Metody oceny spawalności stali:

PĘKANIE ZIMNE-OCENA SKŁONNOŚCI

Eksperymentalne metody oceny skłonności do tworzenia pęknięć zimnych:

• próby złączy utwierdzonych (Tekken, CTS),

• próby z regulowanymi naprężeniami (implant),

• badania na próbkach niespawanych (symulatory).

Próba Tekken

Próba CTS

PRÓBA OCENY SPAWALNOŚCI METODĄ ANALITYCZNĄ

Równoważnik węgla C_ev (C_e)

charakteryzuje spawalność stali; odzwierciedla w postaci liczby wpływ węgla i innych pierwiastków na hartowność stali. Najczęściej stosowany jest wzór zalecany przez towarzystwo klasyfikujące budowę statków Lloyds Register of Shipping:

$$C_{\text{ev}} = C + \frac{\text{Mn}}{6} + \frac{Cr + Mo + V}{5} + \frac{Ni + Cu}{15}\%$$

Dla stali z zaw. C poniżej 0,2%

Jeżeli C_ev <0,4%, stal jest dobrze spawalna w warunkach ogólnie stosowanej technologii spawania. Przy wyższych wartościach C_ev, powinny być stosowane specjalne technologie spawania (podgrzewanie przed spawaniem, regulowane chłodzenie, wyżarzanie po spawaniu) ze względu na zwiększoną hartowność stali i skłonność do pękania przy spawaniu.

Wykresy CTP_c-S

Są to wykresy rozpadu przechłodzonego austenitu w warunkach spawalniczych cykli cieplnych.

Wyznaczanie temperatur przemian fazowych celem opracowania wykresów CTPc-S można prowadzić dwoma metodami:

- metoda "in situ". W tej metodzie temperatury przemian wyznacza się bezpośrednio podczas spawania za pomocą analizy termicznej, polegającej na różniczkowaniu krzywej zmian temperatury w funkcji czasu T = f(t).

- metoda symulacyjna. W metodzie tej próbki poddaje się cyklom cieplnym imitującym proces nagrzewania i chłodzenia w czasie procesu spawania. Próbki nagrzewa się oporowo indukcyjnie, przepuszczając przez próbkę prąd (ciepłem Joule'a) lub za pomocą energii promieniowania lamp projekcyjnych. Temperatury przemian w tej metodzie można wyznaczyć:

• dylatometrycznie Δ l = f (t) ,

• metodą analizy termicznej dT/dt = f (t) lub

• metodą magnetyczną d µ/dt = f (t).