- Notowania ciągłe/jednolite
To, w jakim systemie będą notowane walory zależy od decyzji Zarządu Giełdy, jednak najistotniejszym kryterium w tej kwestii to płynność obrotu.
System notowań ciągłych:
Notowane są w nim akcje spółek, które charakteryzują się największą płynnością, dodatkowo znajdują się tutaj wszystkie obligacje, produkty strukturyzowane, instrumenty pochodne oraz certyfikaty inwestycyjne. Dodatkowo prawa poboru oraz prawa do nowych akcji są notowane w systemie ciągłym o ile akcje, których dotyczą, są notowane w tym systemie. Regulamin giełdy przewiduje zaistnienie sytuacji, w której akcje cechujące się coraz to większą płynnością, są przenoszone z systemu kursu jednolitego do systemu kursu ciągłego, oczywiście może mieć miejsce odwrotna sytuacja, gdy płynność spada, co w konsekwencji skutkuje przeniesieniem waloru do systemu kursu jednolitego.
Organizacja obrotu w systemie notowań ciągłych, po wprowadzeniu nowego systemu transakcyjnego, wygląda następująco:
8:30 – 9:00 – faza przed otwarciem, przyjmowanie zleceń na otwarcie,
9:00 – ogłoszenie kursu na otwarciu (fixing),
9:00 – 16:50 – notowania ciągłe,
16:50 – 17:00 – faza przed zamknięciem, przyjmowanie zleceń na zamknięcie,
17:00 – określenie kursu zamknięcia (fixing),
17:00 – 17:05– dogrywka.
Pierwsza faza, która zaczyna się od godziny 8:30, to czas gdy inwestorzy składają swoje zlecenia na otwarcie notowań ciągłych. Nie zawiera się w tym czasie żadnej transakcji, ale na podstawie wszystkich zleceń obliczany i publikowany jest TKO.
Faza notowań ciągłych, trwająca do godziny 17:00. Następuje zawieranie transakcji zgodnie z sytuacją, która obecnie jest na rynku. Istnieje możliwość, że notowanie danego instrumentu może zostać przerwane, a ma to miejsce wtedy gdy transakcja miałaby zostać zawarta po cenie, która wykracza poza tak zwane widełki, które ustala się w odniesieniu do kursu otwarcia. Giełda automatycznie zawiesza przyjmowanie zleceń dla danego waloru, a następnie ogłaszane jest równoważenie rynku.
Faza przed zamknięciem, kiedy to składa się zlecenia niepowodujące zawierania transakcji, a mające na celu ustalenie kursu zamknięcia, publikowanego o godzinie 17:00. Po fixingu na zamknięcie ma miejsce faza dogrywki trwająca pięć minut. W tym czasie wszystkie transakcje zawiera się po kursie zamknięcia danego instrumentu finansowego.
System notowań jednolitych:
Drugi z systemów czyli system kursu jednolitego obejmuje wszystkie instrumenty, których płynność jest słaba. Same notowania oparte są na tak zwanym fixingu, czyli procesie wyznaczenia ceny danego instrumentu finansowego. Co sesję ustala się nowy kurs dla każdego papieru wartościowego, a na poziom ceny danego waloru wpływ mają składane wcześniej zlecenia. W momencie ogłoszenia kursu jednolitego, staje się on ceną, po jakiej kupowane i sprzedawane są instrumenty w obrocie giełdowym. Na warszawskim parkiecie mamy do czynienia z systemem kursu jednolitego, w którym fixing następuje dwa razy w ciągu sesji giełdowej. Dokładny harmonogram dnia na GPW w systemie kursu jednolitego, po wprowadzeniu systemu transakcyjnego UTP, przedstawia się następująco:
8:30 – 11:00 – faza przed otwarciem,
11:00 – określenie kursu jednolitego (pierwszy fixing),
11:00 – 11:30 – dogrywka,
11:30 – 15:00 – faza przed otwarciem (przyjmowanie zleceń),
15:00 – określenie kursu jednolitego (drugi fxing),
15:00 – 15:30 – dogrywka,
15:30 – 17:05 – przyjmowanie zleceń na otwarcie następnej sesji.
