Nawroty sa częste, trudne do leczenia, mniejsze nasilenia utrzymuja się stale u niektórych osób.
PROBLEMY
Poczucie zmarnowanego życia-ujemny bilans.
Źródłem są: negatywne myślenie o sobie, przeszłości i przyszlości (przeżyte życie to sam eniepowodzenia), co powoduje poczucie winy i beznadziejności.
Cel: Wzmocnienie poczucia wląsnej wartości
Kominikowanie się-zdobycie zaufania
Poznanie linii życia pacjenta, szczegółów wydarzeń powodujacych negatywne emocje
Umożliwienie wypowiedzenia na trudne tematy
Wzmocnienie poczucia wartościpoprzez dostrzeganie w codziennym kontakcie pozytywnych cech
Stosowanei terapii kognitywnej, techniki rozpraszania uwagi, uksztaltowanie postawy akceptacji samego siebie poprzez oddziaływanie psychoterapeutyczne indywidulamne i grupowe
Intensywne przeżywanie dolegliwości dolegliwości somatycznych. (bole glowy, kręgosłupa stawów kończyn); przyczyny: nastawienie hipochondryczne, współistnienie chorob somatycznych
Cel: złagodzenie lub wyeliminowanie dolegliwości
Uważne słuchanie
Obserwacja dolegliwości w celu ustalenia czynników wpływajacych na ich nasilenie lub zmniejszenie
Dzialanie podnoszące próg bólowy
Kontakt terapeutycznych
Odwracanie uwagi od dolegliwości (zajęcia interesujące dla chorego)
Odpoczynek
Farmakoterapia
Poczcie osamotnienia-pragnienei śmierci
Cel: ochrona przed samotnością.
Wsparcie emocjonalne (okazywanie zainteresowania)
Rozpoznanie mozliwości wsparcia w środowisku chorego
Pomoc w nawiązaniu kontaktówz grupą wsparcia np. klubem seniora
Kontynuowanie dlaszej terapii na oddziale dziennym, później środowisku
Opieka nad chorym w wieku podeszłym z otępieniem
Przyczyny: choroba Alzheimera- najczęstsza przyczyna otępienia, 4-5 % po 65 r. ż. Częstotliwość występowania wzrasta wraz z wiekiem, najczęsciej otępienie naczyniopochodne.
Zaburzenia komunikacji z otoczeniem
Przyczyny: zaburzenia procesów poznawczych , nastoru i emocji
Objawy:
Afazja (zaburzenia mowy)
Aleksja (niezdolność do czytania)
Agrafia (zaburzenie lub całkowita utrata zdolności pisania)
Wielomówność
Persweracja (wielokrotne powtarzanie tych samych słow, gestów, zwrotów)
Mutyzm- w ostatnim stadium choroby, uporczywe milczenie, obniżenie nastroju, niepokój, lęk agresywność, urojeniowe nastawienie do otoczenia
Cel: podtrzymanie komunikowania się.
Określenie charakterutrudności w komunikowaniu
Uważne sluchanie, odczytywanie komunikatów pozawerbalnych
Koncentrowanie się na przeżyciach chorego, domyślanie się co chce nam powiedzieć
Używanie prostych zdań i pytań
Powtarzanie kilkukrotne prośby, polecenia, zachęcanie do opisu przeżyć, spokojne reagowanie na wybuchy gniewu (odwrócenie uwagi np. muzyka)
Umożliwenie udzialu w grupowych zajęciach
Zagrozenie bezpieczeństwa, poczucie zagubienia (zaburzenie procesów poznawczych tj. pamieci, orientacji, myśleniaabstrakcyjnego, wzrokowo-ruchowego i jezykowego).
Cel: zapewnienie bezpieczeństwa psychicznego i fizycznego
Stworzenie warunków bezpiecznego funkcjonowania
Ocena charakteru i stopnia zaburzenia procesów poznawczych
Ocena zdolności wykonywania podstawowych i złozonych czynności – skale
Unikanie zmian opiekunów
Obserwowanei czy pacjent nie błądzi poruszając się
Unikanie zmian
Przypominanie pory dnia, tygodnia, nazwy rzeczy, imion, stosowanie pomocy pamięciowych, dużych i kolorowych kalendarzy, schemat topografii pomieszczeń
Urzymanie rytmu dnia
Zabezpoeczenie dostępu do balkonu, drzwi wyjściowych, przedmiotow, urządzeń mogących być zagrożeniem
Uniemożliwienie zamkniecia w lazience
Przeżywanie negatywnych emocji (smutek, lęk wybuchy złości, i gniewu, gwaltowne reakcji, agresja, próba opuszcenia miejsca pobytu-niezdolność do rozumienia i przystosowania się do zmiany warunków)
Cel: wyrównanie nastroju i zapewnienie bezpieczeństwa
Rozpoznanie źródeł negatywnych emocji
Kontakt terapeutyczny w poczuciu zagrożenia, spokojny ton glosu
Niedotykanie bez jego zgody
Usuwanie negatywnych bodźców (np. hałas)
Chronienei przez natłokiem zdarzeń
Rozwijanie zainteresowań
Zapobieganie uszkodzeniu ciała
Nastrój ma sprzyjać, atmosfera bezpieczeństwa
ZAKAŻENIA UKŁADU MOCZOWEGO
to najczęstsze choroby infekcyjne u pacjentów w wieku podeszłym oraz częstą przyczyną hospitalizacji.
Upośledzenie układu nerwowego oraz kontrola mięsniowa wpływa na fukcje układu moczowego. Zmniejszenie napięcia miesni przepony, miednicy, zmiany w obrebie lędźwiowo-krzyzowego odcinka kręgosłupa, osłabienie mięśni tłoczni brzusznej oraz choroby majace wpływ na czynność nerwów obwodowych przyczyniają się do zaburzenia oddawania i nietrzymania moczu.
Zmniejszenie stężenia estrogenów u kobiet prowadzi do zmian nabłonka pochwy i cewki moczowej oraz wzrostu wydzieliny pochwy. Powoduje tez zmianę flory bakteryjnej pochwy, zanikanie bakterii z rodzaju Lactobacillus, a kolonizację bakterii z rodzaju Enterobacteriae. Prowadzi to do uporczywych, nawracających zakażeń układu moczowego.
U mężczyzn w podeszłym wieku przerost gruczołu krokowego jest jedną z najczęstszych chorób układu moczowego.
Wyróżniamy:
Zakażenia dolnego odcinka układu moczowego(zapalenie cewki moczowej i pęcherza moczowego)
Zakażenia górnego odcinka układu moczowego (ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek)
Diagnostyka:
Trudności wynikają często z braku związku objawów zde zmianami w moczu typowymi dla ZUM. Rozpoznanie utrudnia również odmienność objawów klinicznych w tej grupie wiekowej oraz trudności z zebraniem wywiadu.
Kryteria diagnostyczne:
Bakteriomocz z ropomoczem u osoby z typowymi objawami zakażenia dróg moczowych i pojawienie się lub nasilenie nietrzymania moczu, częstomocz, bol w okolicy nadłonowej lub lędźwiowej
Bakteriomocz znamienny z ropomoczem u osoby gorączkującej z dodatnimi posiewami krwi, w których wykrywa się te same bakterie co w moczu
Bakteriomocz znamienny z masywnym ropomoczem (pełne pole widzenia erytrocytów lub liczne leukocyty w skupiskach u osoby z nietypowym ZUM)
Bakteriomocz znamienny z ropomoczem u osoby z nietypowymi objawami klinicznymi ZUM
Trzykrotnie większa częstość ZUM u pacjentów hospitalizowanych z powodu OZW. ZUM może być czynnikiem wywołującym wystąpienie OZW głównie u pacjentów w wieku podeszłym.
Leczenie:
Antybiotyki(cefalosporyny, fluorochinolony)
Chemioterapeutyki(nitrofurantoiny)
Profilaktyka:
Lagodne preparaty odkażające mocz, ziolowe
Regularne przyjmowanie płynów w miarę częstego oddawania moczu
Stosowanie środków łagodnie zakwaszających mocz np. Wit. C, preparaty żurawinowe (zmniejsza szybkość namnażania bakterii)
Długotrwałe profilaktyczne stosowanie jednego z leków na ZUM
ODWODNIENIE
-to wynika z niedostatecznej podaży płynów w stosunku do dobowej ich utraty, związany z fukcjonowaniem układu moczowego.
