Okulistyka wykłady

Choroby spojówek

Objawy:

1. Zaczerwienienie worka spojówkowego – związane z przekrwieniem (należy odróżniać przekrwienie spojówki od przekrwienia naczyń nadtwardówki)

Jak odróżnić czy jest przekrwienie spojówki powiekowej od przekrwienia spojówki gałkowej:

1. Podajemy 10% neosynefrynę.

• Jeżeli wystąpiło zblednięcie oznacza, że zbladły naczynia położone na powierzchni spojówki gałkowej, jeżeli nie przekrwienie jest od nadtwardówki (bardzo istotny objaw!!!!).

• Przekrwienie spojówki powiekowej i gałkowej to są choroby związane z przednim biegunem gałki ocznej.

• Jeżeli mamy przekrwienie naczyń nadtwardówki – zawsze bierzemy pod uwagę – uveitis, jaskrę, wszystkie stany zapalne / patologiczne związane z wnętrzem gałki ocznej.

1. Możemy zapuścić do worka spojówkowego środek znieczulający typu: alkaina lub noweprim??

• Ruszyć spojówką i jeżeli część zaczerwieniona się nie porusza, tzn. że zaczerwienienie jest położone głębiej, jeżeli porusza tzn., że zaczerwienienie dotyczy spojówki powiekowej

1. Ropny wypływ z worka spojówkowego

Stopnie ropnego wypływu:

1. Stopień – obecność niewielkiej ilości ropy zlokalizowanej na terenie worka spojówkowego

2. Stopień – obecność wysięku ropnego zlokalizowanego w przyśrodkowym kącie powiek

3. Stopień - duża ilość ropy przy brzegu powieki dolnej, która porusza się wraz z ruchem powiek

4. Stopień – obecność wysięku ropnego w okolicy oczodołu

Wysięk może być:

• Śluzowy

• Śluzowo-ropny

• Ropny

• Brązowo-czarny u kotów perskich, syjamskich (mieszanina ropy z wydzieliną gruczoły Mejboma)

Chemosis

• Duży obrzęk spojówki, połączony z zaczerwienieniem.

• Obrzęk tak dużego stopnia, że spojówka wystaje z pomiędzy szpary powiekowej.

• Wiąże się z niektórymi chorobami: chlamydioza, dużego stopnia odczyny alergiczne

• Jest to kłopotliwe, ponieważ nie jesteśmy w stanie dokładnie zbadać worka spojówkowego ani rogówki, gdyż szpara powiekowa jest bardzo wąska, nie jesteśmy w stanie jej otworzyć.

• Podajemy w takim wypadku leki przeciwobrzękowe i na drugi dzień pytamy właściciela czy obrzęk zszedł lub zmniejszył się, ponieważ wtedy możemy przeprowadzić dokładną diagnostykę

Bleopharospasmus

• Przymykanie szpary powiekowej

• Jest związany z wieloma chorobami nie tylko z chorobami worka spojówkowego, ale także z zapaleniem błony naczyniowej, wrzody rogówki, uszkodzenia rogówki

Wady wrodzone:

1. Symblepharon:

• Zrost pomiędzy spojówką powiekową i gałkową lub spojówką powiekową i rogówką

• Może być o charakterze wrodzonym i nabytym

• Występuje po infekcjach worka spojówkowego połączenie ze stanami zapalnymi rogówki – typową chorobą jest wirusowe zapalenie górnych dróg oddechowych u kotów – herpesvirusowe zapalnie górnych dróg oddechowych u kotów.

• Wirus ma powinowactwo do dróg oddechowych, ale także do worka spojówkowego i rogówki.

• Infekcja taka prowadzi do zapalenia worka spojówkowego i owrzodzenia rogówki. Organizm broniąc się przed pogłębieniem stanu, dochodzi do przylegania a czasami wprowadzania jak gdyby na obszar rogówki spojówki gałkowej lub przylegania spojówki powiekowej i zrostów. Skutkuje to zaburzeniem przejrzystości rogówki, obecności naczyń, a dodatkowo utrudnionymi ruchami gałki ocznej)

• Objawy: obecność spojówki, obecność naczyń, zaburzenia w przejrzystości

• Leczenie:

• Przy niewielkich symblepharonach można sobie podarować,

• Przy rozległych wykonujemy leczenie operacyjne – usunięcie spojówki, wykonanie keratetktomii, do worka spojówkowego podajemy sterydy i doksycykline.

• Mitomycyna – miała zapobiegać po operacjach symblepahronu narastaniu rogówki

1. Dermoid – skórzak:!!

• Z artykułu MW 05 / 2009

• Odprysk enodermy, który lokalizuje się w narządzie wzroku i zachowuje tak jak skóra: ulega keratyzacji, pigmentacji, są wytwory skóry np. włosy.

• Może dotyczyć spojówki gałkowej, gałki ocznej, spojówki czy twardówki i rogówki, powieki

1. Pterydium – skrzydlik:

• Fałd spojówki nasuwający się na rogówkę o inwazyjnym wzroście

• Przypomina skrzydła owada

• Najczęściej nasuwa się od strony przynosowej na kwadranty przyśrodkowe

• W związku ze skrzydlikiem stworzono mitomycynę

• Leczenie: dokładnie takie samo jak symblepaharonu – odpreparować i usunąć z powierzchni rogówki

Choroby nabyte:

1. Nowotwory – najczęściej nowotwory dotyczą całej powieki, bardzo rzadko występują nowotwory tylko spojówek. Najczęściej nowotwory wywodzące się z powiek i nowotwory trzeciej powieki.

2. Stłuczenia

3. Rany

4. Zapalenia

Krwiak podspojówkowy:

• Związany najczęściej z urazem mechanicznym lub ze spontanicznym pęknięciem naczyń

• Resorbuje się w bardzo krótkim okresie czasu 4-7 dni

• Metoda w przypadku obrażeń… - podawać podspojówkowo krew, która z antykolagenazą hamuje keratolityczne działanie bakterii, hamuje enzymy uwalniane z martwicowo zmienionych komórek rogówki

• Możemy podać leki o charakterze przeciwzapalnym niesterydowym np.: …………….., diclofenac, wyciąg z kasztanowca, …

Rany spojówek:

• Spojówki goją się bardzo dobrze, ma duże zdolności regeneracyjne

• Większe rany szyjemy szwem resorbującym się, osłona antybiotykowa, kołnierz ochronny

Ciała obce worka spojówkowego

• Trudne do znalezienia – fragment trawy, który leży w worku spojówkowym kilka dni traci chlorofil i jest koloru jasnokremowego

• Bardzo istotny jest wywiad – nagłe przymykanie szpary powiekowej,

• Znieczulamy worek spojówkowy, dokładnie płuczemy worek spojówkowy i wywijamy trzecią powiekę, pod która bardzo często zlokalizowane są ciała obce

ZAPALENIA SPOJÓWEK

Podział zapaleń spojówek:

1. Ze względu na przyczynę

1. Bakteryjne zapalenie spojówek – u wszystkich zwierząt

2. Wirusowe zapalenie spojówek – przede wszystkim u kotów i koni

3. Grzybicze zapalenie spojówek – przede wszystkim konie

4. Immunologiczne – wszystkie zwierzęta

5. Toksyczne (chemiczne) – rzadko – zapalenia toksyczne spojówki i rogówki związane z podawaniem leków, które nie są przeznaczone do worka podawania do worka spojówkowego np. kropli leczące otittis externa,

1. Ze względu na czas trwania

1. Ostre

2. Przewlekłe

3. Nawracające

1. Ze względu na rodzaj wysięku:

1. Śluzowe

2. Śluzowo-ropne

3. Ropne

4. Krwotoczne

5. Grudkowe

Przykład:

Zapalenie u trzydniowego szczeniaka:

• Zapalenie worka spojówkowego – do zakażenia dochodzi drogą śródmaciczną lub po porodzie

• Ono ma miejsce dopóki szczenię lub kot nie otworzy oczu do 2 tygodni życia.

• Objawy: uwypuklenie worka spojówkowego, przez mały otwór wycieka ropa

• Zapalenie trudne do leczenie, żeby leczyć musimy przedwcześnie otworzyć worek spojówkowy

• Worek spojówkowy otwieramy tak by otwierać go w miarę możliwie pomiędzy dwoma rąbkami albo tępą stroną skalpela rozwierając na tempo, a jeżeli mamy otwór możemy włożyć mały pean i na tempo rozrywamy zrost powieki. Taki worek spojówkowy musy odkazić środkami odkażającymi – może być to kwas borowy, roztwór betainy – podajemy do worka spojówkowego antybiotyki z dużą częstotliwością

• Krople okulistyczne utrzymują się w worku spojówkowym do 15-20 min. maści max do 30 min

ZAPALENIA SPOJÓWEK U KOTÓW:

Przyczyny zapalenia spojówek u kotów:

• Alergie

• Infekcje

• KCS

• Niedrożność dróg łzowych

• Nadwrażliwość na leki

• Obrażenia chemiczne

• Obrażenia mechaniczne

• Nieprawidłowości rzęs

19 % wszystkich zapaleń są to herpesvirusowe zapalenia u kotów, natomiast u kotów młodych…..,

Niedrożność dróg łzowych:

• Pierwotna – niedrożność; nie ma prawidłowego obiegu łez, tworzy się ropne zapalenie spojówek

• Wtórna – układ łzowy był drożny, jednakże zapalenie spojówek, której ilość wysięku zaczopowała kanaliki łzowe lub kanał nosowy łzowy.

Jeżeli uzyskamy w wywiadzie, że pies choruje od 3 dni i nie był przez nikogo leczony to pomimo rozległego zaplenia spojówek podejmujemy leczenie. Jeżeli proces trwa bardzo długo nastąpił nawrót lub właściciel w wywiadzie informuje nas, że pies był leczony przez 3 tyg. u innego lekarza to dalsze podanie antybiotyku bez antybiotykogramu nie ma sensu. Kilka dni min 5 bez środków terapeutycznych, 5 dnia robimy wymaz, patrzymy, co to za bakteria. Podanie antybiotyków ukierunkowanych (floxan, floxacin), dodatkowo antybiotyk przez 7-10 dni w zastrzyku, plus leki przeciwzapalne, ale o charakterze niesterydowym. Leczenie ok. 2 tyg.

Przykład

Hepresviwrusowe zapalenie spojówek u kota:

• Dużego stopnia hemosis

• Problemy oddechowe, słychać szmery, wysięk ropny w okolicy nosa i występuje ropne zapalenie worka spojówkowego – nie możemy skupić się na leczeniu oczu – jest to objaw ogólnej choroby – należy zwalczać herpseviruoswe zapalenie dróg oddechowych

• Może występować w formie ostrej (u młodych kotów) lub przewlekłej (u starszych osobników)

• Dotyczy zawsze obu gałek ocznych

• Objawy:

• Ze strony układu oddechowego, ponieważ wirus ma powinowactwo nabłonka dróg oddechowych (tchawicy, nosa), oraz do nabłonka spojówki i nabłonka rogówki

• Wirus powoduje zmiany martwicowe spojówki gałkowej i powierzchowne owrzodzenia rogówki prowadząc do wtórnych infekcji bakteryjnych.

• Nabłonek przedni rogówki jest bardzo szczelną bramą, jeżeli dojdzie do jego uszkodzenia w związku z raną lub wrzodem to otwarta jest brama dla bakterii.

• Bakterie przez ta bramę wchodzą do istoty właściwej powodując, że ubytek robi się, co raz głębszy i dochodzi do perforacji rogówki i zrostów (zrost przedni – przyrośnięcie tęczówki do soczewki, zrost tylny – najczęściej, gdy dochodzi do perforacji gałki ocznej (organizm broni się), następuje perforacja, wydobywa się płyn i z tym płynem wklinowuje się tęczówka, jako „korek” zatykający perforację rogówki i mamy do czynienia ze zrostami przednimi po perforacjach w przypadkach herpesvirusowego zapalenia dróg oddechowych

• W przypadkach przewlekłych – u osobników starszych – mają większą odporność i tam występuje: obrzęk zaczerwienie spojówek, mogą, ale rzadziej występują wrzody rogówki.

• U starszych kotów może występować jednostronnie

Leczenie:

• Leczenie herpesvirusowego zapalenia dróg oddechowych

• Leki wspomagające, antybiotyki, jako osłona, interferon

• Lizyna weterynaryjna – lek wspomagający w przypadku infekcji wirusowych, ogranicza replikację, zmniejsza nasilenie objawów

• Do worka spojówkowego – leczenie objawowe, jak jest wrzód to leczymy wrzód, zawsze stosujemy antybiotyki

• Ophtanidu – jedyny skuteczny lek przeciwwirusowy, zawiera idoksuidynę

CHLAMYDIOZA:

• Zapalenie na tle chlamydii – najczęściej jest to Chlamydia felis

• Infekcja rozpoczyna się jednostronnie, ale w okresie 7 dni obejmuje drugi worek spojówkowy

• Częstym objawem oprócz silnego zaczerwienienia, wysięku ropnego, jako wtórnej infekcji jest hemosis

• Badamy ogólnie: powiększenie węzłów chłonnych, badamy drogi oddechowe – ponieważ chlamydioza może być związana z infekcja dróg oddechowych,

• Koty cechuje nosicielstwo

• Objawy mogą dotyczyć nie tylko worka spojówkowego, ale także rogówki – zapalenie, owrzodzenie, mogą występować, ale możemy mieć do czynienia z chlamydiozą bez objawów ze strony dróg oddechowych

Rozpoznanie:

• Badanie cytologiczne – występują ciała wtrętowe

• Objawy kliniczne

Leczenie:

• Z wyboru tetracykliny w zastrzykach, do worka spojówkowego – chloramfenikol, erytromycyna lub doksycyklina

• Leczenie objawowe dodatkowo

Profilaktyka – szczepionki zawierające komponent chlamydia

ZAPALENIA WORKA SPOJÓWKOWEGO U PSÓW

Przyczyny zapalenia spojówek u psów:

• Alergie

• Infekcje

• Grudkowe zapalenie trzeciej powieki

• KCS – keratocojunctivitis sicca

• Nieprawidłowe ułożenie powiek, rzęs, fałdy nosowe

• Niedrożność dróg łzowych

• Nadwrażliwość na leki – np. proxacil – wrażliwość osobnicza

• Obrażenia chemiczne

• Obrażenia mechaniczne

Wiele bakterii występuje stacjonarnie w worku spojówkowym u psów i zaburzenia typu obniżenie odporności, zapylenia, drażnienie mechaniczne, powodują, że bakterie namnażają się powodując stany zapalne

• Zapalenia mogą przebiegać w formie ostrej lub przewlekłej.

• Przy stanach przewlekłych zawsze robimy wymaz z worka spojówkowego i antybiotykogram, test Schirmera, sprawdzamy czy nie ma keratokojunktivitis sicca

Leczenie przyczynowe i objawowe:

• Objawowe: leki przeciwalergiczne (Polichrom?, alergetec?, betadin?)

• Ustalenie i zwalczanie zasadniczej przyczyny – skracanie włosów, usunięcie dodatkowych rzęs, leczenie keratokojunctivitis sicca itd.

Alergiczne zapalenie spojówek charakteryzuje się tym, że intensywnie jest zaczerwieniony worek spojówkowy i brak wypływu ropnego.

• Jeśli zaobserwujemy, że mamy wysięk ropny, duży obrzęk i z wywiadu otrzymamy informacje wskazujące na alergię to jest to alergiczne ropne zapalenie spojówek.

Ropne zapalenie spojówek u psa związane jest z keratocojunctivitis sicca, ta ropa jest gęsta, ciągła – gdyż nie ma frakcji wodnej – tak jakby „nierozcieńczona”

Śluzowo-ropne zapalenie spojówek – dużo śluzu, mało ropy

• Dodatkowo u pacjenta z keratokojunctivitis sicca, gdzie test Schirmera będzie wynosił 0 – to zobaczymy zaczerwienienie worka spojówkowego, ale jak będziemy przesuwać powieką w dół to spojówka nie przesuwa się po rogówce, ale odkleja się bo jest tak silnie przyklejona?

Obrażenia mechaniczne powiek:

• Niczym nie różnią się od obrażeń innych okolic, natomiast są bardziej kłopotliwe w leczeniu

Postępowanie ogólne:

• Leki przeciwzapalne o charakterze sterydów

• Doustnie?: leki przeciwobrzękowe np. aexil

• Jeżeli obawiamy się infekcji bakteryjnej: leki przeciwbakteryjne

• Obrzękniętą powiekę możemy smarować lekami przeciwzapalnymi np. vetisolon

Właścicielowi zalecamy zawsze, że jeśli stosuje leki na powiekę o zawsze na wyciśniętej watce, jeśli nie jest wyciśnięta po naciśnięciu coś może dostać się do oka

Rana darto – tłuczona:

• Szyjemy tylko rany świeże – rana świeża jest: latem 7 -10h, zimą do 24h – potem są to już rany zakażone – takich ran nie szyjemy

• Tak szew się rozejdzie i zrobi się jeszcze większa rana

• Rana darta powieki zakażona, – bo nie ma krwawienia, jest bardzo duży obrzęk i dodatkowo wysięk ropny

Leczenie:

• Leczymy jak każdą ranę

• Ogólnie: antybiotyki,

• Do worka spojówkowego: antybiotyki, leki przeciwzapalne

• Czekamy 7-10 dni, aż dojdzie do wyziarninowania i robimy wtórne wycięcie rany, – gdy rana wyziarninuje (wtórnie) robimy z niej ranę chirurgiczną – pierwotne, gdy rana ma nierówne brzegi, wyrównujemy żeby rana wygoiła się

Szycie powiek:

• Węzełek docinamy bardzo krótko

• Szyjemy materiałem, który nie ma tendencji do rozwijania np. nicryl

• Pierwszy szew zakładamy na spojówkę i zakładamy od strony wnętrza rany

• Wkłuwamy się od strony rany, bo wtedy węzełek zostałby w worku spojówkowym i powodował podrażnienie rogówki

• Szyjemy najpierw spojówkę a potem zszywamy powiekę

• Szycie powieki zaczynamy od zespolenia rąbka – inaczej mogłoby dojść do nieprawidłowego ułożenia

• Najczęściej stosowany jest szew ósemkowy, dlatego, że węzełek jest oddalony od rąbka

WADY WRODZONE:

ANCYLOBLEPHARON:

• Zrośnięcie szpary powiekowej

• Proces ten polega na braku możliwości otwarcia szpary powiekowej

• Fizjologicznie tkanka powodująca utrzymanie zrośnięcie szpary powiekowej zanika u psów i kotów ok. 10-14 dnia życia. Jeżeli nie zaniknie mamy ancyloblepharon.

• Zapalenie spojówek u noworodków, – jeśli szpara powiekowa nie zostanie otwarta w wyniku procesów zapalnych może dojść do trwałego zrostu.

• Zwykle występuje dwustronnie

• Ten proces może łączyć się z zapaleniem spojówek noworodków, może mieć charakter nabyty w wyniku urazu powiek, zranienia, oparzenia, gdy dochodzi do zrostu nabłonka powiek, może towarzyszyć zrostowi powiek z gałką oczną

Leczenie:

• Rozdzielamy na tempo rąbek powieki górnej i powieki dolnej przy użyciu narzędzi chirurgicznych lub ………………i skalpela

• Jeżeli jest to niemożliwe to próbujemy tak dokładnie jak nam się to udaje w wewnętrznym kącie przeciąć skalpelem wzdłuż rąbka lub wzdłuż tego miejsca gdzie wydaje nam się, że jest zrost

• Włożyć narzędzie chirurgiczne typu pean i na tempo rozerwać zrost

• Po operacji:

• Maści i krople antybiotykowe – po 3 dniach, rozpocząć stosowanie sterydów, żeby nie doprowadzić do ponownego zrostu

APLASIA PALPEBRAE: Niedorozwój rąbka powiekowego

• Jest to wada wrodzona, dziedzina o charakterze recesywnym

• Zwykle występuje obustronnie

• Dotyczy najczęściej zewnętrznej części powiek

• Wada ta często występuje u kotów perskich

• U kotów czasami nie dochodzi do rozwoju gruczołu meiboma. I w tym miejscu rąbek jest cienki, dodatkowo okolicę niedorozwoju trzeba dokładnie zbadać odwinąć, powiekę, gdyż mogą występować włosy ekotopowe – włosy te powodują drażnienie rogówki

• Może towarzyszyć innym wadom rozwojowym takim jak mikrophtalmia, niedorozwój lub brak gruczołu łzowego, zaćma, skórzak, keratokojunctivitis sicca.