Faza „przed otwarciem”, to moment kiedy inwestorzy wysyłają zlecenia sprzedaży i kupna, które są umieszczane w systemie, ale nie powodują zawarcia transakcji. Służą one jedynie do ciągłego kształtowania TKO, który jest obliczany na podstawie zleceń, które lądują w arkuszu zleceń.
Fixing - gdy ogłoszony zostaje kurs jednolity. Za pomocą odpowiedniego algorytmu, system automatycznie ustala kurs dla każdego waloru znajdującego się w obrocie. Dodatkowo nowy kurs musi mieścić się w odpowiednim przedziale, zwanym widełkami, który ustalany jest w odniesieniu do kursu z poprzedniej sesji.
Dogrywka - w tym czasie inwestorzy składają zlecenia kupna i sprzedaży, a do skutku dochodzą jedynie transakcje, których cena jest równa ustalonemu wcześniej kursowi jednolitemu. Po zakończeniu dogrywki, na warszawskim parkiecie ma miejsce kolejna faza przed otwarciem, gdy to zbierane są zlecenia, na podstawie których zostanie ustalony kurs w drugim fixingu.
- Widełki statyczne/dynamiczne
Jest to narzędzie mające na celu ograniczenie wahań kursu danego instrumentu finansowego. Oznacza to, że w trakcie sesji kursy mogą się zmieniać w stosunku do kursu odniesienia jedynie w wyznaczonej rozpiętości. Widełki są ustalone w różnej wielkości w zależności od systemu notowań oraz w zależności od instrumentu finansowego.
Notowania jednolite:
Akcje/Prawo do akcji (statyczne)
+/-10% od kursu odniesienia z możliwością rozszerzenia do +/-21% od kursu odniesienia.
Notowania ciągłe:
Akcje/PDA (statyczne)
+/- 10% od kursu odniesienia (z możliwością dalszego rozszerzenia do +/-21% w przypadku równoważenia)
Akcje (dynamiczne)
Z indeksu WIG20 +/- 3,5%
Z indeksu WIG40 +/- 4,5%
Pozostałe akcje +/- 6,5%
Obligacje (statyczne)
+/- 3 punkty procentowe od kursu odniesienia (z możliwością dalszego rozszerzenia do +/- 6 punktów procentowych w przypadku równoważenia)
Obligacje (dynamiczne)
+/- 2 punkty procentowe
Kontrakty terminowe (statyczne)
Na Indeksy +/- 5%
Na kurs walut +/- 3%
Na akcje +/- 5%
- zlecenia z limitem aktywacji LimAkt
zlecenia można składać w dowolnej fazie notowań, za wyjątkiem fazy interwencji i dogrywki.
zlecenie z limitem aktywacji jest niewidoczne w arkuszu zleceń do czasu, aż kurs ostatniej transakcji osiągnie poziom limitu aktywacji.
w zleceniach z limitem aktywacji niezbędne jest określenie dwóch limitów :
limitu aktywacji,
limitu realizacji zlecenia.
bezwzględna zależność pomiędzy kursem ostatniej transakcji, limitem aktywacji oraz limitem realizacji zlecenia :
Kupno: Kurs ost. trans. < Limit aktywacji <= Limit realizacji zlecenia
Sprzedaż: Kurs ost. trans.> Limit aktywacji>= Limit realizacji zlecenia
limit realizacji zlecenia musi być wyższy bądź równy limitowi aktywacji w zleceniach kupna oraz niższy bądź równy w zleceniach sprzedaży (limitem realizacji zlecenia może być również PKC).
