WSPÓŁCZESNE MEDIA NA ŚWIECIE
SYSTEM ŚRÓDZIEMNOMORSKI
Grecja
Rynek medialny słabo rozwinięty
Prasa:
Ta Nea – (nowości) założony w 1931 roku, dziennik opiniotwórczy, centrolewicowy, najpopularniejszy
Wolność Prasy – dziennik centrolewicowy (zbankrutował)
Etnos
Ultima
Tuvira
Espresso – tabloid
Athems News – dla turystów, biznesmenów
ELEFTEROTYPIA – wolność prasy 1971-2011 (do 2011 r.,bankructwo)
Telewizja:
Dominuje komercyjna telewizja
ET1 – programy rozrywkowe
ET3
TV
Net – informacje
Watykan
- państwo katolickie (Stolica elementu kościelnego)
- posiada Media News VA
- językiem oficjalnym : włoski
- agencja informacyjna , biuro prasowe:
Fides (organ informacyjny episkopatu watyńskiego) 5.06. 1927
Vatican.va
Dzieła episkopatu watykańskiego:
Prasa:
L'Osservatore Romano - dziennik polityczno-religijny 1861 r. założony jako dziennik w języku włoskim, w 1980 r. jako miesięcznik w języku polskim
Radio:
Radio Vaticana, założone w 1931 przez Guillermo Marconi; nadaje w 45 językach (posiada biura prasowe, wydaje publikacje i wypowiada papieża)
Telewizja:
Telewizja Watykańska 1983
Włochy
- 60 mln ludzi,
system medialny jest rozbudowany,
Rzym/Mediolan – miasto biznesu, ośrodki mody, siedziba Berlusconiego
Prasa:
Rzym
La Repubblica – centrolewicowa, najpopularniejszy dziennik
L’Unita
I’l Manifesto – komunistyczna
I’l Rifomisto
I’l Espresso – tygodnik (dziennik) opiniotwórczy
Turyn
La Stampa – liberalna
I’l Messaggero
I’l Sole 24 Ore – biznesowy
Mediolan
Corriere della Sera – prawicowy, najpopularniejszy dziennik
L’Avvenire – katolicki
I’l Giornale – wspiera Belrusconiego (Indro Montanelli)
I’l Foglio
Panorama – tygodnik
Radio:
Rai – publiczne, o silnej pozycji
Radio DJ
Radio Italia - komercyjne
Latte Miele
Grupa medialna:
FININVEST – Marina Berlusconi
Mediaset – Media 5, Italia 1, Canale 5, Rete 4
Mondadori (wydawnictwo)- Mediolanum
AC Milan – spółka
Teatro Manzoni – spółka
Hiszpania (Barcelona, Madryt)
Hiszpania – podobieństwa do Polski, pierwsze czaspismo ,,Gazeta Madrycka’’
Mariano Jose de Larra – dziennikarz w wieku 28 lat popełnił samobójstwo. Patron dziennikarzy w Hiszpanii, pisał felietony.
Hiszpania przed II wojną światową:
1936-1939 r. wojna domowa, nacjonalista gen. Franco (popierany przez nazistów) vs republikanie (popierani przez komunistów), zabijali się nawzajem, władze objął Ge, Franco, wprowadził reżim frankowski.
Wojna domowa (przez 3 lata 1936-39)
Racjonaliści vs republikanie
Zabijali republikanów
Palili kościoły, mordowali księży
W 1939 r. gen. Franco wprowadził faszyzm, żeby władze kontrolowały cały kraj. Skończyła się wolnością słowa w mediach. Niektóre gazety przetrwały do dziś, np. ABC (od 1903 r. do teraz, konserwatywny, wspieranie króla), Arriba, Ya (dziennik katolicki), Pueblo. Frankiści stworzyli telewizję (1952-53) tak samo, jak Polska. Zlikwidował pisma lewicowe, wprowadził TV
W 1966 r. weszła nowa ustawa prasowa; publikacje krytyczne, np. Dziennik Madrid.