• Niedorozwój nie musi powodować dużych komplikacji, ale może ograniczać zamykanie szpary powiekowej i prowadzić do wysychania rogówki, następstwem jest obrzęk, zaczerwienie spojówek, zapalenie rogówki, wrzód a u kotów sekwestracja – martwicowe zapalnie rogówki

• Dodatkowo ta wada może być komplikowana przez niedorozwój gruczołu meiboma

Leczenie:

• Brak

• Jeżeli jest tylko niedorozwój i jest brak gruczołu meiboma – leczymy objawowo

• Jeżeli nieodpowiednie ustawienie rzęs – usuwamy nieprawidłowe (ekotopowe rzęsy)

• Jeżeli zaburzenie byłoby dużego stopnia wykonujemy ………………………..plastykę chirurgiczną

CHOROBY RZĘS:

TRICHISASIS

• Wada polega na prawidłowej lokalizacji rzęs, ale ich nieprawidłowym ustawieniu, są one skierowane w kierunku worka spojówkowego

• Może być jedno- lub dwustronne

Następstwa:

• Stałe drażnienie gałki ocznej, rogówki (zwłaszcza rogówki), co prowadzi do zwiększonej wysiękowości worka spojówkowego, przymykaniu szpary powiekowej i do ropnego wysięku. W dalszej kolejności może powodować powierzchniową erozję nabłonka przedniego rogówki – erozje rogówki a następnie owrzodzenie

• Jeżeli proces jest nieleczony to w miejscu nieleczonego wrzodu pojawia się włóknisto-naczyniowa tkanka koloru czerwonego a na rogówce…..

• Często występuje u psów małych ras

• Odróżniamy od entropiom, trichiasis powodowanym nadmierna ilością fałdów głowy u shar pei, chow-chow i buldogów.

Objawy:

• Łzotok, kurcz powiek

• Śluzowo-ropny wypływ z worka spojówkowego

• Erozja i owrzodzenie rogówki

Leczenie:

• Chirurgiczne, krioterapia, elektroliza, laserowa termoablacja

• Nie ma skutecznego sposobu

• Najbardziej skuteczną metoda jest operacja Stadesa:

• Polega ona na tym, że nieprawidłowo ustawione rzęsy usuwamy, ale przy samym rąbku z pewnym fałdem skóry

• Nie szyjemy - Gdybyśmy spróbowali zszyć spowodowalibyśmy odwiniecie powieki

• Troszeczkę naciągamy skórę, żeby powiekę lekko unieść od rogówki i przyszywamy ale do tkani podskórnej rany

• Możemy szyć węzełkami lub szwem ciągłym

• Bardzo dobrze się goi – praktycznie nie ma blizny

• Nie ma tam włosów, – bo na bliźnie włosy nie rosną

DICHTRICHIASIS:

• Wada ta polega na obecności dodatkowych pojedynczych rzęs lub dodatkowego rzędu rzęs wyrastającego z rąbka powiek

• One najczęściej wyrastają przez kanał wyprowadzający gruczołu meiboma

• Ma najczęściej charakter wrodzony,

• Popularna u pekińczyków, cocer spanieli, sihtzu, golden retriverów

• Może pojawić się w wyniku chronicznego drażnienia gruczołu meiboma

• Identyczne następstwa jak trichiasis, u kotów sekwestracja rogówki – zwracamy uwagę jak mamy kota, iż martwicowym zapaleniem rogówki i sekwestracją czy nie ma dodatkowych rzęs lub rzęs ekotopowych lub trichiasis lub dichtrichiasis

• Przy badaniu oglądamy przez powiększenie i manipulację światła – duże rzęsy zobaczymy, ale często są małe i cienkie

Objawy dwurzędowości:

• Przebieg bezobjawowy w przypadku nie drażnienia gałki ocznej

• Przebieg niezaawansowany: zwiększony wypływ, niewrzodziejące zapalenie rogówki

• Kurcz powiek, wrzodziejące zapalenie rogówki

• Psy nie maja rzęs na powiece dolnej!!

• Rzęsy na dolnej powiece są to rzęsy dodatkowe

Leczenie:

• Nie ma dobrej metody

• Leczenie chirurgiczne, krioterapia, elektroliza, laserowa termo ablacja, usuwanie rzęs

Leczenie chirurgiczne: polega na usunięciu dwurzędowości przez wykonanie dwóch nacięć.

• Nacięcie tarczowo- spojówkowe, oszczędza brzeg powieki – najczęściej polecane.

• Dodatkowo metoda ta powinna być połączona z krioterapią

• Kriochirurgia, elektroliza, elektrokauteryzacja, kriokoagulacja – prowadza do ponownego odrastania rzęs

• Jest to wada, ale nie u wszystkich osobników musi być leczona operacyjnie

• Jeżeli są to tylko małe krótkie rzęsy i nie drażnią worka spojówkowego to nie będą

• Jeśli są długie, podwijają się i trą po rogówce musimy leczyć chirurgicznie

RZĘSY DODATKOWE – ektopia cillae

• Wyrastanie rzęs w postaci pojedynczej kępki przez spojówkę powiekową w kierunku rogówki

• Podczas badania bez powiększenia widzimy, jako czarny punkt zlokalizowany u podstawy gruczołu meiboma

• Są przyczyną przymykania szpary powiekowej, zwiększonego wypływu, kurczu powiek, ropnego zapalenia spojówek, aplazji, erozji rogówki do owrzodzenia rogówki włącznie.

