej intensywności pracy
Ćw. O różnym czasie trwania wysiłku mięśniowego
Ćw. Angażujące również stronę psychiczną osobowości
Ćw. O charakterze psychologicznym, czyli:
Ćw. Ożywiające
Ćw. Uspokajające
Ćw. Rozluźniające
W śród ruchów jakie wykonujemy wyróżniamy ruchy:
- cykliczne – ten sam ruch jest powtarzany – chody i biegi
- ruchy acykliczne – elem. Techniczne w grach zespołowych – skoki, rzuty
Pod względem rozwijania cech motorycznych, wyróżniamy:
Ćw. Siłowe
Ćw. Szybkościowe
Ćw. Wytrzymałościowe
Ćw. Gibkościowe
Dla celów treningu sportowego powstała systematyka opracowana przez Fidelusa i Kocjasza , który usystematyzował ćw. Wg funkcji gr. Mięśniowych i płaszczyzn ruchu, w określonych pozycjach wyjściowych: staniu, leżeniu, klęku, siadzie, podporach, w ruchach lokomocji. Do każdej pozycji wyjściowej uwzględniono ćw. Wolne, z przyborami, na przyrządach, ze współćwiczącym i ćw. Izometryczne. W gimnastyce leczniczej obowiązuje specjalna systematyka.
Pod względem anatomiczno fizjologicznym ćw dzielimy na :
Działające ogólnie – podnoszą ogólną adaptację chorego do wszelkich wysiłków fizycznych. To przede wszystkim ćw. Zespołowe.
Działające miejscowo – wpływają bezpośrednio na uszkodzony narząd.
Oba rodzaje ćw. Usprawniają korelację fizjologicznych mechanizmów ćwiczącego, co w efekcie powoduje lepsze działanie układów wewnętrznych, jak również możliwość wytworzenia kompensacji – zastąpienie -> prawo Anochina.
Ćwiczenia indywidualne dzielimy w kinezyterapii na:
Bierne – ruchy wykonywane przez fizjoterapeutę
Czynne – wykonuje je pacjent
Do ćwiczeń ogólnych zaliczamy:
Ćw. Ogólno usprawniające – udział więcej niż 1 os
Ćw. W wodzie
Gimnastyka poranna
Nauka chodzenia
Sport inwalidzki – czasem jest zaliczany
Podział metodyczny ćw. Gimnastycznych opracowany przez Ludomira Mazurka
Wszystkie ćw. Są podzielone na 4 gr:
Ćw. Porządkowo- dyscyplinujące:
Elementy musztry, ustawienia do ćw.
Ćw. Porządkowe, przygotowanie do zajęć – jak je przeprowadzić, czego nam trzeba
Ćw. Orientacyjno-porządkowe
Zadania dla tej grupy:
Organizacja zajęć
Pedagogiczne podporządkowanie ćwiczących prowadzącemu
Właściwe posługiwanie się sprzętem
Elem. Dyscypliny organizacyjnej
Ćw. Kształtujące
Podział ze względu a cz. Anatomiczne ciała (G, T, N, R)
Podział ze względu na charakter ruchu:
Ćw. Siłowe
Ćw. Siłowo- gibkościowe
Ćw. Rozluźniające
Ćw. Oddechowe
Ćw. Koordynacyjne
Podział ze względu na swobodę wykonywania ruchu:
Wolne
Z przyborami
Na przyrządach
Ze współćwiczącym
Zadania dla tej grupy:
Harmonijny rozwój ciała, cech fizycznych i motorycznych i położenia ciała w przestrzeni. Wyrabianie rytmu i czucia, korekcja postawy, wyrobienie koordynacji i płynności ruchu.
Ćw. Stosowane (użytkowo-sportowe)
Chody
Biegi
Skoki
Czołganie
Rzuty
Chwyty
Ćw. Równoważne
Zwisy i podpory
Ćw. Zwinnościowo - akrobatyczne
Zadania dla tej grupy:
Kształtowanie odpowiedniej postawy, czynności lokomocyjnych człowieka oraz cech fizycznych i motorycznych, przez dobór ćwiczeń z naturalnymi elementami ruchu.