W 1975 r. - koniec frankizmu. Umiera gen. i reżim. Nowa konstytucja, nowe pisma tworzone przez opozycję. Powstały takie pisma, jak: El Pais (kraj) – centrolewicowy podobny do wyborczej w Polsce, popiera racjonalizm, jest krytyczny wobec katolicyzmu, liberalizmu, krytykowanie króla.
Dziennik ABC – od 1903, istnieje do dzisiaj; dziennik konserwatywny.
Prasa:
Gaseta de Madrith – pierwsza gazeta
Mariano Jose de Larra- najbardziej znany dziennikarz Hiszpanii, epoka romantyzmu, patron dziennikarzy
XX wiek – okres reżimu:
- Pueblo
- Arriba
- Ya (katolicki)
1975- upadek frankizmu:
- El Pais – dziennik opiniotwórczy, centrolewicowy (krytyka króla)
1903:
-ABC – dziennik konserwatywny, prokrólewski (przetrwał republikę i frankizm)
1989:
-El Mundo – dziennik centrowy (dziennikarstwo śledcze); wysoka liczba czytelników w wersji online
-Publico – lewicowy
-La Razon – katolicki
Tygodniki opiniotwórcze (nie są popularne):
-Tiempo de Roi
-Cambio 16
-Interviú – erotyczny
-Futbolista
Ekonomiczne:
-Expansion
-Cinco Dias
Sportowe:
-Marca
-El Mundo de Sportivo
-Sport
Telewizja:
regionalna – publiczna, wielodialektowa
komercyjna
RTVE (publiczna):
-TVE: TVE1, La 2, 24 horas
-RNE: Kiss Fm, SER
TeleCinco
Antena 3
Cuatro (prywatna)
Onda Caro
COPE (katolicka)
ONCE (organizacja niewidomych)
Prywatne sieci:
a) grupa medialna PRISA:
Prisa Notiaas (prasa):
-Huffington Post
-El Pais
-Cinco Dias
Santillana (wydawnictwo)
Radio:
-Radiole
-SER (najpopularniejsza stacja)
-40 Principales
PRISA TV
Coracol
Prisa Audiovisual: -Canal + (hiszpański) -Kino
PLANETA (Barcelona)
VOCENTO (koncern wydający czasopisma, portale internetowe, oraz 12 dzienników lokalnych
ABC
La Rioja
agencja prasowa EFE
sieć telefoniczna Telefonica
EFE – największa agencja informacyjna
Telefonica – największa korporacja telefoniczna
Prisa – największa korporacja medialna
SANTILLANA– publikuje książki edukacyjne
Prisa Noticias – prasa wydawnictwo – AS, El Maffingtton, Post oraz czasopisma
RTVE – KOROPORACJA RADIOWO-TELEWIZYJNA
Kraj Basków, Katalonia, Andora
Najważniejsze wskaźniki czytelnictwa w Kraju Basków:
El Coneo, Diaro Uasco, Gara, Deia
KATALONIA: La Vanguardia (centrolewicowy), Avoui (dziś w jęz. Katalońskim), El Periochico de Cataluna (2 wersje językowe – hiszpańska i katalońska)
GALICJA: La Vos de Galicia – głos Galicji
ANDALUZJA: El correo de andalucía
Portugalia (Lizbona, Porto)
1986- zmiany ustrojowe
Prasa:
Diaro de Noticias (konserwatywny)
Publico (po upadku salazaryzmu)
Bula (sportowy)
I (nowoczesny dziennik ilustrujący wydarzenia)
Expresso (niezależny)
Radio:
RFM (katolickie)
Radio Renascenca
Telewizja:
TVI
RTP (publiczna): SIC i TVI
Francja
Trzy dawne centra imperialne: Londyn, Madryt, Paryż
Największa potęga - francuskojęzyczne media (frankofonia- wspólnota językowa)
Rozwój fotografii we Francji
Rozwój prasy i mediów elektronicznych np. Amper
Symbolem dzisiejszej Francji oraz rewolucji francuskiej jest wieża Eiffla (1889 r.)