Przykład : Inwestor zakłada, że kurs akcji po wybiciu się z formacji trójkąta (górą) może zwyżkować. Dlatego też składa on zlecenie zakupu akcji z limitem aktywacji, którego poziom określa punkt przecięcia się wykresu z górnym ramieniem trójkąta. W przypadku gdy kurs rzeczywiście wybije się górą z tej formacji dokona on automatycznie zakupu do poziomu, jaki określi w limicie realizacji.
- PDA a PP
PDA – papier wartościowy, z którego wynika uprawnienie do otrzymania akcji nowej emisji spółki publicznej. Prawo do akcji powstaje z chwilą dokonania przydziału tych akcji i wygasa z chwilą ich zarejestrowania w depozycie papierów wartościowych. Może ono wygasnąć także w przypadku, gdy sąd rejestrowy odmówi wpisu podwyższenia kapitału zakładowego spółki do rejestru przedsiębiorców.
PP - prawo poboru ma zastosowanie w przypadku nowej emisji akcji przez spółkę. Oznacza ono przywilej pierwszeństwa przy zakupie nowych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy. Korzystając z prawa poboru jest możliwość zachowania dotychczasowego "stanu posiadania" w spółce akcyjnej (utrzymanie statusu quo akcjonariatu).
Ważną cechą prawa poboru jest to, że może ono być przedmiotem obrotu jako samodzielny papier wartościowy. Oznacza to, że dotychczasowi posiadacze "starych" akcji mogą zrezygnować z prawa objęcia nowych akcji sprzedając to prawo na giełdzie. Jednocześnie ci, którzy chcieliby nabyć akcje nowej emisji spółki, a przedtem nie byli jej akcjonariuszami, kupując prawa poboru mają taką możliwość.
-Sposoby przenoszenia praw z papierów wartościowych:
Cesja – umowa cywilnoprawna, która przenosi prawa z papieru wartościowego z cedenta na cesjonariusza. Stosowana między innymi w przypadku papierów wartościowych imiennych.
Indos – nie jest umową, jest to jednostronne oświadczenie woli zbywcy papieru wartościowego. Ma zastosowanie w przypadku papierów wartościowych na zlecenie, a wraz z indosem należy przekazać papier wartościowy, by przenieść zawarte w nim prawa.
Umowa przeniesienia wartości – jest to np. umowa kupna i sprzedaży, przeniesienie praw z papieru wartościowego ma miejsce poprzez przelew oraz przekazanie dokumentu. Ma zastosowanie w przypadku papierów wartościowych na okaziciela.
- Akty prawne
Pakiet ustaw o rynku kapitałowym:
Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi – OIF
Ustawa o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych – OPSP
Ustawa o nadzorze nad rynkiem kapitałowym – należy rozpatrywać obecnie z Ustawą o nadzorze nad rynkiem finansowym. Wprowadziło to jedną istotną zmianę. Centralnym organem jest teraz komisja nadzoru finansowego. – NRK
3 rozporządzenia:
Rozporządzenie ministra finansów w sprawie warunków, jakie musi spełniać rynek regulowany
Rozporządzenie ministra finansów w sprawie szczegółowych warunków, które musi spełniać rynek oficjalnych notowań giełdowych oraz emitenci papierów wartościowych dopuszczenie do notowań na tym rynku
Rozporządzenie komisji wspólnoty europejskiej w sprawie informacji zawartych w prospektach emisyjnych oraz formy, włączenia przez odniesienie i publikacji takich prospektów emisyjnych oraz rozpowszechniania reklam.
Prospekt emisyjny – dokument informacyjny. Prospekt sporządzony w Polsce jest ważny w całej UE. Polski KNF uchodzi za bardzo restrykcyjną komisję.
