Paradygmat krytyczny:

*Kuhn

-teoria rewolucyjna,

-skok jakościowy (rys.schodów) nauka młodapełnakryzysskoknowe paradygmaty

- niepowtarzalność ale odkrycie, rewolucja na skutek zmiany paradygmatu, pojawia się zmęczenie w nauce(zjawisko kryzysu)

-pozytywistyczny obiektywizm

-EMPIRYZM: obserwacja, doświadczenie, jedynym lub głównym źródłem bądź środkiem poznania jest doświadczenie zmysłowe

*człowiek nie posiada własnej woli

-SCJENTYZM:

a)pozytywizm (Comte)

b)neopozytywizm ( koło wiedeńskie)

*procedury naukowe: wyjaśniające

Determinizm: uporządkowany świat społeczny, istnieje w sposób rozumny, każdy fakt społeczny musi mieć przyczynę, nauka odszukuje związków przyczynowo-skutkowych

- świat istnieje obiektywnie, człowiekiem rządzą prawa

FAKTY: to elementy składowe świata rzeczywistego

NAGIE FAKTY: fakty które są postrzegane i rejestrowane bez interpretacji, istnieje tylko to co możemy zaobserwować. Interpretacja byłaby zniekształceniem.

*E.Durkheime fakty traktowane jak rzeczy

Aksjologiczna neutralność: cel manipulacji jest obojętny. Nie wartościuje się celu manipulacji w kategoriach dobra czy zła, a skuteczności (kasa).

*wartości i emocje nie są interesujące

August Kurnt badania ilościowe

Pozytywizm = badania ilościowe,

Redukcjonizm: wielkie całości społeczne są trudne do badania , zaczęto rozkładać je na czynniki i badać osobno. Następnie można było analizować całościowo (duża ilość faktów, składanie teorii)

*koło wiedeńskie

*oświecenie angielskie

Obiektywny fakt - Powinno się badać "jak rzeczy", unikając wszelkich uprzedzeń wynikających z wiedzy potocznej.

*Wiedza obiektywna

-nieznana powtarzalna metoda – wybieranie faktów

Paradygmat interpretatywny/humanistyczny:

- filtrowanie faktów przez emocje

-pojawia się wymiar kulturowy, symboliczny

-rozumiemy świat, bez wartości go nie opiszemy

-świat społeczny istnieje INTERSUBIEKTYWNIE

- NATURALIZM A KULTURALIZM, spór między światem przyrody a społeczeństwem i życiem społecznym

*WEBER *ZANIECKI *DILHEIM

- zrozumienie świata

!! badania jakościowe

FENOMENOLOGIA: opis tego co bezpośrednio jest dane, ważne jest pojęcie intencjonalności. Ludzie wytwarzają wiedzę wraz z innymi ludźmi

HERMENEUTYKA; koło hermeneutyczne, poznanie jest koliste, zadajemy sobie 4 pytania i po kole dochodzimy do odp. (1.relacja osobowościowa 2.relacja postrzegania 3.relacja nadawania sensu 4.relacja interpretacji)

MAX WEBBER typy idealne (badanie), koło hermeneutyczne,, zadawanie pytań koliste (świat się ciągle kręci)

SCHUTZ badania jakościowe, holistyczne, bierze pod uwagę wszystkie czynniki : istnienie ludzkie, zrozumienie ludzi

PARADYGMAT KRYTYCZNY:

- frankfurdzka

-J.Habermas

-EMANCYPACJA !!! = krytycyzm, składnik życia społecznego

- interpretacja, wyzwolenie

*zmiany społeczne - nauka jest w świecie, ma misję, badania są robione po to aby ulepszyć świat. Żeby lepiej się żyło. Krytyczne podejście do Świata:

-świat daje szanse słabszym

-wiedza

-badania: przydatne w świecie, dialogowe podejście, ulepszenie świata, metody dialogu, zawiera pewne elementy koła holistycznego. Praktyka osadzona jest w kulturze. BADANIA SA ZAWSZE ROBIONE PO COŚ, PRZYNOSZĄ KORZYŚĆ.

Badania jakościowe:

- badania dopełnienia

- sformułowanie problemu i systematyczne testowanie odpowiadających hipotez

- prawomocność, powtarzalność i porównywalność danych

- badacz jest niezależny od przedmiotu i sytuacji badawczej

Badania ilościowe:

- pomiar wartości

- pytania które zdobywa badacz z rozstrzygnięciem tak/nie !!!

- badacz wywiera wpływ na badaną rzeczywistość i sam doznaje wpływu

- traktowanie myśli i jednostkowych odczuć jako czynników sprawczych (indeterminizm)

- empatia (jaźń)

BADANIA TRIANGULACYJNE:

- łączą wszystkie badania ze sobą

- postulat zwielokrotnienia !!

