Istota Funkcjonowania Układu nerwowego

Jest to struktura nadzorująca, jest to układ dokrewny utrzymuje homeostazę, cały czas reguluje, dzięki temu jesteśmy wstanie odpowiednio funkcjonować

Podział Pierwszy

• Cześć somatyczna- unerwia ruchowo mięśnie i czuciowo skórę

• Wegetatywną- unerwia współczulnie i przywspółczulnie narządy wewnętrzne

Podział Drugi

• Część centralna systemu nerwowego( mózgowie i rdzeń kręgowy)

• Autonomiczny układ nerwowy

• Obwodowy układ nerwowy ( 12 par nerwów czaszkowych i 31 par nerwów rdzeniowych)

Podstawową jednostką układu nerwowego są komórki nerwowe (neurony) oraz komórki Glejowe

Struktury zwój wypustek dendrytów i aksonów

• Substancja szara – skupisko ciał komórkowych. W OUN leży powierzchownie w postaci kory mózgu i móżdżku oraz głębiej położonych jąder podkorowych. Stanowi centralną część rdzenia kręgowego, tworząc rogi przednie, tylnie i boczne. W obwodowych i autonomicznym UN tworzy zwoje nerwowe.
  Substancja szara analizuje, przetwarza informację i generuje impulsy nerwowe

• Substancja Biała- zbiór wypustek nerwowych (aksonów i dendrytów. W OUN tworzy drogi nerwowy a części obwodowej i autonomicznej tworzy nerwy.

Funkcje kory mózgowej

• Kontrolują ruch dowolne (kora ruchowa)

• Odbiera informacje wzrokowe, słuchowe, dotykowe, ból ( kora czuciowa)

• Siedlisko intelektu, pamięci, mowy, emocji, interpretacja informacji zmysłowych (kora kojarzeniowa)

Podział mózgu

• Potyliczny

• Ciemieniowy

• Potyliczny

• Czołowy

Móżdżek

• Wpływa na czynności statyczne i ruchy dowolne

• Reguluje napięcie mięśniowe

• Kontroluje siłę i napięcie mięśni

• Gromadzi informacje o stanie narządu ruchu

• Odpowiada za koordynacje nerwowomięśniową

• Równowaga

Struktura	Funkcja
Rdzeń przedłużony	Ośrodki regulacji pracy serca, oddychania, ciśnienia krwi, połykania, kaszel, wymioty
Most	Łączy ze sobą różne części mózgowia; ośrodek oddechowy
Śródmózgowie	Ośrodek reakcji wzrokowych i słuchowych ( reakcje źrenic, Roch powiek, zwracanie głowy i ciała w kierunku źródła dźwięku
Wzgórze	Główny ośrodek czucia ( z wyjątkiem węchu). Pośredniczy w przekazywaniu czucia z rdzenia kręgowego do mózgu
Podwzgórze	Ośrodki; termoregulacji, głodu oraz sytości, metabolizmu tłuszczów, wpływa na przysadkę mózgową ( wydzielanie hormonów
Półkula mózgowe	Ośrodki intelektu, pamięci, świadomości, emocji, uczuć, mowy
Móżdżek	Ośrodek: koordynacji mięśniowej oraz ruchów złożonych, równowaga, napięcie mięśni

Kontrola ruchu i postawy ciała (podsumowanie)

• Kora mózgowa

  • Kora ruchowa- odpowiada za pobudzanie motoneuronów (wielkość obszarów korowych jest proporcjonalna do zakresu kontroli nad nimi)

  • Kora przedruchowa –koordynacja mięśni podczas wykonywania ruchu

• Ośrodki podkorowe

  • Jądra kresomózgowia( układ pozapiramidowy)

  • Móżdżek

AUN- Autonomiczny Układ Nerwowy

• Unerwia narządy wewnętrzne, zaopatrując ich mięśnie gładkie, naczynia krwionośne, gruczoły i inne komórki

• Reguluję czynności serca, rozkład krwi, temperaturę ciała, funkcję gruczołów potowych, przepływ krwi przez skórę, wydzielanie, motorykę, trawienie, wchłanianie w układnie trawiennym, wydalanie, końcowych produktów przemiany materii, funkcje rozrodcze ( erekcja, ejakulacja)

