METODA PROJEKTU
Metoda projektu – długoterminowy układ zaplanowanych działań uczniów w celu realizacji interdyscyplinarnych przedsięwzięć, wdrażających młodzież do samodzielności w organizowaniu własnej pracy intelektualnej i praktycznej, uczących przyjmowania odpowiedzialności za podjęte działania, a także prowadzących do całościowego postrzegania otaczającej rzeczywistości.
Obejmuje 4 fazy działania:
Ustalenie celu
Planowanie
Wykonanie
Ocena
Punktem wyjścia projektu jest akceptacja przez młodzież potrzeby jakiegoś działania poznawczego lub praktycznego i rozważenie wstępnych założeń jego realizacji, takich jak:
- sformułowanie tematu
- wyznaczenie ogólnych celów działań
- wskazanie odbiorów tych działań
- wybór form organizacji pracy i przyjętych metod
- określenie ram czasowych pracy
- określenie kryteriów oceny projektu
Kolejne działania to: 1. Przygotowanie konspektu, 2. Zaakceptowanie konspektu przez nauczycie, 3. Przygotowanie planu działań, 4. Realizacja projektu, 5. Prezentacja efektów pracy, 6. Ocena projektu
Formy projektu: plakat, gra, mapa mentalna, komiks, krzyżówka, rebus, plansza, ulotka, praca literacka, prezentacja multimedialna, ankieta, wystawa, gazetka szkolna.
Metoda projektu zrodziła się na początku XX wieku. Była ona reakcją na nauczanie metodami tradycyjnymi, kierowanymi odgórnymi zarządzeniami. Wprowadzenie metody projektu miało na celu stworzenie uczniowi warunków, w których mógłby zdobywać wiedzę samodzielnie. Jego samodzielność pojawiałaby się już w momencie formułowania problemu, a następnie samodzielnego przemyślenia, zaplanowania, rozwiązania i realizacji postawionego sobie zadania.
Metoda projektu nie odrzuca konwencjonalnych metod nauczania. Realizowane projekty obejmują często treści zawarte w programie nauczania, ale dotyczą więcej niż jednego przedmiotu.
Według Johna Alfreda Stevensona, aby postępowanie metodyczne można było nazwać projektem, muszą współistnieć cztery następujące cechy:
Nabywanie wiadomości zachodzi głównie metodą rozumowania, a nie za pomocą przyswajania pamięciowego wiedzy podanej przez nauczyciela.
Celem projektu jest zarówno gromadzenie wiedzy, jak również zmiana podejścia ucznia do nauki.
Zagadnienia pojawiają się i są rozwiązywane w miarę zagłębienia się w temat.
Teoria wprowadzana jest wtedy, gdy jest ona potrzebna do rozwiązania zadania.
W metodzie projektu istotne jest, by uczeń sam rozwiązał postawiony problem. Warto jednak określić, co nazwiemy problemem w sytuacji szkolnej.
Problem powstaje wtedy, gdy zmierzamy do jakiegoś celu. Na początku nie wiemy, jak ten cel osiągnąć. Musimy zatem znaleźć (stworzyć) skuteczne środki (narzędzia), aby wykonać zaplanowaną czynność, czyli zaprojektować skuteczny sposób osiągnięcia celu. Projekt jest więc metodą nauczania, której istota polega na tym, że uczeń realizuje przedsięwzięcie (wykraczające poza wymagania objęte programem) zgodnie z przyjętymi wcześniej założeniami. Założenia te to określenie celów i metod pracy, terminów realizacji poszczególnych etapów oraz całości, wyznaczenie osób odpowiedzialnych za realizację, opracowanie kryteriów oceniania oraz sposobu prezentacji.
W zależności od przedmiotu pracy uczniów oraz warunków do prezentacji jej efektów, można rozróżnić dwa rodzaje projektów edukacyjnych:
projekt badawczy, polegający na gromadzeniu i uporządkowywaniu informacji na dany temat,
projekt działania lokalnego, który polega na podjęciu działania w środowisku, np. w ramach projektu uczniowie mogą posprzątać otoczenie swojej szkoły.
Zastosowanie metody projektów może być wykorzystywane do realizacji zadań, jakie stawia sobie nie tylko nauczyciel koordynujący projekt, ale również grupa nauczycieli. Metodę tę można doskonale zastosować np. do realizacji treści ścieżek międzyprzedmiotowych. Tu można wyróżnić:
projekt szkolny,
projekt międzyprzedmiotowy,
projekt przedmiotowy.
Realizacja dwóch pierwszych projektów wymaga stałej współpracy nauczycieli realizujących przedsięwzięcia, której efekty mogą być naprawdę imponujące i mogą dawać dużo satysfakcji.