Prasa:
System prasowy zniknął przed rewolucją francuską
Le Figaro – centroprawicowy, początkowo dziennik satyryczny
Le Manole – centrolewicowy, liberalny + dodatek Diplomanitique
Liberation – lewicowy, społeczny, kulturalny
La Tribune – ekonomiczny
L’Humanite – komunistyczny
L’Expansion
L’Equipe – sportowy
La Croix – katolicki
La Provence
Silna prasa regionalna, największa poczytność „Ouest France”
[Bretania, kraj Loary, Górna/Dolna Normandia – etyczny wzorzec dziennika i dziennikarza]
Ouest France – ukazuje się w 4 regionach
DNA- Alzacja
AFP – Agence France Presse (Agencja informacyjna, jedna z trzech największych na świecie)
Mavas – agencja informacyjna przed II wojną światową, obecnie agencja reklamowa
La Marseillaise – Marsylia (komunistyczny)
Le Parisen – Paryż
TYGODNIKI:
Le Point
L’Express
Le Nouvel Observateur
+ Agence France Presse Havas (reklamowa)
Radio:
Proces cyfryzacji rozszerzył się najszybciej
PUBLICZNE:
Radio France, RFI (Radio France Internationale)
France Musique (ambitniejsza muzyka)
Radio Culture
Radio Info
Radio Inter
PRYWATNE:
RTL
RMC
Europe 1
Cherry Fm
RMF
Telewizja:
PUBLICZNA
France Televisions (koncern francuski):
-France 2 (uniwersalny),
-France 3 (stacje regionalne, ale bez oddziałów)
-Ca 5 (edukacyjna)
-Arte (kulturalny)
TF1 - sprywatyzowana w 1987 z France 1; najpopularniejsza główna telewizja komercyjna
M6
Canal +
France 24 (nadaje na cały świat w j. angielskim)
TV5- główny organ światowej wspólnoty języka francuskiego (globalny zasięg) Inne: Cine Star, Eurosport, Planette
CSA- Najwyższa Rada do Spraw Audiowizualnych
Koncern
VIVENDI (największy we Francji)
SFR
Maroc Telecom
Vivendi Games
GVT (Brazylia)
Canal + Group
Universal Music
Lagardere – drugi we Francji koncern medialny
Vivendi Gruppe – dostępny na całym świecie
France Telecom (Oragne) – operator komórkowy właściciel Orange
SYSTEM ŚRODKOWO- I PÓŁNOCNOEUROPEJSKI
Holandia
Telewizja publiczna na specyficzny charakter: Niderland 1,2,3
Telewizja prywatna: RTL, TV Veronica (Big Brother po raz pierwszy)
Gazety: De Telegraf, De Volkskrant, Traum
Prasa:
Amsterdamsche Courant – 1619 r.