Inne akty prawne:
Kodeks cywilny
Kodeks spółek handlowych
Ustawa o obligacjach
Ustawa o funduszach inwestycyjnych
- ASO/rynek regulowany – różnice
ASO – nie musi spełniać pewnych kryteriów jakościowych, jakie musi spełniać rynek regulowany
ASO nie musi zapewniać uczestnikom takich samych warunków
W ASO nie ma równego dostępu do informacji
W przeciwieństwie do rynku regulowanego, w ASO nie ma wymogu prospektu emisyjnego, co zmniejsza koszty wejścia na rynek publiczny i umożliwia pozyskanie kapitału mniejszym spółkom
Wszystkie cechy ASO wymienione powyżej mają swoje odbicie w ryzyku, które jest większe niż w przypadku rynku regulowanego
-Zasady, na jakich opiera się rynek zorganizowany papierów wartościowych (są 3):
Zasada dematerializacji – wszystkie papiery wartościowe w obrocie zorganizowanym nie mają formy materialnej dokumentu tylko funkcjonują w formie elektronicznej, w świetle polskiego prawa zapis elektroniczny może mieć status dokumentu.
Zasada obowiązkowego pośrednictwa firm inwestycyjnych, (czyli podmiotów prowadzących działalność maklerską) przy zawieraniu transakcji – nie ma innej możliwości zawarcia transakcji niż za pomocą pośrednika maklerskiego
Zasada nadzoru KNF – nadzór nad rynkiem kapitałowym w Polsce rozumianym jako obrót zorganizowany prowadzony jest przez KNF,
- Sposoby emisji akcji przez spółki akcyjne (3) – art. 431 KSH:
Subskrypcja prywatna – potencjalnym inwestorom spółka składa imiennie i na piśmie ofertę nabycia nowych akcji.
Oferent musi taką ofertę przyjąć
Korzystają z nich głównie spółki niepubliczne:
Ponieważ jest pewne ograniczenie, jeśli chodzi o bazę potencjalnych inwestorów, które wynika z definicji oferty publicznej (więcej niż 100 podmiotom, nieoznaczonym podmiotom)
Oferta jest policzalna i jest skierowana do mniejszej ilości podmiotów
Subskrypcja zamknięta – zaoferowanie akcjonariuszom objęcia akcji nowej emisji w trybie wykonania praw poboru.
Jeżeli spółka podejmuje uchwałę o podwyższeniu kapitału w drodze emisji nowych akcji to emisja powinna być skierowana do obecnych akcjonariuszy
Subskrypcja zamknięta ma miejsce, jeżeli akcjonariuszom zależy na utrzymaniu status quo w spółce – gdy akcjonariusz wykorzysta wszystkie prawa poboru, które mu przysługują to jego udział w ogólnej liczbie akcji i głosów nie ulegnie zmniejszeniu, a może ulec zwiększeniu, jeżeli nie wszystkie prawa poboru zostaną wykorzystane w spółce
Subskrypcja otwarta – polega na tym, że akcje są zaoferowane w drodze ogłoszenia wszystkim potencjalnym inwestorom a nie tylko i wyłącznie akcjonariuszom spółki (inwestorom, którym nie przysługuje prawo poboru).
Jej przeprowadzenie wymaga wykluczenia prawa poboru,
Spółki mogą chcieć takich emisji, gdy:
Potrzebują dużego kapitału
Spółka chce poszerzyć bazę inwestorów (rozproszyć akcjonariat)
- Zdolność do emisji w serii
Zdolność do emisji papierów wartościowych w serii z punktu widzenia prawnych form działalności gospodarczej w Polsce.
Spółki działające w oparciu o kodeks cywilny – nie mogą emitować papierów wartościowych
Spółki działające w oparciu o kodeks cywilny i KSH
Spółki osobowe – spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna – jedyna, która może emitować papiery wartościowe w serii, pozostałe nie mogą
Spółki kapitałowe:
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością: kapitał zakładowy dzieli się na udziały. Udziały w spółce z o. o. nie są papierami wartościowymi. Nie może emitować papierów własnościowych, ale może wierzycielskie.
