CHOROBA NIEDOKRWIENNA: (DŁAWICA PIERSIOWA)
Choroba niedokrwienna serca Jest szerokim pojęciem, obejmującym wszystkie stany niedokrwienia mięśnia sercowego bez względu na patomechanizm
Choroba wieńcowa Obejmuje stany niedokrwienia mięśnia sercowego związane ze zmianami w tętnicach wieńcowych
Etiologia i patogeneza
Najczęstszą (>98% przypadków) przyczyną ChNS jest miażdżyca tętnic wieńcowych. Inne przyczyny:
1.) Skurcz tętnicy wieńcowej
np. wywołana lekami po odstawieniu azotanów
2.) Zator tętnicy wieńcowej
W przebiegu sepsy
W zatorowości
3.) Zapalenie tętnic wieńcowych
4.) Uraz tętnicy wieńcowej
5.) Zmniejszona podaż tlenu w stosunku do zapotrzebowania
Stabilna dławica piersiowa
-Dławica piersiowa jest zespołem klinicznym charakteryzującym się uczuciem bólu w klatce piersiowej z powodu niedokrwienia mięśnia sercowego, wywołanego zwykle wysiłkiem fizycznym i niezwiązanego z martwicą.
-Dławica piersiowa jest wyrazem niedostatecznej podaży tlenu w stosunku do zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen
Epidemiologia:
-Dławica piersiowa stabilna występuje z częstością 20-40/1000 osób w populacji ogólnej.
-Zazwyczaj pojawia się po 40rż. u mężczyzn i po 50 rż u kobiet.
-Zachorowalność wzrasta wraz z wiekiem
Obraz kliniczny
1.) Najbardziej typowem objawem dławicy piersiowej jest ból w klatce piersiowej o następujących cechach:
a.) ma charakter ucisku, dławienia lub gniecenia
b.) zwykle jest umiejscowiony zamostkowo, może promieniować do szyi, żuchwy, nadbrzusza lub ramion (zwykle lewego)
c.) jest wywoływany przez wysiłek fizyczny lub stres emocjonalny i ustępuje w spoczynku
d.) zwykle trwa kilka minut i nie zmienia się w zależności od pozycji ciała ani fazy cyklu oddechowego.
e.) ustępuje po przyjęciu nitrogliceryny zwykle w ciągu 1-3min (jesli ból ustępuje po upływie 5-10min od przyjęcia nitrogliceryny, to najpewniej nie jest związany z niedokrwieniem mięśnia sercowego)
3 Układy biorące udział w chorobach układu krążenia:
1.)Układ współczulny:
regulacja funkcji nerek
równowaga naczyniowa
2.)Renina-Angiotensyna-Aldosteron
3.)Miejscowy śródbłonek naczyniowy
kontrola ciśnienia krwi i funkcji nerek
MEDIATORY
NO działa rozkurczająco
układ endotelin (ETS) działa kurcząco
OZNACZA SIĘ TROPOMINĘ, ryzyko zgonu chorego jest wprost proporcjonalne do stężenia tropominy.
ZALECENIA W CHOROBIE NIEDOKRWIENNEJ SERCA:
SZKOŁA 1:
1.)leki stabilizujące blaszke miażdżycową
2.)inhibitory konwertazy angiotensynowej
3.)beta-adrenolityki
4.)Statyny
SZKOŁA 2:
1.)Małe dawki kwasu acetylosalicowego + nitrogliceryna podjęzykowo +heparyna +beta-adrenolityk
Dalej zależnie od stężenia TROPOMINY
AZOTANY I AZOTYNY:
1.)Nitrogliceryna( triazotan glicerolu)
-główne jej działanie polega na silnym rozszerzeniu tętnic i jeszcze silniejszym rozszerzaniu naczyń żylnych, w konsekwencji występuje wyraźne obniżenie ciśnienia późnorozkurczowego w komorach serca, co powoduje zmniejszenie obciążenia wstępnego serca. Opisane zjawiska, zmniejszając obciążenie mechaniczne serca, w znacznym stopniu zmniejszają zapotrzebowanie tlenu i substratów energetycznych w mięśniu sercowym
-nitrogliceryna rozszerza nie tylko mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, lecz także wszystkie narządy zbudowane z mięśni gładkich, a więc oskrzela, drogi żółciowe i moczowe, wszystkie zwieracze, mięśnie gładkie żołądka i jelit oraz mięsień maciczny
-do przerywania napadów dławicy piersiowej
-działa wazodylatacyjnie
-zmniejsza opory obwodowe w naczyniach krwionośnych
-poprzez rozszerzenie naczyń żylnych zatrzymuje krew w łożysku naczyniowym i zmniejsza zapotrzebowanie na tlen przez serce
UWAGA! Jesli po przyjęciu 1 dawki nitrogliceryny w ciągu 5 min ból w klatce piersiowej nie ustapi, należy wezwać pogotowie ratunkowe.