Die Telegraaf
Algemeen Dagblad
De Volksbrandt
TYGODNIKI
Margriet
Panorama
Haarlem
Nieuwe Revu
Agencja prasowa:
ANP (Haga)
KNP (katolicka)
Radio:
Radio Nederland Wereldomroep
Radio 1
Radio 2
Fresh Fm – komercyjna, regionalna, muzyka elektroniczna
Telewizja:
Nederland 1, 2, 3 - tv publiczna, ale tylko pod względem nadawania, nie gwarantuje własnych programów, a pluralizm
BVN
RTL 4, RTL 5 – kanały prywatne
Belgia
Kraj podzielony pod względem języka: francuski- Walonia, flamandzki- Flandria i Bruksela
Prasa:
Flandria
De Morgen - liberalny
De Standaard – konserwatywny
Walonia
La Libre Belgique – konserwatywny
Le Seir - liberalny
Telewizja:
VRT – państwowa, flamandzka
RTBF – państwowa, francuska
SYSTEM ŚRODKOWO I PÓŁNOCNOEUROPEJSKI
Niemcy
1848 – Wiosna Ludów, wolność wypowiedzi w Niemczech
1874 – ustawa stulecia
1933 - władza nazistowska (NSDAP): propaganda Gebbelsa, nazistowskie periodyki, dziennikarze traktowani instrumentalnie
1949 – RFN – kapitalizm, prawo reguluje rynek, silnie skoncentrowany kapitał, media lokalne, apartyjność
49’ – 54’ – swoboda wypowiedzi, większa liczba tytułów prasowych, prasa lokalna, nowe wydawnictwa,
1952- „Das Bild” odpowiedzią prasy na TV
54’ – 68’ – komisja zajmująca się poziomem koncentracji mediów (Ginter Komision)
68’ – 78’ – postęp techniczny i technologiczny, apartyjność, „lokalność”
78’ – 90’ – dualny system lokalny (medialny)- pierwsza telewizja komercyjna
Niemcy były pionierem odnośnie rozwoju prasy. Niemcy były jednym z pierwszych krajów, które wprowadziły wolność wypowiedzi. Lata 30’, a dokładniej od 1933 r. skończyła się wolność wypowiedzi za sprawą przejęcia władzy przez nazistowską partię NSDAP na czele, której stanął Adolf Hitler. Propagandę swoją stworzyli za pomocą nowych mediów, głównie media, ale też za pomocą filmów. Naziści zaczęli kierować dziennikarzami. Od momentu przejęcia władzy przez nich dziennikarzami mogli być ludzie rasy aryjskiej, zatem przede wszystkim rodzimi Niemcy. RFN- kapitalizm, NRD - komuna
NRD:
- komunizm,
- media w rękach partii,
- prasa scentralizowana,
- ideologia komunistyczna,
- prawo tworzy system medialny,
- własność państwowa
1949- zjednoczenie Niemiec:
- brak wolności słowa,
- doktryna marksistowsko-leninowska,
- propaganda,
- autocenzura,
- centralizacja całkowita w mediach (kontrola partii),
- agencja AGN,
- gazety: „News Deutschland”, „Junge Welt” (podobnie jak w PRL)
Po zjednoczeniu:
- telewizja ARD i CDF,
- system medialny przyjęty po RFN, jednak prasa z NRD bardziej się przyjęła,
- wspólne prawo dla całych Niemiec,
- nowe regulacje medialne na wzór RNF-u,
- ustawa antykartelowa
Różnice mediów, rynek prasowy
Rynek prasowy w Niemczech jest zdominowany przez tabloid – najbardziej poczytny w całej Europie – BILD. Powstał w 1952 r. Nazwa stąd, iż gazeta miała być odpowiedzią na rozwijającą się TV, a gazecie jest zawarte dużo zdjęć. Jest wydawany przez AXEL SPRINGER. Ten sam wydawca, wydaje DIE WEsse? gazeta prestiżowa i opiniotwórcza. Siedziby tych dwóch gazet w Hamburgu, gdzie jest główna Siedziba Axel Springer.
Trzy największe wydawnictwa w Niemczech:
ARIEL SPRINGER- Bild, die Welt (prestiżowy)
BAUER
BURDA
Prasa:
Frankfurter Allgemeine Zeitung - konserwatywny
Suddeutsche Zeitung – lewicowy, Monachium
Frankfurter Rundschau – lewicowa
FAZ
Die Tageszeitung
Handelsblatt
Kicker – sportowa
Westcheutche Allgemeine Zeitung – najpopularniejsza regionalna gazeta w Niemczech
Der Spiegel (opiniotwórczy, liberalno-lewicowy)
Stem (trochę wiadomości plotkarskich i sensacyjnych, ale też dobrej jakości fotografie)
Facno (opiniotwórczy)
Die Zeit (opiniotwórczy)
Deutsche Presse-Agentur
Radio
ARD (Związek Niemieckich Nadawców Publ. Prawnych)
Deutchlandradio
Deutsche Welle (publiczne)
Radio Scheleswig- Holstein (1986 r.)
