ROZDZIAŁ XXIII – I RZĄD TYMCZASOWY. ZWYCIĘSTWO REWOLUCJI PAŹDZIERNIKOWEJ

DWUWŁADZA

1. Stworzenie Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich 27.02 przez klasę robotniczą Piotrogrodu

2. Wybory do Rady, większość dla eserowców i mienszewików

3. Centralny Komitet Wykonawczy Rady Piotrogrodzkiej = kierownictwo Rady

4. Na przewodniczącego Rady powołano mienszewika Mikołaja Czcheidzego;

zastępcy: Aleksander Kiereński, Matwiej Skobielew

5. Duma wznawia obrady po przerwie świątecznej, jednak 26 lutego przewodniczący Rodzianko otrzymuje z kwatery głównej dekret cara odraczający sesję na czas nieokreślony.

6. Mimo to, 27 lutego wyłania się Tymczasowy Komitet Dumy Państwowej; na wieść o tym Mikołaj II wyjeżdża z kwatery; Komitet poleca nie puszczać jego pociągu w kierunku stolicy i kieruje pociąg do Pskowa.

7. 1 marca Pertraktacje Komitetu i Rady nt. utworzenia nowego rządu.

8. 1 (14) marca - dekret Rady o podporządkowaniu wszelkich mniejszych Rad różnych miejscowości Rosji pochodzącym z wyboru komitetom żołnierskim.

9. 3 marca podano do wiadomości publicznej skład Rządu Tymczasowego: na czele ks. Jerzy Lwow; minister spraw zagranicznych - Milukow; mister wojny - Guczkow; minister finansów - Michał Tereszczenko; minister sprawiedliwości - Kiereński.

10. 2 marca - abdykacja cara na rzecz brata Michała; dzień później dowiedziano się, że Michał tronu nie przyjmie

11. Początek okresu dwuwładzy: zarówno Rząd jak i Rada uważają siebie za organy najwyższe wydają dekrety i rozporządzenia itp.

12. W pierwszych tygodniach i miesiącach po rewolucji lutowej Rosja upaja się atmosferą wolności politycznej: otwarto więzienia, działacze partyjni wracają z katorgi, nielegalne partie mają swobodę działalności;

społeczeństwo burzy się przeciw udziałowi Rosji w wojnie, rząd obstaje przy stanowisku kontynuacji działań wojennych.

13. Początkowo Rząd działał tak, by pozyskać sobie społeczeństwo: dekretami likwidował poprzednie niekorzystne, zwalniał gubernatorów i wicegubernatorów, na ich miejsce zatrudniając przewodniczących gubernialnych urzędów ziemskich i ich zastępców jako komisarzy rządowych,

zlikwidowano Korpus Żandarmów i ochranę, wydano dekret o powołaniu Komisji Nadzwyczajnej dla zbadania nadużyć urzędników starego reżimu; ponadto 17 marca wydano manifest proklamujący prawo Polski do niezawisłości politycznej, z zastrzeżeniem że o granicach będzie decydować wszechrosyjska Konstytuanta

14. Regulacją spraw wewnętrznych Rosji miała zająć się wszechrosyjska Konstytuanta (Zgromadzenie Narodowe); wybory do niej miały odbyć się 17 sierpnia, ostatecznie odbyły się jednak po Rewolucji Październikowej; do tego czasu idea Konstytuanty straciła zwolenników.

15. Wszystkie poprzednio działające instytucje straciły na znaczeniu, rozwiązywały się; najdłużej bronił się Komitet Tymczasowy Dumy.

16. W październiku formalnie rozwiązano Dumę; po rewolucji październikowej ostatecznie zlikwidowano Senat, Radę Państwową i Synod.

POWRÓT LENINA DO ROSJI. TEZY KWIETNIOWE

1. 3 kwietnia - przyjazd Lenina. Witają go tłumy robotników na placu przed Dworcem Finlandzkim.

2. W referacie znanym jako Tezy kwietniowe Lenin głosi konieczność utworzenia rządu z Rad - republika Rad to najlepsza forma władzy państwowej, a nie republika parlamentarna.

3. Rządowi Tymczasowemu nie należy udzielać poparcia, gdyż jest to rząd imperialistycznej burżuazji i nie można liczyć na to, że wyprowadzi on Rosję z obozu państw biorących udział w wojnie.

4. Należy dokonać nacjonalizacji ziemi i banków oraz kontroli produkcji i rozdziału produktów przez Rady

5. Tezy Kwietniowe miały ogromne znaczenie jako dokument na którym mogła się oprzeć działalność organizacji bolszewickich; odtąd ich wpływy rosły nieustannie w środowiskach robotniczych

MIĘDZY MAJEM A LIPCEM

1. 18 kwietnia - nota Milukowa do rządów sprzymierzonych - Rosja jest zdecydowana prowadzić wojnę do ostatecznego zwycięstwa; wynika z niej też, że społeczeństwo się na to zgadza; w rezultacie protesty.

2. 21 kwietnia największa demonstracja: 100 000 robotników wznosi bolszewickie hasła zaprzestania wojny i oddania całej władzy Radom

3. 5 maja - skład pierwszego rządu koalicyjnego (mienszewicy + eserowcy): premier - książę Lwow; minister sprawiedliwości - Paweł Pieriewierzew; minister wojny - Kiereński; minister rolnictwa - Wiktor Czernow (eserowiec)

W tym samym dniu deklaracja Rządu o nieugiętości w działaniach wojennych; Rząd Tymczasowy będzie dążył do zawarcia pokoju powszechnego bez aneksji i odszkodowań; będzie też wspomagał sprzymierzeńców, by Niemcy nie mogli ich pokonać, gdyż klęska Rosji byłaby jak największym nieszczęściem.