• Wraz z układ dokrewnym decyduje o utrzymaniu homeostazy

• Umożliwia adaptacje organizmu do zmieniające się środowiska wewnętrznego i zewnętrznego, zespala narządy wewnętrzne

• Współdziała z somatycznym UN (interreakcja trzewno – somatyczna) , dzięki czemu funkcje somatyczne i wegetatywne podporządkowane są czynności integracyjnej CSN

Organizacja AUN

Zbudowany z dwóch antagonistycznie działających części : współczulnej (sympatycznej) i Przywspółczulnej (parasympatycznej)

Właściwości tkanki nerwowej

• Pobudliwość – zdolność reagowanie tkanki stanem czynnym po zadziałaniu bodźca o sile progowej

• Przewodnictwo – zdolność do rozprzestrzeniania się stanu czynnego

Kationy/aniony	Płyn zewnątrzkomórkowy		Płyn wewnątrzkomórkowy
	Osocze krwi	Płyn tkankowy
Na^+	142	144	10
K^+	4	4	160

Utrzymanie wewnątrz komórki dużego stężenia jonów K⁺ i małego stężenia jonów Na⁺ wymaga aktywnego transportu tych kationów

POMPA SODOWO- POTASOWA

Ładunki elektryczne

• Wewnątrz komórek przewagą mają cząsteczki ujemnie naładowane natomiast na zewnątrz błony komórkowej gromadzą się ładunki dodatnie

• Błona komórkowa jest zatem SPOLARYZOWANA

• Pomiędzy wnętrzem komórek tkanek pobudliwych a płynem zewnątrzkomórkowym stale występuje ujemny potencjał elektryczny ( ok.- 70nV w neuronach i ok. 90mV w miocytach) czyli potencjał spoczynkowy błony komórkowej

+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Impuls nerwowy

• Bodziec działający na błonę komórkową zmienia jej właściwości co wywołuje

POTENCJAŁ CZYNNOŚCIOWY

• Do wnętrza neuronu napływają jony Na⁺ przez otwierające się kanły jonowe, co powoduje wyrównanie ładunków elektrycznych miedzy wnętrzem komórki i otoczeniem, Zjawisko to DEPOLARYZACJA

• Depolaryzacja zaczyna rozszerzać się na sąsiednie odcinki błony komórkowej ( FALA DEPOLARYZACJI)

• IMPULS NEWOWY jest przesuwaniem się fali depolaryzacji wzdłuż błony biologicznej od miejsca zadziałania bodźca aż do zakończenia neuronu

Repolaryzacja

• Po przejściu fali depolaryzacji pompa sodowo-potasowa usuwa jony sodu z wnętrza komórki, a jony potasu transportowane są do wnętrz komórki

• Przywracany jest POTENCJAŁ SPOCZYNKOWY BŁONY KOMÓRKOWEJ

Rodzaje włókien nerwowych

W organizmie człowieka wyróżniamy, włókna nerwowe posiadające osłonkę mielinową(włókna typu A i B ), oraz włókna nerwowe nie posiadające osłonki mielinowe.
Włókna typu A i B są włóknami grubymi, przewodzącymi impulsy nerwowe z prędkością od 3-120 M/S . Włókna typu C przewodzą impulsy z prędkości od 0,5- 2,3 m/s

Podział receptorów ze względu na ich lokalizacje

Receptory

Eksteroreceptory Interoreceptory

Telereceptory Angioreceptory Proprioreceptory

Kontaktoreceptory Wisceroreceptory

• Telereceptory- światło

• Kontaktoreceptory- przez kontakt

• Angioreceproty- naczynia krwionośne

• Wisceroreceprory- narządy wewnętrzne

• Proprioreceproty- ścięgna

Synapsa

• Są to złącza (połączenia ) neuronu z innym neuronem lub komórką efektorową (mięśniową lub gruczołową)

• Ze względu na lokalizację synapsy dzielą się na nerwowo-nerwowe i nerwowo-mięśniowe

Synapsy nerwowo-nerwowe

• Aksono - dendrytyczne

• Aksono - somatyczne

• Aksono – aksonalne

Synapsy:

• Elektryczne – potencjał czynnościowy wywołuje depolaryzację części postsynaptycznej ( niewielka szczelina pomiędzy elementem pre- i postsynaptycznym)

• Chemiczne- impuls nerwowy przekazywany jest za pomocą chemicznego przekaźnika (neurotransmitera)