Formy leku
Aerozol Tabletki podjęzykowe
Plastry przez skórne Tabletki o przedłużonym uwalnianiu Tabletki podpoliczkowe
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE:
-nagłe zaczerwienie skóry twarzy i szyi z towarzyszącym uczuciem gorąca w tych okolicach
-bóle głowy spowodowane rozszerzeniem naczyń mózgowych
-omdlenia(brać lek na siedząco bo może być hipotonia ortostatyczna)
-wytwarza tolerancję, więc zalecane jest stosowanie na zmiane np. z MOLSIDOMINĄ
W celu zapobiegania nawrotom dławicy piersiowej i zwiększenia tolerancji wysiłku stosuje się długo działające preparaty azotanów (poniżej). W przypadku dawkowania 2 x dziennie należy pamiętać o zapewnieniu - 10h przerwy między dawkami, aby uniknąć rozwinięcia się tolerancji na azotany i utraty skuteczności.
2.)Diazotan izosorbidu
Aerozol
Tabletki podjęzykowe
Tabletki o przedłużonym uwalnianiu
3.)Monoazotan izosorbidu
Tabletki
Tabletki o przedłużonym uwalnianiu
INNE:
1.)Molsidomina (Corvaton)
-hamuje powstawanie napadów dławicy piersiowej, gdyż silnie rozszerza naczynia żylne, a więc zmniejsza dopływ krwi do serca, zmniejszając zużycie tlenu przez serce
-działa antagonistycznie wobec leukotrienów kurczących naczynia wieńcowe
-jest donorem grupy NO
2.)Nikorandil
-otwiera kanały K na skutek tego rozszerza silnie małe naczynia żylne i tętnicze
3.)Trimetazydyna (Preductal)
wywiera ochronne działanie na komórki serca, gdyż zapobiega kwasicy, nadmiernemu gromadzeniu się jonów Na i K w monocytach oraz uszkodzeniu ich błon komórkowych, wywołanemu przez wolne rodniki.
4.)Kurantyl
stary lek, oprócz rozszerzania naczyń wieńcowych działa też p-krzepliwie
5.)Pentaerytrytol
- w profilaktyce, nie do zniesienia napadu
LEKI BETA-ADRENOLITYCZNE:
-zwiększają opór naczyniowy, a więc mogą nasilić ból dławicowy wywołany skurczem naczyń wieńcowych
-mechanizm zapobiegania przez te leki powysiłkowym napadom dławicy piersiowej polega na tym, że omawiane leki, znosząc działanie amin katecholowych na serce, zamniejszają częstość skurczów serca, hamując powstawanie impulsów w nadawcy rytmu oraz zmniejszając siłę skurczu serca, -zmniejszają objętość wyrzutową serca. Opisane działanie powoduje istotne zmniejszenie zapotrzebowania serca na tlen
-w czasie długotrwałego stosowania tych leków stwierdzono także objawy niepożądane np.zwiększenie stężenia triglicerydów i lipoprotein o dużej gęstości
NIESELEKTYWNE
1.)Propranolol
2.)Oksprenolol
3.)Pindolol
4.)Sotalol
5.)Karwedilol
SELEKTYWNE
1.)Metoprolol
2.)Atenolol
3.)Acebutolol
4.)Bisoprolol i Betaksolol
5.)Celiprolol
LEKI PORAŻAJĄCE RÓWNOCZEŚNIE RECEPTORY ALFA I BETA-ADRENERGICZNE
1.)Labetalol
2.)Dilewalol
3.)Karwedilol
ANTAGONIŚCI KANAŁÓW WAPNIOWYCH
-Powodują rozszerzenie tętnic nasierdziowych i tętniczek oporowych, przez co zwiększają przepływ wieńcowy.
-Jednocześnie zmniejszają zapotrzebowanie mięsnia sercowego na tlen, głównie poprzez zmniejszenie oporu w dużym krążeniu i obniżenie ciśnienia tętniczego.
Profilaktyka choroby wieńcowej
1.) Leki przeciwpłytkowe:
ASA (kwas acetylosalicylowy) 75-150mg
Tiklopidyna
Klopidogrel
2.) Statyny
3.) Inhibitory ACE