Spółka akcyjna: Kapitał zakładowy dzieli się na akcje, które są papierami wartościowymi i mogą być emitowane w serii. Może również emitować papiery wierzycielskie.
- Zasada numerus clausus
Rodzaj normy prawnej (zazwyczaj wynikającej z przepisu prawnego) ustanawiającej zamknięty katalog przypadków (sytuacji, stanów faktyczno-prawnych) lub zamknięty katalog ustaw. W przypadku papierów wartościowych zasada policzalnego katalogu. Katalog papierów wartościowych jest zamknięty. Dokładanie sprecyzowane jest to, jakie spółki mogą emitować papiery wartościowe.
- Prawa akcjonariusza
Prawo do uczestnictwa w spółce:
Jeżeli staliśmy się akcjonariuszem spółki to nikt nie może nas tego prawa pozbawić, (jeżeli akcjonariat jest odpowiednio rozproszony)
Ale jeżeli jest 5 akcjonariuszy i mają oni 95% akcji to mogą zmusić, akcjonariat mniejszościowy do sprzedaży akcji – reguła wyciskania
Inna możliwość pozbawienia uczestnictwa w spółce akcyjnej to nacjonalizacja – państwo w drodze ustawy pozbawia akcjonariuszy udziału w spółce
Prawo do głosu na WZA (uczestnictwa w WZA)
KSH przejmuje różne umocowania, co do ilości głosów
Prawnie
Akcja zwykła – 1 głos
Akcja uprzywilejowana, co do głosu – 2 głosy (od 2001 roku, wcześniej 5)
Prawo do części zysku w postaci dywidendy:
Spółka może wypłacać dywidendę, ale nie musi. Dywidenda tylko wtedy gdy jest zysk (ewentualnie można ja wypłacić z funduszu dywidendowego)
Prawo do części likwidacyjnej w przypadku likwidacji spółki:
Spółka zaprzestaje działalności – rozpoczyna się proces likwidacji
Prawo poboru akcji nowej emisji:
Prawo poboru można sprzedać, jeśli się to zrobi w odniesieniu do jednej emisji to nie traci prawa do prawa poboru w innej emisji.
- Split
Operacja splitu akcji – rozszczepienie akcji (To nie jest podział!!! Bo akcja jest niepodzielna) jest to operacja zmiany struktury kapitału zakładowego spółki – mniejszą liczbę akcji o większej wartości nominalnej zamienia się na większą liczbę akcji o mniejszej wartości nominalnej
- Ścieżki wejścia na giełdę
oferta publiczna na rynku pierwotnym lub inaczej mówiąc pierwotna oferta publiczna (nowa emisja akcji)
Dzięki niej spółka uzyskuje kapitał na rozwój.
Polega ona na wprowadzeniu do obrotu publicznego akcji emitenta, które wcześniej były tylko w obrocie prywatnym.
Jeżeli przedsiębiorstwo decyduje się na taka formę, zazwyczaj podejmuje się uchwałę o wyłączeniu prawa poboru dla dotychczasowych akcjonariuszy.
równoległe przeprowadzenie pierwszej i pierwotnej oferty publicznej (nowa emisja akcji połączona z ofertą sprzedaży)
Jest on połączeniem publicznej subskrypcji oraz publicznej oferty sprzedaży.
W przypadku niskiego popytu najpierw sprzedawane są akcje nowej emisji, dopiero potem akcje, które są już w posiadaniu właścicieli.
pierwsza oferta publiczna (publiczna oferta sprzedaży)
właściciele spółki wprowadzanej na giełdę, będący posiadaczami akcji, postanawiają sprzedać je na rynku publicznym.
Poprzez to działanie zmniejszają lub całkowicie likwidują swój udział w spółce, a pieniądze ze sprzedaży akcji nie zasilają kapitałowo przedsiębiorstwa.
W sprzedaży tych akcji pośredniczy dom maklerski, a spółka dzięki temu uzyskuje status spółki giełdowej.
