Powszechne ubezpieczenie zdrowotne
Ubezpieczenie zdrowotne obejmuje świadczenia udzielone w razie choroby lub urazu, ciąży, porodu i połogu, powszechnej akcji zapobiegania chorobom oraz konieczności i dokonania oceny stanu zdrowia. Świadczenia te na terem RP są powszechne i obowiązkowe oraz gwarantowane przez państwo. Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby objęte systemem ubezpieczeń społecznych. Osoby te są objęte ubezpieczenie zdrowotnym z dniem zgłoszenia się. Dowodem objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym jest karta identyfikacyjna ubezpieczenia zdrowotnego.
Warunkiem ubezpieczenia zdrowotnego jest uiszczenie składek. Składkę na ubezpieczenie zdrowotne oblicza i opłaca płatnik składki na ubezpieczenie społeczne. Dla wszystkich objętych systemem ubezpieczeń społecznych wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 7,5% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne pomniejszone o kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe, potrącane przez płatnika składek ze środków ubezpieczonego. Składka ta podlega odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Płatnik składek:
Składki na ubezpieczenie zdrowotne:
1. Rolników oraz domowników, z wyjątkiem rolników prowadzących działy specjalne, opłaca kasa rolniczego ubezpieczenia społecznego.
2. Bezrobotnych nie pobierających zasiłku opłaca właściwy urząd pracy.
3. Osób pobierających zasiłek wychowawczy opłaca ZUS.
4. Osób pobierających rentę socjalną, zasiłek stały, zasiłek stały wyrównawczy lub gwarantowany zasiłek okresowy z pomocy społecznej opłaca jednostka pomocy społecznej przyznająca rentę lub zasiłek.
5. Dzieci, uczniowie i słuchaczy przebywających w placówkach opiekuńczowychowawczej, resocjalizacyjnej lub w domu pomocy społecznej opłaca placówka lub dom, a uczniów i słuchaczy nie przebywających w takiej placówce, jeśli nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu, opłaca szkoła lub zakład kształcenia nauczycieli i do którego uczeń lub słuchacz uczęszcza.
6. Studentów i uczestników studiów doktoranckich, opłaca szkoła wyższa lub jednostka organizacyjna prowadząca studia doktoranckie, w której osoby te odbywają studia, jeżeli nie podlegają one obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu.
7. Kombatantów opłaca urząd do spraw kombatantów i osób represjonowanych.
Zadania z zakresu ubezpieczenie zdrowotnego realizują kasy chorych.

Ubezpieczonym przysługują następujące świadczenia z ubezpieczenia zdrowotnego:
· zdrowotne, służące zachowaniu, przywracaniu, poprawie i promocji zdrowia, a także ratowaniu życia (Badania, porady, zabiegi lekarskie, leczenie, rehabilitacja, opieka pielęgnacyjna, szczepienie ochronne itp.),
· orzekanie o stanie zdrowia,
· opieka nad kobietą i płodem w okresie ciąży i porodu oraz opieka nad noworodkiem,
· z zakresu stomatologii,
· zaopatrzenie w leki, materiały medyczne, przedmioty ortopedyczne,
· z zakresu lecznictwa uzdrowiskowego i opiekuńczo-leczniczego,
przewozy środkami transportu sanitarnego.
Świadczenia te udzielane są przez lekarzy i zakłady opieki zdrowotnej, z którymi kasy chorych zawarły umowy o udzielenie świadczeń z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego.



Do zakładów opieki zdrowotnej zalicza się:
· szpitale, zakłady lecznicze, pielęgnacyjne i rehabilitacyjne, sanatoria, prewentoria,
· pracownie diagnostyczne oraz protetyki stomatologicznej i ortodoncji,
· pogotowie ratunkowe,
· żłobki.



Każdy ubezpieczony ma prawo do:
· wyboru kasy chorych według miejsca zamieszkania lub pracy,
· wyboru lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, lekarza specjalisty i zakładu opieki zdrowotnej spośród tych, które mają zawarte umowy z kasą chorych,
· pokrycie przez kasę chorych wydatków poniesionych w razie nagłej potrzeby, na świadczenia z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego u świadczeniodawców nie związanych umową z kasą chorych,
· żądanie przeprowadzenia przez lekarza kasy chorych kontroli jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych.


Obowiązek ubezpieczenia:
Obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają:
1. Osoby objęte ubezpieczenie społecznym lub ubezpieczeniem społecznym rolników.
2. Żołnierze zawodowi, policjanci.
3. Funkcjonariusze:
- urzędu ochrony państwowej,
- straży granicznej,
- służby więziennej,
- Państwowej Straży Pożarnej.
4. Posłowie i senatorowie.
5. Sędziowie i prokuratorzy.
6. Renciści i emeryci.
7. Bezrobotni.
8. Osoby pobierające zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne.