Sprawozdanie numer 2
Temat: Podatność związków organicznych na biodegradację- część pierwsza
Cel ćwiczenia: Określenie ubytku zawartości fenolu w różnych rodzajach gleb z wykorzystaniem specyficznych wskaźników oraz zbadanie właściwości fizyczno-chemicznych gleb.
Wykonanie ćwiczeń:
Oznaczenie kwasowości hydrolitycznej gleby według metody Kappena
Do wykonania ćwiczenia użyto trzech rodzajów gleby: piasek (1), normalna gleba(2), kompost(3). Do 3 kolb odmierzono po 20 g wcześniej przygotowanej gleby. Zawartość zalano 50 cm3 1 N roztworem octanu wapnia i wszystkie 3 kolby umieszczono na wytrząsarce na 45 minut. Po upływie danego czasu zawartość kolb przesączono do naczyń. Odmierzono odpowiednie objętości przesączu do kolby stożkowej, dodano kilka kropel fenoloftaleiny i miareczkowano 0,1 M roztworem NaOH do trwałego, różowego zabarwienia.
Wyniki:
Tab.1. Zestawienie wyników kwasowości hydrolitycznej gleb
Rodzaj gleby | Hh [cmol/kg gleby] |
---|---|
1-piasek | 3,0 |
2-gleba ogrodowa | 4,5 |
3-próchnica | 61,5 |
Wnioski:
Z obliczeń wynika, że analizowane gleby mają różną kwasowość hydrolityczną. Kwasowość hydrolityczna metodą Kappena możemy oznaczyć we wszystkich glebach kwaśnych jak i alkalicznych. Najniższą kwasowość zauważono w próbie z piaskiem, równą 3,0 $\lbrack\frac{\text{cmol}}{\text{kg\ gleby}}\rbrack$, zaś najwyższą w próbie z próchnicą, równą 61,5 $\lbrack\frac{\text{cmol}}{\text{kg\ gleby}}\rbrack$. Otrzymane wyniki są prawidłowe, gdyż kwasowość hydrolityczna jest większa niż wymienna. Jest tak dlatego, gdyż kwasowość hydrolityczna uwzględnia oprócz jonów wodorowych słabo związanych z kompleksem sorpcyjnym również jony wodorowe silnie z nim związane.
Obliczenie sumy zasad S w kompleksie sorpcyjnym gleby według metody Kappena
Podobnie jak w ćwiczeniu pierwszym, do 3 kolb wsypano po 10 gram poszczególnych gleb. Zawartość kolb zalano 50 cm3 0,1 M HCl i odstawiono na wytrząsarkę na 60 minut. Następnie całość przesączono do suchych naczyń, odmierzono do kolb odpowiednie objętości przesączu, dodano kilka kropel wskaźnika Tashiro i miareczkowano 0,1 M NaOH aż do pojawienia się zielonego zabarwienia.
Wyniki:
Tab.2. Sumy zasad S w poszczególnych glebach
Rodzaj gleby | S [cmol/kg gleby] |
---|---|
1-piasek | 56,6 |
2-gleba ogrodowa | 1,9 |
3-próchnica | 4,7 |
Pojemność sorpcyjna gleb
$$T = Hh + S\ \lbrack\frac{\text{cmol}}{\text{kg\ gleby}}\rbrack$$
Dla gleby numer 1
$$T = 3,00 + 56,6 = 59,9\ \frac{\text{cmol}}{\text{kg\ gleby}}$$
Dla gleby numer 2
$$T = 4,5 + 1,9 = 6,4\ \frac{\text{cmol}}{\text{kg\ gleby}}$$
Dla gleby numer3
$$T = 61,5 + 4,7 = 66,2\frac{\text{cmol}}{\text{kg\ gleby}}$$
Wnioski:
Pod pojęciem pojemności sorpcyjnej (T) należy rozumieć sumaryczną zawartość wszystkich wymiennie sorbowanych jonów łącznie z jonami wodorowymi, jaką jest w stanie zasorbować 100 g gleby. Z powyższych obliczeń wynika, że największą pojemność sorpcyjną gleb można zauważyć dla próby z próchnicą i jest ona równa 66,2 cmol/kg gleby, zaś najniższą gleba ogrodowa z wartością 6,4 cmol/ kg gleby.
Właściwości kapilarne gleb
Do trzech szklanych rurek o jednakowej długości i przekroju, z jednym końcem obwiązanym gazą, wsypano po 10 cm trzy rodzaje badanych gleb. Dolny koniec rurki umieszczono w wodzie. Po upływie określonych czasów oznaczono poziom, do którego podniosła się woda.