Radio Lumksemburg ( 1957)
Radio Hamburg
Energy Bremen
Radio NRW (prywatne)
Radio Horeb (katolickie)
ERF Plus – (ewangelickie)
TELEWIZJA
ARD – PIERWSZY PROGRAM, Tv Regionalna, 10 stacji
ZDF – drugi program, stacja niezależna od landów
3 sat – Niemcy, Austria, Szwajcaria
Arte’ – (z Francją)
Sat 1
Pro Sieben
RTL, Kabel Eins
DSF (sportowa)
VIVA
N24 (informacyjna)
KONCERN MEDIALNY:
Największą niemiecką prasą elektroniczą jest Deutsche Presse Agentur.
AUSTRIA
System prasowy mniejszy niż w Niemczech, główne gazety:
Die Presse (konserwatywny dziennik)
Der Standard (liberalno-lewicowy)
Tiroler Tageseitung
Format (tygodnik opiniotwórczy)
ORF (telewizja publiczna)
Komercyjne stacje niemieckie
Największą, austriacka TV publiczna ORF. W Austrii może być problem z rozwinięcie, TV komercyjnych, gdyż Austriacy korzystają z niemieckich TV publicznych. Reit Bell stworzył swój kanał TV Senus TV.
SZWAJCARIA
Jeżeli się ma trzy sfery językowe, gdzie prasa wydawana jest w danym języku (niemiecki, włoski, francuski i retroromański)
Niemieckojęzyczna
Neue Zurcher Zeitung 1780 r.(najbardziej opiniotwórcza, i jedna z najstarszych w Europie)
SRG SSR – publiczna TV i radio
SF DRS 1 i 2 - komercyjne z państw niemieckojęzycznych
Francuskojęzyczna
24 heures
La Tribune de Geneve
TSR 1 i 2 - komercyjne francuskie
Włoskojęzyczna
Corriere del Ticiro
TSI 1 i 2 - włoskojęzyczne stacje prywatne
Retoromańska
La Quotidiana
Audycje w szwajcarskiej TV w języku retoromańskim
Największy koncern medialny w Szwajcarii to Ringer, a agencją informacyjną SDA. Sieć Tel. Kom. w krajach niemieckojęzycznych – Deutsche Telekom – T-mobile.
SKANDYNAWIA
dualny system telewizyjny
liderzy wolności słowa
popularna praktyka dbania o czytelnika
Prasa
NORWEGIA – Aftenposten, Verdens Gang
SZWECJA - Svenska Dagbladet, Dagens Nyheter
FINLADNIA - Helsing Sanomat
DANIA - Morgenavisen Jyllands-Posten, Berlingske, Politiken (neutralny)
Grupy medialne
SZWECJA – Bonnier (Polska ,,Puls Biznesu’’)
NORWEGIA – Orkla
SYSTEM PÓŁNOCOATLANTYCKI
WIELKA BRYTANIA
Kolebka wolności słowa (J.Look, J. S. Mill)
Likwidacja cenzury (1695 r.)
Popularność języka angielskiego
1702 – powstał pierwszy dziennik
1785 – dziennik The Times (1788), założony jako Daily Universal Register
1855 – The Guardian (liberalny); zniesiono podatki prasowe (druku, papieru, reklamy)
1896 – etap prasy masowej (prasa sensacyjna, tabloidy- Daily Mail, Daily Express, Daily Mirror)
Aktualnie w Wielkiej Brytani wyróżnia się trzy główne segmenty prasy:
Prestiżowe tytuły
Tytuły średniej półki
Tabloidy
Każda z gazet codziennych ma swoje dzienne wydania przez co opiniotwórcze tygodniki nie są zbyt popularne.