W następnych latach, przedsiębiorstwo z takim statusem, może pozyskiwać pieniądze na rynku w celach rozwojowych poprzez przeprowadzenie publicznej emisji akcji.
- Oferta publiczna/pierwotna
Oferta publiczna na rynku pierwotnym
Jeśli sprzedawcą jest emitent, przedmiotem oferty są nowo emitowane papiery, i pieniądze ze sprzedaży papierów trafiają do kasy emitenta to mamy do czynienia z ofertą pierwotną.
Może wystąpić pośrednik - subemitent usługowy
Pierwsza oferta publiczna, – jeśli sprzedawcą jest wprowadzający, przedmiotem oferty są już istniejące papiery (nie nowo emitowane), pieniądze ze sprzedaży papierów trafią do kasy wprowadzającego to mamy do czynienia z tzw. pierwszą ofertą publiczną
Wprowadzający – może być albo jeden inwestor lub grupa inwestorów, Np. Skarb Państwa.
Motywy pierwszej oferty publicznej:
Wprowadzający chcą wyjść z inwestycji
Rozproszenie akcjonariatu.
- Subemisja usługowa/inwestycyjna
Subemisja inwestycyjna
Zawierana przed przeprowadzeniem oferty publicznej
Zobowiązuje subemitenta inwestycyjnego do nabycia we własnym imieniu całości lub części papierów wartościowych nie objętych w ofercie przez inwestorów.
Za podpisanie umowy subemitent dostaje pieniądze
Cena niższa niż w pierwszej lub prywatnej ofercie publicznej
Zawieranie umowy nie jest obligatoryjne
Subemisja usługowa
Zawierana przed przeprowadzeniem oferty publicznej
Zobowiązuje subemitenta usługowego do objęcia całości papierów wartościowych, które maja być sprzedane w ofercie publicznej
Obowiązek sprzedania, uplasowania papierów spoczywa na subemitencie usługowym
Nie zawsze dostaje pieniądze za usługę, sprzedaje papiery po cenie wyższej, stąd zarobek
Nie jest obligatoryjna, może nie musi zawierać.
- Wskaźniki
Wskaźniki rynku kapitałowego, inaczej wskaźniki wartości rynkowej – służą do oceny opłacalności inwestycji w akcje. Pewne parametry związane z sytuacją majątkową podmiotu powiązane są z wyceną rynkową wartości spółki:
Z punktu widzenia zysku kapitałowego inwestora:
P/E = P/EPS - wskaźnik ceny do zysku odzwierciedla sumę, jaką trzeba zapłacić za nabycie jednej złotówki zysku księgowego spółki. Analiza wskaźnika sugeruje nam, że im niższa wartość tego wskaźnika tym dana akcja jest tańsza. Przykładowo gdy P/E wynosi 10,0 wówczas cena jest 10 razy wyższa od zysku na jedną akcję. Sugeruje się jednak również, że wysokie wartości wskaźnika wskazują na to, że firma w najbliższym czasie będzie się szybko rozwijać, co rynek dyskontuje już w bieżących notowaniach. Interpretacja ekonomiczna – odwrotność dochodowości akcji. Wartość tego wskaźnika oznacza liczbę lat w przeciągu, których zwrócą się nakłady inwestycyjne na zakup akcji spółki
Z punktu widzenia dochodów z tytułu dywidendy:
D/Y = DPS/P - stopa dywidendy określa opłacalność inwestycji w akcje ze względu na dywidendę wypłacaną przez spółkę. Im wyższa jest stopa dywidendy, tym wyższą dywidendę otrzyma akcjonariusz wobec zainwestowanego kapitału. Wskaźnik ten ma znaczenie dla inwestorów długoterminowych.
