Higiena – wykład – 20.12.2013
Choroby zakaźne szerzące się drogą kropelkowo- powietrzna
Choroby zakaźne, w których wrotami zakażenia jest ukąłd oddechowy, stanowia ponad 20-25% wszystkich chorób zakaźnych…
Choroby szerzące się drogą kropelkowo-powietrzna
1. Płonica (Scarlatina)
-paciorkowce beta-hemolizujące
2. Błonica (Diphteria)
-maczugowiec błonicy typu gravis, mitis, intermedium
3. Krztusiec (pertusis)
-pałeczka krztuśca (Bordetella pertussis), pałeczka krztuśca rzekomego (Bordetella pseudopertussis oraz Bordotella bronchiseptica)
4. Grya (Infuenza)
-wirus grypy (Myxovirus infuenzae)
5. Odra (Morbilli)
-wirus odry
6. Ospa wietrzna i półpasiec
-wirus ospy wietrznej i półpaśca
7. Opryszczka zwykła
-wirus opryszczki zwykłej
8. Nagminne zapalenie przyusznic
-Myxovirus parotitis
9. Różyczka (Rubeola)
-wirus różyczki (Myxovirus rubeolae)
10. Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
a) aspetyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
b) ropne zapalenie opon mózgowo-rzdeniowyc
11. Mononukleoza zakaźna
-wirus Epsteina-Barra
12. Pneumocystoza
-Pneumocystosis Marini
13. Legionelloza
-pałeczki choroby Legionistów
Rezerwuarem i źródłem zakażenia jest w większości przypadków człowiek. Okres wylęgania zalezy od rodzaju schorzenia.
Leczenie: objawowe lub przyczynowe.
Choroby zakaźne szerzące się drogą wodno-pokarmową, korelują ściśle ze stanem sanitarno-higienicznym otoczenia.
Drogą wodno-pokarmową szerzą się następujące choroby zakaźne:
*Dur brzuszny
-Salmonella typhi (pałeczki duru)
*Dury rzekome A,B,C
-Salmonella paratyphi
*Salmonellozy odzwierzęce
-S. typhi murium
-S. enteritidis
*Czerwonka bakteryjna
-pałeczki rodzaju Shiliella
*Zatrucia pokarmowe
-gronkowcowe
-paciorkowcowe
*Zatrucia jadem kiełbasianym
-clostridium botulinum
*Nagminne porażenie dziecięce
(choroba Heinego-Medina)
*Wirusowe zapalenie watry
-typu A, B,C
Rezerwuarem i źródłem zakażenia najczęściej jest chory, ozdrowieniec lub nosiciel. Materiał zakaźny stanowią wydaliny osób i zwierząt zakażonych. Wrażliwość na zakażenie , przebieg kliniczny, zwalczanie i zapobieganie tym chorbom, uzależnione jest od rodzaju schorzenia, jego przebieu i przepisów prawnych.
Choroby zakaźne szerzące się drogą kontaktową wiąza się sciśle z warunkami bytowania, czestością urazów i niedostatkami higieny w życiu codziennym.
*Choroby szerzące się drogą kontaktów seksualnych
-kiła, rzeżączka, wrzód miękki
*Tężec
-laseczka tężca
*Zgorzel gazowa
-laseczka zgorzeli gazowej
*Róza
-streptococcus phogenes
*Tularemia
-pałeczki tularemii
*Wąglik
-laseczka wąglika B.anthracis
*Nosocizna (Malleus)
-pałeczka nosacizny
*Różyca
-włoskowiec różycy
Listerioza – listeria monocytogenes
Krętkowice- krętek z rodzaju Leptospira ( kiła = krętek biały )
Wścieklizna – wirus wścieklizny
Gorączka Q – coxiella burnati
Choroba ptasia – chlamydia psittaci
Toksoplazmoza – pierwotniak toxoplasma gonidii
AIDS – wirus HIV
Rezerwuarem zarazka i źródłem zakazenia sa chorzy, nosiciele i ozdrowieńcy. W rownhgunwo
W rownym stopniu dotyczy to ludzi jak i zwierzat. Zakazenia erzy się wskutek kontaktu materialu zakazonego z krwia organizmu
Choroby zakazne przenoszone przez stawonogi stanowia ok. 20 % wszystkich chor zakaznych. Zarazki znajdujące się we krwi człowieka sa przenoszone przez stawonogi ssace/komary, wszy, pchly, kleszcze itp., zwykle bezpośrednio do nowego żywiciela. W durze plamistym wtarcie kalu wszy w uszkodzona skore powoduje zakazenie. W durze powrotnym natomiast zarazek wnikajacy do organizmu pochodzi ze zmiażdżonego owada. W dzumie chla wstrzykuje drobnoustroje do krwi organizmu wrażliwego wraz z zawartością przewodu pokarmowego.
W zimnicy natomiast slina komara jest nosnikiem zarazkow. Cechy epidemiologiczne tych chorob zaleza w duzej mierze od właściwości wektorow, stawonogow, od ich miejsca stalego lub najczestszego pobytu, co wiaze się z klimatem, pora roku, srednia temperatura otoczenia, szerokością geograficzna oraz wędrówkami ludzi i zwierzat. Wrazliwosc człowieka na te choroby jest bardzo duza, jedak ich rozpowszechnienie jest stosunkowo niewielkie.
Choroby zakazne przenoszone przez stawonogi wektory
Dur wysypkowy – plamisty – Thyphus examthermaticus
Dur wysypkowy epidemiczny
Dur wysypkowy nawrotowy
Goraczkapowrotna – krętek Borelia reccurentis
Kleszczowe zapalenie mozgu
Zimnica – plazmodium ( polska zimnica = malaria rodzima - przenoszona przez komary z terenow rolniczych, które były podmokle )
Choroba z Lyma – Borrelia burgorferi
W większości przypadkow chorob zakaznych przenoszonych przez stawonogi rezerwuarem i źródłami zakazenia sa zwierzeta i ludzi. Zapobieganie i zwalczanie jest zróżnicowanie
Zadanie służby przeciwepidemicznej
Uszkodliwienie zrodla zakazenia
Przerwanie drog szerzenia się zakazen
Uodpornienie populacji wrażliwej
We wszystkich krajach dzialanosc to ujeta jest w odpowiednie normy prawne uregulowane przepisami przeciwepidemicznymi ( WHO ) które
Zalecane przez WHO dzialania przeciwepidemiczne
Poprawa warunkow sanitarno epidemiologicznych
Rejestracja przypadkow
Izolacja osob zakaznych
Zwalczanie nosicielstwa oraz tzw. kontaktow
Organizacja zabiegow sanitarnych w rejonach epidemicznych
Uodpornienie populacji przez szczepienia
Leczenie
Rozwoj oswiaty sanitarnej w rejonach endemicznych i zagrozonych epidemicznie