• Związana często z dwurzędowością rzęs i może mieć charakter dziedziny

• Dokładne badanie okulistyczne!

• Rasy predysponowane – Shitzu, pekińczyk, golden retriver, może wystąpić u innych ras, a także kotów

Leczenie:

• Badanie w powiększeniu

• Usuwanie to koagulacja, krioterapia, elektrokoagulacja – dosyć skuteczne

• Potem stosujemy antybiotyki i leki osłonowe

• Badanie kontrolne gdyż w wielu przypadkach dochodzi do ponownego wyrastania rzęs

TRICHOMEGALIA:

• Często u spanieli

• Bardzo długie włosy, wchodzą do worka spojówkowego, drażnienie

• Zwracamy uwagę, przy badaniu czy nie ma w worku spojówkowy długich włosów lub małych na rogowce

TRICHIASIS FAŁDÓW NOSOWYCH:

• Rasowa cecha pekińczyków shitzu itd. U ty ras: krótki nos, zewnętrznie osadzone gałki oczne, maja jednocześnie zbyt dużą szparę powiekową, jeżeli włosy są ustawione w kierunku gałki ocznej drażnią ją.

• Wada ta łączy się często z entropiom (podwinięciem powieki) w przyśrodkowym kącie powiek

• Włosy powodują drażnienie rogówki, nadmierne łzawienie, obrzęk, kurcz powiek, neowaskularyzację aż do owrzodzenia rogówki, pigmentacje rogówki

• Typową cechą jest pigmentacja rogówki w przyśrodkowych kwadrantach rogówki (drażnienie przez ład i włosy)

Leczenie: farmakologiczne i objawowe (np. przy wrzodach, – gdy występują wrzody to najpierw leczymy wrzód)

• Typowe leczenie to leczenie operacyjne – chirurgiczne usuniecie fałdów, operacja entropium, gdy występuje

Następstwa:

• Kurcz powiek,

• Obrzęk rogówki

• Pigmentacja

• Waskularyzacja

• Ubytki rogówki

• Nadmierne łzawienie

• Wyciek śluzowo-ropny

NOWOTWORY POWIEK

• Artykuł MW czerwiec 2010/11

• 85% to gruczolaki – guzy kalafiorowa tego kształtu wyrastające z gruczołu meiboma

• Brodawczyca

• Guzy powiek często podlegają podrażnieniom, erozji, owrzodzeniu, krwawienie

• U kotów i koni często maja charakter złośliwy – raki, mięśniaki

Objawy:

• Zwiększona wysiękowość z worka spojówkowego

• Keratopatie środkowej części rogówki

• Obrzęk powiek

• Opuszczenie rąbka

• Deformacja powieki

• Powiekę podczas badania odwijamy – od strony przyśrodkowej może być guz, który powoduje obrzęk, powieka jest ciężka, zdeformowana

Nie czekamy z operacją – lepiej nie będzie tylko gorzej, bo później nie naciągniemy skóry – wykonujemy wycięcie klinowatego kształtu

Leczenie:

• Krioterapia – 3x mrożenie, 3x usypiamy

• Usuniecie i przyżeganie (brodawczyca)

• Usunięcie (elektrokoagulacja), chirurgiczne

• Szycie powieki:

• Najpierw szew zakładamy na spojówkę

• Następnie na skórę szew ósemkowy

• Osłona antybiotykowa do worka spojówkowego

• Po 10 dniach zdjęcie szwów

• Duży guz – H- plastyka

• Nacięcie w kształcie prostokąta wokół guza przez całą grubość powieki

• Guz z powieki usuwamy w całości

• 1,5-2x dłuższe nacięcie niż nacięcia wcześniejsze. Nacięcie wykonujemy w kształcie trójkąta równoramiennego. W tym miejscu wycinamy tylko skórę. Dzięki temu podciągamy wszystko i zszywamy

• Wada: brak rąbka powiekowego w miejscu wycięcia guza

• Przy grubej powiece można jeszcze odpreparować spojówkę powiekową i lekko naciągnąć

BLEPHARITIS - zapalenie powiek

Przyczyny:

• Specyficzne

• Urazy

• Infekcje bakteryjne, grzybicze

• Reakcje nadwrażliwości (immunologiczna, uczulenia) np. latem pogryzienie przez owady

• Niespecyficzne: (występują rzadko)

• Zazwyczaj spowodowane nużyca u psów

• U kotów infekcje bakteryjne na tle urazów

Objawy:

• Zaczerwienienie

• Obrzęk

• Bolesność

• Pogryzienie przez muchy, meszki, osy

Lec zenie:

• Usunięcie przyczyny

• Leczenie alergii – podajemy alertem itd. – do worka spojówkowego

• W stanie zaawansowanym kortykosteroidy

BLEPHARITIS CHRONICA:

Występuje:

• Wyłysienie

• Strupy

• Krosty

• Może wystąpić świąd

• Trudne do leczenie

Rozpoznanie: biopsja + cytologia

Leczenie: antybiotyki + kortykosterydy

SPECYFICZNE ZAPALENIA POWIEK:

JĘCZMIEŃ:

• Zapalenie jednego lub kilku gruczołów meiboma – gruczołów łojowych brzegu powieki spowodowane zakażeniem gronkowcowym

• Obrzęk koloru czerwonego, po kilku dniach może pękać, jest bolesny i odgraniczony, jest procesem zlokalizowanym na zewnętrznej i wewnętrznej stronie powiek, o konsystencji opornej, jędrnej

Leczenie:

• Wewnętrzny – otwieramy, czyścimy

• Zewnętrzny – podajemy leki przeciwzapalne, czekamy aż dojrzeje (przyspieszenie dojrzewania – leki rozgrzewające), otwieramy, przepłukujemy 4-7 x dziennie przez 14 dni

• Antybiotyki

GRADÓWKA:

• Zapalenie gruczołów meiboma i tkanki otaczającej

• Obrzęk koloru brunatnego, nie bolesny, występuje od strony skóry (zewnętrznie) i od wewnątrz

• Zawiera martwe tkanki po nacięciu koloru szarego, mazista zawartość

Leczenie:

• Chirurgiczne

• Nacinamy, łyżeczkujemy łyżeczką Volkmana, przemywamy roztworem Rivanolu – tak, aby nie dostał się do worka spojówkowego – przez 7 dni

• Miejscowo płuczemy riwanolem?, przemywamy neomycyną, jodynujemy dookoła

• Powinien zamknąć się i wygoić w ciągu 10 dni

• Ma tendencję do nawrotu

ENTROPIUM:

• Podwinięcie powieki w kierunku worka spojówkowego

Podział:

• I stadium – Rabek ustawiony pod kątem 45 ̊

• II stadium – 90 ̊ - górna

• III stadium – 180 ̊- dolna

• Boczna

• Przyśrodkowa/pośrodkowa

• Całkowite

• Prawe

• Lewe

• Górne

• Dolne

Następstwa:

• Włosy drażnią rogówkę

• Zwiększone wydzielanie łez

• Drażnienie

• Przymykanie szpary powiekowej (kurczliwość powiek)

• Wysięk śluzowo-ropny

• Erozje, owrzodzenia

• U kotów sekwestracja rogówki

• Cofnięcie gałki ocznej i pogłębienie stopnia entropium

• Nieleczony wrzód pokrywa się tkanka włóknisto-naczyniową

• U bernardynów – diamentowe oko (entropium + ektropium)

• Rasy predysponowane najczęściej: chow- chow, sharpei, labradory, golden retrivery. Może występować u wszystkich ras i mieszańców

• Wada wrodzona / poligenetyczne

Rasy predysponowane: przyśrodkowe: pekińczyki, shtizu, buldogi angielskie, labradory, spaniele

• Wtórnie:

• Wrzód rogówki, – który prowadzi do bolesności, cofniecie gałki ocznej i podwijają się powieki

• Mikropthalmia – zawijanie - zmniejszenie gałki ocznej i powieki maja zbyt duzo miejsca bo gałka czona jest cofnięta w głąb oczodołu

Następstwa entropium:

• Łzotok

• Kurcz powiek

• Cofnięcie gałki ocznej

• Śluzowo-ropny wypływ z worka spojówkowego

• Obrzęk rogówki

• Owrzodzenia rogówki

• Uszkodzenia rogówki

• Przy entropium II stopnia powieka kąpiąc się w filmie łzowym ulega maceracji – jest koloru białego

Metody operacyjne:

• Metoda Hotza-Celsusa:

• Do każdego typu entropium

• Musimy dostosować odpowiednie cięcie, odpowiedniej długości – zależy od ilości skóry, która jest wywinięta, cięcie musi być ciut dłuższe od entropium

• Metoda Szladra?

• Zabieg metoda „grotu strzały”

• Do usunięcia entropium górnej i dolnej powieki oraz bocznego kąta oka

• Pierwszy szew na środku, potem na środku a potem nie ma znaczenia

• Entropium i ektropium

• Hotz-Celsus + wyciecie fałdu

• Podszycie

Operujemy psa w każdym okresie (bez względu na wiek zwierzęcia), kiedy jest to wskazane

„diamentowe oko” – entropium + ektropium

• Metoda Bigelbacha. Skrócić i odwinąć powieki: 2 nacięcia równoległe do rąbka powiekowego, tyle ile chcemy skrócić na ogół ¼, wykonujemy nacięcia Rabka i nacięcia rąbka łączymy z nacięciem….