Przyczyny:
Zmniejszona ilość wody w organizmie ok. 60% w porównaniu z młodszymi (ok. 70-80%)
Upośledzona reakcja ośrodka pragnienia na odwodnienie
Zmniejszenie wydajności mechanizmów zagęszczania moczu przez nerki
Częste stosowanie leków moczopędnych
Nietrzymanie moczu i związany z tym strach przed przyjmowaniem płynów
Leki przeczyszczające-utrata plynów
Objawy kliniczne:
Ze strony OUN –spowolnienie, apatia, senność
Narastanie symptomów związanych ze zmniejszeniem objętości wewnątrznaczyniowej (RR, tachykardia, zaburzenia CUN, skąpomocz)
Odwodnienie prowadzi do śpiączki, wstrząsu hipowolemicznegoi ostrej przednerkowej niewydolności nerek
Za odwodnienie przyjmuje się gwałtowne mniejszenie się masy ciala o ponad 3 % wyjściowej wartości.
Ubytek 10% jest związany z poważnymi nieprawidłościami, a pon 20 % prowadzi do śmierci.
Podział:
Izotoniczne (jednoczesna utrata wody i sodu, wymioty, biegunka;zbyt mała płynów doraźnie)
Hipertoniczne (większa utrata wody niż sodu np. w czasie gorączki, intensywne pocenie się)
Hipotoniczne (większa utrata sodu niż wody)
Kiedy podejrzewamy?
Gorączka
Wymioty
Senność
Suchość błon śluzowych jamy ustnej
Napięcie gałek ocznych
Spreżystość skóry
Sprawdzamy RR, tętno, duirezę godzinowąlub w odstepach 3-4 h
Badania:
Jonogram (stężenie Na w surowicy)
Morfologia (ma „zagęszczenie” hematokrytu)
Glikemia
Opieka:
Zapewnienie odpowiedniej ilości płynów (duże, lekkie naczynia przy lóżku)
Urozmaicenie plynów i soki owocowe
Identyfikacja osób z potencjalnym ryzykiem odwadnienia np. wymiotujących
Postępowanie pielęgniarskie:
Zgodnie z klasyfikcją NANDA można wyróznić kategorie:
Odwodnienie i stan zagrażający odwodnieniem
Przewodnienie
Nieprawidłowe oddawanie moczu i zatrzymanie moczu, częsta i bolesna dysuria
Oddawanie moczu w nocy (nykturia)
Nietrzymanie moczu
Nieprawidlowe wydalanie moczu:
Zatrzymanie moczu lub częste oddawanie malych ilości moczu
Bolesna dysuria
Nagła potrzeba oddania moczu
Trudność w rozpoczęciu oddania moczu
Czynniki wywołujące:
ZUM
Anatomiczne uszkodzenie drożności dróg moczowych (zwężenie cewki, przerost prostaty, guzy)
Zaparcia
Zaburzenia unerwieniazwieracza i wypieracza pecherza moczowego
Interwencje:
Palpacyjne badanie pęchetrza moczowego w celu wykluczenia zatrzymania moczu
Pobranie moczu na badanie ogólne
poinformowanie o prostych metodach zapobiegającycj ZUM: regularne opróżnianie, zakwaszanie moczu
Zatrzymanie moczu (brak pełnego, prawidłowego opróznienia pęcherza moczowego)
rozciagnięcie pęcherza moczwego
brak oddawania moczu lub małe porcje moczu
uczucie zaegania po mikcji
nietrzymanie w wyniku przepałnienia
bolesne oddawanie
Czynniki wywolujące:
zwęzenie cewki moczowej (przerost prostaty, polip cweki, zwężenie pozapalne lub po długotrwalym cewnikowaniu)
zmniejszenie siły mięśnia wypieracza pęcherza moczowego
zaparcia
oddawanie moczu w pozycji leżacej
Interwencje:
palpacyjna ocena (brak wyczuwalnego pęcherza moczowego pęcherza moczowego nad spojeniem łonowym- zatrzymanie moczu np. bezmocz)
bilans płynów
leki
oddwanie moczu po cioeplej kąpieli, coepła kawa lub herbata
obchodzenie się z cewnikiem i workiem-poinstruowanie pacjenta