Prasa
PRESTIGE PRESS
Dzienniki:
Daily Telegraph – konserwatywny, krytyczny wobec UE, przeciwny wejscia W. Bryt i Polski do UE
The Times – liberalny,
The Guardian – lewicowo-liberalny, nowoczesny format
Independent – centrowy, najmłodszy, format poręczny
Financial Times – ekonomiczny, najważniejszy ekonomiczny
Sunday Times – niedzielne wydania
MID MARKET PRESS
Daily Mail
Daily Express
+ niedzielne wydania
POPULAR NEWSPAPERS (tabloidy)
The Sun
Daily Star
Daily Mirror
+ niedzielne wydania
News of The World (zamknięty)
Czasopisma (tygodniki)
Opiniotwórcze:
The Economist (artykuły nie są podpisywane pod artykułem)
The Spectator (dodatki)
New Statesman (lewicowy)
The Week
+ Q – muzyczne, World Soccer
+ periodyki mniejszości narodowych
Wydawnictwa
IPC MEDIA – największe wydawnictwo prasowe
Bauer
National Magazine
Thomson Group + Reuters (od 2008 r. wg zasad Routersa) – ma duży wpływ na opinię publiczną
Radio
(jeden z pierwszych krajów w Europie, który zaczął nadawać)
2LO
2WP
Syndykat (wspólnota interesów): British Broadcasting Company Limited – 14 listopada 1922
Jdm Reith – spółka
BBC – obecne; główny brytyjski publiczny nadawca radiowo-telewizyjny, największa tego rodzaju instytucja na świecie
Główną agencją informacyjną Reuters.
IRLANDIA:
Prasa podobna angielskiej z przedrostkiem IRISH
Rynek prasowy mniejszy od brytyjskiego
The Irish time (konserwatywny dziennik, cenro-prawicowy)
Irish Independent (centro-lewicowy)
STANY ZJEDNOCZONE:
NATIONAL GEOGRAPHIC
DISNEY
INTERNET (Google, Youtube, Twitter, Facebook)
SOFTWARE (oprogramowanie)
PRASA:
I OKRES - elitarny rozwój dziennikarstwa (prasa dla elit)
II OKRES – wczesna kapitalizacja prasy – tania gazeta
III OKRES - okres skoncentrowanych mediów
IV OKRES - cyfryzacja prasy i dostępność na inne nośniki
The New York Times – 1935 rok najczęściej czytana gazeta, uchodzi za prestiżowy tytuł
Ochs Salzberger – rodzina, która kieruje New York Times
The Washigton Post – drugi pod względem prestiżu dziennik, Amazon wykupił dziennik
Sprzedaż detalicznych produktów w necie, ma na celu pokazanie jaką siłę ma firma ukazująca w Internecie produkty.
Znane z Watter Gate – Amazon
Wallstreet Journal – przyjęta przez News Corporation, opiniotwórczy dziennik w kwestii biznesu.
Los Angeles Times – dziennik ze stanu Califronia
Dallas Mornig News
Chicago Tribune
Boston Blood / Blound
San Hose
San Petersubrg Times
Sun Delphi
Gazety najlepiej sprzedające się:
Wallstreet Journal
USA Today
Los Angeles Times
New York Times
Tygodniki w USA:
Time, Newsweek
*ukazuje się w mnóstwo prasy w obcojęzycznym wydaniu
AP – agencja informacyjna
FCC – federalna Komisja ds. komunikacji – regulowanie kwestii związanych z TV i radiem (rynek, przyznawanie Kon.)
Kilkanaście tysięcy stacji radiowych, radio wysoko wyspecjalizowane (American Indian, Classical, Block, Altermobile)
Radio rozpoczęło swoją działalność od komercji
Publiczne radio (1967 r.) – uchwalenie ustawy o publicznych nadawcach 1970 – National Public Radio
PBS – Public Broadeastung Servise – dystrybutor TV, sieć stacji o różnej tematyce o wspólnym nadawcy
Sieci TV:
CBS, NBC, ABC – rywalizują między sobą. Każda związana z inną korporacją. Każda ma swój program informacyjny.
