Tensometr mechaniczny – przyrząd do pomiaru wydłużeń. Wydłużenia dwóch przeciwległych włókien próbki przekazywane są za pośrednictwem przekładni dźwigniowych do czujników zegarowych o dokładności wskazań 10μm.
Przebieg:
1.pomiary próbki w celu zgodności z normą
2.wyskalować próbkę w skalarce,
3.Obliczyć orientacyjną siłę niszczącą próbkę
4.umocować próbkę w uchwytach maszyny,
5.obciążyć próbkę siłą 2kN i umocować na niej tensometr mechaniczny,
6.notować wydłużenia włókien z dwóch stron próbki dla wzrastającego obciążenia w odstępach ∆F,
7.przed osiągnięciem przez siłę wartości powodującej plastyczne płynięcie zdjąć z próbki tensometr,
8.zwiększać obciążenie próbki aż do jej zerwania i notować kolejno siły Fe, Fm, Fu,
9.wyjąć próbkę i opisać ją,
10.zwymiarować próbkę jej wydłużenie oraz średnicę w miejscu największego przewężenia.
Moduł sprężystości podłużnej:
E=(∆F∙LO)/(∆Lśr∙S0), [MPa], L0-baza tensometru, S0-ppp próbki
Wytrzymałość na rozciąganie: Rm=Fm/S0,
Granica plastyczności: Re=Fe/S0,
Naprężenie rozrywające: Ru=Fu/Su
Wydłużenie względne próbki: Ap=(Lu-L0)100%/L0
Przewężenie względne: Z=(S0-Su)100%/S0
Krotność próbki: p=L0/d0
Złom poślizgowy-materiały wykazujące duże odkształcenia plastyczne. Powstaje w wyniku zniszczenia materiału przez poślizg w płaszczyznach krystalogicznych wywolany naprężeniami stycznymi. Kształt nieregularnego kielicha z plaskim dnem.
Zlom kruchy-wynik posiadania wewn. Sil spójności materialu w płaszczyźnie prostopadlej do osi probki. Nie towarzysza widoczne oskrztalcenia plastyczne materialu.
Zlom posredni-podobny do zlomu kruchego lecz pekniecie probki poprzedzaja niewielkie odkształcenia plastyczne.
Dla stali o malej zawartości wegla występuje złom poślizgowe, wraz ze wzrostem wegla maleja odkształcenia plastyczne poprzedzające zniszczenie probki i zlom staje się pośrednim lub kruchym.