4. 3 czerwca 1917 - I Wszechrosyjski Zjazd Rad Delegatów Robotniczych i Żołnierskich - dowodzili o oportunistycznej postawie partii eserowskiej i mienszewickiej

5. 8 czerwca Zjazd uchwala rezolucję aprobującą utworzenie rządu koalicyjnego i jego politykę jako zgodne z interesami rewolucji

6. Komitet Centralny SDPRR wysyła odezwę do wszystkich robotników i żołnierzy Piotrogrodu wzywając do uczestnictwa w pokojowej demonstracji przeciwko dalszemu prowadzeniu ciężkiej wojny, dezorientacji gospodarczej, drożyźnie i brakowi chleba oraz kontrrewolucji.

Zjazd Rad zakazuje urządzenia tej demonstracji, bolszewicy odwołują. Przywódcy Zjazdu organizują demonstrację na własną rękę.

7. 18 czerwca pół miliona ludzi bierze udział w demonstracji. Większość wyrażała niechęć do Rządu Tymczasowego. Demonstracje ponawiano. Rząd Tymczasowy tracił poparcie.

8. Straty na froncie powodem do protestów (ginie 60 000). Protesty wzmagane przez złą sytuację gospodarczą. 4 lipca 1917 - kolejna manifestacja robotników. Rząd Tymczasowy wprowadza do akcji siły zbrojne, zabija lub rani 400 ludzi.

RZĄDY KIEREŃSKIEGO

1. 7 lipca nowym premierem zostaje Kiereński. Za swoje główne zadanie objął walkę z wrogiem zewnętrznym i obronę kraju przed zakusami kontrrewolucyjnymi i anarchią.

2. Przywrócono karę śmierci na froncie, zaostrzono cenzurę i wyprawiono ekspedycje karne dla stłumienia rozruchów. Następuje koniec dwuwładzy.

3. 24 lipca 1917 uformowano nowy rząd koalicyjny. W Rosji nieformalnie panuje dyktatura (burżuazji).

4. VI Zjazd SDPRR przygotowuje powstanie zbrojne. Oprócz tego przyjmuje rezolucje o wojnie, sytuacji ekonomicznej i związkach młodzieżowych.

5. Rząd Tymczasowy zwołuje wielką Konferencję Państwową; przemawiali ministrowie dyskutując o poczynaniach rządu i sytuacji w kraju.

6. Koła kontrrewolucyjne z Korniłowem na czele planują wprowadzenie dyktatury wojskowej. 25 sierpnia następuje pucz. Korniłow żąda dymisji wszystkich ministrów. Kiereński oskarżył Korniłowa o zdradę stanu.

7. Na skutek działalności agitatorów, a także m.in. zwiększenia produkcji broni i amunicji, wznoszenia okopów wokół stolicy, kontroli dróg kolejowych itp., pucz zakończył się fiaskiem. Krymow (dowódca puczu) popełnia samobójstwo. Korniłow aresztowany.

8. Zła sytuacja gospodarcza sprawiała jednak, że tylko powstanie zbrojne mogło rozstrzygnąć o losach Rosji. Panował głód, wartość rubla spadła 10krotnie, ceny rosły, długi za granicą. Strajki przeradzały się w walkę rewolucyjną.

9. Dekretem z 1 wrześnie proklamowano w Rosji republikę. Kryzys rządu.

10. Narada Demokratyczna - kolejna próba ratowania rządu. Próba uzyskania zgody na koalicję z partiami burżuazji. Jest zgoda, ale z koalicji wyłącza się "kadetów". Fiasko.

11. 6 października Rząd Tymczasowy rozwiązuje Dumę.

W PRZEDEDNIU REWOLUCJI. ZWYCIĘSTWO.

1. Lenin wraca z Finlandii i nawołuje do powstania.

2. 12 października Komitet Wykonawczy Rady Piotrogrodzkiej tworzy Komitet Wojskowo-Rewolucyjny, który ma przygotować powstanie.

3. o przygotowaniach społeczeństwo dowiaduje się z gazety Nowaja Żyzń z osobistej notatki Kamieniewa i Zinowiewa przeciw decyzjom Komitetu.

4. 24 października - pierwsze starcie, zajęcie drukarni przez oddział podchorążych. Drukowano tu gazetę bolszewicką Droga Robotnicza. Inne wojska obsadziły mosty na Newie i najważniejsze budynki.

5. 25 października rano oddziały Komitetu Wojskowo-Rewolucyjnego miały już władzę nad wszystkimi mostami i najważniejszymi punktami w mieście. O 10 opublikowano odezwę Do obywateli Rosji, z której obywatele dowiedzieli sie o obaleniu Rządu Tymczasowego zgodnie z wolą Lenina.

6. Ostrzał Pałacu Zimowego. Zdobycie pałacu o 2 w nocy.

7. II Wszechrosyjski Zjazd Rad Delegatów Robotniczych i Żołnierskich przyjmuje uchwałę o przejęciu władzy i przekazuje ją w ręce Rad.

8. 26 października - uchwalenie dekretów o pokoju i o ziemi. O pokoju: miano zwrócić się do wszystkich państw z propozycją natychmiastowego rozpoczęcia pertraktacji o zawarciu pokoju. O ziemi: chłopi otrzymali wszystkie grunty obszarnicze i cerkiewne wraz z inwentarzem i budynkami.

+ powołanie Rady Komisarzy Ludowych z Leninem na czele = pierwszy rząd radziecki, ergo zwycięstwo Wielkiej Październikowej Rewolucji Socjalistycznej.