Columbia Broadcasting Series
Największe korporacje medialne:
Comcast NBC – dostawca usług z Internetem usług satelitarnych
Walt Disney Company – branża filmowa, sieć TV
Google Corporated – zakupiła portal Youtube
News Corporation – korporacja działająca we wszystkich mediach Rupert Murdoch
TV – FOX TV, FOX SPORT – kanały z ,,fox’’
- Wall Street Journal, The Sun,
- New York Post, Inside Out
Time Warner – korporacja Tv, kablowa, HBO, CNN, TNT
Viacom – wszystkie marki z CBS, MTV, VIWA i inne
Bet Networks, Paramount Pictures
Inne korporacje Microsoft (Bill Gates ), Apple (Steve Jobs)
KANADA
TORONTO STAR
Global Mall
Tabloidy: Toronto Sun, Le Journal Montreal
Agencje informacyjne CP/PC
Strony interentowe: odpowiedniki Stanów Zjedoczonych
The Hoffington Post – pierwsze interentowe media, które stało się jednym z najbardziej opiniotwórczych USA
Media elektroniczne- radio, telewizja
Wielu nadawców prywatnych
System przypomina europejski – silny nadawca
TVA, CTU
Dobrze rozwinięta telewizja kablowa
Dużo grup prywatnych, radiowych
Comunity radio – radio wspólnotowe – skierowane do wspólnot, połączonych cechą wspólną
Thompson połączyło się z Routers
CBS/ Radio Canada – stacja publiczna, jest zobowiązana do prezentowania kanadyjskich programów, jest zobowiązana nadawać zarówno w kanadyjskim jak i francuskim języku, dla obu programy w wysokiej jakości
TV francuskojęzyczna: TELE QEBEC
Ameryka łacińska
Od rzeki Rio Grande po Ziemię Ognistą
Obejmuje ponad 20 państw
Dominują dwa języki hiszpański, portugalski
Pierwsze gazety w Ameryce łacińskiej, zakładali Hiszpanie oraz Brazylia.
Kreole wywalczyli niepodległość w XIX w. w Ameryce
Rewolucja francuska – wywalczenie niepodległości – niechęć wobec najemców – wydarzenia, które wpłynęły na reformację, ustrój.Simon Bolivar – zakładał periodyki i tytuły prasowe. Walczył o niepodległość Ameryki Łacińskiej. Pisał teksty, eseje i felietony.
Zakładano nowe gazety, najczęściej przez bogate rodziny gdzie dominują na rynku.
Powstawały gazety typu tabloidowe:
- El Tiempo, Markurius
Meksykańskie gazety prestiżowe: El Universal, Reforma, Millenio,
Posiada bardzo bogaty rynek prasowy:
El Espectador – gazeta Kolumbijska (1887)
El Deber – gazeta Boliwii
La Prensa – gazeta Hondurska
Siglo – gazeta z Gwatemali
Al Da – gazeta z Kostayki
Czasopisma z Meksyku: DODER, Copressa
Kolumbijskie – Semana, Comeball
ARGENTYNA: Da Nacion, Pagi na 12,
Peru: El Comercia
KRU: El Paro
VEN: El Universal, El National
ECU: El Universa
Globo Comunicação e Participações – największa korporacja w Brazyli oraz produkcja telenowel
A GLOBO – dziennik w Brazyli (Rio de Janeiro)
Brazylia:
TV AZTECA – druga sieć telewizyjna w Meksyku
Carlos Slim Helu– drugi najbogatszy człowiek świata
Amercia Movil – firma, koncernu (Helu) telefonii Ameryki Łacińskiej
ALCA – Sojusz Wolnego Handlu Ameryki
ALBA – Współpraca Ameryki bez Stanów Zjednoczonych
F. Castro (Kuba) i M. Charez (Wenezuela) – ropa naftowa, finansują projekty
E. Morales (Boliwia) – zmienił konstytucje
R. Correa – Elwador – zmienił nazwę kraju
M. Chorez – stworzył telewizję Tele Sur ,,Tele południe’’, na część Bolivara
KUBA
Wprowadzono rządy komunistyczne 1 stycznia 1959 r.
Obalenie rządów Batisty?
Granma – główny dziennik kubański (komunistyczny)