BHP semestr I

22-XI-2008

ANALIZA I OCENA ZAGROŻEN

Drgania charakterystyczne i oddziaływanie na człowieka………………………

Czas oddziaływań drgań :

Dawka pochłoniętych drgań jest proporcjonalna do czasu działania drgań na organizm człowieka.

Skracając czas ekspozycji obniżamy dawkę pochłoniętych drgań. Zarówno czas całodziennej ekspozycji jak i staż pracy w narażeniu na drgania wykazują korelację z momentem pojawienia się zmian chorobowych. Skrócenie czasu dziennej ekspozycji na drgania jest jednym ze sposobów walki z wibracjami.

Przyspieszanie drgań:

Miarą aktywności wibracji jest przyspieszenie drgań. Jest to najważniejszy parametr decydujący o uciążliwości lub szkodliwości drgań. Dawka pochłoniętych drgań jest proporcjonalna do kwadratu przyspieszenia drgań co oznacza, że dwukrotnie zmniejszenie przyspieszenia drgań powoduje czterokrotne zmniejszenie dawki pochłoniętych drgań.

Przebieg drgań podczas zmiany roboczej:

Rzadko zdarza się aby intensywność drgań miała stały przebieg w czasie stałej zmiany roboczej. Narażenie na wibracje podczas zmiany roboczej może mieć przebieg :

• Ciągły – gdy narażenie na oddziaływanie drgań występuje w trakcie całej zmiany roboczej pominięciem przerw na posiłki

• Przerywany - gdy narażenie na oddziaływanie pojawia się wielokrotnie w ciągu zmiany roboczej z przerwami w których to narażenie zanika

• Sporadyczny - gdy narażenie na działanie drgań występuje nieregularnie i związane z czynnościami wykonywanymi dorywczo na danym stanowisku pracy

Kierunek działania wibracji:

Z biomedycznego modelu człowieka wynika, że reakcja i wrażliwość organizmu na drgania zależy od kierunku ich przekazywania. Fakt ten znalazł swoje odbicie w ustanowionych wartościach dopuszczalnych, które zależą od kierunku działania i są inne dla osi X, Y, Z.

Wyróżnia się 3 kierunki oddziaływania drgań dla drgań o charakterze ogólnym:

1. X, Y, Z niekorzystny układ współrzędnych związanych z geometrią człowieka

• Z, wzdłuż osi pionowej człowieka przebiegającej od stóp do głowy

• X, wzdłuż osi poziomej przebiegający od palców człowieka do klatki piersiowej

• Y, wzdłuż osi poziomej bocznej pod względem korpusu człowieka od ramienia lewego do ramienia prawego

1. X, Y, Z nieruchomy układ współrzędnych związany z geometrią narzędzi dla drgań o charakterze miejscowym gdzie :

• X, Y, Z ruchomy układ współrzędnych związanych z geometrią ręki

• X oś prostopadła do płaszczyzny Y, Z

• Y oś prostopadła do osi Z przechodząca wzdłuż głównych kości śródręcza

• Z oś równoległa do kierunku wyznaczonego przez kość paliczkową palca środkowego i trzecią kość śródręcza

Wartości normatywne :

Dla drgań działających na organizm człowieka przez kończyny górne wartość ekspozycji dziennej wyznaczonej dla 3 składowych kierunkowych

^anwx , ^anwy, ^anwz - nie może przekraczać 2,8m/s². Dla drgań o działaniu ogólnym na organizm człowieka wartość ekspozycji dziennej nie może przekraczać 0,8m/s² wyznaczonych dla 3 składowych kierunkowych z uwzględnieniem właściwych współczynników :

1,4 ^anwx, 1,4 ^anwy, 1,4 ^anwz

Dla ekspozycji trwającej 30min i krócej nie może przekraczać 3,2/s²

a – współczynnik określający natężenie drgań

Promieniowanie elektromagnetyczne i pole elektromagnetyczne :

Oświetlenie w pomieszczeniach :

Podstawowe parametry określające otocznie świetlne :