• Szyjemy w linii prostej

EKTROPIUM

Odwiniecie powieki – widoczne jest ujście gruczołu Meiboma, widoczna jest spojówka, często szpara powiekowa jest zbyt duża

• Cecha rasowa ( fizjologiczna) – bez zapalenia i procesu ropnego, tylko odwiniecie np. u bernardynów

• Zapalenia rozlegle i wysięk – patologia

• Nieprawidłowe rozprowadzanie filmu łzowego, nieprawidłowe nawilżanie, odżywianie, oczyszczanie rogówki i oczyszczanie worka spojówkowego, narażenie na beztlenowce, kurz gromadzący się w worku

Leczenie: operacyjne

• Tak jak przy wycięciu nowotworu, operacja entropium kantotonia wedlug Kirtoffa (?) (L)

Choroby trzeciej powieki

Wady wrodzone:

• Brak pigmentacji brzegu 3 powieki

• Rozczep 3 powieki

Depigmentacja :

• Czasem tylko wada kosmetyczna

• Gdy występuje tez obrzęk i zaczerwienienia – patologia

Nowotwory 3 powieki :

• Lymphosarcoma

• Histocytoma

• Adenocarcinoma

• Hem angioma

Obrażenia mech. 3 powieki:

• Stłuczenia

• Rany

• Ciała obce

Wskazanie do usunięcia jest tylko w przypadku:

• Wypadnięcia 3 powieki

• Guz nowotworowy na całej powierzchni powieki (rzadko)

• Przy ranach skracamy a nie usuwamy

Wypadniecie 3 powieki:

• Guzy nowotworowe 3 powieki

• Guzy nowotworowe zagałkowe

• Guzy nowotworowe gałki ocznej

• Syndrom Hornera

• Złamanie kości powodującej ucisk na gałkę oczna

• Tężec

• Zapalenie spojówek

• Idiopatyczne – szczególnie u młodych kotów

• Choroby ogólne (np. nerek )

• Zarobaczenie u młodych kotow

• Wysuniecie 3 powieki to obraz procesu patologicznego, który toczy się w narządzie wzroku lub w organizmie – ropne zapalenie spojówek, zaczerwienienie, podwiniecie powiek – przyczyna z powieki

• Wysuniecie bez zapalenia – przyczyna ogólnoustrojowa

• Zapalenie spojówek, zarobaczenie u młodych kotów

• Śródmiedniczkowe zapalenie nerek

Odwiniecie 3 powieki:

• Deformacja chrząstki

• Psy dużych ras

• Może mieć charakter dziedziczny

• U Pointerow – genetyczne

• Zaburzenia w tempie wzrostu miedzy zewnętrzna a wewnętrzną powierzchnia chrząstki

• U młodych psów miedzy 3 – 6 mc życia

• Jedno lub obu stronne

• Rzadko u kotów

• Może dotyczyć całego rąbka

• Odwinięta chrząstka narażona jest na kurz, pul, wiatr itd.

Leczenie: operacyjne

• Odwiniętą cześć chrząstki usuwamy lub usuwamy brzeg – w granicy tkanki zdrowej

• Długotrwale, duże – nacięcie – chrząstka + spojówka usuwamy i stabilizujemy

• 1-2 nacięcia, odpreparowujemy od strony spojówki przypowiekowej i przygałkowej, wyciągamy podwinięta chrząstkę i usuwamy

Przerost i wypadniecie gruczołu 3 powieki

• Występuje 2-4 rokiem życia

• Popularna choroba

• U starych zwierząt łączy się z chorobami okolicy oczodołu typu celulitis, guzy nowotworowe

• Koty rzadko (Birmańskie)

• Cocer spaniel, Buldog angielski, Shitzu ( u tych samych co KCS – boxer, pekińczyk, jamnik, szarpej )

• Etiologia nieznana, może mieć tło infekcyjne

• Czasem łączy się z grudkowym zapaleniem ( Hyperplasia et colapsus glandule palpebre tercie )

• Na początku przerost, wypadniecie, dochodzi do grudkowego zapalenia 3 powieki

Objawy: owalny twór koloru czerwonego w przyśrodkowym kacie oka ( wiśniowe oko)

• Usuwamy 3 powiekę z chrząstka

• Jak występuje po lewej stronie to 50% ze wypadnie po drugiej stronie

• Wypadniecie gruczołu może powracać do swojego pierwotnego ułożenia

Metoda Morgana – najlepsza

• Stabilizacja wypadniętego gruczołu przy użyciu szwów chirurgicznych

• Dwa nacięcia, odpreparowujemy spojówkę, szew zakładamy od strony spojówki przypowiekowej i przekłuwamy się od strony spojówki przygalkowej, zakładamy szwy węzełkowe na spojówkę (gruczoł się reponuje) spojówka jest naciągana i przekuwamy się od spojówki przygalkowej na przypowiekowa

Metoda Moore – Lembarta : nacięcie i usuniecie spojówki ( w przypadku grudkowego zapalenia ) i zespala się zakładając szwy Lembarta od środka

Metoda Stanleya Koswana

Gruczoł produkuje 40% łez, dlatego staramy się go, zatrzymac, ale przy urazie nieleczonym po 3 mc, to bez sensu, bo gruczoł już nie działa prawidłowo, nie produkuje łez

Grudkowe zapalenia 3 powieki

• Przyczyna nieznana

• Chroniczna stymulacja antygenowa

• Grudki chłonne, na przygalkowej stronie spojówki w wyniku infekcji bakteryjnej lub działania alergenu ulęgają rozrostowi, widoczne w postaci pęcherzyków, konglomeratów z zespołu pęcherzyków przypominających kalafior

• Pojedyncze grudki u młodych zwierząt – fizjologia

• Może występować w związku z innymi chorobami

• Może być sama choroba i jako proces towarzyszący innym

• Pojawia się tam gdzie proces zapalny trwa chronicznie – entropia, przewlekle alergiczne zapalenia spojówek, wrzody rogówki