współczesny wiersz wolny - wiersz nieregularny, nienumeryczny, a więc pozbawiony stałych, powtarzalnych elementów, jak równa liczba stóp, sylab, czy zestrojów akcentowych. Autorowi pozostawiona jest zupełna swoboda w konstrukcji wiersza; uchodzi za najbardziej nowoczesny rodzaj wiersza. Nadrzędną cechą tego wiersza jest poetycka funkcjonalność, dlatego wersyfikacja podlega funkcjom semantycznym. Ta swoboda autora pozwala np. na rozczłonkowanie zdania na kilka wersów. Niektóre słowa mogą być w ten sposób wyodrębnione, przez co zyskują szczególną rangę i semantyczne przewartościowanie lub też stosuje się kontrastowanie różnej długości wersów dla podkreślenia znaczeń słów w krótszych wersach. Zdania są zaburzone składniowo poprzez to rozczłonkowanie, co umożliwia ujawnienie ich nowych znaczeń, wynikających z tych nieoczekiwanych spięć między słowami.

Innymi cechami wiersza wolnego jest rezygnacja z interpunkcji, dużych liter czy rymów. Przez co zaciera się czytelność budowy zdań, zwłaszcza, że poszczególne części zdań zachodzą na siebie. Taka budowa wiersza wolnego powoduje celową dezintegrację wypowiedzi. Przykładami wierszy wolnych są utwory Różewicza, w których poeta ukazuje swoje przerażenie chaosem otaczającego świata. Ów chaos oddany jest właśnie przez zaburzenia składniowego i semantycznego porządku.

Jego początki można odnaleźć w twórczości Norwida. Jego rozkwit obserwuje się w dwudziestoleciu międzywojennym, w poezji awangardowej.

Metafora to figura, w której pojedyncze wyrazy tracą swe pierwotne znaczenie i tworzą nową całość semantyczną.

Można wyróżnić trzy teorie metafory*:

- substytucyjną, która zakłada, że wyrażenie metaforyczne jest podstawione w miejsce równoważnego wyrażenia niemetaforycznego (np. w metaforze "suchy ocean" wyraz "ocean" został podstawiony zamiast wyrazu "step" ).

- porównaniową, która głosi, że metafora to skrócone porównanie ukazujące ukrytą analogię przedmiotów lub pojęć. Tak np. metafory "melonik czarny owoc", "samochody planet świecące" (Czechowicz dzisiaj verdun) powstały z porównań: "melonik jak czarny owoc", "samochody jak planety świecące".

- interakcyjną, według której metafora jest ruchem znaczeń, współdziałaniem pojęć, które wzajemnie się modyfikują i przenikają tworząc nowe znaczenia."
*Szerzej pisze o nich Max Black

Black określa wszystkie przychodzące nam na myśl znaczenia wyrazu mianem "puli banalnych skojarzeń". Dodatkowo wprowadza pojęcie "ramy" oraz "ogniska" metafory. "Ogniskiem" jest wyraz, który w pewien zauważalny sposób zmienia swoje znaczenie. "Ramą" te, które zmieniają swoje znaczenie w stopniu niewielkim.

"Przekształceniom znaczeniowym ulegają zatem wszystkie wyrazy użyte w metaforze, a mechanizm tych przemian polega na:
- uwydatnianiu jednej wspólnej cechy,
- ograniczeniu znaczenia wyrazów użytych w metaforze,
- ograniczeniu zakresu wyrazów użytych w metaforze."

Okazuje się więc, że metafora jest wielkim skrótem, kondensacją treści trudnych do przetłumaczenia na język potoczny, ponieważ przynosi walory emocjonalne i oceniające. Dlatego też Julian Przyboś pisał:

"Zła to metafora, której sens da się wyrazić inaczej niż metaforą, czyli zła to metafora, która da się opowiedzieć, której sens można wyczerpać innymi słowami. Tylko taka metafora ma rację istnienia, tylko taka jest konieczna, która wyraża akt poetycki nieprzetłumaczalny na język dosłownego opisu czy opowiadania.