CVR = EPS/DPS – wskaźnik pokrycia - Informuje nas o tym ile razy wartość zysku na akcje przewyższa wartość dywidendy na akcje. Im większa wartość tym większa zdolność spółki do zwiększenia dywidendy
POR = DPS/EPS - Udział dywidendy w zysku na 1 akcje
Z punktu widzenia wartości majątku spółki (wykorzystujemy w sytuacji, gdy spółka nie generuje zysków i nie wypłaca dywidendy)
P/BV = P/BVPS - wskaźnik ceny do wartości księgowej netto przypadającej na jedną akcję. Wartość księgowa netto jest wartością aktywów spółki, pomniejszoną o zobowiązania. Wskaźnik P/BV obrazuje cenę, jaką trzeba zapłacić za jedną złotówkę wartości majątku firmy, która w przypadku likwidacji zostałaby rozdzielona między akcjonariuszy.
- P/BV (rekomendacja i uzasadnienie)
Poniżej 1 – niedowartościowanie akcji - interpretacja kupuj (majątek spółki wyceniany jest poniżej wartości bilansowej spółki, niedowartościowanie i wzrosty w długim terminie)
Pomiędzy 1 a 2 lub 2,5 – dowartościowanie akcji -trzymaj (majątek spółki wyceniany jest powyżej jego wartości bilansowej. Np. P/BV=2, to majątek wyceniany jest 2 razy wyżej)
Ponad 2,5 – przewartościowanie akcji – sprzedaj (majątek spółki jest wyceniany znacznie wyżej niż jego wartość bilansowa, przewartościowanie i spadki w długim terminie)
-Procedura emisji akcji
Procedura z ofertą publiczną (pierwszą lub pierwotną) poprzedzającą debiut
Sporządzenie prospektu emisyjnego – rozbudowany etap
Złożenie wniosku do KNF o zatwierdzenie prospektu. Nie możemy rozłożyć bezpośrednio, tylko za pośrednictwem pośrednika, firmy inwestycyjnej (domu maklerskiego). Komisja ma 20 dni na zatwierdzenie prospektu. Jeśli spółka kiedyś już przeprowadziła ofertę lub jest już notowana na rynku regulowanym to Komisja ma 10 dni. Komisja często odrzuca prospekt. Z reguły zatwierdza za trzecim razem. Wyjątek, spółki Skarbu Państwa – mają układy. Trzeba dołączyć:
Statut spółki
Uchwały właściwych organów
Konieczność udostępnienia prospektu emisyjnego do publicznej wiadomości. Zasady:
Termin udostępnienia prospektu - nie później niż w dniu rozpoczęcia oferty
Nie później niż 6 dni roboczych przed terminem zakończenia subskrypcji, jeżeli tego samego rodzaju akcje nie są dopuszczone do oferty na rynku regulowanym
Proces dematerializacji papierów wartościowych
Gdy spółka nie była spółką publiczną - wniosek o członkostwo w depozycie papierów wartościowych
Ingerencja KNF – możliwość wstrzymania oferty, przerwania oferty, zakazania przeprowadzenia oferty, zakazania dalszego przeprowadzenia oferty.
Powiadomienie KNF o zakończeniu subskrypcji
Wprowadzenie do obrotu regulowanego papierów wartościowych
Złożenie wniosku o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym
Komisja może wstrzymać (max na 10 dni) lub zakazać dopuszczenia
Uchwała o dopuszczenie do rynku regulowanego
Wniosek o wprowadzenie papierów do obrotu regulowanego
Ewidencja papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym.
Wprowadzenie do obrotu regulowanego bez poprzedzania oferty publicznej
Sporządzenie prospektu emisyjnego – zakres informacji taki sam
Wniosek o zatwierdzenie prospektu za pośrednictwem firmy inwestycyjnej
Statut
Uchwały WZA
KNF ma 20 lub 10 dni na zatwierdzenie prospektu (warunki jak powyżej)
Udostępnienie wniosku do oferty publicznej najpóźniej w dniu dopuszczenia do obrotu na rynku regulowanym
Proces dematerializacji
Złożenie wniosku o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym
Komisja może wstrzymać (max na 10 dni) lub zakazać dopuszczenie do obrotu na regulowanym rynku.