1. Rozkład luminacji - Luminacją nazywamy światło, które odbija się od powierzchni i dotrze do oka obserwatora. Ogólnie luminacja jest ilością światła wysyłaną z określonej powierzchni. Luminację posiada wszystko to co widzimy. Również źródło światła ma określoną luminację gdyż światło jest wysyłane z konkretnej powierzchni czasem bardzo małej. Rozkład luminacji w polu widzenia wpływa na poziom adaptacji wzroku i na wygodę widzenia………………………………………………………………………………………………………….?Zalecane jest unikanie zbyt wysokich luminacji (mogą spowodować wzrost olśnienia) zbyt wysokich kontrastów luminacji (powoduje zmęczenie ze względu na ciągłą readaptację wzroku) oraz zbyt niskich luminacji i zbyt niskich kontrastów (monotonne środowisko pracy)

2. Natężenie oświetlenia - jest to ilość światła padająca na daną powierzchnię. Natężenie światła i jego rozkład w polu pracy i w jego otoczeniu mają Duzy wpływ na szybkość, jakość i bezpieczeństwo wykonywania zadania wzrokowego. Natężenie oświetlenia w polu bezpośredniego otoczenia powinno być uzależnione od natężenia oświetlenia w polu zadania. Natężenie to może być niższe niż w polu zadania lecz nie niższe niż wynika to z tabeli.

NATĘŻENIE OŚWIETLENIA W POLU ZADANIA [Lx]	NATĘŻENIE OŚWIETLENIA W POLU BEZPOŚREDNIEGO OTOCZENIA [Lx]
≥ 750 500 300 ≤ 200	≥ 500 300 200 E - zadania
E – natężenia oświetlenia
Równomierność ≥ 0,7	Równomierność ≥ 0,5

Równomierność oświetlenia („d”) na małej płaszczyźnie wyznacza się jako iloraz najmniejszej zmiennej wartości natężenia oświetlenia występującej na danej płaszczyźnie E_min do średniego natężenia oświetlenia na tej płaszczyźnie:

E_min Σ(E₁+E₂+…………E_n)

d = E_śr =

E_śr n

Dla czynności ciągłych przyjmuje się, że równomierność oświetlenia na płaszczyźnie roboczej powinno wynosić co najmniej 0,65, dla czynności dorywczej oraz na klatkach schodowych i korytarzach przyjmuje się że równomierność oświetlenia powinna wynosić co najmniej 0,4.

1. Olśnienie – wywołane jest jaskrawym powierzchniowym występowaniem w polu widzenia i może być odbierane jako olśnienie przykre lub przeszkadzające, powodujące pogorszenie widzenia przedmiotów. W pomieszczeniach pracy olśnienie może powstawać bezpośrednio do jaskrawych opraw oświetleniowych , okien, jaskrawych źródeł światła , odbijających powierzchni. Dla usunięcia olśnienia stosuje się przesłanianie lamp lub okien, odpowiednie rozmieszczenie opraw i miejsc pracy, a także stosowanie powierzchni matowych.

2. Migotanie i efekty stroboskopowe – mogą wywołać niebezpiecznie sytuacje w wyniku zmian w postrzeganiu maszynowych ruchów obrotowych i posuwisto-zwrotnych. Migotanie powoduje dekoncentrację i może powodować skutki fizjologiczne

Jednostki fizyczne opisujące oświetlenie:

Jednostką światłości jest Kandela („cd”), stanowi ona 1/60 część naturalnego światła wysyłanego w kierunku prostopadłym przez ciało doskonale czarne o powierzchni 1cm² w temperaturze krzepnięcia platyny 1760⁰C.

Jednostką strumienia świetlnego jest Lumen („lm”), strumień świetlny wysyłany równomiernie we wszystkich kierunkach przez źródło światła o natężeniu 1 cd w jednostkowym kącie bryłowym równym 1 stera dianowi.

Miarą natężenia oświetlenia powierzchni jest Luks („lx”), gdy na 1m² tej powierzchni pada równomiernie strumień świetlny równy 1 lumenowi.

Jednostką jaskrawości-jasności powierzchni lub światła zwanej luminacją jest Nit („nit”), Luminacja źródła światła lub dowolnej powierzchni wynosi 1nit jeśli pole o powierzchni 1m² świeci w kierunku prostopadłym światłością 1 kandeli.