- wielu badaczy bada jeden problem ,łączy wyniki

- Polega na zbieraniu danych za pomocą dwóch lub większej liczby metod. a następnie porównywanie i łączenie wyników. Może też oznaczać łączenie metod jakościowych i ilościowych. Różne metody umożliwiają testowanie tej samej hipotezy i zmniejszenie obciążenia błędem wynikającym z ograniczeń i wad poszczególnych metod

Co można triangulować?

- dane –badaczy –metody –teorie –techniki

N.DENZINtwórca

ETYKA:

Pozytywizm: nie ma żadnego ryzyka (etycznie), można robić wszystko co się chce

KUHN: dylematy etyczne:

Pyt: W jakich badaniach…. ODP; CAŁY PROCES BADAWCZY JEST OBARCZONY DYLEMATEM ETYCZNYM. ZAWSZE MOŻEMY KOGOŚ SKRZYWDZIĆ !!!!!

Rozstrzygnięcie etyczności w badaniach:

1)EGOIZM ETYCZNY: pogląd mówiący, że każdy powinien robić to, co leży w jego własnym interesie. To co leży w jego interesie może być w efekcie krzywdzące, korzystne lub neutralne dla innych. Nihiliści. Myślimy tylko o sobie, ważne są badania, reszta nie. Badacz jest egoistyczny

2)RYGORYZM MORALNY: Kantważna moralność. bezwyjątkowego i ścisłego stosowania norm etycznych; najlepiej r.m. wyraża stanowisko Kanta głoszące, że za moralnie słuszne należy uważać jedynie postępowanie wynikające z poczucia obowiązku i zgodne z imperatywem kategorycznym

3)UTYLITARYZM SPOŁECZNY: służy społeczeństwu, każdy badany !! najwyższym dobrem jest pożytek jednostki lub społeczeństwa, a celem wszelkiego działania powinno być „największe szczęście największej liczby ludzi".

*można złamać etykę podczas badań ponieważ służą one społeczeństwu, mimo tego że kogoś skrzywdziliśmy

FAKTY, TWIERDZENIA, PRAWA, TEORIA NAUKOWA

PRAWA: ogólne AB =100%, odnoszą się do wszystkich egzemplarzy danej klasy (NIE stosujemy w metodologii).Głownie w matematyce i fizyce. Używamy TYLKO *statystyczne i *probabilistyczne. AB = 70%, dopuszczają wyjątki, jest jakieś odstępstwo od normy

GENERALIZACJE HISTORYCZNE:

- pewne dowody dawnej historii i się z nimi nie dyskutuje /

- wyjaśnianie hipotetyczne = zamiast prawa występuje hipoteza, wnioskowanie jest hipotetyczne

TESTOWANIE PRAW:

POZYTYWNE:

a)weryfikacja: (prawa ogólne) zazwyczaj nie stosujemy (np. wszystkie łabędzie są białe).Jest to potwierdzenie całkowite

b)konfirmacja; (prawa statystyczne) WZMACNIANIE PRAWA. Procedura potwierdzenia zdania logicznego. Droga dedukcyjna, albo redukcyjna

NEGATYWNE:

a)falsyfikacja: (prawa ogólne) stosowana bardzo często. Wskazanie fałszywości

b)dyskonfirmacja: (prawa statystyczne) prawa ulegają osłabieniu i są odrzucane.Osłabienie mocy danego twierdzenia.

JAKIE FUNKCJE MOGĄ PEŁNIĆ PRAWA:

-eksplanacyjna wiąże się z udzieleniem odpowiedzi Wskazuje się przy tym na związki przyczynowo -skutkowe, wyjaśnia się właściwości zjawisk w skali pewnej całości oraz wskazuje, czy i w jaki sposób dane właściwości przyczyniają się do jej funkcjonowania.

– wyjaśniająca /eksplanacyjna wiąże się z udzieleniem odpowiedzi na następujące pytania: dlaczego, z jakiej racji i przyczyny, po co dane zjawisko (proces) w ogóle zaistniało

–prognostyczna /przewidująca, jak rzeczywistość będzie wyglądać w przyszłości albo kiedy określone zjawiska będą mieć miejsce?

–heurystyczna umiejętność wykrywania nowych faktów oraz znajdowania związków między faktami, zwłaszcza z wykorzystaniem hipotez. Na podstawie istniejącej wiedzy stawia się hipotezy, których nie trzeba udowadniać.

-deskryptywna/ opisowa, wiąże się z poszukiwaniem odpowiedzi na pytania: jaka była i jaka jest obecnie ?

Zewnątrznaukowe:

-f.diagnostyczna –f.wyjaśniająca –f.prognostyczna –f.praktyczna

Wewnątrznaukowe:

- f.systematyzacji i klasyfikacji wiedzy

-f.testowania wiedzy naukowej

- f.heurystyczna: przynosi nowe pytania

KARL POPPER:

- koło wiedeńskie

-procedura falsyfikacji

- wiedza obiektywna

-humanista