Przyjąć wniosek
Wniosek o wyznaczenie pierwszej daty notowań (o wprowadzenie do rynku regulowanego)
W ciągu 14 dni od dopuszczenia do obrotu trzeba powiadomić KNF.
-Procedura wypłaty dywidendy
WZA – rekomenduje wypłatę dywidendy
Dywidendę wypłaca się z zysku (zapis w KSH)
Kodeks nie dopuszcza sytuacji żeby wypłacić kapitał spółki
Ale można utworzyć fundusz dywidendowy traktowany jako część kapitału rezerwowego
WZA może przeznaczyć na dywidendę:
Całość zysku
Część zysku (a część na kapitał)
Część zysku na fundusz dywidendowy
Można też nie wypłacać dywidendy
WZA powinno określić DPD – dzień prawa do dywidendy – wszyscy akcjonariusze, którzy posiadali prawa z akcji mają prawo do dywidendy
Aby mieć prawo do dywidendy to akcje trzeba kupić 3 sesje wcześniej
T=-3 – ostatni dzień, w którym można nabywać akcje, aby uzyskać prawo do dywidendy w t=0
Warunkiem koniecznym uzyskania prawa do dywidendy w dniu t=0 jest posiadanie akcji w dniu t=-3 w dniu rozliczenia sesji
Dzień t=-2 – dzień sesyjny bezpośrednio po dniu t=-3, ustalany kurs odniesienia jest korygowany o wartość dywidendy, jednak zmiana kursu musi mieścić się w widełkach.
Dzień t=0 – dzień, w którym inwestorzy posiadający akcje na rachunku na koniec sesji w t=-3, otrzymują prawo do dywidendy w dniu DWD.
DWD – dzień wypłaty dywidendy
-Typy spółek akcyjnych wg polskiego prawa
Spółki zwykłe (niepubliczne) – działają tylko i wyłącznie na podstawie KSH, zostały wyposażone w dość szeroką zdolność do emisji w serii papierów wartościowych, jest jedno istotne ograniczenie w możliwości pozyskiwania kapitału wynikające z definicji publicznego proponowania papierów wartościowych i oferty publicznej.
Maja ograniczoną bazę pozyskiwania kapitału, ponieważ oferta musi być skierowana, do co najwyżej 99 podmiotów, co ogranicza bazę inwestorów.
Jeśli spółka chciałaby skierować akcje do więcej niż 99 podmiotów to musi stać się spółką publiczną.
Spółki publiczne – działają w oparciu o KSH oraz pakiet ustaw o rynku kapitałowym. „Publiczna spółka akcyjna (spółka publiczna) to taka spółka akcyjna, której przynajmniej jedna akcja została zdematerializowana w instytucji upoważnionej do tego ustawą”. Dematerializacja może być przeprowadzona w Polsce przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych.
Spółki giełdowe – spółki których akcje zostały dopuszczone do obrotu giełdowego. Ich działalność jest regulowana KSH i pakietem ustaw oraz prawem giełdowym: Regulamin GPW w Warszawie oraz Szczegółowe zasady obrotu giełdowego
Spółki notowane w alternatywnych systemach obrotu (ASO) – spółki podlegają KSH, pakietowi ustaw oraz regulacjom dotyczącym alternatywnego obrotu
- Emitent a wprowadzający
Emitent - podmiot wystawiający papiery wartościowe i ogłaszający ich sprzedaż na własny rachunek i we własnym imieniu
Wprowadzający - właściciel papierów wartościowych dokonujący oferty publicznej lub występujący o dopuszczenie tych papierów wartościowych do obrotu na rynku. Może to być jeden inwestor lub grupa inwestorów.