Wyniki:
Tab.3. Poziom wody po określonym czasie
Rodzaj gleby | Poziom wody po określonym czasie [cm] |
---|---|
1 minuta | |
1 | 10 |
2 | 5 |
3 | 0 |
Wnioski:
-właściwości kapilarne gleb zależą głównie od uziarnienia utworu mineralnego gleby, które decyduje o charakterze sił działających na wodę w glebie
-wysokość podsiąku w glebie jest tym wyższa im większy jest udział mikro- i mezoporów w całkowitej objętości przestrzeni wolnych
-podsiąk kapilarny w glebach zależy jest od struktury gleb oraz zawartości substancji organicznych. Woda kapilarna rekompensuje ubytki wody ze strefy korzeniowej
-zjawisko podsiąku kapilarnego w glebie ma duże znaczenie podczas braku opadów( dostępność wody dla roślin)
Pojemność wodna
Do trzech cylindrów miarowych wstawiamy leje, umieszczamy w nich sączki a następnie wsypujemy do nich po 50 gram gleby i zalewamy 200 cm3 wody. Po 2 minutach, 5 min oraz 10 odczytano ilość wody jaka wypłynęła z badanej gleby do cylindra miarowego. Z pomiarów obliczono pojemność wodną badanych gleb.
Wyniki:
Tab. 4. Ilość wody, jaka wypłynęła z danej gleby
Czas [min] | Ilość wody [cm3] |
---|---|
1 gleba | |
2 | 140 |
5 | 175 |
10 | 180 |
Obliczenia:
$$\mathbf{PP =}\frac{\mathbf{V}_{\mathbf{1}}\mathbf{-}\mathbf{V}_{\mathbf{2}}}{\mathbf{m}}\mathbf{*100\%}$$
PP- pojemność wodna gleby, %
V1- objętość wody, jaką zalano glebę, cm3
V2- objętość wody grawitacyjnej, która przeszła przez glebę, cm3
m-masa suchej gleby , g
Dla pierwszej gleby:
$$\mathbf{PP =}\frac{\mathbf{200 - 180}}{\mathbf{50}}\mathbf{*100\% =}\mathbf{40\%}$$
Dla drugiej gleby:
$$\mathbf{PP =}\frac{\mathbf{200 - 165}}{\mathbf{50}}\mathbf{*100\% = 70\%}$$
Dla trzeciej gleby:
$$\mathbf{PP =}\frac{\mathbf{200 - 160}}{\mathbf{50}}\mathbf{*100\% = 80\%}$$
Wnioski:
-gleby różnią się strukturą, dlatego woda przepływała przez nie w różnym tempie
-przepływ wody przez glebę zależy do wielu czynników: wielkość ziaren glebowych, kształt ziaren i wolne przestrzenie między nimi a także ubicie gleby oraz pochłanianie wody przez cząstki glebowe
-najszybciej woda przepłynęła przez piasek, znacznie wolniej przez glebę numer 2, a najwolniej przez kompost
-największą pojemność wodą ma gleba trzecia (80%), najmniejszą gleba pierwsza (40%)
Właściwości adsorpcyjne gleby
Przygotowano 4 kolby. Do każdej z kolb włożono lejek z sączkiem a następnie nasypano po 20 gram poszczególnych gleb, przy czym do czwartego lejka wsypano węgiel aktywny. Następnie przez przygotowane sączki przefiltrowano rozcieńczony wodą atrament. Obserwowano różnice w zabarwieniu oraz ilości przesączonej wody przed dane gleby i węgiel aktywny.
Obserwacje:
Tab.5. Intensywność koloru przesączu
Rodzaj podłoża | Intensywność koloru przesączu |
---|---|
Gleba numer 1 | - |
Gleba numer 2 | - |
Gleba numer 3 | ++ |
Atrament | ++++ |
Węgiel aktywny | + |
-najbardziej intensywny kolor przesączu zaobserwowano po przesączeniu wody przez glebę numer 3, następnie przez węgiel aktywny, brak zabarwienia przy glebie numer 1 i 2
-najszybciej przybywało przesączu w cylindrze z gleby numer 1, następnie z gleby numer 2, najwolniej z gleby numer 3
Wnioski:
-badane gleby różnią się przepuszczalnością, najbardziej przepuszczalna była gleba numer 1, czyli piasek, najmniej przepuszczalna gleba numer 3
-sorpcja gleb zależy od zawartości w niej cząstek koloidalnych, ilastych oraz próchnicy. Im cząstki koloidalne mają mniejszą średnicę, tym kompleks sorpcyjny ma silniejsze właściwości
-największe właściwości adsorpcyjne wykazała gleba numer 1 i 2, najmniejsze gleba numer 3.
-węgiel aktywny miał mniejsze właściwości adsorpcyjne niż gleby numer 1 i 2